
- •Әлеуметтану
- •С) м.Вебер д) т.Гоббс
- •С) әлемдегі барлық тірі жүйенің ең жоғары, ерекше сапалы даму дәрежесінің нәтижесі
- •Д) мақсат-мүндесі бір барлық адамдар бірлестігін қоғам деуге болады
- •67. Қоғамның негізгі даму жолдары
- •68. Кім төңкерісті тарих локомативі деп атады.
- •Д) п. Сорокин
- •69. Төңкеріс деген не
- •Д) мақсат-мүндесі бір барлық адамдар бірлестігін қоғам деуге болады
- •Е) Жұртшылық
- •В) мамандықтың басқалардан артықшылығының өзгеруі
- •Е) саяси қауымдасу
- •105. Партия мен кәсіподақ жатады
- •Е) адам
- •Е) кездейсоқ жағдайлар шынжыры
- •Д) адам мен қоғам арасындағы
Д) адам мен қоғам арасындағы
Е) тілек-мақсат пен шындық арасындағы
132. Қоғамға жат ауытқулықтың пайда болу көзі
А) эффективті құқықтық заңдар жиынтығының болмауы
В) құқықтық мемлекеттің болмауы
С) әлеуметтік топтар мүдделерінің, тілек-мақсаттарының сәйкес еместігі
Д) тілек пен шындықтың сәйкес еместігі
Е) қоғамдағы шынайы процестер айырмашылығы мен адамдардың өз құқығының орындалуы үшін ізденістері мен құлшынуларының сәйкестенбеуі
133. Ішкі дау-жанжалдар анықталады
А) құндылықты бағдардың үйлеспеушілігі
В) әртүрлі моралдық жүйелердің соқтығысуынан
С) жеке адамның моралдық санасының қайшыласуы
Д) адамдардың өнегелік позицияларының алуандылығы
Е) адамдардың жеке мәдениеті деңгейлерінің сәйкес келмеуі
134. Дау-жанжалға қатысушы жақтардың өзара кешірімділік білдіріп, мейлің ұзаққа созылсын және бірнеше кезеңдерден тұрсын, бірақ істің пайдалы жағын көздеп, ымыраға келуін реттейтін
А) компромисс
В) қарсылас
С) ымыраға келу
Д) мойынсымау
Е) бейімделу
135. Кім «әлеуметтік шиеленіс» ұғымын еңгізді
А) Л. Козлер
В) Г. Зиммель
С) Т. Парсонс
Д) К. Маркс
Е) Р. Даренфорд
136. «Функции социального конфликта» (1956ж.) еңбегінің авторы
А) К. Маркс
В) Л. Козер
С) Т. Парсонс
Д) М. Дойч
Е) М. Вебер
137. Субъектілердің пікірлерінің, көзқарастарының, мүдделерінің қайшы келуі, елеулі келіспеушілік, өткір талас
А) шиеленіс
В) компромисс
С) консенсус
Д) бейімделу
Е) мәмілеге келу
138. «Қоғамның дау-дамайлық үлгісін» ХХ ғасырдың 60-жылдары алға тартқан немістің әлеуметтанушысы
А) Р. Доренфорд
В) Л. Козер
С) К. Э. Баулдинг
Д) Н. Смелзер
Е) К. Маркс
139. Қай американның әлеуметтанушысы «шиеленістің жалпы теориясын» жасады. Оның ойынша, әлеуметтік шиеленістің мәні адамның қалыптық реакциясына байланысты, қандай кикілжің болмасын, тітіркендіргіштер әрекет арқылы реакцияларды, құндылықтарды, жеке адамдардың құштарлықтарын өзгертуге болады және соның арқасында қоғамдық құрылыс түбірімен өзгеріске ұшырайды
А) Н. Смелзер
В) Л. Козер
С) Э. Дюркгейм
Д) Р. Даренфорд
Е) К. Э. Баулдинг
140. «Билікті бөлуге байланысты адамдар арасында теңсіздік пайда болады, олар кикілжінге әкеледі»,- деген ой-пікірдің авторы
А) М. Вебер
В) Н: Смелзер
С) Т. Парсонс
Д) К. Маркс
Е) Р. Доренфорд
141. «Индустриалдық қоғамдағы топтар мен таптық шиеленістер» еңбегінің авторы
А) М. Вебер
В) Н: Смелзер
С) Т. Парсонс
Д) К. Маркс
Е) Р. Доренфорд
142. «Шиеленістің жалпы теориясын» жасаған
А) М. Вебер
В) Н. Смелзер
С) Т. Парсонс
Д) К. Маркс
Е) К. Баулдинг
143. Әлеуметтік шиеленіс әрқашан болмақ және бола бермек, сондықтан Маркстің коммунистік қоғамда таптар, дау-дамайлар болмайды деуі бекер сөз»,- дейді
А) М. Вебер
В) Н. Смелзер
С) Т. Парсонс
Д) К. Маркс
Е) К. Баулдинг
144. Барлық әлеуметтік жанжалдар неше кезеңнен өтеді
А) 2
В) 3
С) 4
Д) 5
Е) 6
145. Б. э. д. ҮІІ- ҮІ ғасырларда дүниедегі нәрселердің бәрінің қозғалыс көзі оң (янь) және теріс (инь) бастаулардан тұрады деп есептеді
А) ежелгі грек философтары
В) милет мектебінің өкілдері
С) пифагоршылар
Д) қытай философтары
Е) ежелгі үнді философтары
146. Қоғамдық процестердің дамуында қайшылықтардың пайдалылығын атап көрсеткен
А) Макиавелли
В) Гераклит
С) Гегель
Д) К. Маркс
Е) Л. Козер
147. «Адамды әрекет еткізетін мүдде»,- деген ежелгі грек философы
А) Плотон
В) Демокрит
С) Гераклит
Д) Сократ
Е) Аристотель
148. Әлеуметтік шиленістердің бірнеше себебтері бар. Ең бірінші, жалпы себебіне не жатады:
А) адамдардың теңсіздігі
В) қажеттілік, мұқтаждылықтың, талап-тілектің өтелмеуі
С) мұқтаждықтың қанағаттарғынсыз өтелуі
Д) адамдар өздерін белгілі бір әлеуметтік, этникалық бірлестіктердің мүшесіміз деп санайды
Е) адамның санасы
149. Дау-жандалға қатысушы жақтардың өзара кешірімдік білдіріп, ымыраға келуі
А) компромисс
В) мәміле
С) келістіру
Д) қарым-қатынас тетіктерін қалыптастыру
Е) сенім жағдайын тудыру
150.Екі жақты татуластырудың кең тараған түрі
А) келіссөз
В) мәміле
С) компромисс
Д) консенсус
Е) бейімделу
151. 1989 жылы Қарағандыда болған кеншілер ереуілін сіз бірінші кезекте жанжалдың қай типіне жатқызар едіңіз:
А) кәсіби
В) саяси
С) экономикалық
Д) діни
Е) этникалық
152. Қарсыластардың мінез-құлқын өзгертуге бағытталған әлеуметтік әрекет
А) инцидент
В) компромисс
С) келіссөз
Д) мәміле
Е) сегрегация
153. Саяси шиеленістер өзінің даму барысында бірнеше кезеңдерден өтеді. Адамдардың өмір сүру деңгейі төмендейді, құқық сақтау, адамгершілік тәртіптері бұзылады. Әділетсізді бұрынырақ сезетін қарсы жақтың алдыңғы қатарлы адамдары өздерінің келіспеушіліктерін білдіре бастайды. Бұл қай кезеңі
А) алғашқы
В) екінші
С) үшінші
Д) шешуші
Е) наразылықтың туу кезеңі
154. Қай американдық саясатшы тұрақтылық пен демократияны медальдің екі жағы деп өте дұрыс санайды
А) С. Липсет
В) Г. Райфф
С) К. Баулдинг
Д) Р. Дарендорф
Е) Т. Парсонс
155. Адамдар саяси процеске екі түрлі қатысады. Біріншісінде, саяси жүйенің шеңберінде жұмыс істейтін өкілдік органдар арқылы, ал екіншісінде
А) азаматтардың тікелей қатысуы арқылы саяси билікке әсер етеді
В) өкілдік органдар арқылы өз пікірін білдіреді
С) азаматтар өздерінің белсенділігін білдіреді
Д) азаматтар плебисциттерге қатысу арқылы өз көзқарасын білдіреді
Е) дұрыс жауап жоқ
156. «Халықаралық саясаттың жаңа үлгісін» ұсынған Американың беделді идеологы
А) З. Бжезинский
В) Г. Райф
С) К. Баулдинг
Д) С. Липсет
Е) Н. Смелзер
157. Қазіргі адамды сипаттай келіп, мынадай ерекшеліктерін атаған американың қай белгілі зерттеушісі: қазіргі адам айналасындағы өзгерістерге байланысты үрейленіп қорықпайды, қандай мәселе болмасын оған әртүрлі қарауға болатынын, өткенді емес, қазіргі мен болашақты ойлайды
А) А. Инкельс
В) З. Бжезинский
С) Г. Райф
Д) К. Баулдинг
Е) С. Липсет
158. Әлеуметтік шиеленістерге құндылықтар, мәртебе, билік, қаржы-қаражат үшін күресті жатқызған американдық
А) Л. Козер
В) А. Инкельс
С) Г. Райф
Д) С. Липсет
Е) З. Бжезинский
159. «Халықаралық саясаттың жаңа үлгісін» ұсынған американдық беделді идеолог
А) Л. Козер
В) А. Инкельс
С) Г. Райф
Д) С. Липсет
Е) З. Бжезинский
160. Отбасының алғашқы тарихи формасы қалай аталады
А) бір қандастар
В) жұпты
С) пулануальдық
Д) тобырлық
Е) моногамиялық
161. Отбасының екінші тарихи формасы
А) тобырлық
В) бір қандастар
С) жұптық
Д) пулануальдық
Е) моногамиалық
162. Некеге тұрған еркек пен әйелден және балалардан құрылған отбасы аталады
А) эголитарлық
В) авторитарлық
С) патриархальды
Д) нуклеарлық
Е) күрделі
163. Полиандрия – бұл
А) басшысы еркек болатын отбасы
В) жұбайлар мен балалардың арасындағы өзара теңдіктің болу
С) бір еркектің бірнеше йелінің болуы
Д) бір еркек пен бір әйелден құрылған отбасы
Е) әйелдердің бірнеше жұбайларының болуы
164. Демографтың айтуынша, жыл сайын адамзат саны неше млн.-ға артады
А) 80 млн. адам
В) 10 млн. адам
С) 40 млн. адам
Д) 500 млн. адам
Е) 1 миллиард адам
165. Демографиялық статистика бойынша ең ұзақ адам өмірі ( орташа есеппен) қай мемлекеттерде байқалады
А) Японияда
В) Канадада
С) Швецияда
Д) Ресейде
Е) Қазақстанда
166. Моногамиялық отбасында
А) патриархалды қатынасарға негізделгендіктен, отбасы басшысы ерек болды
В) отбасының ажырасуы да еркектің ғана еркімен болатын болды
С) отбасының бір типті түрі қалыптасқан
Д) қазіргі заманға сай отбасының түрі қалыптасқан
Е) бір еркек пен бір әйелден тұратын отбасының түрі қалптасқан
167. Синдиасмикалық отбасы
А) бір еркек пен бір әйелден тұратын моногамиялық отбасына өтудің тарихи түрі
В) ол тағылықтан варварлыққа өту кезеңінде пайда болды
С) көп әйел алу
Д) отбасының бұл формасында баланың шың биологиялық әкесі белгілі болатын болды
Е) патриархалды қатынастарға негізделген
168. Қазіргі заманғы отбасының негізгі типтерін тауып белгілеңіз
А) төтемдік қауым (ру)
В) патриархалды туыс топ
С) патриархалды отбасы
Д) жеке отбасы
Е) синдиасмикалық
169. «Отбасының, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы»,- еңбегінің авторы
А) Ф.Энгельс
В) Л.Морган
С) К.Маркс
Д) А.Тойнби
Е) З.Фрейд
170. Отбасы әлеуметтік институт ретінде қай кезде пайда болды
А) мемлекеттің шығу кезінде
В) ұлттардың қалыптасу кезінде
С) ұлыстың құрылу кезінде
Д) феодалдық құрылс кезінде
Е) алғащқы қауымдық құрылыс кезінде
171. Отбасның негізгі функциясы
А) дүниеге нәресте әелу
В) өндірістік
С) тәрбиелік
Д) шаруашылық
Е) моральды жауапкершілік
172. Көптеген қала отбасыларына тән сипат
А) 2-3 баланың болуы
В) 2 баланың болуы
С) бір баланың болуы
Д) кемінде 3 баланың болуы
Е) баланың болмауы
173. Бұрынғы КСРО территориясында отбасылық-некелік қатынастарға байланысты әлеуметтанулық зерттеулер кімнің жетекшілігімен жүргізілді
А) И.Конның
В) А.Сахаровтың
С) Д.Лихачевтің
Д) Т.Заславскаяның
Е) В.Староверованың
174. Қоғамның негізгі институты - бұл
А) адвокатура институты
В) жекеменшік институт
С) билік институты
Д) отбасы институты
Е) жоғарыда аталғандардың барлығы
175. Дұрыс емес жауапты тауып белгіле
А) отбасы - кіші әлеуметтік топ
В) отбасы адамның негізгі процестерін бастан кешіретін кіші әлеуметтік топ болып табылады
С) отбасындағы әрбір адам өмірін тек отбасымен ғана тығыз байланыста өткізеді
Д) адам мен қоғам үшін отбасының маңызы, атқаратын қызметі алуан түрлі
Е) отбасыға объективті тұрғыдан ғылыми зерттеу жүргізу оңай емес
176. Отбасының негізгі функциялары
А) репродуктивтік
В) экономикалық
С) әлеуметтендіру
Д) эмоциялық
Е) қорғаныс
177. Отбасы мүшелерінің денсаулығына, матириалдық игіліктермен қамтамасыз етуге, қауып-қатерден қорғауға қамқорлық жасау отбасының қай функциясы:
А) қорғаныс
В) экономикалық
С) әлеуметтік
Д) балаларды оқыту, тәрбиелеу
Е) этикалық
178.Отбасына берілген анықтамалардың ішінен кең, ауқымдысын тауып белгіле
А) отбасы – кіші әлеуметтік топ
В) отбасы адамның өз өмірінің негізгі поцестерін бастан кешіретін кіші әлеуметтік топ болып табылады
С) отбасы қоғамдық қатынастар мен процестердің алуан түрлі формаларының біртұтас болып ұштасатын комплексті әлеуметтік құбылысы болып табылады
Д) адам мен қоғам үшін отбасының маңзы, атқаратын қызметі алуан түрлі болғандықтан оны зерттеуші қоғамдық ғылымдар да көп
Е) отбасы дегеніміз тарихи өзгеріп отыратын әлеуметтік топ, оның жалпы белгілері – бөтен адаммен жыныстық байланыс орнату, туықандық қатынастар жүйесі, адамның әлеуметтік және жеке дара адамгершілік сапаларын қалыптастырып дамыту, белгілі бір эканомикалық қызметті іске асыру
179. Бір еркек пен бір әйелден тұратын неке
А) моногамия
В) полиандрия
С) полигамия
Д) полигиния
Е) нуклеарлық
180. Эгалитарлық отбасы жүйесі – бұл мынадай жүйе
А) билік еркек пен әйелге теңдей бөлінеді
В) билікке еркек қана ие болады
С) билік әйеліне тиесілі болады
Д) билікті үлкен ұрпақтар иеленеді
Е) билік отбасының барлық мүшелеріне ортақ болады
181. Алғашқа қауымдық қоғам кімдерден тұрды
А) жергілікті туыстық топтардан
В) патриархалды топтардан
С) туыс емес топтардан
Д) территориялық топтардан
Е) отбасыларынан
182. Ажырасу процесіне әкеп соғатын себебтердің ішінен бастысы болып саналмайтынын тауып белгіле
А) материалдық қиыншылықтар
В) маскүнемдік
С) ерлі-зайыптылардың мамандықтарының әртүрлі болуы
Д) отбасында баланың болмауы
Е) мінездің сәйкес келмеуі
183. Патриархалдқ туыстар тобына (туыстық отбасы) тән белгілер
А) бірнеше ұрпақ бірге тұрады
В) бірге тұратын ұрпақтардың есімдері де жалпы болады
С) отбасы мүшелерінің бәрі аға-іні, апалы-сіңілді болып табылады
Д) отбасының басшысы біреу – ол отбасының атасы болады
Е) отбасының басшысы кіші ұл болады
184. Прогрес идеясы қалыптасты:
А) б.э.д. 8-7 ғ.ғ.
В) 17-18 ғ.ғ.
С) 19 ғасырдың бірінші жартысында
Д) 20 ғасырдың бірінші жартысында
Е) 14-15 ғ.ғ.
185. Марксистер үшін қоғамдық процестің өлшемі:
А) әлеуметтік ұйымдардың күрделенуі
В) қоғамдық қатынастардың реттеу типі мен әлеуметтік байланыстардың өзгеруі
С) тұтыну мен өндіріс сипатының өзгеріске ұшырауы
Д) ұзақ уақыт қолданылатын тауарларды өндіру
Е) өндіргіш күштердің даму дәрежесі
186. Әлеуметтік процестің негізі қоғам өмірінің эканомикалық сферасында жатыр, сондықтан қоғамдық процестің өлшемі (критериі) – қоғамның өндіргіш күштерінің даму дәрежесі болып табылады деп тұжырымдаған:
А) К.Маркс
В) Ф.Энгельс
С) Г.Спенсер
Д) Д.Белл
Е) У. Ростоу
187. Конкуренция (бәсеке, жарыс) көбірек пайда табуға шақырады
А) шаруашылықты ұтымды жүргізуге тауар өндірушілердің бәсекесі
В) шаруашылық салаларының қарқынының аттуы
С) өнім сапасының артуы және құнның төмен болуы
Д) өнім сапасының артуы және құнның да артуы
Е) дұрыс жауап жоқ
188. Өндірісті шоғырландыру, күрделендіру
А) технологиялық процесс өзара байланыстыәртүрлі өндіріс саласын бір ірі кәсіпорынға шоғырландыру, біріктіру
В) еңбекті қоғамдастырудың негізгі бағыты
С) өзара тектес кәсіпорындарды мақсатқа сай біріктіру
Д) кәсіпорындарды мамандандыру
Е) бір өнім шығаратын өнеркәсіптерді біріктіру
189. Маклер
А) сауда келісім жасағанда жүретін адам
В) биржалық келісім жасағанда жүретін адам
С) қандай да бір болмасын келісім шартқа қатысты адам
Д) сауда мен биржалық келісімдер жасағанда екі арада жүретін адам
Е) келісім шарт жүргізетін адам
190. Инфляция
А) ақшаның тұрақсыздануы
В) ақшаның құнсыздануы
С) елдің айналымындағы қағаз ақшаның шамадан тыс көбейіп кетуі салдарынан құнсыздануы, яғни ақша айналымының мейлінше тұрақсыз болуы
Д) еңбекшілердің табыстарының кемуі
Е) халықтың ақшалай жинақ қаржыларының құнсыздануы
191. Лицензия
А) рұқсат қағаз
В) экспорт пен импортты бақылау түрі
С) техникалық жетістіктерді пайдалануға берілетін рұқсат қағазы
Д) басқа мемлекеттен тауар әкелуге немесе оған шығаруға мемлекет тарапынан берілетін арнаулы қағаз, сол сияқты шаруашылық қызметін жүргізуге жеке адамдарға берілетін рұқсат қағаз
Е) мемлекет тарапынан берілетін рұқсат қағаз
192. Корпорация
А) бір мақсатты көздеп, көптеген кәсіпорындардың бірігуі
В) бірлестік, қоғам, одақ
С) мекемелердің, жеке адамдардың өздеріне пайда келтіру үшін құрған қоғамы
Д) бірнеше кәсіпорындардың бірігуі
Е) бірнеше ұсақ кәсіпорындардың бірігіп, көбеюі, күрделенуі
193. Стагнация
А) қоғамдық өмірдің кейін кетуі
В) халық шаруашылығының тоқырауы
С) экономиканың тоқырауы
Д) қоғамдық өмірдің тұралап қалу
Е) жалпы халық шаруашылығы мен өмірдің тоқырауынан жұмыссыздықтың көбеюі
194. Субсидия
А) жәрдем ақша
В) ақшалай жәрдем түрі
С) ақшалай берілетін кредит
Д) ақша түрінде беріп отырған жәрдемнің бір түрі
Е) заттай берілетін жәрдем
195. Статистика
А) қоғам дамуындағы сандық өзгерістерді зерттеу әдістері
В) халық шаруашылығына есеп-қисап жүргізу
С) қоғамдық өмірдің статистика әдістерімен анықталған мәліметтері
Д) статистика ғылымының әдісімен қоғамда жүргізілген есеп-қисап
Е) халық санына есеп-қисап жүргізу
196. Буржуазиялық саяси эканомикадағы алғашқы бағыт
А) меркантелизм
В) Ф.Кенэ бастаған физиократтар
С) классикалық буржуазиялық саяси эканомия У.Петти, А. Смит бастаған
Д) Д.Рикардо, С.Симон бастаған
Е) К.Маркс бастаған
197. Алтынның эканомикалық анықтамасы
А) жалпыға ортақ төлем қаражаты немесе тәсілі
В) жалпыға ортақ эквиваленттік қасиеті бар асыл металл
С) қоғамдық байлықтың шексіз (абсолюттік) материалдануы
Д) эквиваленттік қасиеті жоқ асыл металл
Е) асыл да, қымбат бағалы металл
198. Қағаз ақша алғаш рет пайда болды
А) Францияда
В) Ресейде
С) Грецияда
Д) Қытайда
Е) Египетте
199. Ресейде қағаз ақша енгізілді
А) 1915 ж.
В) 1826 ж.
С) 1769 ж.
Д) 1540 ж.
Е) 1320 ж.
200. Сұраным
А) ұсынымға қарсы тұратын рыноктың маңызды элементі
В) тауар сатып алуға жұмсалған ақшаның сомасы
С) көрсетілген қызмет үшін төленетін ақының ақшалай сомасы
Д) қоғамдық өмірде статистика әдістерімен анықталған мәліметтер
Е) статистика ғылымының әдісімен қоғамда жүргізілген есеп-қисап
201. Акция – бұл
А) фирмалардағы ақша қаржысының сомасы
В) кәсіпорын пайдасының үлесін алуға мүмкіндік беретін құнды қағаз
С) вексель
Д) құнды қағаздар
Е) облигациялар
202. Экономикалық өрлеу жағдайында жұмыссыздық деңгейі
А) азаяды
В) көбейеді
С) өзгермейді
Д) жұмыссыздықтың деңгейіне экономикалық өрлеу ешбір әсерін тигізбейді
Е) 4 %-ға азаяды
203. Эмбарго
А) сырттан елге тауарларды, алтынды, ақшаны әкелуге және сыртқа шығаруға тиым салу
В) шетелдік бұйымдарды шығармай қою
С) белгілі бір саяси жағдайдың шиеленісуі салдарынан шет мемлекет мүлкін ұстап қалу
Д) басқа бір кемелердің өз портынан шығуына тиым салу
Е) ғылыми-техникалық жетістіктерді қандай да бір елден шығаруға мемлекет тарапынан өкіметтік тиым салуы
204. Өндіргіш күштер дегеніміз
А) қоғам жасаған өндіріс құралдары
В) ең алдымен еңбек құралдары
С) тіршілікүшін қажетті өнімді жасаушы – адам
Д) рухани мәдениет
Е) адамның ақыл-ойы, оның жасампаздық қабілеті
205. Өндіріс тәсілі
А) өндіргіш күштер мен салаларға сәйкес өндірістік қатынастардың адырағысыз бірлігі
В) өндірістегі қолданылатын тәсілдер
С) өнімді молайтудың жолы
Д) өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастардың диалектикалық бірлігі
Е) өндіргіш күштер мен өндірістік қатынастардың қосындысы
206. Өндірістік қатынастар
А) экономикалық қатынастар
В) өндірістік қатынастар адамдардың санасы мен еркіне тәуелсіз объективті түрде қалыптасады
С) өндіргіш күштер дамып жетілген жағдайда ғана пайда болады
Д) өндіріс процесінде адамдардың арасында қажетті түрде өндірістік қатынастар деп аталатын белгілі бір қатынастар пайда болады
Е) материалдық игіліктерді өндіру
207. Өндіріс тәсіліне жалпылама талдау жасау үшін
А) өндіргіш күштер деген не, олардың құрамы қандай екенін білу керек
В) өндірістік қатынастар қанай қатынастардантұратынын білу қажет
С) өндіргіш күштер мен өндіргіш қатынастардың өзара байланысы қандай деген сұрақты анықтау қажет
Д) өндірілетін өнімді қалай арттыру керек екенін ойластыру қажет
Е) адамдардың материалдық жағжайына аса назар аудару қажет
208. Тұрақты капитал
А) өндіріс құрал-жабдықтарын сатып алуға кететін капитал
В) жоспардан тыс пайда болған капитал
С) пайдаға түсетін капитал
Д) қосымша капитал
Е) дұрыс жауабы жоқ
209. Машиналарды аударатын, офистар мен дүкендердің әйнегін сындыратын көпшілік – бұл
А) кездейсоқ
В) конвенционалды
С) экспрессивті
Д) белсенді
Е) бірінші реттегі
210. Жоғары сатыда тұрған мекеме, ұйым және т. с. с. төменгі сатыларға бір мәселені жүзеге асыруға рұқсат етіп бекіту
А) ассоциация
В) маргиналдандыру
С) әлеуметтік санкция
Д) дисоциализация
Е) санкция
211. Адамдардың қоғамдық өмірі мен мінез-құлқын анықтайтын фактордың ішінен ғарыштық және биологиялық күштерді баса көрсеткен әлеуметтанушы
А) П. Сорокин
В) Г. Блумер
С) Г.Тард
Д) Л.Лебон
Е) М.Вебер
212. ХХ ғасыр шебіндегні халайыққа деген әлеуметтанулық ыңғайды ұсынған француз әлеуметтанушысы
А) Г.Тард
В) Г.Лебон
С) М.Вебер
Д) Э.Дюркгейм
Е) Г.Спенсер
213. «Мнение и толка» (1901) кітабында мына социолог көпшілік пен халайықтың әлеуметтік құрылуын салыстырады
А) Г.Либон
В) М.Вебер
С) Э.Дюркгейм
Д) Г.Спенсер
Е)Г.Тард 214. «Қоғам – бұл әлеуметтік рөлдер көзінің көрінісі» - деп есептеген
А) П.Бергер
В) Р.Милс
С) Э.Шияз
Д) И.Валлерштайн
Е) П.Сорокин
215. Өзгенің өмір салтына, мінез-құлқына, әдеттеріне, сезімдеріне, сеніміне деген төзімділік
А) толеранттық
В) конформизм
С) эмпатия
Д) бейімделу
Е) төзімділік
216. Әлеуметтік жүйеден тыс адамдардың мінез-құлқы анықталады
А) әлеуметтік рөлмен және статуспен
В) қай ұлтқа жататындығымен
С) индивидуалдық сапасымен
Д) материалдық жетістігімен
Е) темпераментпен және үйреншікті әдетімен
217. Мына теория бойынша әлеуметтік мінез-құлық материалдық, сондай-ақ материалдық болып табылмайтын , мақұлдау белгісі мен бедел құндылықтарын алмастырудың көрінісі
А) бюрократия теориясы
В) алмастыру теориясы
С) стратификация теориясы
Д) мобилділік теориясы
Е) фрейдизм
218. Әлеуметтанудағы алмастыру теориясының авторы
А) П.Сорокин
В) Д.Холмс
С) Г.Лебон
Д) М.Вебер
Е) Г.Тард
219. «Әлеуметтік әрекет» ұғымының авторы
А) М.Вебер
В) К.Маркс
С) Г.Лебон
Д) П.Сорокин
Е) О.Конт
220. Бұқаралық мінез-құлық формасы
А) бұқаралық дүрлігу
В) өсек-аян
С) үрей
Д) әзілдесу
Е) сұхбаттасу
221. Бұқаралық мінез-құлық ретіндегі бұқаралық үрейдің мысалын көрсет
А) «Сұм соғыс»
В) «Халық жаулары» процесі
С) үшінші дүниежүзілік соғыстың дүбірі
Д) реформалық талаптар
Е) конформизм
222. Әлеуметтік мінез-құлық формаларына жатпайтындарды төмендегі тізбектерден көрсет
А) мәнерлер
В) сән
С) бұқаралық құманрлық
Д) сауда-саттық
Е) кеңсе бұйымдары
223. Төменде көрсетілген тізбектердің ішінен әлеуметтік қозғалысқа жатпайтынын тауып белгіле
А) регрессивтік
В) утопиялық
С) реформаторлық
Д) төңкерістік
Е) жеке адамның төзімділігі
224. Кәзіргі заманғы қоғамдағы бұқаралық мінез-құлықтың мысалын көрсет
А) КСРО-дан қашып жүру
В) эммиграция
С) жастардың бұқаралық құмарлықтары
Д) еңбек ету
Е) құрал-жабдықтарды қолдана білу
225. Девианттық мінез-құлықтың басты себебі
А) экономикалық қатынастар
В) саяси қатынастар
С) отбасылық қатынастар
Д) әлеуметтік қатынастар
Е) нормаға жатпайтын қатынастар
226. Ішкі жан-жал анықталады
А) құндылықты бағдардан алшақтау
В) алуан түрлі моральдық жүйелердің қақтығысуы
С) индивидуалдық және моралдық сананың қайшылықтары
Д) қоғамдық сана мен жеке адамның дүниеге көзқарасы арасындағы түсінбестік
Е) адамдардың ой-пікірлерінің сәйкес келмеуі
227. Адамның дүниені нақты сезімдік формада бейнелеу қабілетіне негізделгені
А) өнер
В) идеология
С) дін
Д) мораль
Е) философия
228. Американдық әлеуметтік психологтың гипотезасы бойынша өсек аян ұжымдық әрекет ретінде айқын рөлдерге бөлінеді
А) Т.Шибутани
В) О.Конт
С) Г.Спенсер
Д) М.Вебер
Е) Т.Спенсер
229. Баяу, біртіндеп және прогрессивті болатын өзгерісті көрсететін қозғалыс жүйесі аталады
А) реформистік
В) регресивті
С) утопиялық
Д) төңкерістік
Е) сксприссивті
230. Қоғамдық сананың барлық формаларына күшті әсер ететін формасы
А) саяси идеология
В) құқық
С) дін
Д) өнер
Е) ғылым
231. Адамдардың мінез-құлқына баға беретін негізгі өлшеуіш, анықтауыш
А) қоғамдық мүдде
В) таптық мүдде
С) мақсат
Д) сүйіспеншілік
Е) борыш
232. Қай неміс филоофының пікіренше, моральдық идеяларды адамдардың материалдық өмірінің бейнесі деп қарауға болмайды
А) Канттың
В) Вихтенің
С) Шиллердің
Д) Шеллингтің
Е) Гегельдің
233. Өте ерте кездегі адамдардың еңбеке деген инстинктік мінез-құлық формасынан дамдар ұжымында жүзеге асатын саналы да, мақсатты еңбекке көшуге байланысты шыққан қоғамдық сананың түрі
А) мораль
В) құқық
С) саясат
Д) дін
Е) өнер
234. Әлеуметтану жүйесінде әлеуметтану зерттемелерінің өзіндік ерекшелігі байқалады
А) адам өміріндегі эканомикалық сала
В) адам өміріндегі саяси сала
С) адам өміріндегі әлеуметтік сала
Д) адам өміріндегі мәдени сала
Е) қоғамдағы адам
235. Макроәлеуметтанудың зерттейтіні
А) халықаралық қатынастар мен әлеуметтік жүйелер деңгейіндегі әлеуметтік құбылыстар мен әлеуметтік процестер
В) әлеуметтік алмасу теориясы
С) әлеуметтік интеракция теориясы
Д) шағын топтардағы әлеуметтік құбылыстар мен процестер
Е) тұлға аралық қатынастар
236. Әлеуметтану ғылымдары жүйесінде әлеуметтану зерттемелерінің өзіндік ерекшелігі байқалады, өйткені әлеуметтанудың зерттейтіні
А) адам өміріндегі эканоммикалық сала
В) адам өміріндегі рухани сала
С) адам өміріндегі саяси сала
Д) адам өміріндегі әлеуметтік сала
Е) адам өміріндегі қоғамдық қатынастар
237. Әлеуметтанушылар зерттейтін әлеуметтік құрылымдарға «әрбір тарихи процестің кідірісі» деп қарастыру керек. «Шиелініс пен келісім арасындағы шкалалық айырмашылықты» әлеуметтанушы мойындамайды. Бұл пікірді айтқан
А) Д.ж. Александр
В) П. Бурдье
С) Г.Зиммель
Д) И.Уоллерстейн
Е) О.Конт
238. Әлеуметтанушылар әлеуметтану әдістемелігін түрліше түсінеді. Әдістемелікті әлеуметтік талдаудың техникасы мен процедурасының жиынтығы ретінде қарайтындар
А) дәстүршілдер
В) теорияшылар
С) эмпириктер
Д) марксистер
Е) функционалшылар
239. Әлеуметтануда тарихтық принцип қандай әлеуметтік ақиқатты білдіреді
А) дамушы
В) жүйелі
С) жүйеден тыс
Д) уақыт кеңістігінде дамушы және өзгертуші
Е) уақыт кеңістігінде өзгеретін
240. Әлеуметтану зерттеуін ұйымдастыру мен оны іске асыру принциптерінің жиынтығын, сонымен қатар әлеуметтану білімін құрумен негіздейтін тәсілдің жиынтығын көрсет
А) әдіс
В) әдістемелік
С) әдістеме
Д) айла-тәсілдер
Е) құралдар