Лекция 11. Тақырыбы: шоб тегі сапа менеджменті.

Лекция мақсаты - сапа жүйесі бойынша барлық жоспарлау және қызмет түрін жүйелі түрде жүзеге асыру, сонымен қатар сапаның жеткілікті талабын орындау бойынша нақты үрдістер мен танысу.

Лекция сұрақтары:

1. Менеджмент сапасы

2. Шағын және орта бизнестегі менеджмент сапасы

3. ҚР сапаны басқару жүйесі мен сапа бағдарламасы

Лекция мазмұны – Сапаға көптеген факторлар әсер еткендіктен, олардың негізгілерін көрсетеміз. Олардың біреуіне әсер етіп, басқалардың реакциясын білу үшін факторлардың өзара байланысын ескеру керек. Жапонияда TQC – масаттанумен қарсы алынған болатын және ол профессор К.Исикавтің жұмыстарында одан ары қарай дамуды алды. Ол сапаны менеджменттің мақсаты сияқты қарастырды; барлық қызметкерлерді сапаны жақсартуға арналған шараларға қатысуына талап етті және «тұтынушы қарым-қатынасы – жабдықтаушы» терминін енгізді. Америкалық концепцияға қарағанда, ол «компания масштабында сапаны басқару» («Company Wide Quality Control») туралы айтатын. Кросби Филип Б. (Германия) жалпыға бірдей сапа концепцияның даңқты жолын қуушылардың біреуі болып келеді. ХХ ғасырдың 60 жылдардың басында ол өзінің «нөл ақау» атты бағдарламасын толық баяндады. Кросби кәсіпорынды басқару облысына назарын аударып, кәсіпкерлік мәдениетті енгізуге ұсыныс жасады. Жапонияда TQC жүйесі үлкен акцентпен статистикалық тәсілдерді қолдану және персоналды сапа үйірмелер жұмысына қатыстыруы арқылы дамыды. Жапондар ұзақ уақыт бойы TQCS жүйесін қолдандық дейді, ондағы S әрібі – Statistical (статистикалық) дегенді білдірді.

Өз-өзін бақылау сұрақтары:

1. Сапа деңгейін жоғарлатудағы іс-қимылдар.

2. Жаппай бақылау концепсиясы сапасын кешенді басқару.

3. Сапа жүйесінің сертификациясы.

4. Халықаралық стандарттар: ИСО 9000, ЕН 29000.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. ҚР Сапа бағдарламасы

2. Н.А. Назарбаев «Казахстан—2030». // Казахстанская правда от 11 октября 1997г.

Лекция 12. Тақырыбы: шоб саласында интеллектуалдық меншік объектілері

Лекция мақсаты - Зияткерлік меншік және адам ой-санасымен жасалған өнертабыстар, әдеби және драмалық туындылар, сондай-ақ коммерциялық мақсатта пайдаланылатын таңбалар, атаулар және үлгілерді зерделеу.

Лекция сұрақтары:

1. Интеллектуалдық меншік ұғымы

2. Шағын және орта бизнестегі интеллектуалдық меншік объектілері

Лекция мазмұны – Зияткерлік меншіктің тиімді және әділді жүйесі экономикалық, әлеуметті, мәдениетті әл-ауқаттың дамуы үшін мықты құрал ретінде зияткерлік меншік әлеуетін жүзеге асыруға барлық мемлекеттерге көмектесе алады. Зияткерлік меншік жүйесі новатарлар мүдделері мен қоғам мүдделері арасында баланс ұстап тұруға, туындылар мен өнертабыстардың барлығына бірдей табыспен өркендеуіне қолдау көрсетеді. Зияткерлік меншік құқығы адам талпыныстары мен шығармашылығына сыйақы береді, бұл адамзаттың үдерісін қамтамасыз етеді.

Өз-өзін бақылау сұрақтары:

1. Интеллектуалды меншікті қорғау тетіктері

2. Зияткерлік меншік объектілері.

3. Авторлық және сабақтас құқықтар қандай құқықтармен қамтамасыз етеді?.

Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Интеллектуалдық меншiк құқығы туралы ҚР заңы

2. «Селекциялық жетістіктерді қорғау туралы» 1999 жылдың 13 шілдесінде Қазақстан Республикасының Заңы.