3 Варыянт
Восень па…кралваецца заўсёды ціха, як котка. Спачатку Заўважа…ш, што пастухі (не)прыганяюць ужо кароў на абед: дзень стаў маленькі, ды і ныма той спёкі, якая раней бывала (у) поўдзень і якую лепш за ўсё каровам было перачакаць у хляве. А вечарам, услухоўваючыся ў дружны брэх сабак, заўважа…ш, што ён робіцца ўсё гучнейшы: вечары (на) пачатку …осені бываюць звонкія, гулкія, і ў ядраным паветры ўсё вельмі далёка чуваць!
Потым заўважаеш, як пад ц…жарам пладоў апусцілі на падпоры сваё з…лёнае крыл…е сады: кожная яблыня выглядае квактухаю, якая захінае пісклятак ад даждж…. Сарвеш антонаўку, правядзеш па ёй даланёю, каб а…церці, і як свежа яна зарыпіць, здаец…а, чуваць на ўвесь с…вет! Бывае, – ўнадзіцца ў сады моцны вец…р. Пашастае, паходзіць, паносіцца між яблынь. Вы…дзеш ноч…у (на) двор і адразу заўважа…ш з…мену: раней было с…ветла ад яблык (у)версе, дзе кроны дрэў, а цяпер быц..ам (не)хто перавярнуў яблыні – яблыкаў аж бела на зямлі, а кроны (не,ня)звыкла палохаюць халоднаю, (не)йкай трагічнаю чарнатою.
Ды нават і без дапамогі ветр… у сады прыходзіць той час, калі дрэвы, вызваліўшы галіны (з)пад цяжару, шумяць (усё)роўна (не)вясёла, нібы сумуючы па яблыках, якія цяпер л…жаць на зямлі ў в…лізных грудах. Пройдзе час, плады вывезуць з саду, і тады ён здасца яшчэ больш сумным. Зірнеш і зрэдку дзе ўбачыш адзінокі яблык, што блішчыць між лісця на апошнім сонцы. (Я. Сіпакоў)
4 Варыянт
Ёсць у сучасным Брэсце музей, створаны на тым месцы, дзе існаваў даўні горад. (Вучоныя)археолагі раскапалі жылы… дамы, гаспадарч… пабудовы, …уліцы. Па іх нават можна пра…сціся, уяўляючы як гудзе гаманлівы гара…скі натоўп. вунь там, на падворку, з далёкай усходняй (В,в)ізантыі, а можа, са (С,с)кандынавіі купец прывёз тавар: дарагі… аксаміты, бліскуч…, загартаванай сталі м…чы, к…ліхі і кубкі з празрыстага шкла, пац…ркі, бранзалеты. Чаго тут толькі няма! А праз двор – круціць майст…р ганчарнае кола, вырабляючы глінян… гаршкі на прода…. Побач – другі майст…р. Гэты на драўля (н,нн)ым такарным станку выразае посуд, які ставіц…а толькі на стол. Далей гудзе горан кузні, на цэлы квартал разносіцца звон кавальскага молат….
Шчыльна стаяць хаты на падворках – с…дзіба да с…дзібы. Вуліцы вузкі…, пакручасты…. "Сцеражыцеся!" – чу…цца крык. Да княжа…кага церама шалёным галопам праносяцца ва…ры. Што за вестку нясуць яны? Аб міры ці аб вайне? На імгненне спынілі працу кавалі, сцішылася хада ганчарнага кола, замоўк такарны станок. А праз хвіліну усё заз…вінела, загуло, загаманіла.
Аб тым, як уз…нік гора…, захавалася падан…е. Даўно гэта было. (Не)вядомы купец прабіраўся з абозам праз пале…кія балоты. (Ні)хто (не)ведаў, хто ён і куды едзе. У тыя старадаўнія часы (не)было (ні)дарог, (ні)гасцінцаў. Адны толькі рэкі, рачулкі ды ручаі. Дзе вада дазваляла, вазілі тавары на стругах ды ло…ках, а па сушы – цягнулі вазамі. На (П,п)алес…і (ж) – скрозь балоты, вось і трапіў той купец у (не)праходную дрыгву. Што рабіць? Загадаў ён абдзіраць бярозы ды бяростаю шлях шлях гаціць. Так і выратаваўся. Калі ж прадаў купец тавар і в…ртаўся (да)дому, спыніўся на гэтым месцы і прынёс язычні…кім багам ахвяры. А само месца ў ганар (бяросты)выратавальніцы назвалі Бярэсцем. Ад яго і сучасная назва – Брэст. (С. Тарасаў)