Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
9_klass_t_1199_zetilgen.docx
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
67.04 Кб
Скачать

V. Қазақ жеріндегі алғашқы үкіметтер: 1917 қараша-1918 сәуір

Үкімет

Сипаттама

«Түркістан Халық Комиссарлар Кеңесі»

1917 ж. 15-22 қарашада Ташкентте құрылды. 14 мүшеден тұрды. Бірде бір мұсылман өкілі болған жоқ. Төрағасы – Колесов.

«Түркістан автономиясы Басқаша: Түркістан мухтариаты, Қоқан автономиясы

1917 ж. 22 қарашада Қоқанда құрылды. 4 съезд құрды. Үкіметі: Уақытша Кеңес. Министр-төраға:

  1. Тынышбаев

  2. Мұстафа Шоқай

Ислам мемлекеттік дін. 1918 ж.ақпанда жойылды.Ташкент Кеңесі жойды. Армян милициясы, «Дашнакцутюнмен» бірігіп.

«Алашорда өкіметі»

2-ші жалпықазақ съезінде құрылды,Орынбор, 1917 ж.желтоқсан. Жерлері: Орал, Торғай, Ақмола, Семей, Жетісу, Сырдария, Бөкей Ордасы. Астанасы: Семей. Үкіметі: Уақытша Халық Кеңесі . (25 мүше, 10-ы орыстар), Жер-мемлекеттік меншік. «Алаш» партиясы дауыс жинады: Жетісу- 57%, Семей - 85,6%,Торғай,Орал-75% Тағдыры: 1919 ж. 4 сәуір – кешірім алды. (амнистия). 1920 жылы 9 наурыз – Алашты тарату туралы шешім қабылданды. Алашорданың төрағасы: Бөкейханов.

«Түркістан автономиялы Кеңестік, Социалистік Республикасы» Түрік АКСР-і

1918 сәуір , Ташкентте құрылды. (5-ші съез). Кеңестік Шығыстағы тұңғыш кеңестік ұлттық мемлекеттік құрылым. Құрамы: Сырдария, Жетісу облыстары Қазақ АКСР-ін құруға кірісті. Бірақ ол іс тоқтап қалды. Себебі: азамат соғысының басталуы.

§ 7. Қазақ ұлттық мемлекеттілігін қайта қалпына келтіру.

І.

Үкімет

Сипаттама

Қазақ революциялық комитеті (Қазревком)

1919 ж.10 шілдеде құрылды. Әсери-азаматтық билігі болды. Құрамы: Орал, Торғай, Ақмола, Семей облыстары. Басшысы-Пестковский. Органы – «Ұшқын». Мақсаты: контрреволюциямен күресу, мемлекеттік шаруашылық, мәдениет құрылыс үшін жағдай жасау. (Қазақ АКСР-ін құру)

ҚазАКСР

Құру туралы декрет шықты: 1920 ж. 20 тамыз. Құрылды: 1920 ж. 4 қазан(Орынбор қаласында). Жоғарғы өкімет органдары: Орталық Атқару Комитет (С.Мендешев) және Халық Комиссарлар Кеңесі (Радус-Зенкович). Қабылданған құжат: «ҚазақАКСР еңбекшілері құқықтарының Декларациясы.»

Маңызы: Отаршылдыққа қарсы, ғасырларға созылған күрестің нәтижесі, ұлттық қайта өрлеу жолындағы алғашқы қадам.

Іі. Қазақ жерлерінің акср-ға бірігуі

Қосылған жерлер

Қашан?

Кім дәлелдеді?

Орынбор

1919 ж. қыркүйек. Алғашқы астанасы (1920-1924)

Байтұрсынұлы, Сералин.

Қостанай уезі

Байтұрсынұлы, Бөкейханов, Сералин.

Ақмола, Семей облыстары

1921 ж.

Торғай, Орал

Жайық, Ертіс өзендерінің 10 шақырымдық өңірі

1921 ж.

Орта Азия жерлерін межелеу. Нәтижесінде Сырдария, Жетісу, Самарқан облыстары қосылды.

1925 – 26 жж.

Қазақ жерлері бірігуінің нәтижелері:

1926 жылғы санақ бойынша Қазақстанның аумағы 1/3 кеңейді, 2,7 млн шаршы шақырымға жетті. Халқы 1 млн 468 мың адамға көбейді. Жалпы халық саны: 5 млн 230 мың адам. Қазақтар үлесі: 61,3 %

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]