- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі «л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті» шжқ рмк
- •Астана 2013 мазмұны
- •1. Силлабус
- •1. Ауелбекова Айгүл Құрманбайқызы л.Н.Гумилев атындағы еұу, «Экономикалық теория» кафедрасының доценті, э.Ғ.К.
- •2) Экономикалық теория. Коды et1109. 2 кредит
- •5) Оқу пәніне сипаттама:
- •6. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі.
- •6.1 Негізгі әдебиеттер
- •6.2 Қосымша әдебиеттер.
- •7) Оқуды бақылау мен оның нәтижелік бағасы
- •8) Оқу пәнінің талаптары
- •2. Пән бойынша глоссарий және пәннің ұғымдық аппаратымен жұмыс бойынша жалпы әдістемелік нұсқаулар
- •Пәннің ұғымдық аппаратымен жұмыс бойынша әдістемелік нұсқаулар
- •3. Оқу пәні бойынша тақырыптарға берілген дәріс конспектілері және дәріс курстарын қарастыруға әдістемелік нұсқау
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •Бөлім – 2. Қоғам дамуының жалпы экономикалық негіздері.
- •2 Тақырып. Қоғамдық өндірісті ұйымдастырудың экономикалық негіздері
- •Қоғамдық өндірістің құрылымы
- •Ұлғаймалы өндірістің түрлері:
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі
- •3 Тақырып. Меншік қатынастары және олардың экономикадағы орны. Экономикалық жүйелердің негізгі үлгілері
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Жекешелендірудің тәсілдері
- •4. Экономиканың негізгі проблемалары және оларды әртүрлі экономикалық жүйелердегі шешу тәртібі
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •Бөлім-3. Нарық және оны реттеу механизмдері.
- •4 Тақырып. Нарықтық шаруашылықтың қалыптасу алғы шарттары. Тауар-ақша қатынастары
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •5 Тақырып. Сұраныс және ұсыныс теориясының негіздері. Нарықтық тепе-теңдік
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •2. Монополистік бәсеке нарығы.
- •Шоғырланудың бағыттары
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •8.1.Сурет Өндіріс шығындарының классификациясы
- •Орташа өнім (ар) – көрсеткіш жалпы өнімді (q) өзгермелі фактордың санына бөлумен анықталады:
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •Өндіріс факторлар нарығы
- •Еңбек нарығы
- •Капитал нарығы
- •Жер нарығы
- •Нақты тәжірибеде жалақының әр түрлі формалары кездеседі.
- •Қоғамда табыстар біркелкі бөлінбейді, табыстың біркелкі бөлінбеуі деңгейі графикте Лоренц қисығымен көрсетіледі.
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •Бөлім-4. Ұлттық экономиканың қызмет ету заңдылықтары.
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Мемлекеттің дағдарысқа қарсы қолданылатын құралдары
- •Экономикалық циклдардың типтері
- •Мұндағы: жұө1 - есепті жылғы жалпы ұлттық өнім
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Бөлім-5. Макроэкономикалық реттеу.
- •Ақша жүйесі түсінігі мен типтері.
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Ақша жүйесінің элементтеріне жататындар:
- •Ақша түрлеріне байланысты айналыс жүйесі екі типке бөлінеді:
- •Несие функциялары:
- •Банктердің функциялары:
- •Екінші дәрежедегі банктердің қызметтері:
- •Мемлекеттің ақша-несие саясатының мақсаттары:
- •Мемлекеттің ақша-несие саясатының құралдары:
- •Несиелік белсенділікті басқару
- •Қазақстан Республикасы ақша-несие саясатының негізгі міндеттері
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Бюджет-салық саясаты
- •Негізігі түсініктер мен терминдер
- •Каржы негізінде төрт қызмет атқарады:
- •Мемлекеттік бюджеттің төлемдері:
- •Салық жүйесінің принциптері:
- •Салық сипаты тұрғысынан:
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Әдебиеттер тізімі
- •Негізгі түсініктер мен терминдер
- •Мемлекеттің сыртқы сауда саясаты екі типте жүргізіледі.
- •Халықаралық экономикалық интеграция
- •Қорытынды
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •Қолданылған әдебиеттер тізімі:
- •4. Негізгі және қосымша әдебиеттер
- •4.1 Негізгі әдебиеттер
- •4.2 Қосымша әдебиеттер.
- •5. Бақылауға арналған сұрақтар немесе тапсырмалар
- •2.Төмендегi өндiрiс факторларының қай тiзiмi дұрыс:
- •4.Студенттер үшін институтта оқудың баламалы құны:
- •5.Өндірістік мүмкіндіктер сызығында бір өнімді өндірудің өсуі төмендегімен сәйкес келеді:
- •1. Тест
- •2) Экономикалық жүйелердің негізгі элементтерін анықтап кестені толтырыңыз:
- •3) Төмендегі елдерді экономикалық жүйелер типтері бойынша жіктеңіз:
- •5) Төмендегі кестені толтырыңыз, нарықтық экономика модельдерінің ерекшеліктерін анықтаңыз.
- •7. Рента деп …. Түсіну керек:
- •Есептер:
- •2.Инфляция түрлерi:
- •Бақылау сұрақтары
- •6. Білім алушының өзіндік жұмысы үшін тапсырмалар
- •Эканомикалық циклдардағы реттеудегі мемлекеттерді анықтау.
- •7. Семинарлық сабақ жоспары
- •Дискуссия тақырыбы : «Экономикалық мектептер және қазіргі кездегі экономикалық теория»
- •1.Тақырып бойынша логикалық схема құрастыру керек;
- •2. Экономикалық сөздік жасау қажет;
- •3. Қайталауға арналған сұрақтар
- •Сабақтың мақсаты
- •Талдау сұрақтары
- •Талдау сұрақтары
- •8. Ағымдық, аралық және қорытынды бақылауға арналған материалдар және оларды орындау бойынша әдістемелік нұақаулар. Ағымдық және аралық бақылауға арналған тест тапсыралары
- •Микроэкономикалық.
- •Ресурстарды тиімді бөлу.
- •Экономиканы біртұтас жүйе түрінде зерттеу.
- •Тек нарықты экономиканы.
- •«Не болу керек».
- •Сыртқы саудаға енуі.
- •Мемлекеттік бюджетті тапшылық қаржыландыру.
- •Макроэкономика.
- •Дедукциялық әдістер.
- •22. Экономикалық жүйеде бағаның жалпы деңгейі мен жұмысбастылық қай курста оқытылады:
- •Қорытынды бақылауға арналған сұрақтар
- •Аралық және қорытынды бақылауды орындау бойынша әдістемелік нұсқаулар
- •9. Оқу материалын жақсы ұғыну мен қабылдауға аналған оқу пәні бойынша үлестіру және көрнекі материалдар және олармен жұмыс істеу бойынша әдстемелік нұсқаулар
- •1) Экономикалық жүйелердің негізгі элементтерін анықтап кестені толтырыңыз:
- •2) Төмендегі кестені толтырыңыз, нарықтық экономика модельдерінің ерекшеліктерін анықтаңыз.
- •Мемлекеттік бюджеттің құрылымы
Қорытынды
Осы тақырып бойынша қорыта айтатынымыз: кәсіпорын, оның түрлері, қызметтері, кәсіпкерлікті ұйымдастырудың негізгі формалары мен Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерлік: қалыптасуы және даму проблемалары қарастырылды.
Әдістемелік нұсқаулар
Қазіргі индустриалды-инновациялық экономикада шағын бизнестің дамуы өте маңзды рөл ойнайды. Осыған байланысты, Қазақстан Республикасында кәсіпкерліктің даму формалары, шағын бизнестің дамуына әсер ететін факторларды анықтап қарастыру. Франчайзинг мағынасын ашып, біздің елде франчайзинг қолданыла ма, зерттеу.
Әдебиеттер тізімі
Шеденов Ө.Қ, Сағындықов Е. Н, Жүнісов Б.А және т.б. Жалпы экономикалық теория. Ақтөбе «А - Полиграфия» 2004 - 453 бет
Ғабит Ж.Х. Экономикалық теория, Оқу-әдістемелік кешен, 2006ж.
Назарбаев Н.А. Послание Президента народу Казахстана. Казахстан: 2030. –Астана.- 1997.- с. 20.
Назарбаев Н.А. Послание Президента страны народу Казахстана.– 2012
8-тақырып. Фирманың өндіріс шығындары және табыстары
Шығындардың мәні, түрлері
Табыс және пайда.
3. Негізгі және айнымалы капитал.
4. Негізгі капиталдың физикалық және материалдық тозуы.
Мақсаты: Тауар өндірісінде өндіріс факторларын (еңбек, жер, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілігі) сатып алуға шығатын шығындарды талдау қажеттілігін көрсету. Шығындардың нарықта құн формасынан алынған ресурстар шығыны, яғни өнім өндіріп өткізілетін өндірістік ресурстарды пайдаланудың ақшалай көрінісі туралы түсіндіру.
Негізгі түсініктер мен терминдер
Өндіріс шығындары; Өзгермелі шығындар; Тұрақты шығындар; Шекті шығындар; Шекті табыс; Пайда; Жалпы табыс; Орташа шығындар; Орташа табыс; Масштаб эффектісі; Жалпы өнім; Орташа өнім; Шекті өнім.
Дәріс мәтіні
1. Тауар өндірісінде өндіріс факторларын (еңбек, жер, капитал, кәсіпкерлік қабілеттілігі) сатып алуға шығатын шығындарды талдау қажеттілігі туындайды. Шығындар - нарықта құн формасынан алынған ресурстар шығындары. Яғни өнім өндіріп өткізілетін өндірістік ресурстарды пайдаланудың ақшалай көрінісі.
Өндіріс шығындары ұдайы өндірістің нәтижесі болып табылады. Бұл кәсіпорынның өндірісте тұтынатын құрал-жабдықтары мен жалақы төлемдерінің шығындарын көрсетеді.
Төменде келтірілген схемаға мынадай тұжырым жасауға болады. Бухгалтерлік шығындар - өнімнің белгілі бір мөлшерін өндіруге нақты жұмсалған өндіріс факторларының шығындары жатады. Онда факторлар сатып алынған бағамен көрсетіледі. Кәсіпорын шығындары бухгалтерлік және статистикалық есеп беруде өнімнің өз құны түрін алады.
Экономикалық шығындар ресурстардың сиректігіне және оларды балама пайдалану мүмкіндіктеріне негізделеді. Тауар өндіру үшін алынған ресурстардың экономикалық шығындары, оларды өте қолайлы пайдаланып өндірген құнға тең болады. Бұлар айқын және айқын емес шығындар болып бөлінеді. Айқын шығындар - өндіріс факторларымен жабдықтаушыларға айқын ақша формасындағы төлем түрінде жұмсалатын шығындар. Оларға ресурстарды сатып алу шығындар; жұмысшылар; қызметкерлерге жалақы төлеу, көлік шығындары т.б.
Айқын емес шығындар - өндірісте пайдаланылған фирманың өз иелігіндегі ресурстардың құнын айтады; ғимараттардың жалға берілмеу шығындары т.б.