- •1 Тарау. Философия тарихы үрдіс және ой мектебі ретінде
- •Дүниетаным және оның құрылымы мен деңгейі. Философияның мәні мен міндеті, оның қоғамдағы орны
- •А дамның іс-әрекеті мен қызметі Сызба 1.1.2 Философия мәдениеттің феномені ретінде
- •Сызба 1.1.3 Дүниетанымның тарихи типтері
- •Сызба 1.1.4 Философия, дін, мифология байланысы
- •Кесте 1.1.5 Философиялық білім құрылымы
- •Сызба 1.1.6 Классикалық философиядағы субстанция мәселесі
- •Сызба 1.1.7 Классикалық философияның негізгі сұрағы
- •Сызба 1.1.8 Классикалық философияның негізгі бағыттары
- •Кесте 1.1.9 Философия тәртіптік ғылым
- •Бақылау сұрақтары
- •Көне Шығыс философиясы /Қытай, Үндістан/
- •Көне Қытай философиясы
- •Кесте 1.2.1 Көне қытай философиясының негізгі ұғымдары
- •Көне Үнді философиясы
- •1.2.5 Көне Үнді философия мектептері
- •Негізгі түсініктер
- •Буддизм
- •Сызба 1.2.6
- •Бақылау сұрақтары
- •1.3 Антикалық философия тарихының принципі және құрылымы
- •Сызба 1.3.1 Антикалық философияның негізгі даму кезеңдері
- •1. Кезең 2. Кезең 3. Кезең 4. Кезең
- •Сызба 1.3.2 Көне антикалық философия Антикалық философия
- •Кесте 1.3.4 Софистер – Сократ, дүниеге көзқарастық ұстанымдарының айырмашылығы
- •Сызба 1.3.5 Платонның идеалды мемлекет туралы ілімі Адам /барлық азамат/
- •Жан /оның түрлері/
- •1 Қабат
- •2 Қабат
- •3 Қабат
- •Мемлекет құрылымының принциптері:
- •Кесте 1.3.6 Аристотель
- •Сызба 1.3.7 Аристотельдің философиялық жүйесі
- •Бірінші (негізгі философия)
- •Бақылау сұрақтары
- •1.4 Ортағасырлық философия
- •Кесте 1.4.1 Ортағасырлық батыс еуропалық философиясының негізгі даму кезеңдері
- •I I.Cхоластика
- •1.4.2 Ортағасырлық батыс еуропалық философиясындағы реализм және номинализм арасындағы қайшылық
- •Араб әлемінің философиясы
- •Кесте 1.4.5 Ерте араб философиясының негізгі бағыттары (VII-iXғғ)
- •Сызба 1.4.8 Әл-Фарабидің таным теориясы /Жан туралы ілім/
- •Бақылау сұрақтары
- •Қайта өрлеу дәуірінің философиясы
- •Сызба 1.4.9 Қайта өрлеу дәуірінің философиясы /Ренессанс/
- •Кесте 1.4.10 Ренессанс философиясының мазмұны мен негізгі мәселелері
- •Бақылау сұрақтары
- •1.5 Жаңа заман философиясы
- •Кесте 1.5.1 Жаңа заман философиясының негізгі бағыттары
- •Кесте 1.5.2 Жаңа заман философиясындағы ғылым және адамзат пен қоғам мәселесінің қалыптасуы
- •Сызба 1.5.3 Эмпиризм және Бэкон әдісінің мәселесі
- •Сызба 1.5.4 р. Декарт рационализмі (Картезия)
- •Сызба 1.5.5 б. Спиноза философиясының теориялық бастауы
- •Ағарту кезеңі және оның қоғам дамуындағы прогрессивтік рөлі
- •Кесте 1.5.6 Француз ағартушыларының ерекшеліктері (радикализм)
- •Бақылау сұрақтары
- •1.6 Классикалық неміс философиясы
- •Кесте 1.6.1 XVII-XIX ғ.Ғ неміс классикалық философиясы
- •Кесте 1.6.2 и. Канттың (1724-1804) Категориялар туралы ілімі
- •Кесте 1.6.3 Гегельдік философия кестесі
- •1.6.4 Гегельдің философиялық жүйесі Ештеңе - бірдеме – сапаның алғашқы белгісі
- •Болмыс – еш нәрсе - қалыптасу
- •Гегельдің абсолюттік идея философиясының дамуы
- •Кесте 1.6.5 Людвиг Фейербах (1804-1872)
- •Маркстік философия
- •Сызба 1.6.6
- •Сызба 1.6.7 Тарихты материалистік тұрғыда түсіну Тарихты материалистік тұрғыда түсіну
- •Бақылау сұрақтары
- •1.7 Қазақ және орыс философиясы Кесте 1.7.1 XIX-XX ғ.Ғ. Орыс философиясы
- •Қазақ философиясы
- •Кесте 1.7.2 Қазақ философиясы тарихынан
- •Бақылау сұрақтары
- •1.8 XX ғасыр философиясы Кесте 1.8.1 хх ғасырдағы Батыс философиясының негізгі ағымдары
- •Бақылау сұрақтары
- •Іі тарау. Адам және әлем
- •2.1 Философия онтологиясы
- •Сызба 2.1.1 Философия онтологиясы – әлемдегі адам болмысы
- •Кесте 2.1.3 Материя құрылымы объективтік шындық сфералары
- •Сызба 2.1.6 Сананың философиялық мінездемесі
- •Бақылау сұрақтары
- •2.2 Философиядағы әлемді тану мәселелері (Гносиология)
- •Сызба 2.2.2 Таным - шындықты бейнелеу ретінде
- •Сызба 2.2.3 Объект және оның онтологиялық құрылымы
- •Сызба 2.2.4 Ғылыми танымның әдістері мен түрлері
- •Сызба 2.2.5 Ғылыми білімнің негізгі формалары
- •Бақылау сұрақтары
- •2.3 Диалектика логикалық және методологиялық ілім ретінде
- •Сызба 2.3.5 Қарама-қарсылықтың бірлігі мен күресі заңы
- •Бақылау сұрақтары
- •III тарау. Әлеуметтік философия
- •Сызба 3.1.1 Әлеуметтік философияның функциялары
- •Сызба 3.1.2
- •Кесте 3.1.3 Қоғам өзін-өзі дамытатын жүйе ретіндегі
- •Бақылау сұрақтары
- •Тұлғаның қалыптасуы. Негізгі сатылары
- •Сызба 3.2.2 Биоәлеуметтік факторлар
- •Сызба 3.2.3 Жеке тұлға құрылымы
- •Сызба 3.2.4 Тұлғаға қажетті иерархия
- •Сызба 3.2.5 Тұлғаның әлеуметтік түрі
- •Бақылау сұрақтары
- •3.3 Қоғамның рухани өмірі
- •Cызба 3.3.1
- •Сызба 3.3.2 Қоғамның рухани аспектісі
- •Сызба 3.3.3 Қоғамдық сананың мазмұны
- •Сызба 3.3.5 Қоғамдық сананың қолданыс заңдары /қс/
- •Бақылау сұрақтары
- •Сызба 3.5.3 Өркениеттің жаһандану мәселелерін шешудегі әлеуметтік мәдениеттің қажетті жағдайлары
- •Бақылау сұрақтары
- •Курстағы барлық тақырыптарды оқытуға арналған әдебиеттер
- •Ұсынылған әдебиеттер: Негізгі әдебиеттер
- •Қосымша әдебиеттер
- •Глоссарий
- •Мазмұны
- •Кесте 1.1.5 Философиялық білім құрылымы ……………………………..10 Сызба 1.1.6 Классикалық философиядағы субстанция мәселесі ……….11
- •Кесте 1.3.6 Аристотель ……………………………………………………..33
- •Сызба 2.1.1 Философия онтологиясы – әлемдегі адам болмысы …………81
- •Сызба 2.1.6 Сананың философиялық мінездемесі …………………………86
- •Сызба 2.2.4 Ғылыми танымның әдістері мен түрлері ……………………...91
- •Сызба 2.3.5 Қарама-қарсылықтың бірлігі мен күресі заңы ………………..98 Сызба 2.3.6 Мөлшерлік және сапалық өзгерістердің өзара ауысу заңы.….99
- •Сызба 3.3.4 Сана формалары ………………………………………………121
Кесте 1.7.2 Қазақ философиясы тарихынан
|
Дала ойшылдары |
Негізгі шығармалары |
Философиялық идеялар және дүниетанымдық принциптер. |
1. |
Қорқыт – ата (VIIғ.) |
«Қорқыт ата кітабы» |
Қазақ даласының ұлы ойшылы. Өмір, өлім және өлместік туралы толғаныс. |
2. |
Махмуд Қашқари (XI ғ.) |
«Диуани лұғат ат-түрік» |
Гуманистік бағытта. Түркі халықтарының дүниетанымының бейне көрінісі. |
3. |
Қожа Ахмет Яссауи (XII ғ.) |
«Диуани хикмет» |
Суфистік дүниетаным. Діни философиялық идеялар: мистизм, аскетизм. Қайырымдылық жайлы уағыз. |
4. |
Жүсіп Баласағұн (XI ғ.) |
«Құтты білік» |
Рационалды және гуманистік бағыт. Адамның қалыптасуындағы білімнің ролі. Өмірдің мәні. Әділет, Бақыт, Ақыл, Қанағат.
|
5. |
Мұхамед Хайдар Дулати (1499-1551) |
«Тарих-и-Рашиди» |
Түркі халқы философиясының тарихы. |
6. |
Бұқар Жырау, Ақтамберді (XVII-XVIII ғ.ғ.) |
Жырау – ойшыл, ақын, сыншы, риторик. Қоғамдық мәселенің маңызын көрсеткен. |
Дидактикалық – философиялық мінезде. Адам және әлем туралы толғаныс. Қазақ халқының саяси ойлауының қалыптасуына ықпал етті. |
7. |
Шоқан Уалиханов (1835-1865) |
«Соттық реформа жайлы жазбалар», “Дала мұсылмандары жайлы”, “Қырғыз даласындағы шамандықтың қалдығы” |
Ресей географиялық қоғамы құрамынның мүшесі болған. Қазақтардың синкретикалық нанымын зерттеген. Табиғат культі (Тәңір-аспан). Қазақ даласында Исламның таралуының себептері. Қазақ даласындағы саяси-құқық идеялар және ағартушылық бастау жайлы ой-толғаулар. |
8. |
Абай Құнанбаев (1845-1904) |
“Қара сөздер” (45-cөз) |
Гуманизм мәселесі. “Адам бол!” - Императиві. Адамгершілік ілімі. Адамгершілік – дүниетаным негізі. Махаббат және әділеттілік. |
9. |
Шәкәрім Құдайбердиев (1858-1931) |
“Үш анық”, “Ұмытылған жазбалар” |
Спекулятивті – теологиялық философия. Жанның ақиқаттылығы, ғылымның ақиқаттылығы, сенімнің ақиқаттылығы. Ар-ождан біріктіретін бастама ретінде. Адамзаттың бейбітшілікте өмір сүруі үшін не істеу керек? |
Бақылау сұрақтары
Орыс философиялық ойдың дамуына тән белгілері мен негізгі бағыттары.
Ресейдегі өзіндік ағартушылық (А.Н. Радищев).
П.Чадаевтің діни тарихнамасы.
Батысшылдық пен славянофильдік: дүниетанымдық ұстанымдардың ұқсастығы мен айырмашылығы.
XIX ғасырдың 50-60 жылдарындағы орыс радикал демократиясының философиясы.
Ресейдегі халықшылдық: мазмұны мен кезеңдері.
Әлеуметтік-философиялық ұстанымдар мен М.Букининнің анархизм концепциясы.
Бірлік философиясы: бірлік және жалпылық.
Н.А.Бердяевтің экзистенциалды – діни философиясы.
В.Вернадскийдің ноосфера туралы ілімі.
Халық шығармашылығындағы қазақ философиялық ойының қалыптасуы.
Ш. Уалихановтың ағартушылық идеялары.
Абайдың “қара сөздеріндегі” этикалық ілім.
Қазақ ағартушылық философиясының өзіндік ерекшелігі.
Шәкәрімнін философиялық – діни көзқарастары.
Қазақ зиялыларының (А. Байтұрсынов, М. Дулатов, С. Торайғыров) ұлттық сананың қалыптасуындағы рөлі.