Сызба 1.5.3 Эмпиризм және Бэкон әдісінің мәселесі

Эмпиризм - теориялық танымдық дәстүр ретінде нағыз білімнің ақиқаттығы тек қана тәжірибе (эмпирия). Ғылымның негізгі мәселесі, ол осы ақиқатты шығарып заттар мен шындық, өмірде тұйықталатын ақиқатты үйлесімді рәсімдер арқылы талдау және оны адамға ешбір бұрмалаусыз таза күйінде жеткізу.

«Не іс-әрекетте пайдалы болса, ғылымда да ақиқатты»

«жемісті» тәжірибе

«сәулелі» тәжірибелер

тәжірибелік философия

теориялық философия

Таным әдісіне қойылатын талаптар

«Құмырсқа жолы»

Шекті эмпиризм тәсілі

Фактілерді мәнсіз жинақтау

«Өрмекші жолы»

Радикалды рационализм тәсілі білімді өзінен шығару

«Ара жолы»

Эмпиризм мен рационализмнің шегін шешетін тәсіл

Нағыз таным - ақыл мен сезімнің дұрыс үйлесімділігі

индивид үшін неғұрлым тиімді нәтиже

адамзат үшін пайдалы, заттардың өмір сүруін ашады

Ғылымдардың классификациясы

Әртүрлі танымдық әдістер

Табиғатта жоқ танымдық құрал жасау

Табиғи процесстердің пайда болу себебін анықтау

есте сақтау ақыл қиял

материалдық

әрекеттік

формальді - индукция тарих «философияның» өнер

ақырғы - теология теориялық поэзия

ғылымдары әдебиет

Сызба 1.5.4 р. Декарт рационализмі (Картезия)

Екі субстанция

Адам өз бойында екі субстанцияны алатын ерекшелігіне байланысты, дуализімнің (екі жақтылық) идеясы туындайды.

Дуализм қөзқарасы бойынша Декарт шешетін “философияның негізгі сұрағы” - алғашқы болып табылатыны материя не сана ма дегені мағынасыз. Декарт әлемдегі барлық заттарды адам интеллектісімен теңестіреді. Табиғаттың бастамасын немесе принципін ол объективті әлемнен, адам ақылына ауыстырады. Бұл табиғаттағы заттардың теңсіздігін ерекшелеуге және олардың сандық мінездемелерін тануға, математикалық әдістемелерді қолдануға мүмкіндік береді.