Лексика - грамматикалық тапсырмалар

1-тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұны бойынша сұрақтар жазыңыздар

2-тапсырма. Сұраққа жазбаша жауап беріңіздер.

а. Тіл мәдениеті дегенді қалай түсінесіз?

ә. Өз ана тіліңде сөйлей аласыз ба?

в. Тід мәдениеті деген тақырыпқа сұхбат құрастырыңыз.

3-тапсырма. Тіл мәдениеті жайлы айтылған ғаламалардың ұлағатты сөздері мен қанатты сөздерін жаттап алыңыздар.

Таза сөйлеу де мәдениеттіліктің ең бір биігі.

Ұлбала Алтайбаева.

Ежелден, атам заманнан тіл – елдің мәдениет, әдебиеті өсіп-өніп, отбасындағы тіршілігінен бастап, қоғам, халық, ел-жұрттың, жалпы мәдениеттің арнайы құралы-ғылымның атаулы саласы екендігі даусыз.

Б.Момышұлы.

Тәрбие басы – тіл,

Игі істің басы- тіл.

Тіл – ұлттың жаны,

Туған ел – тұғырың,

Тұған тіл – қыдырың.

Тіл жоқ жерде ұлт жоқ.

4-тапсырма. Төмендегі сөздермен сөйлем құраңыздар.

а. әрине

ә. ғапу етіңіз

в. айып етпеңіз

г. оқасы жоқ

д. өкінішке орай

е. міндетті түрде

Студенттердің өздік жұмысы (сөж)

1-тапсырма. Ақын Қ. Мырзалиевтің «Ана тілің – арың бұл» өлеңін жатқа айтыңыз.

2-тапсырма. «Тіл мәдениеті» тақырыбына шығарма жазыңыз.

15-сабақ

Лексикалық тақырып: Жастар шетелде және бізде

Грамматикалық тақырып: Сұрау есімдігі

Сөздермен жұмыс. Сөздікті пайдаланыңыз.

Жастар жұмысы –

жастар саясаты –

мемлекеттік қолдау –

салық жеңілдігі –

несие –

несиеге баспана беру –

жастардың жағдайы –

бүгінге бас ауыртпау –

тыным таппау –

жанкештілік –

Жастар шетелде және бізде

Йеменде жастар жағдайын жасайтын заң 1980 жылдан бері пайда болған.

Франция үкіметі 1986 жылы «16 мен 25 жас аралағындағы жастар жұмысы» жайында акт шығарды. Бұл актіде француз шенеуніктері жастардың қанша жасында жұмысқа алу немесе жалақы қанша төлеу керек, т.б мәселелерді қарастырған.

Белоруссияда жастардың мәселесіне байланысты 2 заң қабылданған:

1. Мемлекеттік жастар саясатының жалпы бастамасы;

2. Жастар мен балалардың қоғамдық ұйымына мемлекеттік қолдау көрсету жайында.

Сонымен қатар жастарға арналған салық жеңілдігі, жеңілдік жол билеті және жас отбасыларына несиеге баспана беру жайын талқылаған бірден-бір ел.

Ал, Украина ТМД бойынша жастар заңы жағынан ең дамыған елдердің қатарында. Украинаның халықтық жиналысында құрылған жеке комиссиялар құрамына жастар ұйымы да кірген. Нәтижесінде жастардың жағдайын жеңілдететін 3 заң қабылдаған.

Ресейге басқа елдерге қарағанда, заңнама жоспарлы түрде жасалмақ. Ресей Франциясының мемлекеттік Думасында депуттар жастар туралы өз заңдарын қабылдамақшы.

Ал, оған құрамындағы Татарстан мен Мордовия өз зандарын қабылдап қойды

«Қазақстан-заман» 21 ақпан 2003 ж.

Улкендер жапон туралы ең жақсы әңгімесін ең алдымен балаларға, жастарға айтады. Олар бүгінгіге бас ауыртпайды, болашақты ойлайды. жаны тыным таппай , жаңалық іздейді.

Қысқасы мұнда бәрі де жастар үшін жасалады. Ал жастар оған жанкештілігімен, адал еңбегімен береді.

Бұл елдің жастары өзін биік ұстайды, биікке ұмтылады екен.

Токионың қақ ортасында жастар көшесі, жастар алаңы бар. Бұл жердегінің бәрі жастарға арнадған. Тамақ та, киім де арзан. Үкімет болашақтан үмін үзбес үшін жастарға бар жағдайды жасап қойған. Жастар осы жерде өзін қызықтырған, толғандырған шаруалармен айналысады. Провинцияда тұратын жастар. мекетеп оқушылары жастар көшесін бір көруді армандайды. Сол үшін де мектеп оларға жағдай жаспа, жақсы оқыған жастардың арман-тілектерін орындап отырады. Жастардың арманы желкен жаятын жер осы. Мұнда түрлі мерекелер, ата-анаға, бауырға қайырымды болу, оларды басың жерге тигенше сыйлау күндері өтеді. Жастрадың алдында ең ақылды данағөй шешен шалдары, Нобель сыйлығының иегері, жазушылар,

ақындар, актерлер жүрек жарды сөздерін айтады. Үлкен кісілер мен жастар көп пікірлеседі, сырласады. жапон жастары бүгінгімен қанағаттанбайды, болашақ үшін, мемлекеттің гүлденуі үшін жұмыс істейді.

«Қазақстан-заман» 1.01.2002 ж.

Белгілі жазушы Қойшыға Салғараұлымен ұшқыр-сұхбаттан үзінді.

• Өзіңізге ұнағаны не?

• Тәртіп, тазалық, еңбекқорлық. Бүкіл қытай қыбыр-қыбыр әрекет үстінде. Бұл жалпылық тұрғыдан алғанда, ал нақтылыққа көшсек, өзімізді ерекше ойландырғаны – қытай жастарының патриотизмі. Олардың ұғымында әлемдегі күшті мемлекет – Қытай. Тәуір зат – қытайдікі, төзімді, мықты халық – Қытай.

«Қазақстан-заман» 22.05.1998 ж.