Оқытушының басшылығымен жүргізілетін студенттердің өздік жұмысы (осөж) Ағылшын аудармасының тарихы

Англиядағы аударма қызметінің басталуы туралы сөз болғанда, әдетте 7 ғасырда өмір сүрген Кэдмонның есімін еске алады. Ол Қасиетті жазбаның латын тіліндегі мәтінін ағылшын тіліне аударған.

9 Ғасырдың соңында аударма қызметі шарықтады. Бұл кезең король Ұлы Альфред есімімен байланысты. Билікке келгеннен бастап Альфред сарай жанынан ағылшындардың мәдениетін арттыруға арналған үйірме ашты. Ол аудармаға тапсырыс беріп қана қоймай, өзі де басқа тілдерден ағылшын тіліне аударма жасады. Кейбір ғалымдар ол Тауратты ағылшын тіліне алғаш аударған деп санайды.

Алайда король Альфредтің өлімінен кейін аударма қызметі құлдырай бастайды.

Ағылшын мәдениеті тек 11 ғасырдың аяғында ғана қайта көтеріле алды. Осы кезде тек ағылшын тіліне ойнақы, жеңіл көңіл көтеретін әдеби шығармалар аударыла бастады.

11 ғасырда мәдениет ақырындап монастырьдан қалаға қанат жая бастайды. 1167 жылы Оксфорд, ал 1209 жылы Кембридж университеттерінің негізі қаланды. Мұның барлығы ағылшын аудармасының дамуына әсер етпей қоймады.

13 ғасырда рыцарлық романдардың барлығы дерлік француз тілінен аударылды.

14 ғасырда аударма қызметі біршама төмендейді. Себебі Англияда өздерінің төл әдебиеті өркендеп, аудармаға қажеттілік болмай қалады.

15 ғасырда аударма саласында тұрмыстық мазмұндағы мәтіндерді аудару ерекше орын алды. 15 ғасырдың ең танымал аудармашыларының бірі- Джон Лидгейт.

Орыс мәд.ениетіне жаппай қызығушылық тек 19 ғасырда басталды.

Лексика-грамматикалық тапсырмалар

1 Тапсырма. Сұрақтарға жауап беріңіз.

1. Ағылшын аудармасының тарихы қай ғасырдан басталады?

2. 9 ғасырдағы аударма кімнің есімімен байланысты?

3. Қай ғасырда ағылшын аудармасы көтеріле бастады? Ол кезде қандай шығармалар аударылды?

4. 11 ғасырда ағылшын мәдениеті қалай дамыды? Нелер ашылды? Бұл аудармаға қалай әсер етті?

5. 13 ғасырда қай тілден, нелер аударылды?

6. 14 ғасырда аударма қызметі не себепті төмендеді?

7. Тұрмыстық мазмұндағы мәтіндерді аудару қай ғасырда ерекше орын алды?

8. 15 ғасырдың танымал аудармашысы кім?

9. 19 ғасырда ағылшындықтар қай халықтың шығармаларын аударуға қызығушылық танытты?

2 -тапсырма. Орысша баламасының қазақ тіліндегі нұсқасын дұрыс тауып жазыңыз.

Не подмажешь – не получишь. Асықпаған арбамен қоянға жетеді.

Деньги откроют любую дверь.

Который палец не укуси , Ақша ашпайтын есік жоқ.

Одинаково больно.

Неторопливый и на арбе Ата-анаға баласының бәрі бірдей.

догонит зайца.

Гость недолго гостит, Шешінген судан тайынбас.

Да много видит.

Кто не рискует, Қонақ аз отырып, көп сынайды.

Тот не пьет шампанское.

3-тапсырма. Мәтіннен жедел өткен шақта тұрған етістіктерді теріп жазыңыз.

4-тапсырма. Жақша ішіндегі сөздерді аударып, дұрыс тұлғасына қойыңыз.

Аударма үш бірдей маңызды (выполнить обязанности).

Аудармада(самый часто требуемый) түрлерінің бірі-устный перевод.

Ілеспе аударма- (крупных международных собраниях), (научных конференциях), форумдарда қолданылатын аударманың (сложный вид).

( Исследователи) аударманы үш түрге (делят).

5-тапсырма. Мәтінді мазмұндаңыз.