
Микробиологиядағы негізгі таксономиялык бірлік://
+ түр//
туыстық//
тұқымдас//
қатар//
класс
***
Жағынды-препаратты дайындау және оны микроскоппен көру қандай әдіске жатады://
молекулалық-генетикалық//
биологиялық//
серологиялық//
аллергиялық//
+бактериоскопиялық
***
Прокариоттық жасушаның айрықша белгісі://
митохондриясы бар//
мейоз жолымен көбейеді//
ядросы бар//
+ядролық субстанцисы бар (нуклеоид)//
рибосоманың көлемі 80S
***
Диплококтар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
+жұптасып//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
Тетракоктар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
+төртеулеп//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
Талшыктардың атқаратын қызметі://
+қозғалу//
қоректену//
адгезивтік//
көбеюге қатысады//
энергетикалық
***
Пилидің атқаратын қызметі://
+адгезивтік//
қозғалу//
қоректену//
энергетикалық//
тыныс алуға қатысады
***
Спораны түзеді://
хламидиялар//
+бациллалар//
коктар//
риккетсиялар//
вирустар
***
Риккетсиялардың морфологиялық қасиеті://
спиральді иілген қозғалғыш бактериялар//
ірі спора түзетін таяқшалар//
+полиморфты ұсақ грамнегативті бактериялар//
ұзын бұтақты грампозитивті бактериялар//
тізбектеліп орналасқан грампозитивті коктар
***
Сыртқы ортада бактерия спораларының сақталу ұзақтығы://
бірнеше сағат//
бірнеше минут//
+бірнеше жыл//
бірнеше тәулік//
бірнеше апта
***
Микробиологиядағы Пастердің еңбегі://
вирустарды ашты//
+пастеризацияны ашты//
туберкулез қоздырғышын ашты//
тәжірибе жүзінде мерез қоздырғышын ашты//
тырысқақ қоздырғышын ашты
***
Кейбір бактериялар қолайсыз жағдайда түзеді://
протопластар//
цисталар//
капсулалар//
+споралар//
сферопластар
***
Бактериялардың адгезия мен коньюгация процестеріне қатысатын органелласы://
+кірпікшелер//
капсула//
талшықтар//
споралар//
мезосомалар
***
Рибосома – бұл://
қоректік заттың қоры//
цитоплазмалық мембрананың туындысы//
+белок синтезінің орталығы//
түрді сақтауға қажет//
жасушаны қолайсыз сыртқы әсерлерден қорғайды
***
Талшықтардың қызметі://
жасушаны қолайсыз сыртқы әсерлерден қорғайды//
бактерияларға белгілі пішін береді//
+қозғалысты қамтамасыз етеді//
еріген заттарды жасушаға тасымалдайды//
жасушалар бөлінуіне қатысады
***
Спирохетаның пішіні://
шар тәрізді//
жіпше тәрізді//
таяқша тәрізді//
конус тәрізді//
+иілген
***
Тізбектеліп орналасқан коктар://
сарциналар//
микрококтар//
+стрептококтар//
стафилококтар//
бациллалар
***
Бактериялардың спора түзуінің маңызы://
көбеюге қабілеті//
+сыртқы ортада сақталу қабілеті//
қоректенуге қатысады//
қозғалуға қабілеті//
адам организмін қорғау қабілеті
***
Жүзім тәрізді орналасқан коктар://
стрептококтар//
+стафилококтар//
сарциналар//
бациллалар//
микрококтар
***
Хламидиялар мен риккетсиялардың басқа бактериялардан айырмашылығы://
жасуша қабырғасы болмайды//
олар оттегісі бар ортада көбейе алмайды//
қолайсыз жағдайларда споралар түзеді//
адамдарда жұқпалы ауруларды туындатпайды//
+жасушаішілік паразиттер болып табылады//
***
Медициналық микробиология нені зерттейді://
+патогенді және шартты патогенді микроорганизмдерді//
фитопатогенді микроорганизмдерді//
фотобактерияларды//
өсімдіктерді//
гельминттерді
***
Бактериялар жататын патшалық://
+ Procaryotae//
Eucaryotae//
Vira//
Enterobacteriacеae//
Nocardia
***
Грампозитивті бактериялар қандай түске боялады://
жасыл//
қоңыр//
сары//
+көк//
қызыл
***
Бактериялар өлшемі қандай бірлікте өлшенеді://
нанометрмен//
+микрометрмен//
миллиметрмен//
ангстреммен//
сантиметрмен
***
Жағындыны қандай мақсатпен бекітеді://
капсуланы анықтау үшін//
талшықты анықтау үшін//
жағындыны түссіздендіру үшін//
спораны анықтау үшін//
+бактерияны заттық шынығы бекіту үшін
***
Бактериялардың негізгі таксономиялық бояу әдісі://
Нейссер//
+ Грам//
Морозов//
Леффлер//
Бурри-Гинс
***
Таза дақыл дегеніміз://
+бір түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
әр түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
бір туыстыққа жататын микроорганизмдер жиынтығы//
әр түрге жататын микроорганизмдер жиынтығы//
грамнегативті микроорганизмдер жиынтығы
***
Термостатты қолданады://
+ микроорганизмдерді өсіруге//
зертханалық ыдыстарды стерилдеуге//
хирургиялық саймандарды стерилдеуге//
қоректік орталарды стерилдеуге//
бактерияның спора түзуін күшейтуге
***
Стафилококтар Грам бойынша боялады://
+көк түс//
қызыл түс//
сары түс//
жасыл түс//
сарғыш түс
***
Прокариоттың эукариоттан айырмашылығы://
хромосома жиынтығы диплоидты//
+рибосома органелласы бар//
жасуша қабырғасы белокты-липидті//
көлемі миллиметрмен өлшенеді//
ядролық қабықшасы бар
***
Прокариоттық жасушаның эукариоттық жасушадан ерекшеліктерінің бірі://
+көптеген жасушаішілік органеллалардың болмауы//
рибосоманың болмауы//
жасушаішілік қосындылардың болмауы//
ЦПМ-ның болмауы//
жасуша қабырғасының болуы
***
Бактерияның қозғалғыштығын анықтайтын әдіс://
+"ілінген" тамшы//
бекітілген жағынды//
агарда дақылдандыру//
пассивті гемагглютинация реакциясы//
иммундыферментті анализ
***
Жарық микроскоптың құрылымында ажыратылады://
динамикалық жүйе//
+оптикалық жүйе//
тіркеуші жүйе//
бақылаушы жүйе//
люминесцентті жүйе
***
Жағынды-препаратта коктардың орналасуы байланысты://
коктар өлшеміне//
талшықтардың саны мен орналасуына//
+әртүрлі кеңістікте бөлінуіне//
капсула түзу ерекшелігіне//
конъюгация процесіне
***
Микрококтар жағындыда орналасады://
+біpеулеп//
жұптасып//
пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
Сарциналар жағындыда орналасады://
біpеулеп//
жұптасып//
+пакет, тюк түрінде//
тізбектеліп//
жүзім дәндері түрінде
***
Цитоплазмалық мембрананың негізгі қызметі://
бактерияға арнайы пішін береді//
+жасушаға қоректік заттарды тасымалдайды//
мезосомаларды түзбейді//
жасушаны қорғайды//
тыныс алу тізбегі жоқ
***
Бактерияның негізгі пішіндері://
+шар тәрізді, таяқша тәрізді, иілген//
конус тәрізді, иілген, куб тәрізді//
оқ тәрізді, жіпше тәрізді, куб тәрізді//
таяқша тәрізді, иілген, куб тәрізді//
шар тәрізді, жіпше тәрізді, куб тәрізді
***
Бактериялардың талшықтарын анықтайтын әдіс://
Нейссер//
Грам//
+Леффлер//
Бурри-Гинс//
қарапайым бояу әдістері
***
Спора түзетін микроорганизм://
дизентерия//
туберкулез//
бруцелла//
туляремия//
+клостридия
***
Дәрігер-лаборант пневмониямен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған, Грам әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда жүзім тәрізді орналасқан, күлгін түсті, шар тәрізді бактерияларды анықтады. Қандай микроорганизм табылды://
ішек таяқшасы//
+стафилококтар//
туберкулез қоздырғышы//
спирохеталар//
көгерткіш саңырауқұлақтар
***
Бацилла спорасының маңызы://
+микроорганизмді қолайсыз әсерлерден қорғайды//
бактерияның көбеюіне қатысады//
қолайсыз жағдайда түрді сақтамайды//
бактерияның ерекше тіршілік формасы//
қоректік затты жинақтау
***
Қышқылға тұрақты бактерияларды бояу әдісі://
Романовский-Гимзе//
+ Циль-Нильсен//
Грам//
Здродовский//
Бурри
***
Жасушалық қабырғасы жоқ бактериялар:
хламидиялар//
риккетсиялар//
спирохеталар//
актиномицеттер//
+микоплазмалар
***
Прокариоттың эукариоттан айырмашылығы://
+хромосома жиынтығы гаплоидты//
барлық органелла бар//
жасуша қабырғасы белокты-липидті//
көлемі миллиметрмен өлшенеді//
ядролық қабықшасы бар
***
Бактерияның жасуша қабырғасының сипаттамасы:
+құрамында күрделі биополимер - пептидогликан бар//
құрамында холестерин бар//
құрамында хитин бар//
билипидті қабаттан құралған//
бөлек белоктық суббірліктер - капсомерлерден құралған ***
Бактериялық жасушаның қай құрылымы сезімтал тіндер беткейіне жабысуға (адгезияға) жауап береді://
нуклеоид//
+пили//
цитоплазмалық мембрана//
плазмида//
талшық
***
Пеpитрихтар сипаттамасы: //
жалғыз полярлы талшық//
жекелеген талшықтардың полярлы орналасуы//
талшықтар шоғырының полярлы орналасуы//
+талшықтар жасушаның барлық беткейінде//
коньюгациялық пили
***
Терминальды спора түзетін микроорганизм://
стафилококк//
риккетсия//
+сіреспе таяқшасы//
ішек таяқшасы//
микоплазма
***
Procaryotae патшалығына жатады://
+микоплазма//
қарапайымдылар//
ДНҚ геномды вирустар//
микроскоптық саңырауқұлақтар//
РНҚ геномды вирустар
***
Туберкулезбен ауыратын науқастың қақырығынан жасалған жағындыда аздап иілген қызыл таяқшалар және көк түсті басқа микроорганизмдер анықталған. Бояу әдісін атаңыз://
Грам//
Нейссер//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе//
+Циль-Нильсен
***
Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты://
нуклеин қышқылының болуымен//
+жасуша қабырғасында май-балауыз заттардың болуымен//
полисахаридті капсуланың болуымен//
цитоплазмадағы жасушаішілік қосындылардың болуымен//
көмірсулардың болуымен
***
Жасуша қабырғасындағы айырмашылықты анықтауда қолданатын бояу әдісі: //
Нейссер//
+Грам//
Ожешко//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
Грам бойынша бояу әдісінде бекітілген жағындыға генцианкүлгін сүзгі қағазы қойылды, Люголь ерітіндісі тамызылды, әрі қарай://
жағындыны кептіру//
сумен жуу//
+спиртпен түссіздендіру//
Пфейффер фуксинін тамызу//
микроскоптан қарау
***
Микробтар дақылынан жасалған жағындыны бекіту жүргізіледі://
+от жалынында//
Никифоров қоспасында//
ацетонмен//
метилен спиртінде//
тұз қышқылында
***
Саңырауқұлақтар құрылысындағы негізгі құрылымдық компонент://
+мицелий//
капсула//
органелла//
талшықтар//
волютин дәні
***
Бактериялар морфологиясы дегеніміз://
+көлемі, пішіні, өзара орналасу сипаты//
анилинді бояғыштармен боялу қабілеті//
қоректік ортада өсу ерекшелігі//
ауа құрамына қатынасы//
көмірсуларды ыдырату қабілеті
***
Циль-Нильсен әдісімен бояу анықтайды://
спораны//
капсуланы//
волютин дәнін//
+ қышқылға төзімді бактерияны//
жасуша қабырғасын
***
Спирохетаның морфологиялық ерекшелігі://
қабықшасы болады//
+бактерияның иілген пішініне жатады//
қалыптасқан ядросы бар//
волютин дәні бар//
фибриллалары жоқ
***
Саңырауқұлақтар жатады://
прокариотқа//
+эукариотқа//
бактерияға//
қарапайымдыларға//
вирусқа
***
Трепонеманың орамдары://
1-3//
3-8//
+8-12//
12-18//
18-25
***
Трепонемалар Романовский-Гимзе бойынша боялады://
қызыл түске//
+бозғылт-қызғылт түске//
көгілдір түске//
көк-күлгін түске//
көк қосындылары бар сары түске
***
Спирохеталар жатады://
саңырауқұлақтарға//
қарапайымдарға//
+бактерияларға//
вирустарға//
приондарға
***
Саңырауқұлақтардағы мицелидің көлденең аралығы аталады://
гиф//
+септа//
конидия//
стеригма//
спорангия
***
Микроорганизмдердің қышқылға төзімділігі байланысты://
нуклеин қышқылының болуымен//
капсуланың болуымен//
+ май-балауыз заттардың болуымен//
цитоплазмалық мембрананың болуымен//
көмірсулардың болуымен
***
Қышқылға төзімді бактериялар://
гемофиль таяқшасы//
ішсүзек таяқшасы//
стафилококтар//
+туберкулез таяқшасы//
риккетсиялар
***
Иммерсиялық микроскоп ерекшелігі: //
конденсоры түсірілген//
бүйір жарықты қолдану//
объектив 40 үлкейткішін қолдану//
толығымен жабық диаграмма//
+иммерсиялық майды қолдану
***
Боялған бактериялар морфологиясын зерттеуде қолданады://
фазалы-контрастылы микроскопия әдісін//
люминесцентті микроскопты//
+иммерсиялық объективті//
құрғақ объективті//
қара күңгірт өрісті
***
Спирохеталардың қозғалғыштығы байланысты://
талшықтарына//
+осьтік жіпшеге//
түкшелерге//
фимбрияға//
пилиге
***
Қаннан, ағза таңбаларынан жасалған жағындыны бекіту жүргізіледі://
от жалынында//
+Никифоров қоспасында//
ацетонмен//
метилен спиртінде//
тұз қышқылында
***
Күрделі бояу әдістерін қолдану арқылы зерттейді://
+ бактерия жасушасының құрылымын//
тотығу-тотықсыздану ферменттерін//
бактерияның генетикалық материалын//
бактериялардың қорғаныш механизмдерін
бактериялардың биохимиялық қасиетін
***
Қара күңгірт микроскоп көмегімен анықтайды://
волютин дәнін//
спораны//
капсуланы//
+талшықты//
нуклеоидты
***
Бактерияларды тірі жағдайда зерттеу әдісі://
Нейссер//
қарапайым бояу//
+"ілінген тамшы"//
Бурри//
электрондық микроскопия
***
Қарапайым әдіспен боялған нативті жағындыда пакет тәрізді орналасқан дөңгелек жасушалар анықталды. Морфологиялық формасын атаңыз://
стафилококк//
микрококк//
тетракокк//
+сарцина//
диплококк
***
Қарапайым әдіспен боялған нативті жағындыда тізбектеліп орналасқан таяқша тәрізді жасушалар анықталды. Морфологиялық формасын атаңыз://
+стрептобактериялар//
бұтақталған//
ілмек тәрізді//
коккобактериялар//
диплобактериялар
***
Жағынды-препаратты дайындау барысында зертханашы заттық шыныға физиологиялық ерітінді тамшысын тамызды, үстіне бактерия дақылын қосты, кептірді, от жалынында бекітті. Микроскоптауда бактериялар анықталмады. Себебін түсіндіріңіз://
дистилденеген су қолданылды//
+бактерияларды бояу жүргізілмеді//
бекітуден соң бактериялар физиологиялық ерітіндіде еріп кетті//
жағындыны бекіту тәсілі дұрыс таңдалмаған//
иммерсиялық майды қолдану арқылы микроскопталды
***
Прокариот цитоплазмасында болатын органелла://
эндоплазматикалық тор//
+рибосома//
жасушалық орталық//
митохондрия //
лизосома
***
Микроскоптың иммерсиялық жүйесінің қызметі://
микроскоптың шешуші қабілетін ұлғайтады//
сәуленің сынуын ауытқытады//
+иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші бірдей//
иммерсиялық майдың сыну коэффициенті ауаның сыну коэффициентіне жақын//
иммерсиялық майдың сыну көрсеткіші мен шынының сыну көрсеткіші әртүрлі
***
Грам әдісін қолдану мақсаты://
+грамнегативті бактериялар мен грампозитивті бактериялардың ерекшеліктерін анықтау//
талшықтарды тауып қозғалғыштығын анықтау//
протопластар, сферопластар, L-пішінді бактерияларды анықтау//
науқас материалынан вирустарды анықтау//
саңырауқұлақтар идентификациясын анықтау
***
Жасуша қабырғасының қызметі://
+ қорғаныштық//
энергетикалық//
зат алмасу//
тыныс алуға қатысады//
көбеюге қатысады
***
Грам бойынша бояу әдісінде бекітілген жағындыға генцианкүлгін сүзгі қағазы қойылды, әрі қарай://
+люголь ерітіндісін тамызу//
сумен жуу//
спиртпен түссіздендіру//
Пфейффер фуксинін тамызу//
микроскоптан қарау
***
Спораны анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
+Ожешко//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
Капсуланы анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
Ожешко//
+Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
Волютин дәнін анықтау үшін қолданылатын бояу әдісі://
Грам//
Циль-Нильсен//
+Нейссер//
Бурри-Гинс//
Романовский-Гимзе
***
Грам бойынша бояуда қолданылатын реактив://
+генцианкүлгін//
сутегі тотығы//
везувин//
азур-эозин//
метилен көгі
***
Нуклеоид - бұл://
+екі жіпшелі ДНҚ молекуласы//
рибосомалардың шоғырлануы//
ақпараттық РНҚ//
бір жіпшелі ДНҚ молекуласы//
фрагменттелген РНҚ
***
Микроб жасушасының қосындысы://
рибосома//
+гликоген грануласы//
вакуоль//
мезосома//
нуклеопротеид
***
Хламидиялар Грам әдісі бойынша қандай бояуға боялады://
көк//
жасыл//
түссіз//
+қызыл//
қара
***
Қарапайым бояу әдісін таңдаңыз://
Грам әдісі//
Циль-Нильсен әдісі//
+фуксинмен//
Бурри-Гинс әдісі//
Романовский-Гимзе әдісі
***
Көгерткіш саңырауқұлақтардың бұтақталған жіпшелері аталады://
мицелия//
+гиф//
друз//
конидия//
спорангия//
***
Медициналық микробиологияның даму тарихының кезеңі://
гистологиялық//
патологоанатомиялық//
нанотехнологиялық//
+молекулалық-генетикалық//
биохимиялық
***
Медициналық микробиологияның міндеттерінің бірі://
мұнай өнімдерін тазарту үшін микроорганизмдерді бөліп алу//
жануарлардың ішек микрофлорасын зерттеу//
гендік-модификацияланған тағам өнімдерін алу//
+бактериялардың антибиотиктерге төзімділіктерін жою//
ірі қара малдарға вакцина жасау
***
Медициналық микробиологияның зерттеу әдістеріне жатады://
химиялық зерттеу әдісі//
физиологиялық зерттеу әдісі//
патологиялық зерттеу әдісі//
+аллергиялық зерттеу әдісі//
биотехнологиялық зерттеу әдісі
***
Прокариот патшалығының бөлімдері://
гетеротрофтар және автотрофтар//
аэробтар және анаэробтар//
лактозонегативтілер және лактозопозитивтілер//
+фотобактериялар және скотобактериялар//
эукариоттар және вирустар
***
Ricketsia класына жатады://
ішек таяқшасы және стафилококк//
+хламидия және риккетсия//
риккетсия және саңырауқұлақ//
тек вирустар//
риккетсиялар және спирохеталар//
***
Риккетсиялар спора түзеді ме://
адам организмінде түзеді//
қоршаған ортада түзеді//
қоректік ортада түзеді//
+түзбейді//
анаэробты жағдайда түзеді
***
Хламидиялардың тіршілік ету түрлері://
грампозитивтілер және грамнегативтілер//
қатаң аэробтар және факультативті анаэробтар//
+ретикулярлы және элементарлы денешіктер//
гетеротрофтар және автотрофтар//
таяқша тәрізділер және иілгендер
***
Боррелияның морфологиялық пішіні://
шар тәрізді//
+иілген//
таяқша тәрізді//
гантель тәрізді//
кубты
***
Ожешко бояу әдісінде жағындыға қыздыра отырып тұз қышқылын тамызу мақсаты://
+спораны уландыру үшін//
жағындыны бекіту үшін//
бактерия құрылысын бұзу үшін//
капсуланы уландыру үшін//
қозғалғыштықты жақсарту үшін
***
Бурри-Гинс әдісімен боялған жағындыны микроскоптауда табылады://
бактериялардың ретсіз қозғалғыштығы//
спора түзілу процесі//
грампозитивті және грамнегативті бактериялар//
хламидияның элементарлы және ретикулярлы денешіктері//
+күңгірт фонда түссіз капсула
***
Вирустардың негізгі ерекшелігі://
+ ДНҚ немесе РНҚ болуы//
ДНҚ және РНҚ болуы //
көлемі микронмен өлшенеді//
жасанды қоректік орталарда өседі//
жасушалық құрылысы бар
***
Вирионның сипаттамасы://
+ нуклеокапсидтің болуы//
хроматинді субстанцияның болуы//
митохондрияның болуы//
жасушаішілік қосындының болуы//
гликоген грануласы мен крахмалдың болуы
***
Вирион дегеніміз://
жасуша геномындағы вирусты нуклеин қышқылы//
вирустардың жиналуы//
+вирустың жасушадан тыс формасы//
вирустың таза дақылы//
жасушаішілік қосындылар
***
Бактерияның вирусын (фагтарды) ашқан ғалым://
Кох//
Пастер//
Мечников//
Зильберт//
+Д,Эррель
***
Вирустың негізгі құрылымдық компоненттері://
рецепторлар және капсула//
+нуклеин қышқылы және капсид//
талшық және нуклейн қышқылы//
спора және суперкапсид//
нуклейн қышқылы және рибосома
***
Вирустар суперкапсидінің құрамы://
+липопротеид, гликопротеид//
белок, пептидогликан//
капсид, тейхой қышқылы//
капсомер, полисахарид//
липопротеид, рибосома
***
Суперкапсид дегеніміз://
полисахаридті немесе полипептидті капсула//
+вирустардың сыртқы қабықшасы//
цитоплазмалық мембрана//
белокты-липидті мембрана//
ДНҚ немесе РНҚ қабықшасы
***
Вирустарды 2 топқа бөлу негізделген://
+ нуклеин қышқылы типіне//
морфологиясына//
физиологиясына//
биохимиялық қасиеттеріне//
құрылысына.
***
Д.И.Ивановскийдің ғылыми жаңалығы://
алғашқы микроскопты жасады//
+вирустарды ашты//
бактериологиялық әдісті ашты//
бактерияның таза дақылын алды//
антибиотиктерді ашты
***
Вирустардың капсомерлер симметриясының типі://
көп қырлы//
+кубты//
сфералы//
призматикалық//
дұрыс емес пішінді
***
Вирустардың капсомерлер симметриясының типі://
цилиндрлі//
+спиральды//
сфералы//
призматикалық//
циркулярлы
***
Бактериологиялық әдісті (таза дақылды бөлу) алғаш рет қолданған://
Л.Пастер//
+Р.Кох//
И.И.Мечников//
А.ван-Левенгук//
К.Эберт
***
Сарыуызды-тұзды агарда бөліп алады://
стрептококты//
энтеробактерияны//
+стафилококты//
микобактерияны//
риккетсияны
***
Сахаролитикалық белсенділік анықталады://
+Гисс//
висмут-сульфит агарда//
қан агарында//
қан-теллуритті агарда//
сарысулы агарда
***
Дифференциальды-диагностикалық орта://
желатин қосылған//
қан агары//
сарыуызды-тұзды агар//
+Эндо ортасы//
сарысулы агар
***
Дифференциальды-диагностикалық орта://
желатин қосылған//
қан агары//
сарыуызды-тұзды агар//
+Плоскирев ортасы//
сарысулы агар
***
Элективті орта://
қан агары//
+ сарыуызды-тұзды агар//
сарысулы агар
Эндо ортасы//
Вильсон-Блер ортасы
***
Автотрофтар сипаттамасы://
органикалық заттарды минералға дейін ыдыратады//
метотрофты және паратрофтыларға бөлінеді//
органогендерді органикалық қосылыстардан сіңіреді//
органикалық көміртегі құрамды қосылыстарды қолданады//
+ көміртегі құрамды компоненттер мен СО2 синтездейді
***
СО2 көміртегі көзі ретінде://
гетерофильдер үшін//
+автотрофтар үшін//
фототрофтар үшін//
хемотрофтар үшін//
метотрофтар үшін
***
Күн сәулесінің энергиясын қолданады://
гетеротрофтар//
автотрофтар//
+фототрофтар//
хемотрофтар//
метотрофтар
***
Тотығу-тотықсыздану реакциялар нәтижесіндегі энергияны қолданатындар: //
гетеротрофтар//
автотрофтар//
фототрофтар//
+хемотрофтар//
метотрофтар
***
Жасушаға концентрация градиенті бойынша коректік заттардың тасымалдануы ненің көмегімен өтеді://
+пассивті диффузияның//
жеңілдетілген диффузияның//
белсенді тасымалдың//
транслокацияның//
осмостың
***
Жасушаға концентрация градиентіне қарсы коректік заттардың тасымалдануы ненің көмегімен өтеді://
пассивті диффузияның//
жеңілдетілген диффузияның//
+ белсенді тасымалдың//
транслокацияның//
осмостың
***
Жасушаға концентрация градиенті бойынша пермеазаның қатысуымен коректік заттардың тасымалдануы ненің көмегімен өтеді://
пассивті диффузияның//
+ жеңілдетілген диффузияның//
белсенді тасымалдың//
транслокацияның//
осмостың
***
Жасуша ішінде қызмет ететін ферменттер://
+эндоферменттер//
экзоферменттер//
изоферменттер//
оксидоредуктаза//
лиаза//
***
Сыртқы қоршаған ортаға бөлінетін ферменттер://
эндоферменттер//
+экзоферменттер//
лиазалар//
лигазалар//
гидролазалар
***
Микроорганизмдер жасушасында тұрақты концентрацияда кездесетін ферменттер://
эндоферменттер//
экзоферменттер//
+конститутивті//
индуцибельді//
трансферазалар
***
Концентрациясы субстраттың болуына тәуелді ферменттер://
эндоферменттер//
экзоферменттер//
конститутивті//
+индуцибельді//
трансферазалар
***
Сахаролитикалық ферменттерге субстрат бола алады://
липидтер//
+көмірсулар//
белоктар//
сутегі тотығы//
аминқышқылыдар
***
Дифференциальды-диагностикалық орталарды таңдаңыз://
+Эндо және Гисс//
ЕПА және қан агары//
Рапоппорт және глицеринді орта//
Плоскирев және сілтілі агар//
Ру және сарысу агары//
***
Негізгі орталарды таңдаңыз://
Эндо және Гисс//
+ЕПА және ЕПС//
Рапоппорт және глицеринді орта//
Плоскирев және сілтілі агар//
Ру және сарысу агары//
***
Аэробты микроорганизмдер://
+ оттегіні бос күйінде қабылдайды//
заттардың ыдырауы барысында оттегі жоқ жерден энергия алады//
оттегіге индифферентті//
молекулалық азотты кажет етеді//
көмір қышқыл газын жоғары концентрацияда қажет етеді (СО2) ***
Анаэробты микроорганизмдер://
оттегіні бос күйінде қабылдайды//
+заттардың ыдырауы барысында оттегі жоқ жерден энергия алады//
оттегіге индифферентті//
оттегіні төмен концентрацияда қажет етеді//
көмір қышқыл газын жоғары концентрацияда қажет етеді (СО2) ***
Микроаэрофильді микроорганизмдер://
оттегіні бос күйінде қабылдайды//
заттардың ыдырауы барысында оттегі жоқ жерден энергия алады//
оттегіге индифферентті//
+оттегіні төмен концентрацияда қажет етеді//
көмір қышқыл газын жоғары концентрацияда қажет етеді (СО2) ***
Тыныс алу типі бойынша бөлінбейтін бактериялар://
облигатты аэробтар//
микроаэрофильдер//
облигатты анаэробтар//
+хемоорганотрофтар//
факультативті анаэробтар
***
Облигатты анаэробтар://
+вегетативті формалары оттегі бар жерде жойылады//
цитохромдары бар//
оттегі әсерінен жасушаны жоятын Н2О2 пайда болады//
каталаза түзеді//
глюкозаны CO2 және Н2О дейін ыдыратады//
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 1-ші күні://
+материалды ЕПА-ға «штрих» әдісімен себеді//
материалды ЕПС-ға себеді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін қиғаш агарға себеді//
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін ЕПА-ға себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 2-ші күні://
материалды ЕПА-ға «штрих» әдісімен себеді//
материалды ЕПС-ға себеді//
+дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін қиғаш агарға себеді//
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін ЕПА-ға себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 3-ші күні://
материалды ЕПА-ға «штрих» әдісімен себеді//
материалды ЕПС-ға себеді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін қиғаш агарға себеді//
+таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін ЕПА-ға себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 4-ші күні://
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін ЕПА-ға себеді//
материалды ЕПА-ға «штрих» әдісімен себеді//
материалды ЕПС-ға себеді//
+«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін қиғаш агарға себеді
***
Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 1-ші күні://
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін қоректік ортаға себеді//
Китта-Тароцци ортасынан қан немесе қант қосылған агарларға себеді, анаэробты жағдайда өсіреді//
+ материалды Китта-Тароцци ортасына себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін Китта-Тароцци ортасына себеді
***
Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 2-ші күні://
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін қоректік ортаға себеді//
+Китта-Тароцци ортасынан қан немесе қант қосылған агарларға себеді, анаэробты жағдайда өсіреді//
материалды Китта-Тароцци ортасына себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін Китта-Тароцци ортасына себеді
***
Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 3-ші күні://
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін қоректік ортаға себеді//
Китта-Тароцци ортасынан қан немесе қант қосылған агарларға себеді, анаэробты жағдайда өсіреді//
материалды Китта-Тароцци ортасына себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
+дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін Китта-Тароцци ортасына себеді
***
Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 4-ші күні://
+таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін қоректік ортаға себеді//
Китта-Тароцци ортасынан қан немесе қант қосылған агарларға себеді, анаэробты жағдайда өсіреді//
материалды Китта-Тароцци ортасына себеді//
«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін Китта-Тароцци ортасына себеді
***
Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алудың 5-ші күні://
таза дақылды «ала қатар»-ға себеді, агглютинация реакциясын жүргізеді, антибиотиктерге сезімталдығын анықтау үшін қоректік ортаға себеді//
Китта-Тароцци ортасынан қан немесе қант қосылған агарларға себеді, анаэробты жағдайда өсіреді//
материалды Китта-Тароцци ортасына себеді//
+«ала қатар», антибиотиктерге сезімталдық нәтижелерін зерттейді, түр туралы нақты жауап береді//
дақылдық қасиеттерін зерттейді және таза дақылды бөлу үшін Китта-Тароцци ортасына себеді
***
Селективті орталар://
+белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады//
бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады//
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді //
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады//
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады
***
Психрофильдер үшін оптимальды температура://
+1 С°- 5 С°//
20 С° -25 С°//
36,6 С° - 37,0 С°//
55 С°- 65 С°//
-35 С° - 45 С°
***
Энергия көзі ретінде жарық пен бейорганикалық заттардың көміртегін қолданатын микроорганизмдер://
хемоавтотрофтар//
фотогетеротрофтар//
хемогетеротрофтар//
+фотоавтотрофтар//
хемоорганоторофтар
***
Энтеробактерияларды бөлу үшін қолданылатын дифференциалды-диагностикалық орталар жиынтығы://
қан агары, сарыуызды-тұзды агар, сарысу агары//
ет пептонды агар, қантты сорпа, Левин ортасы//
Эндо, Плоскирев, висмут-сульфит агар//
сілтілі агар, өт сорпасы, селенитті сорпа//
Ру, Леффлер орталары және сарысу агары
***
Аутотрофтар сипатталады://
органикалық заттарды минералдарға дейін ыдыратуға қабілетті//
энергия көзі ретінде күн сәулесін қолданады//
тотығу-тотықсыздану реакцияларының энергияларын қолданады//
көміртегі көзі ретінде дайын органикалық қосылыстарды талап етеді//
+көміртегінің жалғыз көзі ретінде көмірқышқыл газын қолданады
***
Бактериялардың катаболизм процесі://
энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі //
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі//
+энергияны босататын күрделі органикалық заттардың ыдырауы//
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі//
энергияны жинақтайтын бейорганикалық заттардың ыдырауы
***
Дифференциальды-диагностикалық қоректік орталар: //
белгілі бактериялары бөліп алуға мүмкіндік береді, басқа бактериялардың өсуін басады//
+бактериялардың бір түрін басқасынан биохимиялық белсенділігі бойынша ажыратады//
әртүрлі бактериялар түрлерінің өсуіне мүмкіндік береді //
ауксотрофты бактериялар түрлерін бөліп алу үшін қолданады//
прототорфты бактерияларды бөліп алу үшін қолданады
***
Жасушаға концентрация градиентіне қарсы коректік заттардың тасымалдануы нәтижесінде бактериялық жасуша ішінде өзгеріске ұшыраған тасымалдаушы молекула аталады://
пассивті диффузия//
женілдетілген диффузия//
+радикалдар транслокациясы//
белсенді тасымал//
эндоцитоз
***
Бактериялардың негізгі көбею тәсілі://
+бинарлы бөліну//
спора түзілу//
митоз//
мейоз//
фрагментация
***
Бактерияның өсу факторына жатады://
күкірт қышқылы//
натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісі//
оттегінің жоғары концентрациясы//
бояғыштар//
+пуринді, пиримидинді негіздер
***
Температураға қатысты бактериялар тобына жатқызады://
автотрофтарды//
+термофильдерді//
анаэробтарды//
микроаэрофильдерді//
паразиттерді
***
Температураға қатысты бактериялар тобына жатады://
автотрофтар//
ауксотрофтар//
эукариоттар//
паразиттер//
+мезофильдер
***
Бактериялардың анаболизм процесі://
+энергияны жинақтайтын күрделі органикалық заттар синтезі//
энергияны бөлетін қарапайым бейорганикалық заттар синтезі//
энергияны жинақтайтын күрделі бейорганикалық заттар синтезі//
бактериялар қоректенуінде ыдырау өнімдерін бөлу//
оттегі болмағанда өсу факторларының синтезі
***
Облигатты анаэроб://
бруцеллез қоздырғышы//
дифтерия қоздырғышы//
скарлатина қоздырғышы//
+ботулизм қоздырғышы//
оба қоздырғышы
***
Облигатты аэробтар://
+энергияны тек тыныс алу жолымен алады, сондықтан молекулалық оттегі міндетті түрде қажет//
О2 аз болса да бактерия өсуі тоқталады, өйткені О2 токсикалық қосылыстарын ыдырататын ферменттері болмайды //
О2 бар жерде де жоқ жерде де өсе береді//
атмосфералық оттегі болғанда өсуге қабілетті, бірақ оны энергия көзі ретінде қолданбайды//
энергия алу үшін оттегіні қажет етсе де, СО2 көп болғанда жақсы өседі
***
Факультативті анаэробтар://
энергияны тек тыныс алу жолымен алады, сондықтан молекулалық оттегі міндетті түрде қажет//
О2 мөлшері аз болса да бактерия өсуі тоқталады, өйткені О2 токсикалық қосылыстарын ыдырататын ферменттері болмайды//
+О2 бар жерде де жоқ жерде де өсе береді//
атмосфералық оттегі болғанда өсуге қабілетті, бірақ оны энергия көзі ретінде қолданбайды//
энергия алу үшін оттегіні қажет етсе де, СО2 көп болғанда жақсы өседі
***
Қоректік орталарға қойылатын талаптарға жатады://
+қоректік орталар стерилді болуы керек//
қоректік орталар тұз құрамы бойынша гипотоникалық болуы керек//
қоректік орталардың құрамында тек минералды заттар болуы керек//
қоректік орталар құрамында тек органикалық заттар болуы керек//
қоректік орталарда су болмауы керек
***
Қоректік орталарға қойылатын талаптарға жатады://
қоректік орталар стерилді болмауы керек//
+қоректік орталар тұз құрамы бойынша изотоникалық болуы керек//
қоректік орталардың құрамында тек минералды заттар болуы керек//
қоректік орталар құрамында тек органикалық заттар болуы керек//
қоректік орталарда су болмауы керек
***
Бактерияның өсу факторы дегеніміз://
+бактерияның өсуін жылдамдататын химиялық заттар//
бактерияның өсуін жылдамдататын физикалық заттар//
бактерияның өсуін жылдамдататын бактериофагтар//
бактерияның өсуін жылдамдататын көгерткіш саңырауқұлақтар//
бактерияның өсуін жылдамдататын адам гормондары
***
Бактерияның өсу факторына жатады://
күкірт қышқылы//
натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісі//
+витаминдер//
оттегінің жоғары концентрациясы//
антибиотиктер
***
Облигатты анаэробтар://
+оттегі болғанда жойылады//
бос оттегіні қажет етеді//
супероксиддисмутаза ферментіне ие//
каталазаны түзеді//
ет-пептонды агарда өседі
***
Спора түзбейтін облигатты анаэробтарды өсіретін қоректік ортаны атаңыз://
+ Вильсон-Блер және Китта-Тароцци//
Эндо және ет-пептонды агар//
ет-пептонды сорпа//
сілтілі агар//
сарыуызды-тұзды агар
***
Бактериологиялық әдіс://
+қоздырғышты әрі қарай идентификациялау арқылы бөліп алу//
жағындыны микроскоптаудан кейін қоректік ортаға себу// патологиялық материалдан антигенді анықтау//
зерттелушінің қан сарысуынан антиденені анықтау//
жануарларға эксперименталды инфекцияны жүзеге асыру
***
Бактериялардың тыныс алу типтері://
+ аэробты және анаэробты//
химиялық және физикалық//
химиялық және биологиялық//
тотығу және тотықсыздану//
физикалық және биологиялық
***
Факультативті анаэробтар өседі://
+оттегісі бар ортада да жоқ ортада да//
тек оттегісі бар ортада//
оттегісі жоқ ортада//
инертті газ қосылған ортада//
көмірқышқылды газ қосылған ортада
***
Бактериялардың көбеюі жүреді://
ұзына бойы бөлінумен//
+көлденең изоморфты бөлінумен//
бүршіктенумен//
экзоспорамен//
фильтрлі форманың пайда болуымен
***
Анаэробтарды өсіретін қоректік орта://
ЕПА//
ЕПС//
Гисс ортасы//
сілтілі агар//
+Китта-Тароцци ортасы
***
Бактериялардың дақылдық қасиеттері://
+қоректік ортада өсу сипаты//
боялуға қабілеті//
биохимиялық белсенділігі//
антигендік құрамы//
бактериялық жасуша пішіні
***
Анаэробтар://
өсу үшін оттегі қажет//
қарапайым қоректік орталарда өседі//
грамнегативті//
+бос оттегінің болмауын қажет етеді//
өсу үшін СО2 қажет
***
Бактериологиялық зерттеу әдісі, бұл://
+таза дақылды бөліп алу//
жағынды дайындау//
жануарға жұқтыру//
вакцина дайындау//
иммунды статусты анықтау
***
Колония дегеніміз://
капсула түзу//
микроорганизмдердің патогендік факторы//
бактериялық жасуша өлшемінің ұлғаюы//
спора түзу//
+бір микроб жасушасының тығыз қоректік ортада жинақталуы
***
Көптеген патогенді бактерияларды өсіруге қажетті оптимальды температура://
+ 370//
200//
520//
00//
460
***
Қатаң анаэробтарды өсірудің химиялық әдісінде қолданады://
тотықтырғыш ферменттерді//
тотықсыздандыру ферменттерін//
+оттегіні жұтушыларды//
аэробты бактериялар дақылын//
орташа бактериофагтарды
***
Облигатты анаэробтарды өсіру кезінде анаэростатты толтырады://
СО2//
СО//
+инертті газдармен//
NО2//
SО2
***
Диагностиканың бактериоскопиялық әдісінің маңызы://
+жағынды-препаратты дайындау және оны микроскоптан көру// таза дақылды бөліп алу//
бөлінген дақылды идентификациялау//
зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру//
антигендік құрылымды анықтау
***
Диагностиканың бактериологиялық әдісінің маңызы://
+таза дақылды бөліп алып әрі қарай идентификациялау//
жағынды-препаратты дайындау және оны микроскоптан көру// зертханалық жануарларға инфекция жұқтыру//
антигендік құрылымды анықтау//
аллергиялық сынама жүргізу
***
Дифференциальды-диагностикалық орта://
желатин қосылған//
қан агары//
сарыуызды-тұзды агар//
+Левин ортасы//
сарысулы агар
***
Физиологиялық белгілер сипатталады://
+тотығу және пластикалық метаболизм типтерімен//
бактерияның пішіні және құрылымымен//
бактерияның өсу ерекшелігімен//
колониялар морфологиясымен//
молекулалық-биологиялық белгілермен
***
Қатаң анаэробтарды өсіруге арналған прибор://
+анаэростат //
құрғақ ыстық шкафы//
Кротов аппараты//
центрифуга//
сулы монша
***
Қатаң анаэробтарды өсірудің биологиялық әдісі://
Циль-Нильсен әдісі//
Бури-Гинс әдісі//
Кох әдісі//
+Фортнер әдісі//
Кастеллани әдісі
***
Бактерияның таксономиялық белгісі://
+дақылдық//
химиялық//
физикалық//
механикалық//
физико-механикалық
***
Азотбекітуші бактериялар://
+ ауадан атмосфералық азотты сіңіреді//
күкірт бактериялар//
темір бактериялар//
клетчатканы ыдырататын бактериялар//
шіріткіш бактериялар
***
Фагтардың табиғатта таралуы://
+барлық жерде//
тек адам организмінде//
тек топырақта//
тек суда//
тек ауада
***
Бактериялардың зат алмасуында жүретін процесстер://
энергетикалық және транкрипция//
конструктивті және трансляция//
+энергетикалық және конструктивті//
транскрипция және трансляция//
репликация және трансдукция
***
Қан агарын дайындау үшін қажет://
қан сарысуы//
+қан//
глюкоза//
пептон//
қан плазмасы
***
Вирион өлшенеді://
+нанометрмен//
миллиметрмен//
сантиметрмен//
ангстреммен//
микрометрмен
***
Бактерия жасушасын лизиске ұшырататын бактериофаг аталады://
типтіспецификалық//
орташа//
топтыспецификалық//
+вирулентті//
түрлікспецификалық
***
Орташа бактериофагтың геномын лактозопозитивті ішек таяқшасының геномына енгізгеннен кейін лактозонегативті ішек таяқшасы пайда болды. Ішек таяқшасындағы осы өзгерістің атауы://
спонтанды лизогения//
бактериялар транслокациясы//
интеграцияланған профаг//
фенотипті өзгергіштік//
+лизогенді конверсия
***
Бактериялар пигментінің қызметі://
+тыныс алу процесіне қатысады//
генетикалық ақпараттар алмасуына қатысады//
қоршаған ортада спора түзілуге қатысады//
радиациядан қорғайды//
химиопрепараттардан қорғайды
***
Өсу факторларын қажет ететін микроорганизмдер://
гетеротрофтар//
+ауксотрофтар//
прототрофтар//
автотрофтар//
паразиттер
***
Өсу факторларын қажет етпейтін микроорганизмдер://
гетеротрофтар//
ауксотрофтар//
+прототрофтар//
автотрофтар//
паразиттер
***
Бактериялардың біркомпонентті ферменттерінің құрамы://
белок және кофермент//
белок және көмірсу//
белок және липид//
+белок//
белок және пептидогликан
***
Бактериялардың екікомпонентті ферменттерінің құрамы://
+белок және кофермент//
белок және липополисахарид//
белок және ДНҚ//
белок//
белок және пептидогликан
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөлетін әдіс://
+Кох әдісі//
Бурри-Гинс әдісі//
Кастеллани әдісі//
Грам әдісі//
Морозов әдісі
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөлетін әдіс://
Китта-Тароцци ортасы//
Бурри-Гинс әдісі//
Кастеллани әдісі//
Грам әдісі//
+Дригальский әдісі
***
Аэробты бактериялардың таза дақылын бөлетін әдіс://
Бурри-Гинс әдісі//
Кастеллани әдісі//
+секторлы әдіс//
Грам әдісі//
Морозов әдісі
***
Бактериологиялық зертхана аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алып нақты жауапты береді://
2 күні//
+4 күні//
3 күні//
5 күні//
7 күні
***
Бактериологиялық зертхана анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алып нақты жауапты береді://
2 күні//
4 күні//
3 күні//
+5 күні//
7 күні
***
Тіндік дақылда вирустың болуын анықтайтын реакция://
агглютинация реакциясы//
гемагглютинация реакциясы//
гендік-молекулалық талдау//
+гемадсорбция реакциясы//
лизис реакциясы
***
Қатаң анаэробтарды өсіру әдісіне жатады://
қан агарында өсіру//
+Вейон-Виньял түтігінде өсіру//
радиациямен өсіру//
СО2 инкубаторда өсіру//
қысыммен О2 өсіру
***
Таза дақыл дегеніміз://
екі түрге жататын бактериялар жиынтығы//
бір тұқымдасқа жататын бактериялар жиынтығы//
әр түрге жататын бактериялар жиынтығы//
+бір түрге жататын бактериялар жиынтығы//
бір туыстыққа жататын бактериялар жиынтығы
***
Бактерия пигментінің қызметі://
+УК-сәуледен қорғау//
жоғары температурадан қорғау//
төмен температурадан қорғау //
радиациядан қорғау//
антибиотиктерден қорғау
***
Өсу факторын өздері синтездейтін бактериялар://
+прототрофтар//
ауксотрофтар//
гетеротрофтар//
микроаэрофильдер//
сапрофиттер
***
Қоректік ортада өсу факторының болуын қажет ететін бактериялар://
прототрофтар//
+ауксотрофтар//
гетеротрофтар//
паразиттер//
автотрофтар
***
Қатаң анаэробтарды өсіру әдістеріне жатады://
физикалық, химиялық, радиациялық//
гистологиялық, химиялық, биологиялық//
терапевтикалық, профилактикалық, радиациялық//
+ физикалық, химиялық, биологиялық//
инновациялық, биохимиялық, табиғи
***
Қоректік орталар шығу тегі бойынша бөлінеді://
+табиғи, жасанды//
отандық, шетелдік//
универсалды, арнайы//
стерильді, стерильді емес//
сұйық, тығыз
***
Вирустарды дақылдандырады://
Эндо ортасында//
Левин ортасында //
Плоскирев ортасында //
+тауық ұрығында//
сарыуызды агарда
***
Бактериофагтың көбею сатылары://
+ адсорбция - ену - репродукция - шығу//
ену - адсорбция - репродукция - шығу//
репродукция - ену - адсорбция - шығу//
ену - репродукция - адсорбция - шығу //
адсорбция - репродукция - ену - шығу
***
"Адсорбция" терминінің мағынасы://
вирустың жасушада шешінуі//
+вирусты бөлшектің жасушаға бекітілуі//
вирусты компоненттердің жиналуы//
жасушаға ену//
вирусты бөлшектің жасушадан шығуы
***
Бактериофагтардың сипаттамасы://
әртүрлі нуклейн қышқылынан тұрады//
+абсолютті жасушаішілік паразитизм тән//
жасушалық құрылымы бар//
табиғаты бактериялық//
жасушаішілік қосындылары бар
***
Фагтардың химиялық құрамы://
мукополисахарид//
+ДНҚ және белок//
кальций тұздары//
микол қышқылы//
полисахарид
***
Фагтың бактериялық жасушаға адсорбциялануына көмектеседі://
+рецепторлар//
белоктар//
нуклеин қышқылы//
полисахаридтер//
цитоплазмалық мембрана
***
Лизогенді бактерияның профагы://
+бактериялық жасуша хромосомасына енеді//
лизиске ұшыратады//
қосынды болып табылады//
дақылды фаготиптеу үшін қажет//
хромосомалар жиынтығы
***
Фагтар жататын микроорганизмдер тобы://
бактерия//
риккетсия//
спирохета//
актиномицет//
+вирус
***
Фагтардың нақты анықтамасын беріңіз://
вирустарды жоятын бактериялар//
бактерияларды жоятын бактериялар //
эукариоттық жасушаны жоятын бактериялар //
+бактериялардың вирустары, паразиттері//
эукариоттық жасушаның вирустары, паразиттері
***
Фагтардың көпшілігінің пішіні://
иілген//
спираль тәрізді//
+сперматозоид тәрізді//
таяқша тәрізді//
жіпше тәрізді
***
Фагтар көбейеді://
жасанды қоректік орталарда//
+ микроорганизмдердің сезімтал жасушаларында//
тауық ұрығында//
жасуша дақылында//
зертханалық жануар организмінде
***
Фагтардың адсорбциясы жүретін жасушаның құрылымы://
+жасуша қабырғасының рецепторлары//
цитоплазмалық мембрана//
вирустар суперкапсиді//
талшықтар//
генетикалық аппарат
***
Бактериялық жасушаға енеді://
фагтың барлық құрылымдық элементтері//
+ фагты нуклеин қышқылы//
фаг басының капсидті белогы//
фаг өсіндісінің капсидті белогы//
фагтардың лизоцим ферменті
***
Фагтың әсер ету спецификалығына байланысты бөледі://
орташа//
вирулентті//
+ типтіспецификалық//
профагтар//
ДНҚ-геномды фагтар
***
Жіктелуі бойынша бактериофагтар бөлінеді://
шар тәрізді және таяқша тәрізді//
патогенді және патогенді емес//
Грампозитивті және грамнегативті//
+вирулентті және орташа//
қозғалатын және қозғалмайтын
***
Бактериофагтар бактерияларға жабысады://
талшығымен//
капсуласымен//
фаг басындағы рецепторлармен//
+фаг өсіндісіндегі рецепторлармен//
жасуша қабырғасындағы рецепторлармен
***
Фагтардың тығыз қоректік ортада өсуі://
дөңгелек, тегіс колониялар//
дөңгелек, кедір-бұдыр колониялар//
+«стерильді» дақ түрінде//
дұрыс емес пішінді, дөңес//
құрғақ және әжімді колониялар
***
Фагтардың сұйық қоректік ортада өсуі://
орта лайланады//
+орта мөлдірленеді//
тұнба түзеді//
ортаның беткейінде қабық болады//
орта көк түске боялады
***
Бактериофагтарды анықтаудың сандық әдісі://
Грам//
Здродовский//
Кастеллани//
Зимницкий//
+Аппельман
***
Бактериофагтарды анықтаудың сандық әдісі://
Грам//
Здродовский//
Кастеллани//
+Грациа
Зимницкий//
***
Бактериофагтарды медицинада қолдану мақсаты://
+бактериялық инфекциялардың алдын алу үшін//
эксперименттер жасау үшін//
балалар денсаулығын жақсарту үшін//
тұқымқуалайтын аурулардың алдын алу үшін//
вирусты инфекциялардың алдын алу үшін
***
Лизогенді конверсия дегеніміз://
адам организмінде бактериофагтар қасиеттерінің өзгеруі//
+орташа фаг геномының әсерінен бактериялар қасиеттерінің өзгеруі//
қоршаған ортада бактериофагтар қасиеттерінің өзгеруі //
бактериофагтың вирулентті қасиетінің күшеюі//
бактериофагтар мен бактериялық жасуша рецепторларының өзара байланысының бұзылуы
***
Вирустардың цитопатикалық әсері://
+тіндік дақыл жасушасының патологиялық өзгерістері мен жойылуы//
вирус әсерінен тауық ұрығы тіршілігінің бұзылуы//
вирус әсерінен зертханалық жануарлардың өлуі//
химиопрепараттар әсерінен вирустардың жойылуы//
вирустар өсуінің күшеюі
***
Тауық ұрығында вирустың болуын анықтайтын әдіс://
агглютинация реакциясы //
көмірсулар ферментациясы//
тұну реакциясы//
центрифугалау//
+ гемагглютинация реакциясы
***
Бактериофаг құрылысы://
басы, капсула, спора//
мойны, өсіндісі, қосынды//
басы, цитоплазма, жасуша қабырғасы//
+басы, мойны, өсіндісі//
басы, талшықтар, ядро
***
Вирустар құрылысын зерттеуге болады://
жарық микроскоппен//
+электрондық микроскоппен//
фазалы-контрастылы микроскоппен//
люминесцентті микроскоппен//
күңгірттелген микроскоппен
***
Вирустың жасушамен өзара байланысуының продуктивті түрінің аяқталуы://
зақымдалмаған жасушаның пайда болуы//
нуклеин қышқылының жасуша геномына интеграциясы//
тыныштықтағы жағдайға өту//
+жасушаның лизисімен жүретін вирустық ұрпақтың пайда болуы//
жасушада жасушаішілік қосындының пайда болуы
***
Жасушаның беткейіне вирустың адсорбция үрдісі қамтамасыз етіледі://
жасуша ферментінің әсерінен//
вирусты қабықшамен//
+жасуша мен вирустың спецификалық рецепторлары әсерінен//
жасушаның тасымалдау ақуыздарының (пермеаз) қатысуымен//
спецификалық вирусты құрылым – пилилердің әсерінен
***
«Виропексис» терминінің мағынасы://
+вирусты бөлшектің жасушаға эндоцитоз нәтижесінде енуі//
вирусты және жасушалы мембрананың бірігуі//
жасушада вирустың шешінуі (капсидтен босауы)//
жасуша цитоплазмасында вирусты компоненттердің жиналуы//
ферменттің қатысуымен жасушаға бекітілуі
***
Провирус бұл://
вирусты бөлшекке интеграцияланған ДНҚ жасушасының фрагменті//
+жасуша геномына интеграцияланған ДНҚ вирусы//
вирустың жасушадан тыс формасы//
абортивті инфекция нәтижесінде түзілетін ақаулы вирусты бөлшек//
вирустың ақуыз-түзілістері
***
Вирусологиялық әдістің кезеңдері://
анализ, идентификация, ликвидация//
дақылдандыру, жануарларға сынама жасау, анализ//
индикация, дақылдандыру, емдеу//
+ дақылдандыру, индикация, идентификация//
жануарларға сынама жасау, емдеу, анализ
***
Вирустар капсидінің қызметі://
зат тасымалдауға қатысады//
зат алмасуға қатысады//
қозғалғыштықты қамтамасыз етеді//
фагоцитозға кедергі келтіреді//
+генетикалық материалды қорғайды
***
Вирусты инфекциялар кезінде қолданылатын диагностика әдісі://
бактериологиялық//
аллергиялық//
+вирусологиялық//
тинкториальды//
антибиотиктерге сезімталдық//
***
Вирустарды дақылдандыруға қажетті тіндік дақыл дегеніміз://
+адам мен жануарлардың ұрықтан немесе ісіктен алынған жасушалары//
тіндері бар ет-пептонды агар//
тіндері бар ет-пептонды сорпа//
адамнан алынған биопсиялық материал//
жануарлардың ұрықтан немесе ісіктен алынған өлі жасушалары
***
Іріңді баспамен ауыратын науқастан алынған материалдан бактерияның таза дақылы бөлінді және алтын түсті стафилококк идентификацияланды. ЛОР дәрігер науқасқа стафилококты бактериофаг тағайындады. Бұл препараттың тағайындалу мақсаты://
диагностикалық мақсатта//
алдын алу мақсатында//
+емдік мақсатта//
экспериментальдық мақсатта//
иммунитетті күшейту үшін
***
Диагностикалық бактериофагтар қолданылатын реакция://
фагты агглютинация//
фагты преципитация//
+фаголизис//
флоккуляция//
флюоресценция реакциясы
***
Диагностикалық бактериофагтар қолданылатын реакция://
фагты агглютинация//
флюоресценция реакциясы
бактерияларды бейтараптау реакциясы//
фагтарды бейтараптау реакциясы//
+фаготиптеу реакциясы
***
Бактерия жасушасына қатысты бактериофагтар спецификалығы қамтамасыз етіледі://
+фагтардың рецепторымен//
фагтардың симметрия типтерімен//
нуклеин қышқылының типтерімен//
фагтардың қоректену типтерімен//
фагтардың тыныс алу типтерімен
***
Балалар бақшасында дизентерияның тұтануы кезінде барлық дені сау балаларға пероральды (ауызға) дизентериялы бактериофаг берілді. Бұл препараттың тағайындалу мақсаты://
диагностикалық мақсатта//
+алдын алу мақсатында//
емдік мақсатта//
экспериментальдық мақсатта//
иммунитетті күшейту үшін
Симбиоздың негізгі формалары://
+мутуализм//
полиморфизм//
вирогения//
метаморфизм//
коньюгация
***
Комменсализм симбиоздың бір формасы://
екі микроорганизм бірігей тіршілік ету барысында өздеріне пайда келтіреді//
+бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді//
бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді //
патогенді микроорганизмдер//
микроорганизмдер арасында тепе тендік қарым қатынас
***
Симбиоз://
популяциялар бір-бірін не белсендірмейді, не тежемейді//
+микробтардың бір бірімен қарым қатынаста тіршілік ету//
бір популяция екіншісін тежеп тіршілік етеді//
патогенді микроорганизмдер бір бірімен тіршілік ету//
қалыпты микрофлора мен макроорганизмнің қатынас түрі
***
"Дисбактериоз" дұрыс анықтамасын табыңыз://
+Қалыпты микрофлораның экологиялық балансы бұзылуы//
Патогенді микроорганизмнің енуі//
Ішекте сүтқышқылды бактериялар бар//
Ішекте ішек таяқшасы бар//
Ішекте бактероидтар табылуы
***
Дисбактериоз коррекциясына тағайындалатын препараттар://
+эубиотиктер//
антибиотиктер//
сульфаниламидтер//
гельминтке қарсы//
вирусқа қарсы
***
Эубиотикті табыңыз://
+бифидумбактерии//
пенициллин//
нистатин//
амфотерицин//
М-протеин
***
Дисбактериозды туындататын препараттар://
+кең спектрлі антибиотиктер тағайындау//
тар спектрлі антибиотиктерді пайдалану//
интерферон пайдалану//
гельминтке қарсы //
саңырауқұлақтарға қарсы
***
Ішектің қалыпты микрофлора бұзылысы://
+дисбактериоз//
кандидоз//
жіті тағаммен улану//
колиэнтерит//
кампилобактериоз
***
Дисбактериозда микрофлора өзгерісі сипатталады://
+микрофлора құрамынан кейбір түрлері жойылуы//
организмнің резистенттілігі төмендеу//
генетика тәуелді//
бактериялардың нуклеин қышқылы қасиеті өзгеруі//
қалыпты жағдайда микробы жоқ ағзада симбионттардың мекендеуі
***
Дисбактериозды емдеу үшін тағайындалатын арнайы емі://
ремантадин//
экмолин//
+лактобактерин//
пенициллин//
ацикловир
***
Лактобактерия мен бифидобактерияның антагонистік қасиетіне кірмейді://
Қышқылдар, спирттер, лизоцим түзу//
Энтеропатогенді токсин бөлінуін тежеу//
Ішектен Са иондары, Д витамині сіңірілу процесі күшею қабілеті//
аминқышқылдар, протеиндер, витаминдер синтезі//
+ішектің кілегей қабатының морфологиялық құрылымына әсері
***
Мутуализм://
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді;//
+микро- және макрорганизмнің бір біріне көмектесе тіршілік ету;//
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді;//
микро – және макрорганизм арасында антагонистік қарым қатынас көрсетеді//
микро – және макрорганизм арасында тепе тендік нейтралды қарым қатынас көрсетеді.
***
Комменсализм://
+микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді;//
микро – және макрорганизмнің бір біріне көмектесе тіршілік ету;//
микроорганизмдер иесі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді;//
микроорганизмдер клетка ішінде тіршілік етеді;//
микро – және макрорганизм арасында антагонистік қарым қатынас көрсетеді
***
Терінің қалыпты микрофлора өкіліне кірмейді://
Staphylococcus epidermidis;//
Staphylococcus saprophytis;//
дифтероидтар;//
микрококктар;//
+ішек таяқшасы.
***
Тері микрофлора құрамында кездеседі://
нейссерия;//
+эпидермалды стафилококк;//
гемолитикалық стрептококк;//
трепонема;//
герпесвирустар.
***
Жоғары тыныс алу жолдарының микрофлорасына кірмейді://
стрептококк;//
дифтероидтар;//
+клостридия;//
стафилококк;//
нейссерия.
***
Қалыпты жағдайда микроорганизмдер кездеспейді://
көмей;//
+бронхы;//
ашы ішек;//
зәр шығару жыныс жолдары;//
асқазан.
***
Зәр шығару жолдарында қалыпты микрофлораға кірмейді://
стафилококктар;//
микробактерия;//
бактероидтар;//
+хламидия;//
фузобактерия.
***
Сау әйелдің қынабында басым болатын микроорганизм://
гонококк;//
клостридия;//
+сүт қышқылды таяқшалар;//
трихомонада;//
Candida саңырауқұлақтары.
***
Додерлейна сүтқышқылды таяқшалар стафилококктарды және грамтеріс бактерияларды тежеу қасиеті неге байланысты://
+сүт қышқылды түзеді;//
антибиотиктер бөледі;//
бактериоциндер түзеді;//
аталғандардың барлығы;//
аталғандар кірмейді.
***
Сау адамның өнешінде кездеседі://
лактобацилла;//
шірткі микробтар;//
+микроорганизмнен бос;//
ішек таяқшасы;//
бифидумбактерия.
***
Асқазанда өте аз мөлшерде болады, дұрыс емес тұжырымды табыңыз://
ашытқылар;//
лактобактерия;//
кампилобактерия;//
сарцина;//
+шірткі бактерия.
***
Тоқ ішектің микрофлора құрамына кірмейді://
бактероидтар;//
бифидумбактерия;//
+дифтероидтар//
сүтқышқылды таяқшалар;//
ішек таяқшасы.
***
Тоқ ішектің басым микробтары (95 99%)://
Ішек таяқшасы және басқа да энтеробактериялар;//
стафилококк пен стрептококк;//
клостридия;//
+бифидумбактерия және бактероидтар;//
Candida туысы саңырауқұлақтары.
***
Тоқ ішектің қалдық микрофлорасы (0,01 0,001%)://
бактероидтар;//
бифидумбактерия;//
+стафилококк;//
ішек таяқшасы;//
энтерококктар.
***
Ішек дисбактериоз сипаттамасы://
бифидумбактерий саны өскен;//
+стафилококктар саны өскен;//
қалдық микрофлора азайған;//
Candida туысы саңырауқұлақтары жоқ;//
лактобактерий саны өскен
***
Дисбактериоздың ауыр көрінісіне кірмейді://
стафилококкты колит;//
псевдомембранозды колит;//
кандидомикоз;//
+іш сүзегі;//
протей тудырған инфекция.
***
Дисбактериоздың даму себептері://
кең спектрлі антибиотиктермен емдеу;//
организмнің табиғи резистентілігі төмендеген;//
алмасу процестер бұзылған;//
+аталғандардың барлығы//
аталғандар кірмейді.
***
Қалыпты микрофлора рөлі://
лимфа тіндері дамуы белсендіру;//
ферментативті процестерге қатысу;//
макроорганизмді витаминдермен (В1, В2, В6, В12, К және т.б.) толықтыру;//
+аталғандардың барлығы;//
аталғандар кірмейді.
***
Қалыпты микрофлора өкілдері қолайсыз жағдайда эндогенді инфекция тудырады. Дұрыс емес тұжырымды табыңыз://
фузобактерия – ауыз қуысында;//
Candida туысы саңырауқұлақтары– кілегей қабатта;//
+бифидумбактериялар – ішекте;//
стафилококктар – теріде;//
стрептококктар – жоғары тыныс алу жолдары инфекцияны.
***
Ішек дисбактериозын емдеу үшін тағайындалады://
+колибактерин;//
бифидумбактерин;//
лактобактерин;//
аталғандардың барлығы;//
аталғандар кірмейді.
***
Ауыз қуысының қалыпты микрофлора құрамында басым болатын микроорганизм://
+ауыз қуысы стрептококктары;//
бифидумбактерия;//
энтерококк;//
микобактерия;//
хламидия.
***
Ауық қуысының қалыпты микрофлора құрамына кірмейді://
стрептококктар (S. salivarius, S. mitis и др.);//
актиномицеттер (p. Actinomyces);//
бактероидтар мен фузобактерий;//
спирохеталар (Treponema denticola, Borrelia buccalis и др.);//
+протей (Proteus vulgaris және т.б.).
***
Ауыз қуысының транзиторлы микрофлорасына кіреді://
стафилококк;///
Candida туысы саңырауқұлақтары;//
герпесвирустар;//
+аталғаннын барлығы ;//
аталғандар кірмейді.
***
Ішектегі қалыпты микрофлора құрамындағы бифидумбактерияларды анықтайды://
микроскопияда;//
Эндо ортасына себу;//
Полимеразалық тізбекті реакцияда;//
+Блаурокк ортасына себу;//
КиттаТароцци ортасына себу.
***
Ішектің микрофлора құрамындағы стафилококты анықтау://
Тікелей микроскоптан қарау//
+СТА/ ЖСА себу;//
Эндо ортасына себу;//
Китта-Тароцци ортасына себу;//
Блаурокк ортасына себу.
***
Бифидумбактерия қалыпты микрофлорам құрамына кіреді://
өкпенің;//
теріде;//
+ішекте;//
асқазанда;//
қанда.
***
Ішек таяқшасының антагонистік қасиеті://
мембрананы зақымдайтын токсин бөледі;//
лизоцим ферментін түзеді;//
+бактериоциндер түзеді;//
қоректік затқа бәсекелестік;//
орта рН өзгертіп патогенді микроорганизм көбеюіне кедергі жасайды.
***
Ішек микрофлора құрамындағы ішек таяқшасы қызметіне кірмейді://
ферментативті белсенділік;//
витамин К өндіреді;//
патогенді энтеробактерияларға антагонизм қасиетіне ие;//
+вирусқа қарсы белсенділік;//
иммунитетті белсендіреді.
***
Ішек таяқшасы тобы бактерияларын анықтау үшін материалды қандай қоректік ортаға себеді://
СТА/ЖСА;//
+Эндо;//
Блаурокк;//
Вильсон-Блер//
Сабуро
***
Вирустардың антагонистік қарым қатынастарын атайды: //
вирогения.//
симбиоз.//
+интерференция.//
сателлизм.//
синергизм.
***
Ішектің қалыпты микрофлорасына кіреді://
коринеобактериялар.//
бруцеллалар.//
сальмонеллалар.//
шигеллалар.//
+лактобактериялар
***
Көптеген патогенді микроорганизмдердің температуралық оптимумы: //
28-30оС//
42-45оС//
+36-37оС//
44оС//
20оС төмен
***
Дисбактериоз себептері: //
антилифоцитарлы сарысуды қолдану//
бактериофагты пайдалану//
+тиімсіз антибиотикотерапия//
емдеу сарысуларды пайдалану//
пробиотиктерді пайдалану
***
Микроорганизм болмайтын сау адамның тіндері мен ағзалары: //
ауыз қуысы//
мұрын//
сыртқы құлақ //
+ішкі құлақ//
сыртқы жыныс мүшелері
***
Микроорганизм болмайтын сау адамның тіндері мен ағзалары: //
тері//
сілекей//
ашы ішек//
асқазан//
+жұлын сұйықтығы
***
Ішек дисбактериозының сипаттамасы: //
+бифидумбактерия және лактобактерия саны төмендеген//
коккалар саны төмендеген//
Proteus туысы бактериялар саны төмендеген//
Candida туысы ашытқы секілді саңырауқұлақтар жоқ//
лактобактериялар табылды
***
Ішек дисбактериоз көрсеткіші ретіндегі микроорганизм: //
бифидумбактерия //
+алтын түсті стафилококк//
энтерококк //
лактобацилла//
лактозопозитивті ішек таяқшасы
***
Қалыпты жағдайда ағзада микроорганизмдер болмайды://
Жоғары тыныс алу жолдары//
+Қан//
Қынап//
тоқ ішек//
тері
***
Қалыпты жағдайда ағзада микроорганизмдер болмайды://
жоғары тыныс алу жолдары//
+жүрек//
қынап//
ашы ішек//
тері
***
Инфекция//
Макроорганизмнің қалыпты микрофлорамен симбиозы//
Бір популяция тіршілігі екіншісімен тежеледі//
Екі патогенді микробтардың тіршілік ету түрі//
Түрарасындағы қарым қатынас формасы//
+жұқтыру
***
Инфекциялық процесс дамуына қажетті жағдай://
Макроорганизмнің қалыпты микрофлорамен симбиозы//
Патогенді микробтың болмауы//
+Макроорганизмге қоздырғыштың енуі//
Орташа фагтың енуі//
Қоршаған ортаның қалыпты жағдайы
***
Инфекциялық ауру сипаттамасы://
+Ағымы циклды//
контагиоздылығы жоқ//
инкубациялық кезеңі бір//
продромалды кезені жоқ//
фагоцитоз тежеледі
***
инфекция формасы ://
Ошақты//
аралас//
екіншілік //
+Эндогенді//
суперинфекция
***
Микробтың таралуына байланысты инфекция түрі://
Ошақты//
Жіті //
+Септицемия//
Созылмалы//
экзогенді
***
Инфекция түрі://
+Бактерия тасымалдаушылық//
Мутуализм//
Комменсализм//
Синергизм//
паразитизм
***
Реинфекция://
Басқа бактерия түрімен қайтара жұқтыру//
+Сауыққан соң қайтадан бірінші қоздырғышты қатара жұқтыру//
Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру//
Қалыпты микрофлора арқылы мүмкін//
Эндотоксин түзетін бактерияны жұқтыру
***
Суперинфекция://
Сауыққан соң қайтадан бірінші қоздырғышты қатара жұқтыру//
+Бірінші аурудан сауықпай сол қоздырғышты қайтара жұқтыру//
Экзотоксин түзетін қоздырғышты жұқтыру//
Тұқрақты иммунитет қалыптастыратын ауруда дамиды//
Бірнеше қоздырғышты жұқтыру
***
Індет көзі бойынша инфекция формасы//
Эпидемия//
Латентті//
+Зоонозды//
Экзогенді//
бактериемия
***
Микроорганизмнің вируленттілігі ://
Патогенді фактор емес//
+Штамның жекеленген сипаттамасы//
Жануарларға пассаж жасағанда өзгермейді//
Генотипті белгі //
Антиген антидене кешені түзілуіне байланысты
***
Бактерияның вируленттілігі байланысты://
Лактоза ферментіне//
Спорасы бар//
+Адгезия мен колонизацияға//
Қылшықтар болғанда ғана көрінеді//
Лизосомасы бар
***
Белоктық токсиндер://
+Цитотоксиндер//
Эндотоксиндер//
Липополисахаридтер//
Пептидогликан//
Тимин//
***
Инвазия факторы://
Фибринолизин//
+Гиалуронидаза//
липаза//
каталаза//
липопротеид
***
Грамоң бактериялардың адгезия факторлары://
Липопротеидтер//
Липополисахаридтер//
Гиалуронидаза//
+Тейхой қышқылы//
липаза
***
Белоктық токсиндер сипаттамасы://
+Органотропты//
Антигендік қасиеті әлсіз//
Физикалық химиялық факторларға төзімді//
термостабилді//
улы емес
***
Дифтерия таяқшасының токсигенді гені орналасады://
Плазмидада//
Нуклеотидте//
+Орташа фагтың ДНҚ//
Хромосомада//
РНҚ молекуласында
***
Патогенді фермент://
Редуктаза//
Каталаза//
Трансфераза//
+Плазмокоагулаза//
оксидоредуктаза
***
Вирустық инфекцияның ерекшеліктері://
+Инкубациялық кезеңі қысқа//
Облигатты паразитизм//
Бактериемия дамиды//
Вирус геномы иесі клетка геномымен байланысы жоқ//
Спецификалық әсері болмайды
***
Септицемия://
Қоздырғыш қан ағымымен ағзаларға, тіндерге тарайды, көбейеді//
+Қоздырғыш қанда, сол жерде көбейеді//
Қоздырғыш енген орнында, қанмен оның токсиндері тарайды//
Толық сауыққан кейін қайтара сол қоздырғышты жұқтыру//
Бірнеше қоздырғыштарды жұқтырады
***
Вирустық инфекцияда байқалады://
Вирогения//
Токсинемия//
+Клеткаішілік қосындылар пайда болады//
индуктивті инфекция дамиды//
инкубациялық кезеңі бір//
***
Вирустардың жұқпалылығы://
+Олардың репродукциясында ғана көрінеді//
Вирустың тұтас бөлшегіне байланысты//
Вирустың белоктық қабатының қасиетеріне байланысты//
Нуклеин қышқылы қасиеттеріне байланысты емес//
Вирустың генотипіне байланысты емес
***
Паразитизм симбиоз формасы ретінде://
Бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтірмейді//
+Бір организм екіншісі арқылы тіршілік етеді, оған зиян келтіреді//
Екі организм бір біріне көмектесіп тіршілік етеді//
екі организм бір біріне байланысты емес, бірақ зиян келтіреді//
облигатты клеткаішілік тіршілік ету
***
Инкубациялық кезеңге тән ://
Анафилактикалық шок дамиды//
Интоксикация симптомдары байқалады//
+Ұзақтығы бірнеше сағаттан бірнеше апталар (жылдар) болуы мүмкін//
Қоршаған ортаға қоздырғыштың шектен тыс бөлінуі//
Аурудың спецификалы симптомдары көріне бастайды
***
Инфекциялық аурулардың сипаттамасына кірмейді://
жұқпалы//
+сол жүректің гипертрофиясы//
ағымы циклды//
инкубациялық кезеңі бар//
инфекциядан кейінгі иммунитет дамиды
***
Экологиялық белгілері бойынша микроорганизмдерді бөледі ://
+Облигатты клеткаішілік//
патогенді//
факультативті клеткаішілік//
хромосомадан тыс//
вирулентті
***
Прокариоттардың тұқым қуалаушылықтың материалдық негізін құрайды://
+ДНҚ//
РНҚ//
ақуыздар//
ферменттер//
плазмидалар
***
Вирусқа тән емес геномды анықтаңыз://
бір жіпшелі ДНҚ//
екі жіпшелі ДНҚ//
бір жіпшелі РНҚ//
екі жіпшелі РНҚ//
+РНҚ және ДНҚ
***
Микроб жасушасында ДНҚ орналасады://
+нуклеоидте//
жасуша қабырғасында//
мезосомада//
талшықтарда//
пилилерде
***
Ақуыздардың синтезі туралы ақпаратты тасымалдаушы гендер://
реттегішті гендер//
+құрылымдық гендер//
оператор//
транспозондар//
маркерлер
***
Вирогенияның мәні://
жаңа вириондардың пайда болуы//
вирустық геномдардың зақымдануы//
вириондардың жеке құрылымдық элементтердің қалыптасуы//
+зақымдалған жасушаның ДНҚ құрамына келесі синхронды
репликациямен вирустық нуклеин қышқылының интеграциялануы//
құрылымдық элементтердің жинақталуы
***
Модификация деп://
+организмнің бір немесе бірнеше фенотиптік белгілерінің өзгерісі//
жекеленген гендердің құрылымындағы өзгеріс//
хромосома құрылымының өзгерісі//
біріншілікті ДНҚ құрылымының өзгерісі//
жасушалық рекомбинациялар
***
Модификация кезіндегі организмнің өзгеріс белгілері://
+адаптациялық сипатта//
тұқым қуалаушылық сипатта//
генотипке әсері//
қайтымсыз сипатқа ие болады//
адаптациялық сипатта болмайды
***
Трансформация үрдісінің мәні://
+компетентті жасушалардың жасушадан тыс ДНҚ-ны тану қабілеті//
фагтық НҚ-ның гендерді бір бакериалды НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі//
байланысқа түскенде бактериялардың бір-бірімен міндетті түрде НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндігі//
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері//
бактериалды жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері ***
Трансдукция үрдісінің мәні://
бактерияның сыртқы ортадан НҚ-ның үлкен молекулаларын қабылдау мүмкіндігі//
+фагтық НҚ-ның гендерді бір бакериалды НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі//
бактериялардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндігі//
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері//
бактериалды жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері
***
Коньюгация үрдісінің мәні://
бактерияның сыртқы ортадан НҚ-ның үлкен молекулаларын қабылдау мүмкіндігі//
фагтық НҚ-ның гендерді бір бакериалды НҚ-дан басқаға тасымалау мүмкіндігі//
+ДНҚ фрагменттерінің F плазмида көмегімен цитоплазмалық көпірше арқылы тасымалдануы//
фагтардың бір-бірімен НҚ бөліктерімен алмасу мүмкіндіктері//
бактериалды жасушалардың көмегімен фагтардың өзгеру мүмкіндіктері
***
Спонтанды мутациялар бұл://
+белгілі мутагендердің әрекетімен байланыстыруға қиын мутациялар//
ешқандай әсер етуінсіз микроорганизмдердің кез-келген популяциясында пайда болатын мутациялар//
гендік мутациялардың қатысуының нәтижесінде пайда болатын мутациялар//
белгілі бір мөлшерде қойылған ультракүлгін сәулелер мен радияцияның әсер етуі нәтижесінде пайда болатын мутациялар//
тәжірибе жүзінде физикалық және химиялық мутагенездермен әсер ету арқылы пайда болған мутация
***
Фертильді F факторлы плазмида://
ДНҚ хромосомасының бөлігі//
тасымалдаушы РНҚ молекуласны//
+ДНҚ-дан тыс хромосоманың тұйықталған молекуласы//
нуклеотидті реттілік//
транспозонды элементтер
***
F плазмиданың қызметі://
транскрипция үрдісін бақылайды//
+коньюгация үрдісін бақылайды//
жасуша иесінің цитоплазмалық мембранасын қысқарту//
трансляция үрдісіне қатысады//
бактерияның вирулентті қасиетін бақылайды
***
Плазмидалар бұл://
бактериалды рибосомалар//
+хромосомадан тыс ДНҚ молекуласының генетикалық элементтері//
бактериалды мезосомалар//
қандай да бір белгілердің фенотиптік өзгерісі//
жыныстық пилилер
***
Плазмидалар бактериялардың ең маңызды белгілерін айқындайды://
+токсинді түзу//
талшықтарды түзу қабілеті//
ДНҚ-ның біріншілікті құрылымын өзгертеді//
трансдукцияға қабілеті//
трансформацияға қабілеті
***
Ген дегеніміз не://
бір жасушаның ұрпағы//
+ақуыз немесе полипептид молекуласының синтезін бақылайтын ДНҚ молекуласының бөлшегі//
ДНҚ-ның бір бөлігінен басқа бөлігіне ауыса алатын ДНҚ бөлшегі//
нуклеотидтердің реттілігінің өзгерісі//
тұқым қуалайтын біртұқымдас жасушалардан тұратын дақыл
***
Генетикалық рекомбинациялардың мәні://
+рецепиент жасуша мен ДНҚ донор жасушасының өзара генетикалық материалмен алмасуы //
1800 Хромосома бөлшегінің бұрылуы//
екі жасушаның бірігіп, екі ядролы жсаушалардың пайда болуы//
микроб жасушасының генетикалық аппаратында еш өзгеіріссіз микробтың қасиеттерінің өзгерісі//
хромосома бөлігінің басқа бөлікке көшуі
***
Трансформация ненің көмегімен жүзеге асады://
әлсіз фагтың//
фертильді фактор//
+донор дақылының ДНҚ-мен//
лизогендікпен//
донор дақылының РНҚ-мен
***
Трансформация кезінде донор ДНҚ жасушаның реципиентке енген кезде не байқалады://
изогенизация//
деспирализация//
+реципиент геномына донор ДНҚ-ның бір жіпшесінің қосылуы//
конъюгация//
лизогенді бактерияларда көбеюі
***
R плазмида көмегімен тұрақтылықты анықтайтын антибиотик://
грамицидин//
+стрептомицин//
эритромицин//
экмолин//
тетрациклин
***
Бактериялардың дәрі-дәрмектерге тұрақтылық қасиетінің кең таралуы немен байланысты://
бактерия жасуша қабырғасының синтезінің бұзылысымен//
микробтардың цитоплазмасындағы ақуыздардың коагуляциясымен//
микроб жасушасының метаболизмнің бұзылысы//
+r-гендердің конъюгативті плазмидалармен (R) өзара көшуі//
ақуыз синтезі кезіндегі әр түрлі кезеңдердің блокталуы
***
Генотиптік өзгеріс ненің нәтижесінде байқалады://
+мутация//
бактериялардың сүзгіш түрлерінің пайда болуы//
диссоциация//
ферментативтік өзгерістер//
спирттің әсерінен
***
Эписомды (плазмидті) факторларға жатады://
вирулентті бактериофаг//
әлсіз бактериофаг//
+дәрі-дәрмекке көптеген тұрақтылық факторлары//
хромосомды гендер//
супермутанттар
***
Диагностиканың молекулалы-генетикалық әдістерімен нені анықтайды://
спецификалық микробты ақуыздар;//
+қоздырғыштың нуклеин қышқылдары;//
қоздырғыш жасушасының метаболизм өнімдері;//
микробты антигендерге антиденелерді//
қоздырғыштың антигендерін
***
Вирустардағы генетикалық рекомбинациялар қалай аталады://
конъюгация;//
трансдукция;//
+шифт;//
дрейф//
трансформация
***
Вирустардағы нүктелік мутациялардың атауы://
+дрейф;//
шифт;//
конъюгация;//
трансдукция//
трансформация
***
Бактериялар – барлық қасиеттерге ие қарапайым генетикалық бірліктер, төменде келтіріген қасиеттердан басқа//
олар гаплоидты;//
олардың генетикалық материалы бір хромосомаға жинақталған;//
бактерия геномының түсінігі бактерия геномына сәйкес;//
генетикалық код эукариоттардағыдай;//
+сызықтық спираль
***
Бактерияның генетикасын зерттеуде мына әдістен басқасының бәрі қолданылады://
генетикалық жұқа құрылымды картирлеу//
комплементациялық тестілеу//
трансформация//
+мейотикалық сегрегация//
трансдукция
***
Бактериялар – барлық қасиеттерге ие қарапайым генетикалық бірліктер, төменде келтіріген қасиеттердан басқа://
олар гаплоидты//
олардың генетикалық материалы бір хромосомаға жинақталған //
+олардың ДНҚ-сы барлық гендерде аралық реттілікке (интрондар) ие//
олар да эукариот жасушалар сияқты сол генетикалық кодтарды пайдаланады//
олардың генотиптері мен фенотиптері бірдей
***
Бактериоционогенді плазмидалар нені анықтайды://
кең спектрлі әсер ететін антибиотиктердің синтезін;//
+жақын туысты бактерия түрлерін өлімге әкелетін ақуыздардың синтезі;//
F пилилердің синтезі;//
конъюгация үрдісі кезінде бактерияның донор болу мүмкіндігі//
трансформациялану мүмкіндігі.
***
«Мутация» терминін алған қолданған://
Пастер;//
Кох;//
+Бейеринк;//
Ивановский;//
Мечников.
***
Вирустардың геномы болуы мүмкін://
+ДНҚ немесе РНҚ молекуласы//
ДНҚ-ның екі молекуласымен//
протеин//
ДНҚ және РНҚ//
бір хромосома
***
Ретровирустар мына ферменттерге ие://
рестриктаза//
ДНК-аза//
РНК-полимераза//
ДНК-полимераза//
+кері транскриптаза
***
Транспозондар://
фенотиптік белгілері бар ақпаратқа ие емес қозғалмалы генетикалық элементтер //
+фенотиптік белгілері бар ақпаратқа ие қозғалмалы генетикалық элементтер //
конъюгация үрдісін анықтайды//
трансформация үрдісін анықтайды//
жанасу барысында бір жасушадан басқа жасушаға тасымалданатын генетикалық элементтер
***
Бактериядағы генетикалық ақпаратты хромосомадан тыс тасымалдаушы://
мезосомалар//
волютин дәндер//
+плазмидалар//
вирулентті бактериофагтар//
нуклеоид
***
Lac–дақылдан ішек таяқшасының Lac мутанттарын бөліп алу үшін қандай ортаны қолданады://
СТА;//
қанды агар;//
+Эндо;//
висмут-сульфидті агар;//
сарысулы агар.
***
Микроорганизмдерде мутация ненің әсер етуінен пайда болады: //
ферменттердің//
+Ренген сәулелердің//
бактериялардың токсиндері//
өсу факторы//
оптимальді температураның
***
Жыныс кірпікшелердің синтезделуін қай плазмидалар бақылайды//
R-плазмида//
Col-плазмида//
+F-плазмида//
Ent-плазмида//
Hly-плазмида
***
Бактериялардың дәрі-дәрмектерге тұрақтылықтарын анықтайтын плазмидалар//
Ent-плазмидa//
F-плазмидa//
Col-плазмидa//
Hly-плазмидa//
+R-плазмидa
***
Жасушалық геномның (ДНК) қалпына келу үрдісі //
модификация//
+репарация//
мутация//
диссоциация//
рекомбинация
***
Плазмидалар - бұл://
қосымша заттар//
бактерия жасушасының қосымша қоректік заттар//
адамның трансмиссивті аурулар қоздырғыштары//
+бактерияның хромосомадан тыс генетикалық ақпаратты тасымалдаушылар.//
бактериялардың вирустары
***
Бактерияның хромосомадан тыс генетикалық ақпаратты тасымалдаушылар://
рибосомалар//
полисомалар//
праймерлер//
приондар//
+плазмидалар
***
Бактерия жасушасында ДНK-ның орналасқан жері://
+нуклеоид//
жасуша қабырғасы//
цитоплазмалық мембрана//
талшықтар//
пилилер
***
Фенотиптік өзгерістерге нені жатқызамыз://
вакциндік штаммдарды алу.//
эписомдардың тасымалдануы.//
+фенолды ортада бактерия талшықтарының жойылуы.//
спецификалық емес трансдукция.//
трансформация.
***
Вирустардың тұқым қуалаудың материалдық негізі болатын не://
протеин//
ДНҚ.//
РНҚ.//
+не ДНҚ, не РНҚ//
Липидтер.
***
Бактериялардың S түрінен R түріне ауысуы қалай аталады://
+диссоциация.//
рекомбинация.//
репарация.//
трансдукция.//
трансформация.
***
Бактериялардың диссоциациясы төмендегі қай формаларға тән://
L-трансформация.//
+модификация.//
мутация//
репликация//
рекомбинация.
***
Бактериялардың анбиотиктерге тұрақтылықтың біріншілікті генетикалық механизмдері://
жасуша қабырғасының компоненттерінің синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар.//
R плазмидалардың тасымалдануы.//
+антибиотиктердің әсер етуі үшін «нысананың» болмауы.//
цитоплазмалық мембрананың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар.//
рибосомалық ақуыздардың синтезін бақылайтын гендердегі мутациялар.
***
Бактериялардағы трансформация үрдісіне анықтама беріңіз://
айқастыру кезіндегі донор жасушадан реципиент жасушаға генетикалық материалдың тасымалдануы.//
фаг көмегімен гентикалық ақпараттың жасуша-донордан жасуша-рецепиентке тасымалдау.//
фаг көмегімен донордан рецепиентке белгілі бер гендердің тасымалдануы //
+донордан рецепиентке міндетті түрде генетикалық материалдың берілуі. //
R- плазмидалардың донордан рецепиентке тасымалдануы.
***
Энтеротоксиндердің түзілуін бақылайтын плазмидалар://
К-плазмидалар //
+Ent-плазмидалар//
Н1у-плазмидалар//
F-плазмидалар//
Соl-плазмидалар
Антигеннің иммуногенді және антигенді қасиеттері байланысты://
+бөтендігімен//
молекулалық массасы төмен//
вируленттілігі//
комплементтің күрт құбылысы//
арнайы физикалық химиялық жағдайы
***
Аутоантигендер://
индивидуумды бір бірінен ажырататын антигендер//
+антиденелер туындататын организмнің өз антигендері//
әртүрлі микробтар өкілдерінде кездесетін жалпы антигендері//
белокты түрге спецификасы бар антигендер//
ағзалық тіндік спецификасы айқын емес белоктар
***
Организмде аутоантигендер пайда болуы байланысты://
+макроорганизмнің тіндері зақымданған//
толеранттылығы//
микробтық клетканың мутациясы//
антибиотиктер түзілуі//
лизоцим синтезі
***
Иммуноглобулиндер класы бір бірінен ажыратылады://
инфекциялық агентке қарсы түру факторлар кешеніне//
+седиментация константына//
антигендік спецификасына//
детерминантты топтары болмауы//
синтездеу механизміне
***
Антиденелер түзілуі бәсендейді://
антибиотиктер қабылдағанда//
антигенді адъювантпен бірге еңгізгенде//
шектен тыс витамин қабылдағанда//
+бір уақытта көптеген антигенді еңгізгенде//
иммуномодуляторлар қабылдағанда
***
Жетілмеген антиденелер://
дивалентті//
антигенмен байланысып үлкен конгломераттар тудырады//
блокадаланған антиген тұңбаға түседі//
микроб ферменттерінің белсенділігін тежейді//
+конгломерат түзбей антигенді блокадалайды
***
Жетілмеген антиденелерді анықтайтын реакция://
гемагглютинация//
преципитация//
агглютинация//
+Кумбс//
ИФА
***
Антигендердің иммуногенділігінін негізгі жағдайына кірмейді://
бөтен//
иммунокомпетентті организммен байланысты//
нақты химиялық табиғаты бар//
коллоидті жағдай//
+табиғаты жасанды
***
Жетік гуморалді жауап дамиды://
В-лимфоциттер тек антиген туралы ақпарат алуы//
В-лимфоциттер тек медиатордан хабар алады//
В-лимфоциттің мембранасынада бөтен антигеннің этиотопын ажыратуға қатысады//
+макрофагтар, Т-хелперлер, В-лимфоциттер қатысады//
тек Т-хелперлер қатысады
***
Иммунды жауаптың негізгі формаларына кірмейді://
антиденелер синтезі//
+оң хемотаксис//
иммунологиялық есте сақтау қалыптасады //
иммунологиялық толеранттылық дамиды//
гиперсезімталдылық
***
Антигендік мимикрия сипаттамасына кірмейді://
+микробтың вирулентті факторының бірі//
адам антигендерімен қоздырғыштың қиылыса әсер ететін антигендері //
микробтың макроорганизмнің қорғаныс механизміне төтеп беретін және онда көбейе алу қабілеті//
қоздырғыштың енуіне иммундық жауаптың бәсендеуіне әкеледі//
аурудың қолайсыз кенеттік жағдайына әкелуі мүмкін
***