Е . Оттегі тасымалдау

10. Менделеев-Клайперон теңдеуі: А. В. С. D. Е

11. Альвеолакапиллярлық мембрана арқылы ... мен ... тиімді диффузиясын қамтамасыз ететін, альвеолярлық газ қоспасы мен атмосфералық ауа арасындағы газ алмасу, ауаны жаңарту аппараты жұмысы арқасында жүзеге асады.

А. оттегі, азоттың В. сутегі, су буларын С. оттегі, көмірқышқыл газдың

D. оттегі, сутегі Е оттегі, су буларын

12. Ауаны жаңарту аппараты екі анатомофизиологиялық құрамдардан тұрады: 1) тыныс алу бұлшық еттерімен кеуде торынан; 2) қанқа бұлшық еттерінен; 3) тыныс алу жолдарымен өкпеден; 4) жүрек-тамыр жүйесінен.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығынан

13. Көк етттің және басқа да тыныс бұлшықеттерінің жиырылуы арқылы кеуде торы өзінің көлемін белсенді өзгертеді. Бойль-Мариот (pV=const) заңына сәйкес:

A) өкпе көлемінің азаюы міндетті түрде оның ішіндегі қысымның төмендеуімен бірге жүреді.

B) өкпе көлемінің ұлғаюы міндетті түрде оның ішіндегі қысымның артуымен бірге жүреді.

C) өкпе көлемінің ұлғаюы міндетті түрде оның ішіндегі температураның төмендеуімен бірге жүреді.

D) өкпе көлемінің ұлғаюы міндетті түрде оның ішіндегі қысымның төмендеуімен бірге жүреді.

E) өкпе көлемінің азаюы міндетті түрде оның ішіндегі температураның артуымен бірге жүреді.

14. Жылдамдатылған ішке дем алу кезінде өкпе ішіндегі қысым ...... болады.

A) атмосфералықтан жоғары

B) атмосфералыққа тең C) теріс D) оң

E) атмосфералықтан төмен

15. Өкпе ішіндегі қысым ... ... және альвеоларға ауа өкпеден ... ... : 1) атмосфералықтан жоғары, 2) атмосфералықтан төмен, 3) итеріліп шығады, 4) ішіне сорылады. Ішке дем алу осылай іске асырылады.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығы

16. Физиологиялық жағдайда адам мен жануарлардың ауа тасымалдаушы жолдары бойымен ауаның ағыны тұтас болуы үшін келесі шарт орындалуы тиіс.

A) ағыстың тұтас болуы

B) динамикалық тепе-теңдік

C) физиологиялық тепе-теңдік

D) жылулық тепе-теңдік

E) статикалық тепе-теңдік

17. Жай тыныс кезінде дем алу тереңдігінің 70-80% ........ жиырылуымен, ал 20-30% ...... жиырылуымен қамтылады: 1) көк еттің, 2) бұлшық еттің, 3) сыртқы қабырға арасы бұлшық еттерінің, 4) альвеолалар қабырғасының.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығынын

18. V=const болған кездегі үрдісті атаңыз.

А. Изотермиялық В. Изобаралық

С. Изохоралық D. Адиабатты

Е Изотропты

19. Ішке дем алу актісіне қандай биофизикалық үрдістер сәйкес келеді: 1) өкпе көлемінің ұлғаюы; 2) өкпе көлемінің азаюы; 3) атмосферадан өкпеге ауаның сорылуы; 4) атмосфераға өкпеден ауаның сығылуы.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығы

20. Сыртқа дем шығару актісіне қандай биофизикалық үрдістер сәйкес келеді: 1) өкпе көлемінің ұлғаюы; 2) өкпе көлемінің азаюы; 3) атмосферадан өкпеге ауаның сорылуы; 4) атмосфераға өкпеден ауаның сығылуы.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығы

21. Ішке дем алу актісіне сәйкес келетін биофизикалық үрдістердің дұрыс тізбегін көрсетіңіз: 1) өкпе көлемінің ұлғаюы; 2) өкпе көлемінің азаюы; 3) атмосферадан өкпеге ауаның сорылуы; 4) атмосфераға өкпеден ауаның сығылуы.

A) 5,4,3,2,1 B) 1,2,3,5,4

C) 1,2,3,4,5 D) 5,1,3,2,4 E) 2,4,3,1,5

22. Кеуде торы созылғыш (серпімді) компоненттерінің созылуы өкпе көлемінің ..., ал олардың жиырылуы ... алып келеді.

A) азаюына, ұлғаюына

B) тұрақтануына, ұлғаюына

C) азаюына, постоянству

D) өзгеруіне, ұлғаюына

E) ұлғаюына, азаюына

23. Физикалық тыныштық кезде жаңа туған баланың тыныс жиілігі құрайды:

A) 12-16 мин^-1 B) 20-30 мин^-1

C) 40-50 мин^-1 D) 30-40 мин^-1

E) 22-36 мин^-1

24. Өкпенің созылғыш тарту күші негізгі екі компоненттен тұрады.

A) тұтқырлық қасиет және беттік керілу. B) серпімділік қасиет және қосымша қысым.

C) тұтқырлық қасиет және қосымша қысым.

D) серпімділік қасиет және беттік керілу.

E) созылғыш қасиет және бос энергия.

25. Беттік керілу әсерінен альвеолардағы пайда болған қысым (Р) ... формуласы бойынша есептеледі.

A) Ньютон. B) Лаплас.

C) Пуазейль. D) Стокс. E) Ребиндер.

26. Альвеолалардың орташа радиусы 100-150 мкм, ал ішке дем алу кезіндегі беттік керілу коэффициенті жуықпен 0,05Н  м^-1 құрайды.

Демек, ішке дем алу кезіндегі беттік керілу әсерінен пайда болған қысым тең:

A) 500 Па B) 400 Па C) 800 Па. D) 600 Па E) 700 Па

27. Өкпе өзін ... дене сияқты көрсетеді.

A) тұтқыр B) серпімді

C) сұйық D) қатты E) майысқақ

28. Жай тыныс кезінде бронхтағы ауа қозғалысы ... болып келеді, ал ауаның жаңарылуы күшейген кезде (мысалы, ауыр жұмыс кезінде) немесе бронх түйілсе ауаның қозғалысы ... болады.

A) ламинарлық, турбулентті.

B) үзілісті, ламинарлық.

C) шашыранқы, турбулентті.

D) біртек, құйынды.

E) құйынды, турбулентті.

29. Физикалық тыныштық кезде ересектердің тыныс жиілігі құрайды:

A) 20-30 мин^-1 B) 12-16 мин^-1

C) 40-50 мин^-1 D) 30-40 мин^-1

E) 22-36 мин^-1

30. Егер 12-16 мин^-1 тыныс алу жиілігінде тыныс көлемі 0,5 л болса, онда 20-30 мин^-1 жиілікте ол қандай шаманы құрайды?

A) 0,8 л B) 0,7 л C) 0,9 л D) 0,6 л E) 0,5 л

31. Тыныс алу тереңдігінің (тыныс көлемі)1 мин есептелінген тыныс алу жиілігіне көбейтіндісі ....... көрсетеді.

A) тыныстың толық көлемін

B) тыныстың жеке көлемін

C) тыныстың терең көлемін

D) тыныстың минуттық көлемі

E) тыныстың тиісті көлемін

32. Жай тыныс кезінде тыныстың минуттық көлемі ... құрайды.

A) 16-18 лмин^-1 B) 3-4 лмин^-1

C) 5-6 лмин^-1 D) 12-16 лмин^-1

E) 6-8 лмин^-1

33. Жай тыныс кезінде тыныстың минуттық көлемі 6-8 лмин^-1 құрайды, ал айыр жұмыс кезінде 100 лмин^-1- дейін артады. Тыныс алу жиілігі жуықпен қанша есе артты?

A) 6 есе B) 8 есе C) 14 есе D) 10 есе E) 15 есе

34. Жерді қоршаған газ түріндегі орта:

A) стратосфера B) тропосфера

C) ионосфера D) атмосфера

E) ноосфера

35. Атмосфера үш қабатқа бөлінеді: 1)тропосфераға, 2)стратосфераға, 3)ионосфераға, 4) ноосфераға.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығы

36. Адам тіршілігіне маңызды, жер бетінің түрлі бөліктерінде биіктігі 11 ден 17 км болатын, атмосфераның төменгі қабаты.

A) атмосфера B) стратосфера

C) тропосфера D) ионосфера

E) ноосфера

37. Көп мөлшерде озоны бар атмосфера қабаты.

A) атмосфера B) стратосфера

C) тропосфера D) ионосфера

E) ноосфера

38. Сиретілген және бірталай иондалған газы бар атмосфера қабаты.

A) атмосфера B) стратосфера

C) тропосфера D) ионосфера

E) ноосфера

39. Кеуде торы көлемі ..., қабырға арасы бұлшық ет және көк ет ..., өкпедегі ауа қысымы ....... болады, және осыған байланысты сыртқы ауаның нақты мөлшері өкпеге сорылып кіреді.

A) ұлғаяды, жиырылады, атмосфералықтан төмен

B) азаяды, босаңсиды, атмосфералықтан жоғары

C) азаяды, жиырылады, атмосфералықтан төмен

D) ұлғаяды, босаңсиды, атмосфералықтан төмен

E) ұлғаяды, жиырылады, атмосфералықтан жоғары

40. Кеуде торы көлемі ..., бұлшық еттер ..., өкпедегі ауа қысымы ....... болады, және өкпедегі ауа сыртқа сығылып шығады. Нәтижесінде дем шығару болады.

A) ұлғаяды, жиырылады, атмосфералықтан төмен

B) азаяды, босаңсиды, атмосфералықтан жоғары

C) азаяды, жиырылады, атмосфералықтан төмен

D) ұлғаяды, босаңсиды, атмосфералықтан төмен

E) ұлғаяды, жиырылады, атмосфералықтан жоғары

41. Атмосфералық қысымның күрт өзгеруі жүрек-тамыр жұмысын және газалмасуды бұзады, қысымның аса төмендеуі кезінде .... түрінде, ал өте жоғары қысымнан қалыптыға өзергенде ... түрінде байқалады: 1) биіктік немесе таулы жер ауруы; 2) базед ауруы; 3) кессон немесе сүңгуші ауруы; 4) сәулелік ауру.

A) 1,2 және 3 B) 1 және 3

C) 2 және 4 D) тек 4 E) барлығы

42. Физикалық тыныштық кезде тыныс алу тереңдігі (тыныс көлемі) ... құрайды.

A) 0,6 л B) 0,7 л C) 0,4 л D) 0,3 л E) 0,5 л

43. Физикалық тыныштық кезде балардың тыныс жиілігі құрайды:

A)12-16 мин^-1 B) 20-30 мин^-1

C) 40-50 мин^-1 D) 30-40 мин^-1

E) 22-36 мин^-1

44. Сыртқа дем шығару актісіне сәйкес келетін биофизикалық үрдістердің дұрыс тізбегін келтіріңіз: 1) атмосфераға өкпеден ауаның сығылуы; 2) өкпе көлемінің азаюы; 3) кеуде қуысы көлемінің азаюы; 4) тыныс бұлшық еттерінің босаңсуы; 5) өкпедегі қысымның (Бойль-Мариот заңы бойынша) артуы.

A) 5,4,3,2,1 B) 1,2,3,5,4

C) 4,3,2,5,1 D) 1,2,3,4,5 E) 2,4,3,1,5

45. Р=const болған кездегі үрдісті атаңыз.

А. Изотермиялық В. Изобаралық

С. Изохоралық D. Адиабатты

Е Изотропты

46. Тыныс көлемін өлшеуге арналған құрал:

A) спирометр B) пирометр

C) тахометр D) частотомер

E) расходомер

47. Альвеола ішіндегі газбен өкпеқап қуысындағы сұйық арасындағы қысым айырымы ...... деп аталады.

A) артериальдық қысым

B) веноздық қысым

C) транспульмональдық қысым

D) өкпе қысымы

E) трансмембрандық қысым

48. Басқа мүшелер мен тіндерге қарағанда өкпенің серпімділік қасиетін талдау барысында альвеоларды қысушы, қосымша күшті ескеру қажет:

A) өкпе бетін жауып тұрған сұйықтың беттік керілу күшін.

B) альвеола қабырғасын жауып тұрған сұйықтың беттік керілу күшін.

C) өкпеқап қуысындағы сұйықтың беттік керілу күшін.

D) альвеола ішіндегі газбен және өкпеқап қуысындағы сұйық арасындағы қосымша қысым күшін

E) альвеола мен альвеолярлық газ шекарасында пайда болатын қосымша қысым күшін

49. Енгізілген ауа қысымының алғашқы артуымен байланысты, транспульмональдық қысым қайсыбір ... мәнге ие болғанға дейін, қабысқан (ателектикалық ) өкпе өз көлемін өзгертпейді деуге де болады.

A) минимал B) максимал

C) қалыпты D) қысылшаң E) теріс

50. қабысқан (ателектикалық ) өкпенің қысылшаң транспульмональдық қысымының бар болуы, оның бұдан төмен болған кезде өкпенің ауамен толмауын ... күші ықпалымен түсіндіреді.

A) қосымша қысым B) ауырлық

C) тартылыс D) тебіліс E) беттік керілу

Беттік керілу құбылысы

1. Көбікшенің максимал қысымын өлшеу әдісінде капиллярлардағы сұйық денгейлері арасындағы айырымды, сұйықтың капилляр бойымен көтерілгендегі биіктігі деп аламыз. Жүргізілген тәжірибеде оның шамасы жуықпен 17,74 мм болды. Капилляр радиусы 0,38 мм. Олай болса капиллярда қандай сұйық екендігін және оның беттік керілу коэффициенті қаншаға тең екендігін анықтаңыз.

A) Сабын ерітіндісі, 72,85·10^-3 Н/м

B) Глицерин, 72,85·10^-4 Н/м

C) Су, 72,85·10^-3 Н/м

D) Су, 7,285·10^-3 Н/м

E) Этил спирті, 728,5·10^-3 Н/м

2. Беттік керілу к‰ші ... ж±мыс жасайды.

A. С±йыќтыњ бос бетін азайтуѓа.

B.С±йыќтыњ бетін ќозѓалтуѓа

C.С±йыќ бетінде бос зарядты пайда етуге.

D.Беттік зарядты ќозѓалтуѓ.

E.С±йыќты иондауѓа.

3. Беттік керілу байќалады ...

A. Екі с±йыќ аралыѓында.

B. Ќатты денелер шекарасында.

C. С±йыќ, ауа, ќатты дене шекарасында.

D. Ауа-ауа шекарасында.

E. Табиѓатта м±ндай ќ±былыс кездеспейді.

4. Капилляр бойымен с±йыќ кµтеріледі немесе т‰седі ... к‰шініњ єсерінен.

A. Беттік керілу B.Гравитация

C.Ядролыќ D.Тебу E.Тарту

5. Цилиндр т‰тіктегі ж±ѓатын с±йыќ ... т‰зеді.

A.Ойыс мениск B.Дµњес мениск

C.Б±лт D.Жазыќтыќ E.Ќысым тасуын

6. Цилиндр т‰тіктегі ж±ќпайтын с±йыќ … т‰зеді.

A.ойыс мениск B.дµнес мениск

C.б±лт D. жазыќ

E. т‰рлі ќысымдаѓы бет

7. Беттік керілу коэффициенті µлшемі:

A. кг/м; B. Дж/м^2; C. Н/м;

D. Н/м^2; E. Дж/м

8. Беттік керілу к‰ші єсерінен с±йыќ бетіндегі пайда болѓан ќосымша ќысымды...формуласы дейді.

A.Ньютон B.Рейнольдс C. Лаплас

D.Гаген E.Пуазейль

9. С±йыќ т‰тік бойымен кµтеріледі не т‰седі...к‰ші єсерінен.

A. беттік керілу B.ќосымша ќысым

C.салмаќ D.гравитациялыќ

E.тартылыс

10. С±йыќтыњ капилляр бойымен кµтерілуі немесе т‰суі тоќтайды ...

A. беттік керілу к‰ші ќосымша ќысымды тењестіргенде.

B.беттік керілу к‰ші ќосымша ќысымнан аз болѓанда.

C.беттік керілу к‰ші ќосымша ќысымнан артыќ болѓанда.

D.беттік керілу к‰ші нµльге тењ болѓанда.

E.ќосымша ќысым нµльге тењ болѓанда.

11. Беттік керілу коэффициентін µлшеу єдісі емес.