Yaj jïätvä na punar moham evaà yäsyasi päëòava | yena bhütäny açeñeëa drakñyasy ätmany atho mayi ||

çrédharaù : jïäna-phalam äha yaj jïätveti särdhais tribhiù | yaj jïänaà jïätvä präpya punar bandhu-vadhädi-nimittaà moham na präpsyasi | tatra hetuù— yena jïänena bhütäni pitäputrädéni svävidyä-vijåmbhitäni svätmany eväbhedena drakñyasi | atho anantaram ätmänaà mayi paramätmany abhedena drakñyaséty arthaù ||35||

madhusüdanaù : evam atinirbandhena jïänotpädane kiàsyät ata äha yaj jïätveti | yat pürvoktaà jïänam äcäryair upadiñöaà jïätvä präpya | odana-päkaà pacatétivat tasyaiva dhätoù | sämänya-vivakñayä prayogaù | na punar moham evaà bandhu-vadhädi-nimittaà bhramaà yäsyasi | he parantapa !

kasmäd evaà yasmäd eva jïänena bhütäni pitå-puträdéni açeñeëa brahmädi-stamba-paryantäni svävidyä-vijåmbhitäni ätmani tvayi tvaà-padärthe’tho api mayi bhagavati väsudeve tat-padärthe paramärthato bheda-rahite’dhiñöhäna-bhüte drakñyasy abhedenaiva | adhiñöhänätirekeëa kalpitasyäbhävät | mäà bhagavantaà väsudevam ätmatvena säkñätkåtya sarväjïäna-näçe tat-käryäëi bhütäni na sthäsyantéti bhävaù ||35||

viçvanäthaù : jïänasya phalam äha yaj jïätveti särdhais tribhiù | yaj jïänaà dehäd atiikta evätmeti lakñaëaà jïätvaivaà moham antaù-karaëa-dharmaà na präpsyasi | yena ca moha-vigamena sväbhävika-nitya-siddhätma-jïäna-läbhäd açeñäëi bhütäni manuñya-tiryag-ädény ätmani jévätmany upädhitvena sthitäni påthag drakñyasi | atho mayi parama-käraëe ca käryatvena sthitäni drakñyasi ||35||

baladevaù : ukta-jïäna-phalam äha yad iti | yaj-jéva-jïäna-pürvakaà paramätma-sambandhi-jïänaà jïätvopalabhya punar evaà bandhu-vadhädi-hetukaà mohaà na yäsyasi | kathaà na yäsyämétiy aträha yeneti | yena jïänena bhütäni deva-mänavädi-çaréräëi açeñeëa sämastyena sarväëéty arthaù | ätmani sva-svarüpe upädhitvena sthitäni täni påthag drakñyasi | atho mayi sarveçvare sarva-hetau käryatvena sthitäni täni drakñyaséti | etad uktaà bhavati— deha-dvaya-viviktä jévätmänas teñäà hari-vimukhänäà hari-mäyayaiva deheñu daihikteñu ca mamatväni racitäni | hantå-hantavya-bhävävabhäsaç ca tayaiva | çuddha-svarüpäëäà na tat-tat-sambaddhaù | paramätmä khalu sarveçvaraù sväçritänäà jévänäà tat-tat-karmänuguëatayä tat-tad-dehendriyäëi tat-tad-deha-yäträà lokäntareñu tat-tat-sukha-bhogäàç ca sampädayaty upäsitas tu muktim ity eva jïänino na mohävakäça iti ||35||

(4.36)

Api ced asi päpebhyaù sarvebhyaù päpa-kåttamaù | sarvaà jïäna-plavenaiva våjinaà santariñyasi ||

çrédharaù : kià ca api ced iti | sarvebhyaù päpa-käribhyo yadyapy atiçayena päpa-käré tvam asi, tathäpi sarvaà päpa-samudraà jïäna-plavenaiva jïäna-potenaiva samyag-anäyäsena tariñyasi ||36||

madhusüdanaù : kià ca çåëu jïänasya mähätmyam api ced iti | api ced ity asambhävitäbhyupagama-pradarçanärthau nipätau | yadyapy ayam artho na sambhavaty eva, tathäpi jïäna-phala-kathanäyäbhyupetyocyate | yadyapi tvaà päpa-käribhyaù sarvebhyo’py atiçayena päpa-käré päpa-kåttamaù syäs tathäpi sarvaà våjinaà päpam atidustaratvenärëava-sadåçaà jïäna-plavenaiva nänyena jïänam eva plavaà potaà kåtvä santariñyasi samyag anäyäsena punar ävåtti-varjitatvena ca tariñyasi atikramiñyasi | våjina-çabdenätra dharmädharma-rüpaà karma saàsära-phalam abhipretaà mumukñoù päpavat puëyasyäpy aniñöatvät ||36||

viçvanäthaù : jïänasya mähätmyam äha api ced iti | päpibhyaù päpa-kådbhyo’pi sakäçäd yadyapy atiçayena päpakäré tvam asi, tathäpi atraitävat päpa-sattve katham antaù-karaëa-çuddhiù ? tad-abhäve ca kathaà jïänotpattiù ? näpy utpanna-jïänasyaitad duräcäratvaà sambhaved ato’tra vyäkhyä çré-madhusüdana-sarasvaté-pädänäm—api ced ity asambhävitäbhyupagama-pradarçanärthau nipätau | yadyapy ayam artho na sambhavaty eva, tathäpi jïäna-phala-kathanäyäbhyupetyocyate ity eñä ||36||

baladevaù : jïäna-prabhävam äha api ced iti | yadyapi sarvebhyaù päpa-kartåbhyas tvam atiçayena päpa-kåd asi, tathäpi sarvaà våjinaà nikhilaà päpaà dustaratvenärëava-tulyam ukta-lakñaëa-jïäna-plavena santariñyasi ||36||

(4.37)