Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
фармакология.doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
1.16 Mб
Скачать

1. Дәрілік заттың жасуша мембранасы арқылы пассивті диффузиясының қарқындылығы анықталады:

  1. мембрана саңылауларының диаметрімен

  2. осмостық қысыммен

  3. + заттардың концентрация градиентімен

  4. белгілі қосылыстарға талғамдылығымен

  5. энергия шығынымен

2. Бүйректе келесі затқа фильтрация үрдісі шектеледі:

  1. липофильді заттар

  2. гидрофильді заттар

  3. әлсіз қышқылдар

  4. әлсіз негіздер

  5. +қан сарысуының белоктарымен байланысқан заттар

3. Фармакодинамика түсінігіне жатады:

  1. +препараттың рецепторларға әсері

  2. дәрілік заттың бауырға өзгеріске ұшырауы

  3. экскреция

  4. препараттың сіңуі

  5. элиминация

4. Дәрілік заттардың асқорыту жолдарында негізгі сіңу механизмі:

  1. сүзілу (жасуша аралық саңылаулар арқылы өту)

  2. пиноцитоз

  3. пассивті диффузия +

  4. белсенді тасымалдану

  5. жеңілдетілген диффузия

5. Дәрілік заттың резорбтивті әсерін айтады:

1. қанға сіңгеннен кейін +

2. рецептордың тітіркенуіне байланысты

3. рецептордың тежелуіне байланысты

4. енгізу жерінде

5. бүйрек өзекшелеріндегі реабсорбциядан кейін.

6. Дәрілік заттың биотрансформациясы келесі түсінікке кіреді:

  1. фармакокинетика +

  2. фармакодинамика

  3. әсер ету мезанизмі

  4. әсер ету түрі

  5. синергизм

7. Фармакодинамикалық өзара әсерлесу байқалатын саты:

1. сіңірілу

2. таралу

3. биотрансформация

4. шығарылуы

5. рецептормен өзара әсерлесуі +

8. Дәрілік заттардың пассивті тасымалдануына тән:

1. белгілі қосылыстарға талғамдылығы

2. бір транспорттық механизмге екі заттың бәсекелес болу мүмкіндігі

3. концентрация градиентіне қарсы тасымалдану мүмкіндігі

4. + энергия жұмсамай

5. неорганикалық иондар қатарындағы гидрофильді полярлы молекулалардың, қанттардың сіңірілу

9. Екі дәрілік заттың аддитивті әсері – бұл:

1. әсердің біршама күшеюі

2. әсердің азаюы

3. әсер ету ұзақтығының қысқаруы

4. әсерінің ұзаққа созылуы

5. фармакологиялық әсерлердің қосарлануы +

10. Ағзадағы заттардың синтезі қиындаған немесе мүлдем болмаған жағдайда орын басу мақсатында қолданылатын фармакотерапияның түрі:

1. орын алмастырушы +

2. симптоматикалық

3. патогенетикалық

4. этиологиялық

5. алдын алу

11. Екі дәрілік заттың әсері әр затты бөлек алғандағы әсерден жоғары болуы:

1. қосарланған әсер

2. аддитивті әсер

3. күшейтілген әсер +

4. тікелей әсер

5. жанама әсер

12. Дәрілік заттардың бауырда микросомалды ферменттердің әсерінен өзгеріске ұшырауы:

1. эндогенді топтарға қосылады

2. көп жағдайда фармакологиялық белсенділігінің жоғарылауы

3. полярлығының төмендеуі

4. көп жағдайда фармакологиялық белсенділігінің төмендеуі +

5. көп жағдайда қан плазмасының белоктарымен байланысуының жоғарылауы

13. Қатты дәрілік қалыптар:

1. таблеткалар +

2. пластырлар

3. жағылмалар

4.суспензиялар

5. линименттер

14. Жұмсақ дәрілік қалыптар:

1. таблеткалар

2. тұндырмалар

3. гранулалар

4. микстуралар

5. + пасталар

15. Жағылманың пастадан айырмашылығы:

1. консистенциясы бойынша +

2. қолдану тәсіліне байланысты

3. түсі бойынша

4. сақталу ерекшелігіне байланысты

5. шығарылу ерекшеліктеріне

16. фармакодинамика оқытады:

1. дәрілік заттардың локализациясын, фармакологиялық әсерін және әсер ету механизмін +

2. дәрілік заттың сіңуін, таралуын

3. адамның дәрілік затқа генетикалық детерменделген реакциясын

4. дәрілік заттардың метаболизмін және экскрециясын

5. науқастардың дәрімен емдеу принципін

17. Дәрілік затты қайта енгізгендегі сезімталдылықтың жоғарылауы:

1. бейімделу

2. дәріге тәуелділік

3. сенсибилизация +

4. кумуляция

5. идиосинкразия

18. Энтералды енгізу жолдарына жатады:

1. трансдермалдық

2. тері астына

3. сублингвальды +

4. көк тамырға

5. ингаляциялық

19. ГЭТ арқылы дәрілік заттардың тасымалдану механизмі:

1. сүзілу

2. сорылу

3. пиноцитоз

4. пассивті диффузия +

5. жеңілдетілген диффузия

20. Бір рет қабылдауға арналған дәрілік заттың мөлшері:

1. курстық мөлшер

2. улы мөлшер

3. табалдырық мөлшері

4. орташа емдік мөлшері

5. бір реттік мөлшер +

21. Минимальды улы және минимальды емдік мөлшердің арасындағы диапазон:

1. орташа тиімді мөлшер

2. элиминация коэффициенті

3. жартылай шығарылу кезеңі

4. емдік әсердің кеңдігі +

5. емдік индекс

22. Дәрілік затқа тез бейімделу аталады:

1. идиосинкразия

2. кумуляция

3. сенсибилизация

4. тахифилаксия +

5. антагонизм

23. Дәрілік затты қайта қабылдауға деген құштарлық аталады:

1. кумуляция

2. бейімделу

3. идиосинкразия

4. дәріге тәуелділік +

5. сенсибилизация

24. Дәрілік заттарды пероралды енгзу кезінде әсерінің басталу уақыты:

1. 1-3 мин

2. 30-60 мин +

3. 15-20 мин

4. 3-4 сағат

5. 24 сағат

25. Дәрілік заттарды көк тамырға енгізу кезінде әсерінің басталу уақыты:

1. 1-3 мин +

2. 30-60 мин

3. 15-20 мин

4. 3-4 сағат

5. 24 сағат

26. Дәрілік затты бұлшықетке енгізу кезінде әсерінің басталу уақыты:

1. 1-3 мин

2. 30-60 мин

3. 15-20 мин +

4. 3-4 сағат

5. 24 сағат

27. Аэрозолды енгізу жолы:

1. тері астына

2. ректалды

3. пероралды

4. ингаляциялық +

5. көк тамырға

28. АІЖ – нан липофильді полярлы емес дәрілік заттардың сіңірілу жолы:

1. белсенді тасымалдану

2. фильтрация

3. пассивті диффузия +

4. пиноцитоз

5. мұндай сіңірілу жолы жоқ

29. Алғашқысында бауырлық тосқауылдан өтетін дәрілік заттардың енгізу жолы:

1. сублингвальды

2. пероралды +

3. ректалды

4. суббукалды

5. ингаляциялық

30. Бүйрек арқылы оңай шығатын заттар:

1. полярлы емес, липофильді

2. полярлы, гидрофильді +

3. полярлықтың қатысы жоқ

4. ірі молекуласы бар қосылыс

5. кез-келген физико-химиялық қасиеттері бар заттар

31. Биожеткіліктілік:

1. бағасы бойынша қол жетерлік

2. препараттың бастапқы дозасымен салыстырғандағы қан сарысуына түсетін заттың белсенді мөлшері +

3. қан плазмасының белоктарымен байланысқан препараттың мөлшері

4. бауырға жеткен препарат мөлшері

5. ГЭТ арқылы өткен препарат мөлшері

32. Қандағы препараттың концентрациясын екі есе төмендетуге қажет уақыт:

1. жартылай өмір сүру уақыты +

2. жартылай таралу уақыты

3. әсер ету ұзақтығы

4. латентті кезең

5. метаболизм ұзақтығы

33. Адамның биологиялық ритміне тәуелді фармакологиялық әсерді зерттейтін фармакология бөлімі:

1. фармакокинетика

2. фармакодинамика

3. фармакотерапия

4. фармакогенетика

5. хронофармакология +

34. Дәрілік заттың қан айналымға түспей ағзадан шығым кетуі:

1. клиренс

2. жүйеге дейінгі элиминация +

3. жүйелік элиминация

4. экскреция

5. биотрансформация

35. Кешен түзілуіне алып келетін дәрілік заттың рецептормен туыстастығы:

1. антагонизм

2. идиосинкразия

3. тахифилаксия

4. аффинитет +

5. синергизм

36. 50 % науқаста емдік әсерді алу үшін қажетті дәрілік заттың мөлшері:

1. минимальды әсер етуші мөлшер

2. улы мөлшер

3. тәуліктік мөлшер

4. орташа тиімді мөлшер +

5. орташа өлімге алып келетін мөлшер

37. Дәрілік заттарды жұптастырып қолданғанда байқалатын құбылыс:

1. бейімделу

2. кумуляция

3. сенсибилизация

4. синергизм +

5. дәріге тәуелділік

38. Дәрілік препараттарды жұптастырып қабылдағанда байқалатын құбылыстар:

1. сенсибилизация

2. аллергия

3. кумуляция

4. бейімделу

5. антагонизм +

39. Заттарды қайталап қолданған кезде әсерінің төмендеуі:

1. дәріге тәуелділік

2. сенсибилизация

3. бейімделу +

4. кумуляция

5. синергизм

40. Ағзада әсердің «жинақталуы»:

1. психикалық тәелділік

2. физикалық тәуелділік

3. функционалдық кумуляция +

4. материалдық кумуляция

5. тахифилаксия

41. Абстиненция синдромы пайда болады:

1. дәріге психикалық тәуелділік кезінде

2. идиосинкразияда

3. дәріге физикалық тәуелділік+!

4. бейімделуде

5. сенсибилизацияда

42. Генетикалық энзимопатияларға байланысты дамитын дәрілік заттарға тән емес реакциялардың дамуын белгілейтін термин:

1. сенсибилизация

2. идиосинкразия +

3. тахифилаксия

4. сенситизация

5. абстиненция

43. Сезімтал рецепторларды дәрілік заттар ынталандырған соң пайда болатын әсер:

1. жанама

2. резорбтивті

3. жергілікті

4. негізгі

5. рефлекторлы +

44. Энергия жұмсамайтын, тасымалдаушының көмегімен жүзеге асатын және концентрация градиенті бойынша жүретін сіңу механизмі:

1. пассивті диффузия

2. жеңілдетілген диффузия +

3. белсенді тасымалдану

4. сүзілу

5. пиноцитоз

45. Дәрілік заттардың фармакодинамикалық өзара әсерлесуі байқалатын кезең:

1. сіңірілу

2. таралу

3. +рецептормен өзара әсерлесу

4. биотрансформация

5. шығарылу

46. Жұптастырып қолданғанда кейбір әсерлердің күшейуі немесе әлсіреуі аталады:

  1. Синергизм

  2. антагонизм

  3. сенсибилизация

  4. сенситизация

  5. + синергоантагонизм

47. Екі затты енгізгенде жалпы әсері жеке алған әсерлердің қосындысына тең:

  1. + аддитивті синергизм

  2. Күшейтілген синергизм

  3. синергоантагонизм

  4. функционалды синергизм

  5. абстиненция

48. Екі затты қолданғанда жалпы әсері жеке әсерден артық болуы аталады:

  1. Аддитивті синергизм

  2. синергоантагонизм

  3. + күшейтілген синергизм

  4. антидотизм

  5. тахифилаксия

49. Заттарды жұптастырып қолданғанда жағымсыз әсерлердің пайда болуы аталады:

  1. Дәріге тәуелділік

  2. идиосинкразия

  3. + сәйкессіздік

  4. синергизм

  5. бейімделу

50. Екі препаратты қолданғанда әсердің төмендеуі:

1. сенсибилизация

2. синергизм

3. антагонизм +

4. аффинитет

5. идиосинкразия

51. Тасымалдаушы көмегімен концентрация градиенті бойынша, энергия жұмсамай сіңірілу механизмі:

1. пассивті диффузия

2. жеңілдетілген диффузия +

3. активті транспорт

4. фильтрация

5. пиноцитоз

52. Ауырудың алдын алу үшін дәрілік заттарды қолдану аталады:

  1. этиотропты ем

  2. орын басушы ем

  3. + алдын алу емі

  4. Патогенетикалық емі

  5. Симптоматикалық ем

53. Аллергиялық реакциялар байқалуы мүмкін:

  1. +кез келген мөлшер диапазонында

  2. Емдік мөлшерде

  3. Токсикалық мөлшерде

  4. Леталды мөлшерде

  5. Емдік мөлшерден төмен дозада

54. Біріктірілген препараттарды қолданғанда, кейбір әсерлердің күшейтуі, ал басқа әсерлерінің әлсіреуі аталады:

1. синергизм

2. антагонизм

3. сенсибилизация

4. сенситизация

5. синергоантагонизм +

47. Екі затты бірге енгізгенде дамитын әсер заттарды жеке қолданғандағы дамитын әсермен тең болуы, бұл:

1. қосарланған (аддитивті) синергизм +

2. күшейтілген синергизм

3. синергоантагонизм

4. функционалдық синергизм

5. абстиненция

48. Екі затты бірге енгізгенде дамитын әсер заттарды жеке қолданғандағы дамитын әсерден жоғары болуы:

1. аддитивті синергизм

2. синергоантагонизм

3. күшейтілген синергизм +

4. антидотизм

5. тахифилаксия

49. Дәрілік заттарды жұптастырғанда дамитын жағымсыз өзара әсерлесу аталады:

1. дәріге тәуелділік

2. идиосинкразия

3. сәйкессіздік +

4. синергизм

5. бейімделу

50. Аурудың дамуының негізгі механизмдерін тежеуге бағытталған ем:

1. этиотропты ем

2. алдын алушы ем

3. орынбасушы ем

4. патогенетикалық ем +

5. симптоматикалық ем

51. Аурудың жағымсыз белгілерін жоюға бағытталған ем:

1. этиотропты ем

2. алдын алушы ем

3. орынбасушы ем

4. патогенетикалық ем

5. симптоматикалық ем +

52. Ауруды алдын алуға бағытталған ем:

1. этиотропты ем

2. орынтасушы ем

3. профилактикалық ем +

4. патогенді ем

5. симптоматикалық ем

53. Аллергиялық реакциялардың дамуына алып келетін дәрілік заттардың мөлшері:

1. мөлшердің кез келген диапозоны +

2. емдік мөлшер

3. улы мөлшер

4. летальдық мөлшер

5. емдік мөлшерден төмен мөлшер

54. Дәрілік заттың улы әсері байқалады:

1. емдік мөлшерден төмен мөлшер

2. емдік мөлшерде

3. емдік мөлшерден жоғары мөлшерде +

4. өлімге алып келетін мөлшерде (летальдық)

5. мөлшердің кез-келген диапозонында

55. Балалардың түрлі ақаулармен туылуына алып келетін дәрілік заттардың әсері аталады:

1. канцерогенді

2. мутагендік

3. фетотоксикалық

4. тератогенді +

5. мутагендік

56. Қатерлі ісіктің дамуына алып келетін дәрілік заттың әсері аталады:

1. фетотоксикалық

2. мутагендік

3. эмбриотоксикалық

4. тератогендік

5. канцерогендік +

57. Жүктіліктің 3-ші аптасына дейін органогенездің бұзылыстарына алып келмейтін дәрілік заттың әсері аталады:

1. канцерогендік

2. мутагендік

3. эмбриотоксикалық +

4. фетотоксикалық

5. тератогендік

58. Жүктіліктің 12-ші аптасынан кейін, органогенездің бұзылыстарына алып келмейтін дәрілік заттардың әсері:

1. канцерогендік

2. мутагендік

3. эмбриотоксикалық

4. фетотоксикалық +

5. тератогендік

59. Генетикалық ақпараттың тұрақты зақымдалуын туғызатын дәрілік заттың әсері аталады:

1. канцерогендік

2. мутагендік +

3. эмбриотоксикалық

4. фетотоксикалық

5. тератогендік

60. Дәрілік заттың фармакокинетика түсінігіне жатады:

1. аллергиялық реакция

2. коньюгация +

3. әсер ету түрлері

4. біріншілік фармакологиялық реакция

5. әсер ету механизмі

61. Ішке қолдануға болатын препараттар:

1. АІЖ шырышты қабатына күшті тітіркендіргіш әсер көрсететіндер

2. қышқылға тұрақты +

3. АІЖ ферменттерімен бұзылатындар

4. ульцерогенді (асқазанның ойық жарасын шақырады) әсері бар заттар

5. газ тәрізді дәрілік қалыптар

62. Дәрілік заттың енгізу жолына байланысты емес фармакодинамикалық фактор:

1. әсердің даму жылдамдығы

2. препараттың әсер ету күші мен улылығы

3. ұзақ әсер ету

4. әсер ету механизмі +

5. кумуляция дәрежесі

63. Дәрілік заттардың фармакодинамикалық өзара әсерлесуіне кіреді:

1. қанмен тасымалдану барысында өзара әсерлесуі

2. метаболизм процесінде өзара әсерлесуі

3. арнайы рецепторлармен байланысу барысында өзара әсерлесуі +

4. енгізген жерден сіңірілу кезіндегіөзара әсерлесуі

5. ағзадан шығу кезіндегі өзара әсерлесуі

64. Мөлшерленген дәрілік қалыптар:

1. жағылмалар

2. тұндырмалар

3. қайнатпалар

4. пасталар

5. драже +

65. Мөлшерленген дәрілік қалып:

1. жағылмалар

2. тұндырмалар

3. қайнатпалар

4. таблеткалар +

5. пасталар

66. Дәрілік заттардың енгізу жолдарын, сіңірілу механизмін, ағзада таралуын, биотранформацияны және шығарылуын зерттейтін фармакологияның бөлімі:

1. фармакокинетика +

2. фармакодинамика

3. фармация

4. фармакогенетика

5. фармакотерапия

67. Резорбтивті әсер – бұл:

1. дәрілік заттың енгізген жеріндегі әсері

2. дәрілік заттың қанға сіңгеннен соң дамитын әсері +

3. дәрілік заттың тікелей талғамды әсері

4. дәрілік заттың тікелей емес талғамды әсері

5. рецептордың ынталануымен байланысты әсері

68. Рефлекторлы әсер – бұл:

1. дәрілік заттың енгізген жеріндегі әсері

2. дәрілік заттың қанға сіңген соң дамитын әсері

3. рецептордың ынталануымен байланысты дамитын жергілікті және резорбтивті әсер нәтижесі +

4. дәрілік заттардың бауырдан өткеннен кейінгі әсері

5. дәрілік заттардың ағзадан шығуы кезінде пайда болатын әсері

69. Basis – дегеніміз:

1. заттың жағымсыз иісін, дәмін жоятын заттар

2. дәрілік заттарға белгілі бір қалып беретін заттар

3. дәрілік заттың сіңірілуін жақсартатын заттар

4. дәрілік затты бұзылудан қорғайтын заттар

5. емдік әсер көрсететін негізгі зат +

70. Дәрілік заттар жанама әсер көрсетеді:

1. уытты мөлшерде

2. өлімге әкелетін мөлшерде

3. емдік мөлшерде +

4. мөлшердің әр диапозонында

5. жоғарғы уытты мөлшерде

71. Дәрілік заттарды энтералды енгізу жолына жатады:

1. тері ішіне

2. тері астына

3. артерия ішіне

4. субарахноидалды

5. ректальды +

72. Тұндырма дайындағанда қолданады:

1. вазелин майы

2. глицерин

3. тазартылған су

4. этил спирті

5. шабдалы майы

73. Corrigens дегеніміз бұл:

1. дәрілік затқа белгілі бір қалып беретін заттар

2. дәрілік заттың жағымсыз иісін, дәмін жоятын заттар +

3. дәрілік заттың сіңірілуін жақсартатын заттар

4. дәрілік заттың шығуын ықпал жасайтын заттар

5. емдік әсер көрсететін заттар

74. Дәрілік заттың қайта енгізгенде жинақталуы аталады:

1. сенсибилизация

2. бейімделу

3. дәріге тәуелділік

4. функционалдық кумуляция

5. материалдық кумуляция +

109. Дәрілік заттың қайта енгізгенде әсерінің жинақталуы аталады:

1. десенситизация

2. тахифилаксия

3. дәріге тәуелділік

4. функционалды кумуляция +

5. материалды кумуляция

75. Мөлшерлеген дәрілік қалып:

1. таблеткалар +

2. жағылма

3. паста

4. тұндырма

5. тұнба

76. Жұмсақ дәрілік қалып:

1. ұнтақтар

2. таблеткалар

3. капсулалар

4. гранулалар

5.пасталар +

77. Жұмсақ дәрілік қалып:

1. ерітінділер

2. таблеткалар

3. жағылмалар +

4. тұнбалар

5. тұндырмалар

78. Мөлшерленген қатты дәрілік қалып:

1. присыпка

2. гранула

3. суспензия

4. бөлінбеген ұнтақ

5. таблеткалар +

79. Аурудың алдын алатын фармакотерапия:

1. патогенетикалық

2. симптоматикалық

3. профилактикалық +

4. этиологиялық

5.орынбасушы

80. Қатерлі ісіктің дамуын туғызатын дәрілік заттың әсері:

1. тератогендік

2. эмбриотоксикалық

3. +канцерогендік

4. мутагендік

5. фетотоксикалық

81. Инсулинді артық қолданғанда қолданылады:

1. бензогексоний

2. ретаболил

3. кальцитрин

4. адреналин +

5. синэстрол

82. Кураре тәрізді антидеполяризациялық миорелаксанттармен уланғанда қолданылады:

1. атропин, холинэстеразаның реактиваторы

2. калий хлориді

3. прозерин, галантамин +

4. ЭДТА

5. пилокарпин

83. Фосфоорганикалық холинэстеразаға қарсы заттармен уланғанда қолданылады:

1. налоксон, налтрексон

2. ацетилхолин

3. холинэстеразаның реактиваторлары +

4. калий хлориді, ЭДТА

5. пилокарпин

84. Тек беткейлік анестезияда қолданылатын анестетик:

1. + кокаин

2. лидокаин

3. тримекаин

4. дикаин

5.новокаин