Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Лекции йым аржы.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
2.21 Mб
Скачать

IV. Жаңа сабақты бекіту: Сұрақтар қою арқылы

Үй тапсырмасы: Дәрісті оқу

Білімді бағалау: Белсенді студенттерді бағалау

VII. Сабақты қорыту: тест беру арқылы

Мұғалімнің аты жөні __Сейтқадырова А.С.______

ҚР «Банкротқа ұшырау туралы» заңы

Банкроттық нарық шарушылығының бір категориясы болып табылады. Ол соттың шешімі мен немесе кредитордың келісімі бойынша соттан тыс ресми түрде жарияланады. Қазақстан Республикасының «Банкроттық туралы» 07.04.95 жылғы №2173 Заңына сәйкес, қарызды төлеуге шамасы жоқ ұғымы ақшалай міндеттер бойынша кредиторлар сұранысын, еңбекақы төлеу талабын қанағаттандыра алмау, сонымен қатар өзіне тиісті мүлік есебінен бюджет пен бюджеттен тыс қорларға мәндетті төлемдерді қамтамасыз ете алмау жатады.

Кәсіпорыннның банкроттық ықтималдылығын болжау үшін жай және айрықша акциялардың нарықтық құны, қаржылық шаруашылық қызметтің нәтижелері туралы есеп және кәсіпорын балансының негізінде есептелетін Э. Альтманның көп факторлы моделі кеңінен қолданылады. 1968 жылы ол болжаудың бес факторлы моделін ұсынған. Осы модельдерді жасаған кезде Альтман өнеркәсіптің 66 кәсіпорыннын қарап тексерген. Оның жартысы банкроттыққа ұшырап,жартысы жақсы жұмыс істеген. Ол мүмкін болатын банкроттықты болжау үшін ұтымды болып келетін 22 талдау коэффициентін зерттеген. Банкрот болған америка фирмаларының қаржылық жағдайын, гүлденіп өсіп келе жатқан кәсіпорын көрсеткіштерімен салыстыра отырып, олардың банкроттық ықтималдылығына байланысты дәрежесін және салмақтық коэффициентін анықтап, бес негізгі көрсеткішті шығарған Альтманның жалпы түрдегі моделі (несие қабілеттілік индексі) мына түрде көрсетіледі

Альтманның Z үлгілері:

1) Екі факторлы

а) К-ағымдық өтімділік коэф-і

ә) K3 -тәуелділік коэф-і

б) -1,0736 және 0,0579-коэ-ң салмақтық мәндері

в) -0,3877- тұрақты мөлшер

2) Бес факторлы

  • K1 (к/о активтерінің қозғалыс жасау коэффициенті) = меншікті айналым қаражаттары/барлық активтер

  • К2 (активтердің табыстылығы) = бөлінбеген табыс/барлық активтер

  • К3 (активтердің табыстылығы) = пайыз бен салық төлеуге дейінгі табыс/барлық активтер

  • К4 (меншікті ж/е қарыз капиталының арақатынасы) = меншікті (акционерлік) капиталдың нарықтық бағасы (жай ж/е артықшылықты акциялар) / қатыстырылған капитал (баланс б/а заем қаражаттарының сомасы)

  • К5 (активтер табыстылғы) = өткізуден түскен табыс/барлық активтер

Z=0,3877+К( -1,0736)+ K3 *0,0579

а) Z=0- банкроттық ықтималдылық 50%

ә) Z<0- б.ы <50

б) Z>0- б.ы >50. Z өскен сайын өседі.

Z=1,2+K1+1,4*K2+3,3*K3+0,6*K4+1,0*K5

Индекстің қауіпті мәні Z-2,675.

Z<2,675 болғанда, жуық арада (2-3 жылда) банкрот болуы ықтимал

Z>2,675 болғанда, к/о-ның қаржылық жағдайы тұрақты

Банкротқа ұшырау ықтималдылығының деңгейі:

Z мәні банкроттық ықтималдылығы

1) 1,80 ж/е одан кіші өте жоғары

2) 1,81-2,70 жоғары

3) 2,71-2,90 ықтималдық бар

4) 3,0 ж/е одан жоғары өте төмен

Өтімділіктің екі тұжырымдамасы белгілі. Бірінші тұжырымдама бойынша өтімділік: кәсіпорынның өзінің қысқа мерзімді міндеттемелерін өтеу қабілеті-лігі ұғынылады. Ал екінші тұжырымдама бойынша, өтімділік – бұл ағымдағы активтердің ақша қаражаттарына айналуға дайындығы мен жылдамдығы.

Үш көрсеткіш жиі қолданылады:

  • Ағымдағы өтімдік

  • Қаржылық тәуелділік

  • Тұрақты шама.

Ағымдағы өтімділік коэффициенті: 16 776 000 /888 523 = 18

КҮНДЕЛІКТІ САБАҚ ЖОСПАРЫ

Күні________ пәні Ұйым қаржысы тобы Қаржы-01-04 Сабақ реті___92__

Сабақ тақырыбы ҚР «Банкротқа ұшырау туралы» заңы

Сабақтың мақсаты: Тақырып бойынша талдау

Білімділік: Ұйым қаржысынан білімділікті арттыру

Дамытушылық: Студенттердің білім деңгейін дамыту

Тәрбиелік: Білімді тұлға тәрбиелеу

Сабақтың типі тәжерибелік сабақ

Сабақтың әдісі Жаңа сабақты меңгеру әдісі

Сабақтың жабдықталуы, көрнектілі : Заңдар ж\е норматив актілері, заңдар, кестелер.

Сабақтың барысы

Ұйымдастыру кезеңі : Амандасу, журнал толтыру, студенттерді түгендеу.

Үй тапсырмасын тексеру : сұрақтар қою арқылы.

Жаңа сабақ;

Қазақстан Республикасының «Банкроттық туралы» 07.04.95 жылғы №2173 Заңына сәйкес, қарызды төлеуге шамасы жоқ ұғымы ақшалай міндеттер бойынша кредиторлар сұранысын, еңбекақы төлеу талабын қанағаттандыра алмау, сонымен қатар өзіне тиісті мүлік есебінен бюджет пен бюджеттен тыс қорларға мәндетті төлемдерді қамтамасыз ете алмау жатады.

Кәсіпорыннның банкроттық ықтималдылығын болжау үшін жай және айрықша акциялардың нарықтық құны, қаржылық шаруашылық қызметтің нәтижелері туралы есеп және кәсіпорын балансының негізінде есептелетін Э. Альтманның көп факторлы моделі кеңінен қолданылады. 1968 жылы ол болжаудың бес факторлы моделін ұсынған