Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
готовые шпоры по культуре.doc
Скачиваний:
0
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
181.76 Кб
Скачать

1. Культура, яе сутнасць, функцыі, структурныя кампаненты.

Культура – сук-сць дасягн-у ч-га грам-ва у вытворчым, грам-м и дух жыцци.К-ра- узровень дасягн-у у пэуную эпоху, у якога-нибудзь народа або класа гр-ва. К-штучная абалонка зямли, якую стварае ч-к у працэсе сваей жыццядзейнасци. Структурныя кампаненты к-ры:-матэр к-ра( грамадски абъект, побыт-рэчы,прылады працы);-сац к-ра( класы и сац слаи, инстытуты киравання);- дух к-ра( адук и асвета, навука, маст к-ра, рэлигия, монатэизм, политэизм). Мастацтва – від дух. практ. дзейнасці накіраваны на Гісторыя развіцця мастацтва прывяло да фарміравання розных яго відаў:архітэктура, скульптура, жывапіс, графіка, дэкаратыўна-прыкладное маст., літаратура, музыка, кіно, тэатр, цырк. Функцыи к-ры:2 блока: у дачын да грам-ва-у дачын да асобы. 1-засваення и ператвар свету (залеж ад тэхн узроуню грам-ва)- камуникат-я- сигнефекатыуная( фармир менталитэт-традыцыи к-ры),- накапленне и захав инф-и-нарматыуная (рэгулюе паводзины людзей), психалагичная разрадка-абаронча-адаптыуная (падтрымливае раунавагу памиж ч-м и асяр-м), -рэпрэсиуная(абмежав свабоды и пакар смерцю).2-гаминизацыи( здольн ч-ка авлодаць патэнцыялам закладзеным у арганизме),- сацыялизацыи( зд-сць ч-ка засвоиць ми-е к-ры),-инкультурацыи( далуч да к-ры инш народау),-индывидуализацыи.

2. Філасофія культурнага працэсу. Тэорыя цывілізацыі А.Тойнбі.. Арнольд Тойнбі прысвяціў свае працы пытанню цывілізацыі, прычынам утварэння цывілізацыі і іх клас-кацыі. Прычыны утварэння цывілізацыі – адказ на выклік. Цывілізацыі ўтвараюцца толькі тады, калі ўзнікае экстрым сітуацыя, якая патрабуе ад грамадства пошуку выйсця – інакш грамадства загіне, такім выклікам Тойнбі лічыць прыродныя выклікі – неабходнасць стварэння эрыгацыйнай сістэмы з-за забалочвання глебы. Эта прывяло да стварэння Егіп., Кіт. цывілізацыі. Выклік можа быць сацыяльным – неабходнасць барацьбы з ворагам.

Прыкмета цывілізацыі – гэта прыватная ўласнасць, дзяржаўная ўлада, гандаль, пісьменнасць. Выклік не павінен быць катастрафічным і не павінен быць слабым. Першапачаткова існуе больш 30 цывілізацый, а засталося 7-8. Яны адпавядаюць культурным рэгіёнам: Кітайская, Расійская, Еўр., Лац.-Амер., Араба-Масульм.,Індыйская цывілізацыя. Тыпалогія к-ры П.Сарокіна: праца “Сацыяльная и культ-я дынамика” у ей гисторыя к-ры са стар часоу да сяр 20 ст дадзена у систэме, абагульненни падмацаваны вяликим статыстычным матэрыялам. Сэнс: асноуными систэмами к-ры у грам-ве зъяул мова, навука, филасофия, рэлигия, маст-ва, мараль, права, прыкладн тэхналогия, эканомика, палитыка. И иснуюць яшчэ больш культурн адзинствы-суперсистэмы-у ей есць базавыя пасылки и гал прынцыпы,якия касаюцца таго, што лич у ей рэальнасцю у апошн инстанцыи и апошн каштоунасцю инстанцыи. Першая суперсистэма-сенситыуная (адчувальная-Адраджэнне), другая-идэацыйная (сярэднявечча 9-11ст), трэцяя-идэалистычная ци интэграцыйная( залаты век Перыкла у Афинах, сярэднявечча 12-14ст). Ни адзин тып к-ры не бывае прадстаулены у чыстым выглядзе, у любую эпоху исн усе тры стыля, але адзин з их даминуе.