Добавил:

Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.

Вуз:

Казахстанско-Британский технический университет

Предмет:

[НЕСОРТИРОВАННОЕ]

Файл:

Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі.doc

Скачиваний:

Добавлен:

01.05.2025

Размер:

1.73 Mб

Скачать

☆

<<< < Предыдущая 1 2 3 4 56 / 66

14. Магистранттардың рейтингісін қою шкаласы

№	Бақылау түрі	1-ші рейтинг бағасының өлшемі (Р1), %	Апта								1-ші рейтингтің қорытын- дысы (Р1)	2-ші рейтинг бағасының өлшемі (Р2), %			Апта					1-ші рейтингтің қорытын- дысы (Р2)
№	Бақылау түрі	1-ші рейтинг бағасының өлшемі (Р1), %	1	2	3	4	5	6	7	8	1-ші рейтингтің қорытын- дысы (Р1)	2-ші рейтинг бағасының өлшемі (Р2), %	9	10	11	12	13	14	15	1-ші рейтингтің қорытын- дысы (Р2)
1.	Дәрістер конспектісі			1	1	1	1	1	1	1	7		1	1	1	1	1	1	1	7
2.	Практикалық сабақ			5	5	5	5	5	5	5	35		5	5	5	5	5	5	5	35
3.	МОӨЖ тапсыр-масының орындалуы			4	4	4	4	4	4	4	28		4	4	4	4	4	4	4	28
4.	МӨЖ тапсырмасының орындалуы						15			15	30					15			15	30
											100									100
											30%									30%

14.1. Оқу пәні бойынша қорытынды баға пайыздық есеппен төмендегі формула арқылы анықталады:

И% = Р1+Р2 х 0,6 + Э х 0,4

P1 -1-рейтинг бойынша пайыздық есеп,

P2 -2-рейтинг бойынша пайыздық есеп,

Э - емтихан бағасының пайыздық есебі (тест-емтихан)

Т. Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Экономика және Басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

ЛЕКЦИЯЛЫҚ КЕШЕН

«Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі» пәні бойынша

«6М051000-Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы

Алматы, 2012 ж

Тақырып 1. Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы.

Тақырыптың мақсаты: Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасын қарастыру.

Экономиканы мемлекеттік реттеудің нарықтық шаруашылық жағдайындағы мазмұны, қолданылып жүрген әлеуметтік-экономикалық жүйені өзгерген жағдайға бейімдеу және тұрақтандыру мақсатында құқығы бар мемлекеттік мекемелер мен қоғамдық ұйымдарда жүзеге асырылатын заңдық, атқарушы және бақылау сипатындағы типтік шаралар жүйесі болып табылады. Нарық шаруашылығының даму барысында, жеке меншік шеңберінде шешілмейтін, яғни экономиканың өзін-өзі реттеу қағидалары негізінде экономикалық және әлеуметтік проблемалар туындайды және шиеленіседі. Өндіріс күшінің дамуы елеулі инвестицияның қажеттілігін туғызды, өндірісті мамандандыру, капиталдың шоғырлануы күшейді, өндіріс пен капиталдың бірігуі, әртүрлі елдің бір-бірімен өзара тәуелділігі өсті. Сонымен бірге қоғам дамуының белгілі бір сатысында еңбек пен капиталдың арасындағы қарама-қайшылық күшейе түсті, жаппай жұмыссыздық пайда болды, экономикалық дағдарыстар салалық шеңберден асып, жалпы ұлттық кейін әлемдік дағдарыстарға айналды. Монополияның үстемдігіне әкелген, бәсекелестікті күшейткен ақша айналымының бұзылуы, нарықтың әрі қарай тиімді дамуына көмектесетін (экономикалык саясатты жүргізу), нарық пен іс-әрекеттің қарама-қайшылықтарының жұмсаруына әкелуге тиісті сыртқы күштің әсерін, атап айтқанда мемлекет күшін талап етеді.

Нарық экономикасына мемлекеттік араласу қатынасы оның дамуы мен қалыптасуының әртүрлі сатысында түрліше болды. ХVII-XVIII ғасырлардағы нарықтық қатынастардың қалыптасу кезеңінде үстем болған экономикалық доктрина-меркантилизм – елдегі сауда мен өндірістің дамуы үшін, мемлекеттік реттеудің сөзсіз қажеттілігін тануға негізделген. Нарықтық қатынастардың дамуымен күш жинаған кәсіпкерлер табы мемлекеттік араласуды және осымен байланысты шектеуді өз қызметтеріне кедергі ретінде қарастыра бастады. А. Смит өзінің «Табиғат және халықтың баюының себептері туралы зерттеу» еңбегінде, экономикалық либерализм идеяларының пайда болуын алғаш рет толық негізделген және оның көптеген жақтаушылары болды. А. Смит көзқарасы бойынша, пайда алуға ұмтылуға байланысты, жеке мүлде көздеген нарық жүйесі өзін-өзі реттеуге қабілетті екенін байқатты. Бұл мүлде экономикалық дамудың ең басты қозғаушы ретінде көрінеді. А.Смиттің іліміндегі идеяларының бірі, экономикадан мемлекеттік реттеуді алып тастаса, онда экономика тиімді қызмет етеді деген идея болатын. А. Смит: рынок басты реттеуші болатындықтан, рынокқа толық еркіндік беру қажет,- деп есептеді.

Рыноктық үйлестіру ресурстардың тиімді пайдалануды қамтамасыз етпегенде, нарық сәтсіздігі деп аталатын жағдай болатынын экономикалық тәжірибе растады. Рыноктағы нарық сәтсіздігі қоғамның игілігі мен сыртқы әсерлерге ғана емес, басқа жағдайларға да байланысты пайда болады. Оның ең маңызды себебі – рынокқа тән монополияланған беталыс. Бұл жағдайда бәсекелесті қамтамассыз ету үшін, рынок қызметін реттейтін жағдайды толық анықтау – монополияға қарсы заңды әзірлеу және оны мемлекеттің қолдануы өмірлік қажеттілік болды.

Нарық экономикасында мемлекеттің рөлін теориялық танудың маңызды сатысы көрнекті ағылшын экономисі Дж.М. Кейнстің есімімен байланысты.... «Кейнсиан революциясы » барысында алға қойылған идеялар, экономикалық құлдыраудан өз бетімен сауығудың мүмкін емес екенін, мемлекеттік саясат экономиканы дағдарыстық жағдайдан шығару үшін, жиынтықты сұраныс пен жиынтықты ұсынысты теңдестіруге және әрі қарай тұрақтандыруға көмектесетін қабілетті құрал ретінде қажет екенін дәлелдеді. Дж.М. Кейнс идеяларын екінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемнің көптеген елдері қабылдады. Сұраныс жиынтығын реттеуде кредиттік-ақшалы және қаржылық саясатты пайдалану, бұл елдердегі экономиканың кезеңдік ауытқуларын жұмсартуға көрсетеді деп есептеледі.

Пайдаланатын әдебиеттер: Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.

Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 2. Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру

Тақырыптың мақсаты: Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру жолдарын қарастыру.

Қазіргі тәжірибелер мен зерттеулер көрсетуде, ең жоғары өндірістік бәсекелестігі территориясы жағынан ыңғайлы орналасқан, ұйымдардың үнемі әрі жылдам жаңалықты ендіруге мүмкіндік туғызатын, бір – бірімен тығыз әрі пайдалы өзара қарым – қатынастары бар, заңды түрде еркін коммерциялық кәсіпорындардың топтарында (кластерлерде) бақыланылуда. Мұндай интеграциялық құрылымдар дамыған елдерде кластер деген атқа ие болған. Жоғарыда айтылғандай, Қазақстандағы АӨК салалары мен өндірістеріндегі әртүрлілікті жеңу үшін және олардың жылдам дамуын қамтамасыз ету үшін анықтайтын негізгі стратегиялық бағыт біздің пайымдауымыз бойынша, ол тұрақты шикізат базасын жасаудан, дайын тағам өнімдері мен тұрмыс өнімдеріне дейінгі бүкіл технлогиялық тізбекті қамтитын ірі вертикальді – интеграциялық құрылымды (кластерлерді) қалыптастыру болып табылады. Мұндай интеграцияланған құрылымдар тұрақты қаржылық және өндірістік кластердің негізінде қалануы керек, сонымен қатар азық – түлік нарқын жоғары сапалы азық – түлік өнімдерінмен және елді азық – түлікпен қамтамасыз ету мақсат. Айта кететін жайт үш жыл бұрын президенттің инициативасымен Қазақстан үкіметі мен аймақтық басқару органдарының белсенді қатысуымен «Кластерлік инициатива» атты кампания басталған. Сонымен қатар президент инициативасымен және оның тікелей араласуынсыз бұл әрі қарай жалғасып мемлекеттік бағдалама түрінде қабылданды. 2010 жылдың 19 наурызында ҚР – ның №958 бұйрығымен бекітілген «2010 – 2014 арналған ҚР – ның индустриал – иновациясын дамыту бойынша мемлекеттік бағдарлма» (мемлекеттік бағдарлама). Бұл мемлекеттік бағдарламаның негізгі мақсаты анықталған диверсификациямен және оның бәсекелестік мүмкіндігін жоғарлату арқылы тұрақталған және тепе тең экономиканың өсуін қамтамасыз ету.

Ең маңызды міндеттердің қойылған тапсырмаларды жүзеге асыру бойынша елдің рационалды территориялық ұйымдарының экономикалық потенциалының негізінде экономикалық өсу орталықтарын қалыптастыру болып табылады .

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 3. Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы.

Тақырыптың мақсаты: Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюын талқылау.

Қазақстанның бәсекелестікке қабілетті болуын жаңа инновациялық және халықтың өміріне инновациялық жаңашылдықты енгізу арқылы мақсатты көздеу қажет. Алайда, жаңа техникалық прогрес пен инновациялық жаңалықтар күтпеген қорытынды бермеуі мүмкін, дегенменде қазақстандықтардың инновациялық ой-өрісінің дамуына мұндай жағдайлар кедергі жасамауы тиіс.

Ұлттық идеяның көп жылдық ізденісінің арқасында Қазақстандықтар матреиалдық байлық және патриоттық рухпен алға қойған бәсекелестікке жету мақсаты жолында қажырлы еңбек ету қажет.

Бәсекелестіктің менталитетін қалыптастыру барысында ең әуелі білім саласына көбірек көңіл бөлу қажет. Болашақта бәсекелестікке жету үшін отандық бизнес пен экономиканы білім саласында модернизациялау барысында құдылықтар мен білім, тәжірбие мен біліктілікке әрбір қазақстандық азамат қол жеткізуі тиіс. Сондықтан, Қазақстанда білім жүйесіне бәсекелестікті енгізу іске асырылады.

Мемлекеттік басқарудың барлық салаларына бәсекелестіктің нұсқасы енгізілуі тиіс. Ар - ождан кодескі арқылы, мемлекеттік қызметкерлердің біліктілігін арттыру мен қайта даярлау, мемлекеттік жоспарлау мен бағдарлау туралы құжаттарының қоршаған орта мен қоғамға пайдасын келтіре отырып біріге жұмыс жасау. Мемлекеттік секторда қызмет жасайтын менеджерлерді даярлайтын ұлттық басқару мектебі құрылмақшы.

Бәсекелестікті қалыптастыруда Бұқаралық Ақпарат Құралдырыныңда атқаратын рөлі маңызды, себебі халықтың көзі мен құлағы осы ақпарат құралдары болып саналады.

Қазіргі таңда үкіметтік емес секторлар толыққанды жұмыс жасап жатқан жоқ. Үкіметтік емес ұйымдар арқылы Қазақстан азаматарының бәсекелестікті дамытуда атқаратын орны ерекше. Бұл ұйым құрамында халық пен бизнес өкілдерінің күшті механизмі жұмыс жасайды. Олардың қабылдаған шешімдерін іске асыруда атқаратын қызметі жоғары. Концепцияның нақты құрылымы қазіргі таңдағы жағдайға немесе өткен күндерге құрылған. Негізгі бұл жағдайдан толығымен нәтиже шығару қиын.

Қазіргі таңдағы кәсіпкер бұл болашақ әлемдік шаруашылық өзгеріске, әрдайым дайын бәсекелестікте өзінің ісін жетік меңгерген құқығы мен әлеуметтік мағыздылығын білетін бәсекелестікке дайын болуы қажет.

Бәсекеге түсе алатындықтан және экспортқа арналған Ұлттық кеңеспен сондықтан келесi оның өмiрге әкелуi үшiн кәсiпкерлiк-бiрлестiкпен кең талқылау және келiсу арнайы шаралардың пакетi Қазақстан республикасының үкiметiнде жасалады.

Инновациялардың негiзгi факторлары және тиiмдiлiк, кәсiпкерлiк, инфрақұрылым, денсаулық сақтау, бiлiм, нарық тиiмдiлiк және технологиялық өрлеудi дамыту бәсекеге түсе алатындықтың идеялары енгiзумен аймақтық деңгейде жақсарту арқылы жасалған консультация шұғылданады - бәсекеге түсе алатындық арналған мәселенi кеңесiп шешетiн органдардың кеңестерi облыстар, Алматы қалаларының әкiмшiлiктерiнде және (бұдан әрi - бәсекеге түсе алатындарға арналған аймақтық кеңестер) Астана.

Екiншi басымдылық. Макроэкономикалық, институционалдығы және заңға сүйенген орта.

Дамыту үлгiсі. Баланс жасалған макроэкономикалық саясат. Әкiмшiлiк реформаның шеңберiнде мемлекеттiк институттарының тиiмдi жұмыс жасауын қамтамасыз ету. Сот iсiн жүргiзудi әбден жетiлдiру. Жаңа, мүлтiксiз формаларды сыбайлас жемқорлықпен күреске iздестiру және енгiзу. Iшкi бәсекелестiктi дамыту. Заңға сүйенген ортаның қалыптасуына сәйкес биiк бәсекеге түсе алатын келетiн қажеттiктермен.

Әзірлеу үшін негіздеме. Мемлекет шеңберiнде жаһандық экономиканың бәсекеге түсе алатындығын дамыту үшiн қолайлы ортаның құрастыруымен мiндеттi қамтамасыз ету. Демек, Қазақстан тұрақты макроэкономикалық саясатты қамтамасыз етуi, инвестиция салуды меншiк құқығы, биiк деңгей және жинақтарға кепiлдiк беруi, сыбайлас жемқорлықтың ықпалын шығаруы, сонымен бiрге мұндай елге сенiмдi және күштi позицияларға халықаралық саудада қатысуға мүмкiндiк беретiн экспорт құрылымды құрастыруы керек.

Сайып келгенде, елдегi өкiметтiң сапасы елдiң бәсекеге түсе алатындығын алдын-ала шарт болып қалыптасады.

Макроэкономикалық ахуал - Қазақстан дамытуын сәттi перспективаның ең маңызды индикаторы. Сондықтан халық табылар және жұмыссыздық деңгейiнiң төмендетуi жоғарылату экономиканың тұрақты өсуi, баға тұрақтылығының қамтамасыз ету бағытталған баланс жасалған макроэкономикалық саясат жүргiзiледi.

Жеке экономика секторларына iскерлiк белсендiлiктiң өсуiн ынталандыру және салық жүктемесiнiң ықшамдау бағытталған өрнектеулер жалғасы жер пайдалануға байланыссыз алады, сонымен бiрге салық жүйе және кеден әкiмдiк етуiн ары қарай әбден жетiлдiру.

Шақырулар және сыртқы байбаламдар және таң қалудағы Қабат институттарының бiрдей қадағалауының тетiктерiн ұйымдастыруы, сонымен бiрге ҰЖТқа жалпы сыртқы борышты еншiсiн төмендетуге ұдайы курс жүргiзiлуi керек.

Сот iсiн жүргiзудi биiк деңгейдiң табыстары және соңғы конституциялық өзгерiстердiң iске асыруы мақсаттарындағы үшiн сот алқаларының төрағаларының өкiлеттiктерiнiң судья, беруiндегi сот құрылымы, кандидаттардың таңдауының кейбiр сұрақтары бойынша тиiстi нормативтiк актiлермен қабылданады, iс жүргiзу заңының қолдануы. Сонымен қатар, пресс-қызмет және облыстық соттардың оқу орталықтарының қызметi iске қосылады, сонымен бiрге сот iсiн жүргiзудi биiк деңгейдiң табыс бағытталған басқа шаралардың iске асыруын ұласады.

Көрcетiлген шаралар кешендi және жүйелiк амалдар талап етедi, сот жүйесiнiң әбден жетiлдiруi бойынша Мемлекеттiк бағдарламаның өңдеуi бойынша сұрақ осыған байланысты жұмыс iстейдi.

Жаңа, мүлтiксiз формалардан астам сыбайлас жемқорлықпен күреске iздестiру және енгiзулер керек болады, салықпен басқару сұрақтарындағы және сыртқы сауда операциялары әсiресе.

Акценттелген ықылас iшкi бәсекелестiктiң дамытуының сұрақтары алуы керек. Жаңа деңгейге жеке алғанда бағалы келiсiм және әдiлетсiз бәсекенiң айғақтарының анықталуға және бұлтартпауы бойынша әдiстердiң саясат және сапасы шығуы керек. Тауарлық нарықтарға шығу үшiн тосқауылдар және оларын жасалсын салалық реттеуiштердiң жасауының мүмкiндiк туғызатын бәсекелестiк үшiн ашық айқындап жою керек втоға кiруге жәрдемдесулер мақсаттардағы сонымен бiрге айқындап жою керек.

Экономиканың қалыптасуын заңға сүйенген қамтамасыз етудiң төңiрегiдегiн артта қалушылық және ҰЖТ "Бiлiм" \ жоғарылатуы керек болған елдiң бiрқалыпты дамуының бiлiм негiзделген жоюына арналған кешендi жұмыс жүргiзуге керек.

Бәсекеге түсе алатындық арналған Ұлттық кеңестiң жұмыстары шеңберiнде бiлiмге бәсекеге түсе алатындықты өсуге тәуелдiлiк және олардың ықпал айқындайтын инвестициялардың аналитикалық барлауды жүйе туралы ұсынысы, инфрақұрылымды және НИОКР жасауы керек.

Жылдамдатылған ретте Қазақстанға мұндай бәсекеге түсе алатындықты биiк деңгейдiң табысына және барлық өз процесстерiнiң өнiмдiлiгiнiң жоғарылатуына кәсiпкерлiктi шындығында жағдай жасайтын заңға сүйенген ортаны жасауға керек. Сондықтан биiк бәсекеге түсе алатындықтың қажеттiк сәйкес келетiн деңгейге жұмыс iстейтiн заңға сүйенген ортаның келтiруi бойынша жұмысы мақсаттылық және дәйектi түрде жүргiзiледi.

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 4. Перспективті жоспардың концепциялық құрылымы.

Тақырыптың мақсаты: Перспективті жоспардың концепциялық құрылымы айқындау.

Болашақтағы салалық өзгерістерді негіздеу де ескерілетін маңызды фактор-жиынтық сұраныс құрылымы жайлы болжамды мәліметтер. Олар ішкі қорлармен импортты алмастыратын өндірісті ұйымдастыру есебінен тиісті жиынтық ұсыныс құрылымын қажет етеді. Әлемдік тәжірибе, басқа елдерден алынатын ресурстар экономикалық егемендікті нығайтуға септігін тигізбейтіндігін дәлелдеп отыр. Ал, егерде мәселе азық-түлік өнімдеріне деген сұранысты өтеу жөнінде болса, онда импортқа бағытталу елдің азық-түлік бойынша қауіпсіздігін айтарлықтай нашарлатады. Дағдарысты жағдайдан шығу және экономиканы дамыту-ұлттық табыстағы өндірістік қор жинау үлесін арыттыруға байланысты. Ал бұл, өз кезегінде әсіресе барынша жетілдірілген өндіріс құралдарын шығаратын салаларда өндірістің өсу қарқынын арыттыруды қажет. Мұнда да шетелдік технологиялық инвестицияларға бағытталуға болады және бағытталу керек деген жаңсақ пікірлер бар. Шетелдік технологиялық инвестицияларға толықтай бағытталу, біріншіден, отандық машина жасау және өндіріс процесін механизацияландыру мен автоматтандыруды қамтамассыз ететін салалардың мүддесіне шек келтіруі мүмкін, екіншіден, елде техникалық процестің негізгі бағыттары бойынша күрделі және қолданбалы ғылыми зерттеулер жүргізуге қажеттілік төмендеуі мүмкін. Бұл екі жағдайда да өндірісте интеллектуалдық ұтылыс анық байқалады, ал оны болдырмау үшін мемлекеттің құрылымдық саясатын қалыптастыруда халық шаруашылығының инфрақұрылымдық және әлеуметтік салаларының өндірістік негізін жаңарту мен пайдалану тиімділігін арттыру мүдделерінің көзделуі тиіс. Мұндай саясатты қалыптастыру қалдықсыз технологияларды кеңінен ендіре отырып, елдің табиғи байлықтарын тиімді игеру мүдделеріне де негізделеді. Бұл, республиканың экспорттық әлуетін арттыру – шетелдерге барлық жағынан әлемдік стандарттарға сәйкес келетін дайын өнім шығаруға мүмкіндік беруі қажет.Сол арқылы экономиканың, оның ішінде өнеркәсіптің шикізаттың бағытын жою мүмкін болар еді. Мемлекеттің құрылымдық саясаты, ең алдымен макроэкономикалық деңгейде инвестициялық шешімдер қабылдап, жүзеге асыру арқылы, яғни құрылымдық және инвестициялық саясаттарды тығыз байланыстырғанда ғана шынайы болады. Инвестициялық саясат маңызды үш бағытта жүргізіледі:

мемлекеттік бюджеттік қорларды пайдалану арқылы;
ішкі несие қорлары мен жеке заңды тұлғалардың өзіндік қаражаттарын тиімді қолдануды ынталандыру арқылы;
шетелдік инвестициялар тарту мен тиімді пайдалану механизмі арқылы;

Осы бағыттар ішінен басымдысын таңдап алу және халық шаруашылығының барынша тиімді аймақтық – салалық құрылымын қолдау мақсатында олардың үйлесімін қамтамасыз ету – мемлекеттің инвестициялық саясатының негізін құрайды. Оны қалыптастыру барысында Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен күрделі ұлттық бағдарламаларды іске асыру қажеттілігі де ескеріледі. Іс жүзнде, белгілі мақсатқа қол жеткізуді көздейтін мемлекеттің құрылымдық – инвестициялық саясатының бағыттары мен көрсеткіштері сандық жағынан айқындалып, атқарылатын мерзімі бойынша анықталуы тиіс. Ал бұл, өз кезегінде, мүдделер,ресурстық база, механизмдер,объекті мен осы саясатты жүзеге асыру процесінің өзі де салалардың, аймақтар мен тұтастай халық шаруашылығының орта және ұзақ мерзімдік даму жоспарларында көрініс табатындығын білдіреді. 2003 жылдың 9-сәуірдің Президенттік Қазақстан Жолдауында үкімет 2015 жылға дейінгі Индустриялық - инновациялық даму бағдарламасын әзірлеген. Инвестициялық сипаттағы тікелей мемлекеттік шығасылардың жылына орта есеппен 38 миллиард теңге (250 миллион доллар) болатынын жоспарлап отырмыз. Бұл қаражаттың едәуір бөлегі өндірістік және ғылыми инфрақұрылымды жасақтау мен жаңартуға жұмсалатын болады. Индустриалық - инновациялық даму бағдарламасын іске асыру мақсатында даму институттарының жүйесі құрылады әрі капиталданатын болады. Соның ішінде, қазірдің өзінде жинақтаушы, сондай-ақ тұрақтандырушы уәзипалар атқарып жатқан Ұлттық қор бар. Қазақстанның инвестициялық қоры құрылатын болады. Ол капиталына үлестік қатысу арқылы қосылған құны жоғары тауарлар өндіретін қазақстандық компаниялардың құрылуына жәрдемдесуге тиіс. Ғылыми - техникалық және кәсіпкерлік салалардың тұрақты өзара іс - қимылын қамтамасыз ету мақсатында Инновациялық қор құрылып, оған инновациялар мен венчурлық кәсіпкерлікті дамыту мен енгізу жөнінде неғұрлым кең өкілеттіктер жүктеледі.

Он жылдықта әлеуметтік – экономикалық салада жалпы ішкі өнімді екі есе ұлғайтуды, сөйтіп, негізінен алғанда, кедейшілік мен жұмыссыздық проблемасын шешуді міндетімізге алған. Экономика саласында 2004 жылы экономикалық өрлеудің барынша жоғары қарқынына жету басты міндет ретінде алға қойылып отыр. Мұның өзі инвестициялардың тез өсуіне және жалпы ішкі өнімдегі жинақтау нормасының артуына тікелей байланысты.

Экономикалық өсімнің жоғары қарқынын тұрақты ұстап тұру үшін біздің таяудағы 4-5 жылдың ішінде негізгі капиталдың ІЖӨ -ге қатысты жалпы жинақталу көлемін 28 пайыз деңгейіне дейін жеткізуіміз керек. Соның ішінде мемлекеттік инвестициялардың ІЖӨ жөнінде 2-ден 4 пайызға дейінгі өсіміне жету шарт. 2003 жылы мемлекеттік бюджеттің асыра орындалатыны, сөйтіп көкейге қонымды маңызды деңгейге - бір триллион теңгеге жақындайтыны қазірдің өзінде білініп отыр. Сондықтан, 2003 жылдың ішінде–ақ бюджетті нақтылай түсу қажет, ал экономиканың стратегиялық салаларында жұмыс істейтін мемлекеттік ірі кәсіпорындар акцияларының пакеттерін сатудан алынған жоспардан тыс түсімдерді Ұлттық қорға жіберу керек. Осыған орай мен Үкіметке 2003 жылдың бюджетін Парламентте нақтылаған кезде артылған қаражатты жинақтауға, сондай-ақ әлеуметтік дамуға бағыттауды тапсырамын. Мемлекеттік инвестициялар. Индустриалық-инновациялық даму бағдарламаның іске асырылуын қамтамасыз ететін қаржы институттарын құру мен капиталдандыру мақсатында: - даму банкінің жарғылық капиталын ұлғайтуда және оның кредиттік жадығатын молықтыруға – 12 миллиард теңге; - құрылатын Қазақстан инвестициялыққорының жарғылық капиталына – 23 миллиард теңге; - құрылатын Инновациялық қорға – 36 миллиард теңге; - Экспортты сақтандыру жөніндегі корпорация құру үшін -7.7 миллиард теңге жіберуді ұсынамын.

Инвестицияның мәні, қызметі. Инвестициялар деп - өнеркәсіпке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына және өндірістің басқа да салаларындағы шаруашылық субъектісіне мүліктей, заттай сондай-ақ ақша қаражаты түрінде , яғни капитал түрінде салынып ол шаруашылықты әрі қарай өркендетіп дамыту үшін жұмсалынатын шығындардың жиынтығын айтады. Инвестиция дегеніміз- бүгінгі күні қолда бар ақшаны, мүлікті және басқа да заттарды , яғни капиталды қандай да бір өндірісті дамыту үшін жұмсап, сол арқылы клешекте , яғни алдағы уақытта пайыз түрінде немесе басқадай үлкен кәсіпкерлік табыс табу болып табылады. Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 5. Қор потенциалы-жоспарлау объектісі ретінде.

Тақырыптың мақсаты: Қор потенциалы-жоспарлау объектісі ретінде қарастыру.

Басқаша айтқанда түпкiлiктi түрдемен Қазақстанның пайдасына континент аралық тасымалдауларын маршруттарды өзгертуге iстей алатын шара керек.

Сондықтан жаңа стратегиялық бағыт iстеп шығаруы керек - мәнi көлiк - коммуникациялық сала және оның iске асыруының мемлекеттiк қолдауын жүйедегi бұзылған жер жобасының құрастыруында болатын жобалық жол. Айырмашылығына осы жол салалық жобалар, транзиттiң маршрутизация ықпал ететiн тараптарға барлығына мүдделестердi бiрiктiретiн бас беруге ұқ болуға жекеленiлген. Ұқсас жобаны беттерiнше функционалдық мазмұнға транзиттiң халықаралық магистралдiқ каналы болып табылады, инфрақұрылымдардың ұлттық жүйелерi - оның шеттегi қамтамасыз етуi. Сайып келгенде, минимизациялау қаржы қамтамасыз етiле елдiң экономикасы және ұлттық инфрақұрылымның жоспар дамытуына коммерциялану үшiн салмақ бол.

Бағыт бұл тиiстi инвестиция алдындағы зерттеулер өткiзiп, шеңберiнде имидж Қазақстан бағдарламалары жобаның потенциалдық қатысушыларының арасында оның популяризациясын өткiзе бастауға керек - шет мемлекеттер, индустриалды және халықаралық қаржы институттары, халықаралық тасушылар.

Бұл ұйым шеңберiнде Шанхай ұйымының мегажобасының iске асыруы бойынша халықаралық келiсiмнiң шешiмi туралы ынталы ұсыныспен шығауға керек. Мысалы, оң нәтижелердiң алулары жағдайда, мегажобасының iске асыруы бойынша Халықаралық жұмыс комиссиясының жобасының институционалдық негiздерiнiң құрастыруына бастасын, Қазақстан республикасының президентiнде мүдделi мемлекеттiк құрылымдар, дамытудың институттары, ұлттық және басқа серiктестiктердiң қатысуымен жоба, үйлестiру кеңенiң ел-қатысушыларының басшы үкiметтерiнiң құрылған шешiмi, сонымен бiрге халықаралық деңгейдiң ең iрi инжиниринг серiктестiктерiнiң қатысуы бар Алдағы жобалық инжиниринг серiктестiгi.

Мемлекетпен бiрлескен «30 корпоративтік көшбасшы» әрекетiнiң iске асырулары негiзiнен шеңберiнде концпесия тетiктерiнiң негiзiнде инфрақұрылымның объекттерiнiң дамытуына үлкен ықыласты бiлдiредi, сектордың шикізаттың өсетiн қажеттiктердiң қамтамасыз етуi үшiн.

Салалық бәсекеге түсе алатындықты сапалы жаңа деңгейдiң табыстары үшiн келесi екпiндер жасауға керек.

Агроөнеркәсiптiк кешеннiң шешушi бәсекелестiк артықшылығымен оның өнiмiнiң экологиялық және биологиялық тазалығы қалуы керек. Бұл бағытқа принциптi басты дамыту қамтамасыз етуге керек.

Ерекше iлтипат сонымен бiрге ауыл шаруашылығы өндiрiсiнiң тиiмдiлiгiнiң маңызды өсуi негiзiнен қамтамасыз еткен және қайта өңдейтiн кластердiң негiзiн салуға мүмкiндiк беретiн биожанар майдың сыртқы нарықтарына өндiрiстiң жылдамдатылған дамытуы және шығудың сұрақтарына бөлуге керек болады. Елдiң алдында кеудемсоқ есеп тұрады - биожанар майдың ең iрi өндiрушiлерiнiң ондығына кiру.

Тоқыма өндiрiсi барлық Қазақстан жеңiл өнеркәсiбiн дамытуды флагман болуы керек. Сондықтан жылдамдатылған қайта құрылымдауды және тоқыма өнеркәсiптiң жаңғыртуын өткiзiп, сапа және ассортимент, өндiрiстiң шығындарды төмендетуi өнiмнiң бәсекеге түсе алатындығы жақсарту есебiнен жоғарылатып, дүниелiк брендтер тартуға керек.

Осы шаққа олардың үзiлiссiз өңдеуiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi көмiрсутек шикiзат қорлардың нефтехимиялық кешендердiң параметрлерi, көздерге және көлемдерi бойынша нақты көрсеткiштер алынған. Этанның фракциясы бар табиғи және жолсерiк газдарынан 13 % және одан жоғары алынатын этилен бола алады нефтехимиялық өнiмнiң кең спектрiн өндiрiс үшiн қолдану. Қазақстан үшiн өте экономикалық тиiмдi аласа және биiк тығыздықтың полиэтиленi, әр түрлi маркалардың полипропиленi, стирол және полистирол, этиленгликоль және бензол, тағы басқа өнiмдi метанолдың шығарылымдары 20-дан артық болады. Әлемдiк деңгейдiң бiрiншi интеграцияланған нефтехимиялық кешенiнiң құрылысы жеке алғанда өнiмнiң тонналары 2 миллион көлемдерге шығуға мүмкiндiк бередi. Қазақстан үшiн бұл әлемдiк деңгей және нефтехимиялық саланың бұзылған жер дамытуы қамтамасыз етуi керек болған масштабтың бiрiншi объектi болады.

Акценттелген ықылас сонымен бiрге мұнайлы-газды машина жасау алуы керек - оның қызмет көрсетуi және жөндеу бойынша қызметтерге өндiрiсiнен толық цикл. Осы бағыт қуатты бәсекеге түсе алатын потенциалды алады.

Атом өнеркәсiптiң төңiрегiдегi биiгiрек технологиялық қайта бөлiсудi өнiмге әлемдiк нарыққа, максимал қосымша құнымен шығара бастауға керек. Соның iшiнде жоғары технологиялы тантал өнiмiнiң өндiрiсiнiң жасауы және берилли өндiрiсiнiң ары қарай дамытуының сұрақтары жұмыс iстейдi.

Атом энергетиканың төңiрегiдегi, атом энергетикалық саласының жасауында экспорттық технологиялардың продуценттiң деңгейi және өнiмге дейiн өнеркәсiптiң өңделетiн секторының бәсекеге түсе алатындығын инновациялық дамыту, маңызды технологиялық жұлқыну және жоғарылату қамтамасыз ететiн ең төменгi мультипликация жасау эффекттiң табысы бойынша есепке алу және қолдану тиiстi халықаралық тәжiрибе қажеттi.

Дәл қазiр Қазақстанда дүниелiк туристтiк бiрлестiкке кiрiгуiн нақты мүмкiндiк және халықаралық туристтiк нарықтағы позициялардың күшейтуiнде болады. Қазақстан 2011 жылының Азиялық өлкенiң туризмның ортасына айналуы.

Жаңа сапалық деңгейге қазақстандық қызмет көрсету саласы шығаруы керек, атап айтқанда - жоғары өркейген сауданың ортасы қалыптастыра бастауға керек. Бұл Қазақстан үшiн жаңа бәсекелестiк артықшылық бола алады.

Қазақстан аумағының ұйымының Бас схемасының өңдеуiн басталған ұйым, өндiргiш күштердiң тұрғын және орналастыруды таратып орналастыруын жүйенi қоса. Бас схеманың өңдеулерi процессте елдiң функционалдық зонаға бөлуi жүргiзiледi, таратып орналастырудың жүйелерiнiң өзара байланыстырылған дамытуды негiзгi бағыты және ауылдар, инженерлiк, көлiк және әлеуметтiк инфрақұрылымдар, сонымен бiрге функционалдық құрылым және аймақтық дамытуды бағыт анықталған.

Дамытулар стратегиялық өстердiң есепке алуы бар Бас схемасына перспективаға салалардың дамытуды схемасы және инженерлiк инфрақұрылым, сонымен бiрге басты кластерлердiң дислокацияның схемасы, қазiргi аумақты пайдалану, қалалық агломерациялар және тағы басқаларлар қосылады.

Тірек елдiң жаңа кеңiстiктiң қаңқасының поляризациялалған дамытуға және жасауына өткелдiң қамтамасыз етулерi үшiн айнала iрi қалалардың қанаттас қалаларын қалыптасу бойынша жұмысты ұласады. Алматы және олардың бәсекелестiк артықшылықтарының дамытуы бар тiрек аймақтар, шекараға шектестiгiнiң халықаралық орталықтарының қызметiнiң қамтамасыз етуiне, порттардың дамытуына. Қатал қойылған мемлекеттiк жоспарлауды жүйе және программалық құжаттардың санның ықшамдауын әбден жетiлдiру бойынша жұмыс есеппен мұндай параметрлердiң түрiнiң қолданудың ерекшелiктерi "Концепциияның iске асыруының 3 тетiгi бөлiмiнде осы тұжырымдаманың iске асыруының талдауында келтiрiлген

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 6. Салалық жоспарлау мәселелері.

Тақырыптың мақсаты: Салалық жоспарлау мәселелерін талқылау

Өндірістік инфрақұрылым өндірістің дамуына жалпы жағдайлар жасайды және кез келген аумақтағы, кез келген географиялық мекен-жайдағы шаруашылық қызметтің қажетті алғышарты болып табылады. Өндірістік-инфрақұрылымдық объектілер кейбір арнайы белгілерден көрінеді. Олардың өнімі материалдық түрде емес, пайдалы тиімділік түрінде айқындалады. Ол өндірістік инфрақұрылым объектілерін олардың аумақтық жаппайлығы жатады.

Бұл белгілер арқылы салалар салалардың астындағы өндірістік инфрақұрылымның құрамын анықтауға болады. Оларға кеңістіктегі өндіріс процесінің үздіксіздігі мен тұтынуын қамтамасыз ететін транспорт жүйесін жатқызуға болады. Оған теміржол, автомобиль, теңіз, өзен, ауа, су-құбыр жолдары, электроэнергиясын жеткізу құралдары, су жеткізу құралдары (магистралдық каналдар, су жүйесі, түрлі гидратохимиялық құралдар), сонымен қатар жылу жүйесі жатады. Материалдық коммуникациялардан басқа берліген топқа құқылы түрде ақпараттық коммуникациялар – байланыс жүйесінің барлық түрін (пошта, телеграф, телефон, т.б.) жатқызуға болады.

Өндіріс процесінің үздіксіздігі мен уақыттағы тұтынылуы өндіргіш инфрақұрылымның басқа саласымен қойма жүйесімен қамтамасыз етіледі, ол кооперацияның дамуына, салааралық байланыстардың тереңдеуіне, материалдық қорлардың көбеюіне байланысты өспелі рөлді атқарады.

Әлеуметтік инфрақұрылымның объектілері материалдық қаражатты шығындаса да, өнім өндірмейді, ол тек қызмет көрсетеді, онда өндіріс процестері, жүзеге асу мен қызметтерді тұтыну уақыт пен кеңістікте деп келеді. Әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріне – материалдық өндірістің мынадай салаларын, яғни тұрмыстық қызмет көрсету, коммуналдық шаруашылық кәсіпорындар, т.б. халыққа қызмет көрсету, халыққа қызмет көрсетумен тікелей байланысты мекемелер жатады.

Аймақтық дамудың барлық деңгейлерінде өндіріс пен тіршіліктің қажетті элементі бола тұрып, инфрақұрылымдық салалар кез келген аймақтың кешенді дамуын, негізгі өндірістің өндіргіш қорларын тиімді пайдалануды, басты өндіргіш күш – адамның ұдайы өсуіне жағдай жасауды қамтамасыз етеді. Өндіргіш инфрақұрылым әлеуметтік инфрақұрылым сияқты өндіріс ұйымдасқан және халық тұратын барлық жерлерде қызмет ететіндіктен, ал оның қызметі салааралық қолданыста болса, нақты аумақта өндіріс пен тұтынуға қызмет етсе, кешенді аймақтық жоспарлау мен оның дамуын басқару қажет. Негізгі өндіріске бұрынғыша басты бастау қалады. Инфрақұрылымның магистралды жол мен байланыс салаларына ең дұрысы болып – орталықтандырылған басқару, барлық халық шаруашылығына бірыңғай жүйе құру табылады, ол ең тиімді болып келеді. Өз кезегінде, негізгі өндірістің кейбір салалары жоспарлау мен басқарудағы аумақтық жақындауды күшейтуді талап етеді. Оларға салааралық қолданыстағы өнімді өндіру және құрылыс, жерге «байланған» ауыл шаруашылығы жатады. Инфрақұрылымдық салалардың ішінен аумақтық жоспарлау мен басқарудың басты объектісі, әлеуметтік инфрақұрылым мен аймақтық қатынастағы өндіргіш инфрақұрылым болып табылады.

Аумақтық жоспарлау әдістері халық шаруашылығын жоспарлауда қолданылатын жалпы әдістер, сонымен қатар арнайы әдістерді қамтуы тиіс.

Баланс әдісінің негізінде еңбек ресурстарының аймақтық балансы, материалдық аумақтық баланс, жер, су және жылу-энергетикалық ресурстар балансын қарастырады. Соңғы кездері өндіріс дамуының салалық және аумақтық факторларын зерттеуге мүмкіндік беретін салааралық, ауданаралық баланс әдісі кеңінен қолданылады. Жалпы әдістерге тағы болжау, нормативті әдіс, оңтайландырылған экономикалық-математикалық есептеулер жатады.

Жоспар нұсқауларын өңдеу мен негіздеуде аумақтық жоспарлаудың арнайы әдістерінен кеңінен қолданылатын келесілер:

Экономикалық аудандастыру мен аймақтық және аймақаралық байланыстарды талдау әдісі.

Жоспарды зерттеу алдында және жоспардың өзін құруда, аймақтық ерекшеліктерді толығымен ескеру қажет. Осы мақсатта ел территориясы экономикалық аудандарға бөлінеді. Ереже бойынша, ауданның әрбіреуі бірнеше әкімшілік бірліктерді қамтиды. Ауданды бөліп қарастырудағы белгілерге территорияның ортақтығы, табиғи жағдайлардың біркелкілігі, сипатты ерекшеліктері бар тарихи қалыптасқан аймақтық экономикалық құрылым негізінде шешілетін халық шаруашылығының міндеттерінің жалпы бағыттылығы жатады. Мақсатты бағытталған жоспарлы қызметтің, жаңа табиғи байлықты игеру мен өндірісті дамыту нәтижесінде елді экономикалық аймақтандыру торы өзгеруі мүмкін. Аймақтық экономикалық теңдікті талдау, глобалды экономикалық, экологиялық және басқа мәселелерді шешу мақсатында экономикалық органдар кейде үлкейтілген аймақтарға топтастырылады. Экономикалық аудан немесе аудандар тобы келешекте өндіргіш күштерді орналастыруға бағыттарын анықтауда, негізгі таксономикалық бірлік болып табылады.

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 7. Аумақтық жоспарлаудың мәселелері.

Тақырыптың мақсаты: Аумақтық жоспарлаудың мәселелері талқылау.

Егер жоғарыда қарастырылған халық шаруашылық жоспардың салалық қимасы қоғамдық өндірістің технологиялық құрылымына себепші болса, ал оның аумақтық қимасы кеңістік құрылымымен және қоғамның өндіргіш күштерінің кеңістік дамуымен байланысты. Шаруашылықтың аумақтық құрылымын қалыптастыруда, қоғамдық өндіріс тиімділігінің өсуіне аймақтық табиғи-экономикалық факторлар зор ықпалын тигізеді. Шаруашылық байланыстың қиындауы салдарынан салалардың мамандануы мен жіктелуі халық шаруашылығы бойынша кешенді даму сұрақтарын толық түрде ғана емес, сонымен қатар әртүрлі деңгейдегі аймақтарда, солардың ішіндегі әрбіреуі өзінің шаруашылық құрылымымен ерекшеленеді.

Аумақтық жоспарлау халық шаруашылық жоспарын өңдеуде, құрама және салалық жоспарлаумен тығыз байланысты. Онда ол барлық негізгі жоспарлы көрсеткіштердің аумақтық қимасымен көрсетілген. Бірінші кезекте, аумақтық жоспарлау жеке өңірлер мен ел территориясында өндірісті жоспарлы орналастыруды, халық шаруашылық салаларының жұмыстарын сәйкестендіру және дамудың кеңістік аспектісін қамтиды. Мұнда кешенді түрде жаңа құрылыс объектілері, өндірістің дамуы мен аумақтағы әлеуметтік инфрақұрылым динамикасы бірге болуы тиіс. Мұнда жоспарлы өңдеудің нәтижелері тек кешенді аумақтық даму жоспарларына ғана емес, сонымен қатар жеке салалардың даму жоспарларын қарастырады.

Бұнымен қоса, нақ аумақтық жоспарлау халық шаруашылық жоспардың әлеуметтік аспектісін анықтауда атқарушы рөл атқарады, өйткені әрбір аумақтық бірлік мекенді аумақтан үлкен аймаққа дейін өндіргіш көпсалалы кешен ретінде азық-түлікті өзара жеткізумен, еңбек ресурстарының жалпылылығы, сонымен қатар адамдардың нақты әлеуметтік-экономикалық жалпылығымен көрінеді. Осы екі жақтың әлеуметтік-экрономикалық мақсаттарды қалыптастыру мен жүзеге асырудың мәні мен әлеуметтік қоғамның ресурсты потенциалды дамуын анықтайды.

Қазіргі кездегі даму деңгейінде аумақтық жоспарлау мәні өсіп келе жатыр. Біріншіден, шешілетін әлеуметтік міндеттер шеңбері кеңейеді, жоспарлаудың әлеуметтік бағытталуы көтеріледі. Тұрмыстық жағдайлардың, адамдардың денсаулығын сақтаудың, сауда және тұрмыстық қызмет көрсетудің жақсаруы – барлық осы әлеуметтік сұрақтар әрбір аумақтық бірлікте үндестікте дамитын өмір сүру жағдайларының бірыңғай кешеніне кіреді және өзінің мінезі бойынша оның даму жоспары бәрінен бұрын барлық аумақтың емес, салалық жақындауын талап етеді. Екіншіден, аумақтық жоспарлау рөлі табиғи ортаға көбейіп келе жатқан қысымға байланысты, оның сақталуын тек салалық жоспарлау арқылы қамтамасыз ету мүмкіндігінің болмауынан өседі. Үшіншіден, әрбір саланың өндіріс дамуының өзі үлкен дәрежеде еңбек пен жағдайларына, білікті мамандарды тарту мүмкіндігіне, кәсіпорындар орналасқан аумақта әлеуметтік-экономикалық дамумен тығыз байланысқан ғылыми-жобалық мекемелер мен басқа факторларға тәуелді болады.

Аумақтық жоспарлау міндеттеріне келесі жатады:

жалпы мемлекеттік ұстанымға байланысты әрбір аймақтың даму келешегін анықтау, яғни ел экономикасы бірыңғай халық шаруашылық кешен болып табылады. Әрбір аймақтағы өндіріс деңгейі халық шаруашылық қажеттіліктері мен соңғы халық шаруашылық нәтижелелеріне тиімді жетуді есепке ала отырып жоспарлануы тиіс;
түрлі мақсатты бағытталған аумақтық ресурстарды (жер, су, еңбек, энергетика, т.б.) кешенді және тиімді пайдалану негізінде әрбір аймақтың экономикасының пропорционалды дамуын қамтамасыз ету;
өндірістің шоғырлану, мамандандыру және аймақтың ресурстық потенциалдың кешенділік деңгейін еліміздегі халық шаруашылығын тиімді пайдалануға көтеру;
жалпы стратегиялық мақсатқа жетуге байланысты әрбір аумақта – адамдардың материалдық және рухани хал-ахуалының көтерілуі әлеуметтік инфрақұрылымның үйлесімді дамуын қамтамасыз ету;
барлық ел аймақтарының әлеуметтік-экономикалық даму деңгейлерін теңестіру;
әрбір аймақта қоршаған ортаны ластаудан қорғау, экологиялық ортаны жақсарту шараларын жүзеге асыру;
халықты аумақтық орналасудың рационалды жүйесін, өндіріс қажеттіліктері мен әлеуметтік сұрақтарды тиімді шешуге байланысты көші-қон және урбанизация процестерін реттеуді қамтамасыз ету.

Аумақтық жоспар толығымен берілген аумақтағы салаларды қамтуы тиіс, көп мақсатты бағытталған аумақтық ресурстардың, бәрінен бұрын еңбек және табиғи, сонымен қатар өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымның даму тепе-теңдігін қамтамасыз ету тиіс.

Бірақ аймақтың барлық салаларын 2 топқа бөлуге болады. І топ – бұл салалардың өнімі толығымен немесе негізінен аймақаралық қолдануда болады. ІІ топ – бұл салалардың өнімі толығымен өндірістің жалпы жағдайларын емес халықтың жалпы тұрмыс-тіршілік жағдайларын жасауға қызмет етеді.

І топқа қатысты аумақтық жоспар құрама үйлестіруші рөл атқарады, салалық жоспарларды түзейді. Аумақтық жоспардың бірден-бір объектісі болып – салалардың ІІ тобы табылады. Оларға аймақтық өндірістік инфрақұрылым, әлеуметтік инфрақұрылым, негізгі өндірістің кейбір салалары, мысалы, құрылыс немесе салааралық қолданудағы өнім өндірісі жатады.

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 8. Инвестициялық қызметті жоспарлау.

Тақырыптың мақсаты: Инвестициялық қызметті жоспарлауды қарастыру

Ұлттық банк басшысы жоғары қызметтегі «Самрұқ-Қазына» қорының жоғары қызметтегі төрешісі Қайрат Келімбетовтің сөздерін түсіндірді. Оның айтуынша, түрлі келісімдердің қайта қаржыландыру немесе төлем уақытының өзгеруі туралы айтуға болады. Сөз әрине, Қазақстанда орын алған ірі инвесторлардың жасаған ерікті қадамы туралы болмақ. Ол ірі инвестор-кредиторлар кім, қандай сумма туралы сөз болғаны белгісіз қалды.

Егерде сөз Қазақстан жылжымайтын мүлігіне акциялар, жергілікті эмитенттердің бағалы қағаздарын салған шетел бизнесмендері, инвестициялық компаниялар және банктер туралы болса, олар оған саналы түрде барды.

ҚР Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтің айтуынша тәуелсіздік жылдарында Қазақстанға 80 млрд.$ шетел инвестициялары тартылып, ішкі инвестициялар 100 млрд.$ құрады. Президенттің сөзіне қарағанда ол тікелей шетел инвестициялары туралы айтты, бірақ қандай қаражаттар және қандай салаға инвестицияланғанын Ұлттық банк сайтындағы мәліметтерден білуге болады.

1993 жылдан 2008 жылдың 30 маусым айына дейін шетелдік тікелей инвестициялардың жалпы кірісі 76,086 млрд.$ құрады. 1993 жылдан 1997 жылға дейінгі аралықта тікелей шетел инвестициялардың басты көлемі тау-кен өнеркәсібіне кетіп отырды. Олар: шикізат мұнай және табиғи газ өндіру, геологиялық бақылау және металл кен өндіру. Алайда бұл аралықта тікелей инвестициялар бұл салаларға тұрақты болмады. 90 жылдары комбинатты жандандыру үшін айналмалы қаражат мақсатында кредиттер тартты, одан кейін түскен түсімнен қайта қаржыландыру жүрді. Жарғылық капиталда қатарлас түрде акциялар мен үлес үшін қаражаттар енгізілгені бізге беймәлім.

Мысалы, 1993 жылы шикізат мұнай және табиғи газ өндіру үшін 921,5 млн.$, ал келесі жылдары 410,млн.$, 191,8 млн.$, 257,7 млн.$, 640,5 млн.$, 506,7 млн.$ бөлінді. 1999 жылдан бастап, яғни мұнай бағасы өсуімен, бұл салаға 1,372 млрд.$ бастап инвестициялар бөлінді. Жалпы түсімнің шыңы 2004 жылы 5,177 млрд.$ болды. 2007 жылы 4,316 млрд.$, 2008 жылдың бірінші жарты жылдығында 1,438 млрд.$ болды. 1993 жылдан 2008 жылдың 30 маусым айына дейін бұл секторға 28,1 млрд.$ инвестицияланды. Бұл соммаға жарғылық капиталда акциялар мен үлестер сатылды, кредиттер тартылды немесе кірістер қайта қаржыландырылды.

Бұндай жағдайда келісімдердің саны керісінше өсуі мүмкін, ал акциялар арзандайды. Шамасы, кен орны үкіметінің шетелдік инвесторларға сауда бойынша келісімдері азайды. Мүмкін ағымдағы жылдың екінші жартысында және келесі жылы мұнай газ жобасының үлесі бойынша ағымдағы жылда жасалған шарттардан түсімдер болады. Ұлттық қор бюджеті толықтырылмайды, себебі бұл келісімдердің соммасы қазақстандағы шетелдік инвестициялардың есебіне алынады.

Инвестициялардың өсімін формальды түрде жаңа ауқымды жобалардың жүзеге асырылуымен түсіндіруге болады. Мысалы, бұрын ұңғымадан шикі газ, мұнай экспорттаған ТШОда және Қарашығанақта газ тазарту зауыттарының құрылыс жұмыстарының басталуы. Одан кейін инвесторлар жемісін көре бастайды, сол кезде қазақстаннан инвестициялар басқа елдерге кетеді. Мысалы, Қарашығанақтағы жобаның екінші фазасы басталған соң, Chevron, BG, Eni, «Лукойл» инвесторлары жобаның үшінші фазасының жүзеге асырылуын шығындар ақталғанша тоқтатты. Кейіннен, аймақтарда газ өндіруші зауыт керек болса, Қақастан өзі салу керек деп те айтыла басталды. Шикізат бағасы төмендегенде инвесторлар бизнестің тиімділігін арттыру мақсатында өздерінің жиналған миллирдтарын өндірілген шикізатты өңдеу бойынша жаңа жобаларға құяды. Мемлекетпен серіктестік болу сияқты, жаңа жоғары технологиялық жобаларға тікелей қаржы жұмсау туралы ешкім ойланбайды.

2000-2006 жылдар аралығындағы тікелей инвестицияларды ҚР Үкіметі бұл жобаларда белсенді түрде улестерді сату кезінде металлургиялық компаниялардың мемлекеттік пакет иемденуімен түсіндіруге болады. Егерде мұнай және газ өндірумен байланысты экономиканың басқа секторын қарастыратын болсақ, 1993 жылдан 2007 жыл аралығында оларға ешқандай кеңмасштабты қаржы бөлінбеген. Үкімет бағдарламалар, жоспар құрғанша экспорт үшін мұнай және газ өндірудің көлем өсуі байқалды.

Қазақстанда таулы металлургиялық сала 90 жылдарға дейін геологиядан ғылымға дейін инфрақұрылыммен дұрыс дамымаған. «Қазақмыс», «Қазцинк» және түсті металлургияның басқа кәсіпорындарының шетелдік инвесторлары 90 жылдардың екінші жартысында келді. 1998 жылдан 2005 жылға дейін металлургиялық кен өндіру саласына қаржы жұмсау көлемі 4 млн.$ дан 55 млн.$ болды. 1995 жылдан 1997 жылға дейін бұл салада отандық инвесторлардан бөлінген маңызды инвестициялар болды: 286,1 млн.$, 471,8 млн.$, 678,3 млн.$. 2006 жылы шетел инвестициялардың жалпы кірісі 222,3 млн.$, 2007 жылы 188,0 млн.$, 2008 жылдың бірінші жартысында 49,3 млн.$ құрады.

Тікелей шетел инвестициялардың жалпы кірісі резидент еместердің резиденттерден акционерлік капитал және жарғылық капиталда 10 пайыздан кем емес қатысу үлесін сатып алу болып табылады.

ҚР Үкіметінің тұрақтандыру бағдарламасы Қазақстанның Ұлттық қорынан қаражат тартуға есептелген. Бұл қордың қаражаты басқа елдердегідей арнайы бағытта қолдануы қажетті тұрақтандыру және жинақтаушы бөлімдерге бөлінбеген. Өкіметтің мәлімдемесі бойынша қорды құру кезінде қорландыру дағдарыс кезіндегі жағдайларға бағытталған, бюджет маңызды бюджеттік тармақтарды қаржыландыра алмайтын жағдайда: су және жылумен қамтамасыз ету, денсаулықты сақтау, білім беру, муниципалдық көлік, электроэнергетика, зейнетақы төлемдері және т.б. Көбіне экономиканың тұрақтануына не кіретіні түсініксіз. Тек жер асты байлықтарын қолдану арқасында жиналған қаражат бірінші кезекте Конституция бойынша Қазақстан халқына тәуелді екені анық. Мүмкін, оларды таратпай, әрбір дүниеге келген сәбиге есептеу және азаматтардың зейнет ақы бөлімдері сиақты Халық қорында ұстап отандық жобаларға оларды инвестициялау керек шығар? Оппозиция да осыған ұқсас ұсыныстарды ұсынды.

Пайдаланатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2008.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2009

Тақырып 9. Еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясаты.

Тақырыптың мақсаты: Еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясатын меңгеру.

Әлеуметтік және экологиялық жауапты бизнес жоғары рентабельділік пен салалар мен елдің бәсекелестігін жоғарлататындығын, әлемдік табысты компаниялардың іс – әрекеті көрсетуде.

Ол үшін төменгі экологиялық шығындарды шығаратын технологияларды ендіруді қолдайтын мемлекеттік саясат болу керек. Сонымен қатар қоршаған ортаға қауіпті көліктер мен технологияларды шетелден әкелуге шектеу қою керек. Ол үшін тенологиялардың экологиялық экспертизасын енгізу керек, сондай – ақ елге шетелден әкелінетін құралдар мен көліктердің декларированиесіне сәйкес міндеттері бойынша сұрақтарды қарастыру.

Қалдықтарды қайта өңдеп шығаратын эффективті отандық екінші сектор міндетті түрде жасалуы қажет.

Сонымен қатар мемлекетпен қысқа мерзімде орталық басқару мен қалықтарды қайта өңдеу бойынша мәселелер кешенді шешілуі керек, институтционалды аспектілерді қосып алғанда, ол ел экономикасының шикізатты пайдалабайтын салаларының бәсекелестігінің жоғарлауын қамтамасыз етеді.

Қоршаған ортаны қорғауды басқарудың эклогиялық – экономикалық ынталандыратын механизмдерін енгізу керек.

Қазақстан альтернативті энергия көзі мен ресуратарды қалпына келтіруге көшуді нәтижелі қамтамасыз ету керек. Тенденция шарттарында дәстүрлі энергияресурстардың бағасының өсуі, альтернативті көздерді пайдалану тауарлар мен қызметтердің бәсекелестігінің жоғарлауына, сонымен қатар қоршаған ортаның жағдайының жақсаруына әсерін тигізетін болады.

Ел бәсекелестігін жоғрлату үшін табиғи өзгерістерді тоқтату бойынша әлемдік күштерге Қазақстан белсенді араласуы керек.

Қазақстан халқының өмір сүру сапасын жақсарту, оны глобальды бәсекелестік деңгейге жеткізу әлеуметтік сала мен қауіпсіздік және халық денсаулығының жоғары деңгейдегі тұрақтығын талап етеді.

Әлеуметтік саланың тұрақтылығы – бұл елдің ұзақ мерзімді жоғары бісекелестігінің белгісі. Қазақстан гүлденген қоғам бойынша жылжып келе жатып контрасты күшейтетін қоғамға айналуына жол бермеу керек.

Әлеуметтік қауіпсіздік деңгейі ең маңызыды орынды иемденген, кәсіпорында өмірге қауіпсіз жағдайды жасау.

Осы мақсатта, біріншіден, денсаулық сақтау саласында бісекелестікті жоғарлату бойынша әрекет жасау керек.

Ол үшін медициналық қызметтердің қол жетімділігі мен сапасын жоғарлату бойынша жұмыс жалғасады,ал ол алғашқы медико – санитарлық көмек пен аурухана секторларын қалпына қайта қалпына келтіру арқылы жүзеге асырылады

Сондай – ақ денсаулық сақтау жүйесін басқаруды жақсарту бойынша сұрақтар шешілуі керек. «Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау жүйесінің ақпараттық бірлігін жасау» жобасын орташа мерзімді кезеңде дамыту, бұл денсаулық сақтаудағы бизнес – жүйелерде ақпараттық технологияларды кең ауқымда пайдалануды қамтамасыз етеді. Саланы басқаратын білікті кадрлармен қамтамасыз ету үшін барлық деңгейдегі денсаулық сақтау менеджерлерін дайындайтын жүйе жасалады.

Саланы қаржыландыру жүйесін жақсарту бойынша жұмыс жалғастырылады, оның ішінде соңғы нәтижеге бағытталған медицина қызметкерлерінің еңбек ақысын төлеу жүйесі.

Сонымен қатар, медицина кадрларын дайындау мен қайта дайындау жүйесін жасау, ғылыми зерттеулердің нәтижесін жоғарлату, саланың кадрлық ресурсын дамыту шаралары талап етіледі.

Сонымен қатар, дәрілік көмек сапасы мен қол жетімділігін, дәрілік препараттардың сапасы мен қауіпсіздігін, нәтижелігігін,қол жетімділігіне бағытталған, амбулаториялық дәрілерді қамтамасыз ету моделінің жаңа жолы арқылы жақсарту қажет; мемлекеттік фармацевтикалық саладағы стандарттарды жақсарту қажет.

Екіншіден, өмір сүру деңгейін ұзартуға және өлімді төмендетуге бағытталған шаралар жасалуы керек.

Кардиологиялық және кардиохирургиялық көмек көрсетуді дамыту арқылы, халықты түбіркүлезден қорғау, қан қызметін жақсартуды, әлеуметтік маңызды аурулардың деңгейін төмендетуге бағытталған шараларды кешенді жүзеге асыру.

Сонымен қатар, жалпы қоғам денсаулығын сақтау бойынша мемлекеттік күші экономикалық және әлеуметтік бойынша прогрестер сияқты жоғарлап отыруы керек, сондай ақ аурудың зардабымен күресуге ғана бағытталмай оның пайда болмауына ықпал жасау қажет.

Осы салада дене шынықтыру мәдениеті мен спортты дамыту арқылы халық денсаулығы мен денсаулық өмір кепілін қалыптастыруды қамтамасыз ету бойынша бірқатар шараларды қабылдау қажет. Сонымен қатар санитарлық және гигиеналық ережелерге, рационалды тамақтануға, дұрыс өмір сүруге бағытталған ақпараттық кампаниялар жасалынатын болады. Сондай – ақ алғашқы медико–санитарлық көмек көрсетуді ұйымдастыру базасында халықты денісау өмір сүруді оқытатын бағдарламалар енгізілетін болады және жазылмайтын аурулармен ауыратын науқастар үшін арнайы мектептер ұйымдастырылатын болады.

Сонымен халықтың санитарлық – эпидемиологиялық жағдайы жақсаруы қажет. Бұл бағыт өте қатерлі аурулардың және инфекцияларды вакцинамен басқару деңгейін төмендету бойынша жүзеге асыру арқылы және де ауыз судың сапасы мен қауіпсіздігін бақылауды күшейту арқылы қамтамасыз етілетін болады. Ауыз судың толық физиологиялық критерийлеріне толығымен сай келетін қатал талаптар қойылуы керек. Халықты толығымен сапалы әрі қажетті мөлшерде ауыз сумен қамтамасыз ету үшін, сапалы ауыз суды дайындау мен сумен қамту жүйесін құру бойынша алдыңғы қатардағы жаңа технологияларды енгізу жұмыстары жалғасатын болады.

Қазақстан елінің бүкіл әлемдік сауда ұйымына енуінде халықтың санитарлық – эпидемиологиялық жағдайын жақсартуды, лабороториялық қызметті әлемдік аккредитациялау мен модернизацияны аяқтауды қаматмасыз етудегі нормативтік құқықтық базаны күшейту бойынша жұмыстар жалғасатын болады.

Үшіншіден, ана мен бала денсаулығын сақтауды жақсарту қажет. Осы мақсатта бала мен ана өлімін төмендету бойынша Қазақстанда 2008 – 2011 жылдарына арналаған кешендік шаралар қабылданатын болады.

Сондай – ақ жоғарыда аталған шараларға байланысты халықтың денсаулығын нығайту үшін жаппай спорт пен дене шынықтыру мәдениетінің жүйесін жасауды қамтамасыз ету қажет.

«Білімге негізделген экономикаға» көшу адам каптиалында өте маңызды рөл атқарады. Бұл дегеніміз менеджерлері, компаниялары мен халықтары творчестволық әрекетпен, үнемі өзгеріп отыратын шарттарда жұмыс жасай алатын, лезде шешім қабылдай алатындығымен ерекшеленсе ғана сол елге жаңа экономикалық нарықта орын болатын болады.

Сондықтанда білім жүйесінің бәсекеге қабілетті болуы жайлы сұрақтар ең маңызды болып табылады.

Қазақстанның білім беру жүйесінің бәсекелестігі ішкі және де сыртқы білім қызметі нарығында қамтылуы қажет.

Осы мақсатпен оқыту жүйесінде заманауй оқыту технологиялары мен оқыту бағдарламалары енгізіліп отыратын болады.

Оқыту жүйесінде басқару эффективтілігін жоғарлату қажет.

Оқытушылық кадрларлардың квалификациясын жоғарлату сапасын жоғарлату керек. Оқытушылық кадрларды дайындау мен қайта дайындадуда шетел тәжірибесімен алмасуға аса мән беру керек. Жаңа білімді алуды ұлғайту, оқыту технологиясында белсенді тренингтерді енгізу факторын кеңінен пайдалану қажет.

Қазақстанға білімге негізделген, жаңа экономикалық нарыққа толығымен ену үшін ИКТ – ні интенсивті пайдалану мүмкіндігін көрсететін болашақ мамандарды «шығаратын» білім жүйесін қалыптастыру қажет. Яғни қазақстан білімінің фундаметализациясы қамтылуы қажет, ең біріншіден, «үш тілге» негізделген табиғи - математикалық және технологиялық ғылыммен, оның дамуының жүзеге асырылуы.

Мектеп оқушыларын дайындау деңгейіне және оқушының өмір жолында мамандық таңдау мүмкіндігіне қарсы келетін білім берудің мемлекеттік жалпы білім беру стандартын қайта қарастыруына ерекше мән беру қажет. Оқу жүйесінде оқушылардың алатын білімі теория мен қоса практика әрекетімен де алмасып отыруы қажет.

Мектептердің ақпараттық кеңістігін қалыптастыру, интернетпен қамтамасыз етуге көшу. Қазақстан мектеперінде жаңа интелектуалды және оқу технологияларын енгізу қажет. Қазақстанның болашақ түлектері қажетті ақпараттарды қабылдай, талдай, жинай алулары және кез келген мәселені шеше алатындығын түсінуі керек, сонымен қатар коллективте жұмыс жасап оларды түсіне білулері керек.

Елдің интелектуалды потенциалын дамыту мен қалыптастыру үшін дарынды балалармен жұмыс істеуге ерекше мән беру қажет.

Қазақстандағы дарынды балаларды басқару бойынша глобалды көріністі дамыту қажет. Осыған байланысты дарындарды басқарудың ең жақсы тәжірибесін енгізу басталады. Дарындарды басқару жүйесі өз бастауын білім беру жүйесінен алып басқа салаларды интеграциялауы қажет. Дарындады басқару жайлы сұрақтар корпоративті басқару принциптерінің жүйесіне кіруі керек.

Тұрақты даму, экологиялық білімділік және просвещение үшін білім беру саласындағы бағдарламаларға ерекше мән берілуі қажет.

Квалифиацияланған кадрларды, техникалық мамандарды және қызмет еңбегі бойынша әлемдік тәжірибесі көрсетуде, дамыған елдерде бәсекеге кабілетті кадрларды дайындау мақсатында техникалық және мамандық білімнің қол жетімділігіне мән беріледі.

Ең алдымен, мамандық білімнің сапасы мен қол жетімділігі қаржының көбеюімен және заман талабына сай құқықтық ортаның жасалуымен анықталады.

Осыған байланысты білім беру саласында мемлекеттік – жеке меншік серіктестік жүйесін дамыту мен қалыптастыруға,соның ішінде қаржыландырумен байланысты сұрақтарға ерекше мән беріуі керек. Сонымен қатар мемлекеттік – жеке меншік серіктестік жүйесін дамытуда кадрларды дайындауда әлеуметтік серіктестіктің механзимін және тәжірибе өткізу мен жұмысқа орналастыруды қамту қажет.

Мамандық бойынша білім мен ғылымды және кәсіпорындарды байланыстыратын механизмді енгізу қажет. Бұл дегеніміз бастапқы, орта мамандық білімді жоғарғы біліммен бизнеспен байланыстыру үшін жаңа деңгейге шығу керек, яғни білім беру жүйесі нарық пен қоғам талаптарына жауап беруге мүмкіндік береді.

Сондықтан да бәсекеге қабілеттік бойынша Ұлттық кеңес базасында бастапқы, орта және жоғары мамандық білім мен бизнес арасындағы байланыстарды дамытуға бағытталған мемлекттік қаржылардың механизмінің жаңа түрін енгізу мүмкіндігін жасау қажет. Яғни бизнес – қоғаммен байланысты ұйымдармен белсенді араласатын білім секторын тура ынталандыратын механизміді енгізуде сұрақстарды қарастыру керек.

Оның негізгі схемасы келесіден тұрады. Қаржыландыру конкурстық тапсырыс жүйесінде негізделеді, білім беретін ұйымдар нақты жоба мен қаржы ресурстарының қайда жұмасалатынын көрсетулері керек.

Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, мұндай қаржылық көмек табысты болып, бизнес пен қоғамға «білім беру» пайызын біраз көбейтті.

Осымен қатар жоғарғы білім сапасын жақсарту үшін академиялық сұрақтарды шешудегі жоғары оқу орындарының кең автонмиясын қамту бойынша шараларды қабылдау қажет. Сондай – ақ жоғарғы оқу орындарының рейтингінің жылдық жүйесін енгізу керек және университеттерді басқаруда шетел университеттерінің менеджерлерін тарту керек.

Сондай – ақ отандық білім беру жүйесін модернизациялаудағы маңызды факторлардың бірі квалификациялау мен қайта квалификациялауды нәтижелі жоғарлату мүмкіндігі бар жүйені қалыптастыру, сонымен қатар қазақстандағы жұмыс жасап жатқан еңбек ресурстарын экономиканың болашақ талаптарына сай оқыту керек. Басқаша айтқанда еңбек ресурстарын квалификациясын жоғарлату, қайта квалификациялау мен үздіксіз оқыту жүйесі қазақстанда алдыңғы қатарда болуы керек және білімге негізделген, экономикаға көшуді жүзеге асыратын ұлттық экономиканың бір бөлігіне айналуы керек.

Мұның негізделуі алты миллион қазақстандық қазіргі таңда жұмыспен қамтылған, әрі 2015 жылға дейін еңбек ете беретін болады. Сондай – ақ отандық еңбек нарығында сол уақытқа дейін бір қатар аспектілер бизнес процесі тарапынан және салалық ерекшеліктер мен технологияларды пайдалану тарапынан өзгеретін болады.

Сондықтан да қазақстан кадрларын өмір бойы оқыту мен қайта квалификасялаудағы жеңілдіктер мен ынталандырудың жаңа механизмін жасау мен енгізу қажет.

Бұл өз кезегінде қазақстанның еңбек нарығын жақсартудағы жүйені жасау үшін негіз болады.

Осы жұмыстар маңында, еңбек көтерілісі мен қарсыластық, еңбек спорының сигналдық мониторингін енгізуде целесообразность қаралуы керек.

Тұрақты дамуға көшуді қамтамасыз етдегі ең маңызды рөлді, қоршаған ортаны қорғау сапасының стандартының бәсекеге қабілеттілігін қалыптастыру атқарады.

Ол үшін «тарихи ластанған» ликвидацияларға шаралар жасалуы қажет. Автокөліктердің ластауын төмендету арқылы қала орталықтарының сапасын жақсарту қажет. Қоршаған ортаны қорғау саласында әлемдік принциптерге сай техникалық реттеуге көшуді жүзеге асыру керек. Барлық ірі кәсіпорындарда заманға сай үздіксіз кәсіпорындағы экологиялық бақылау жүйесін енгізу талап етіледі, ал ол стандарттар мен нормативтерді сақтауға кепілдеме береді. Гидрометеорологиялық және экологиялық мониторингтің бәсекеге қабілетті жүйесін қалыптастыруы қажет.

Халықаралық серіктертікте қоршаған ортаны қорғау мен тұрақты дамыту бойынша сұрақтарында Қазақстанның рөлінде белсендендіру қажет.

Макродеңгейде тұрақты дамытуға көшуде маңызды рөлді процесті басқару атқаруы керек.

Т. Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Экономика және басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

ПРАКТИКАЛЫҚ (СЕМИНАР) САБАҚТАРЫН ОРЫНДАУ ҮШІН

ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

«Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі» пәні бойынша

«6М051000-Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы

Алматы, 2012 ж.

Практикалық (семинарлық) жұмыстарды орындауға арналған әдістемелік нұсқаулар

1-тақырып. Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы. Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы: магистранттарды мемлекет жоспарлаудың жүйесімен таныстыру

2030 жылға дейінгі Қазақстан Республикасының даму стратегиясы. 10 жылға дейін Қазақстан Республикасының дамуының стратегиялық жоспары. Елдің аймақтық-жергілікті дамуының болжау схемасы.

Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің ұғымын ашып, 2030 жылға дейін Қазақстан Республикасының даму стратегиясының, 10 жылға дейін Қазақстан Республикасының дамуының старатегиялық жоспарының, елдің аймақтық-жергілікті дамуының болжау схемасын анықтау.

Сұрақтарға жауап беру:

Мемлекет жоспарлаудың жүйесі қандай мақсаттар мен міндеттерді шешуге арналған?
2030 жылға дейін Қазақстан Республикасының даму стратегиясының ұлттық экономиканың дамуында қандай рөл атқарады?
10 жылға дейін Қазақстан Республикасының дамуының стратегиялық жоспардың, елдің аймақтық-жергілікті дамудың болжау схемасын әзірлеу не үшін қажет?

2. 5 жылға дейін экономикалық-аумақтық болжау. 5 жылға дейін аумақтық дамудың бағдарламалары. 5 жылға дейін мемлекет органдарының стратегиялық жоспарлары.

Сұраққа жауап беру:

5 жылға дейін экономикалық-аумақтық болжау қандай мақсаттар мен міндеттерді шешуге арналған?
5 жылға дейін аумақтық дамудың бағдарламалы, 5 жылға дейін мемлекет органдарының стратегиялық жоспарларын әзірлеу не үшін қажет?

Қолданылатын әдебиеттер:

№827 2009ж 18 маусымның Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы «Қазақстан Республикасының мемлекет жоспарлаудың жүйесі».
№647 2002ж 14 маусымның Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулысы «Қазақастан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының индикативті жоспарлауын әзірлеу ережелері».

Тапсырмаларды орындауға арналған әдістемелік ұсыныстар: жеке тапсырма. Оқушының өзіндік жұмысына арналған мәліметтер: дәрістердің қысқаша жазбасы, қосымша әдебиеттер. Оқытушының тапсырмаларды орындауға қоятын талаптары: жұмыс А4 форматындағы 3 беттен кем емес көлемде орындалады. Тапсырманы орындағанды бағалау критерилері (бағалау балына әсер ететін шарттарды көрсету): тапсырманы мерзімінде тапсыру, жүргізілетін сарапатаманың толық орындалуы, пікірді анық және нақты жеткізе білу, нәтижелер мен ұсыныстарды енгізу.

2-тақырып. Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру.

Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы. Магистранттарды жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру жолдарымен таныстыру.

Жоспарлаудың кешенділік көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Жоспарлаудың кешенділікті қандай көрсеткіштер білдіреді?
Олар нені анықтайды?

2. Тапсырмаларды орындау бойынша әдістемелік ұсыныстар:

Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттырудың жолдары.

Сұраққа жауап беру

1.Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттырудың қандай жолдары бар?

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

3-тақырып. Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы. Практикалық (семинарлық) жұмыстарының тапсырмасы: магистранттарды жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы сипаттамасымен таныстыру.

1.Жоспарлаудың ұзақ мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы

Сұраққа жауап беру

1.Жоспарлаудың ұзақ мерзімді уақытқа шешу мәселелері қандай болып табылады

2.Жоспарлаудың орта мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы

Сұраққа жауап беру

Жоспарлаудың орта мерзімді уақытқа шешу мәселелері қандай болып табылады

Жоспарлаудың қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы

Сұраққа жауап беру

Жоспарлаудың қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелері қандай болып табылады

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

4-тақырып. Перспективті жоспарлаудың концепциялық құрылымы.

Практикалық (семинарлық) жұмыстарының тапсырмасы: магистранттарды перспективті жоспардың концепциялық құрылымымен таныстыру.

1.Перспективті жоспардың концепциялық құрылымының сипаттамасы

Сұраққа жауап беру

1.Перспективті жоспардың концепциялық құрылымын қалай сипаттайсыз

Перспективті жоспардың концепциялық құрылымының көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Перспективті жоспардың концепциялық құрылымының көрсеткіштері қандай болады?

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

5-тақырып. Қор потенциалын жоспарлау объектісі ретінде. Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы: магистранттарды қор потенциалын жоспарлау объектісі ретінде таныстыру

1.Қор потенциалының құрылымы

Сұраққа жауап беру

Қор потенциалының құрылымы қандай элементтерден тұрады?
Материадық және еңбек ресурстарының сипаттамасы және көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Материалдық және еңбек ресурстарын қандай көреткіштер сипттайды
Ақпарат ресурстарының сипаттамасы және көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Ақпарат ресурстарын қандай көрсеткіштер сипаттайды?

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

6-тақырып. Салалық жоспарлау мәселелері.

Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы: магистранттарды салалық жоспаралау мәселелерімен таныстыру.

Салалық жоспарлаудың құрылымы және функциялары

Сұраққа жауап беру

Салалық жоспарлаудың құрылымына қандай элементтер кіреді?
Салалық жоспарлау қандай фукнцияларды атқарады

2.Салалық жоспарлаудың көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

1.Салалық жоспарлаудың көрсеткіштеріне сипаттама беріңіз

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

7-тақырып. Аумақтық жоспарлаудың мәселелері.

Практикалық (семинарлық) жұмыстарының сипаттамасы: магистранттарды аумақтық жоспарлаудың мәселелерімен таныстыру.

1.Аумақтық жоспарлаудың құрылымы және функциялары

Сұраққа жауап беру

Аумақтық жоспарлаудың құрылымына қандай элементтер кіреді?
Аумақтық жоспарлау қандай функцияларды атқарады?

2.Аумақтық жоспарлаудың көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Аумақтық жоспарлаудың көрсеткіштеріне жауап беріңіз

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

8-тақырып. Инвестициялық қызметті жоспарлау.

Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы: магистранттарды инвестициялық қызметті жоспарлаумен таныстыру.

Инвестициялық қызметті жоспарлаудың құрылымы және функциялары

Сұраққа жауап беру

1.Инвестициялық қызметті жоспарлаудың көрсеткіштеріне сипаттама беріңіз

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

9-тақырып. Еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясаты.

Практикалық (семинарлық) жұмыстардың тапсырмасы: магистранттарды еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясатпен таныстыру.

Еңбек ресурстарының жоспарлаудың құрылымы және сипаттамасы

Сұраққа жауап беру

Еңбек ресурстарының жоспарлаудың құрылымына сипаттама беріңіз
Демографиялық саясаттың бағыттары және көрсеткіштері

Сұраққа жауап беру

Демогрфиялық саясаттың бағыттары және көрсеткіштері қандай болып табылады?

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

Т. Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Экономика және басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

МАГИСТРАНТТЫҢ ОҚЫТУШЫМЕН ӨЗДІК ЖҰМЫСЫН ОРЫНДАУ ҮШІН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ

«Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі» пәні бойынша

«6М051000-Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы

Алматы, 2012 ж

МОӨЖ өткізу жоспары

№	Тапсырмалардың тақырыбы	Өткізілу нысаны
1	Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы	Жазбаша
2	Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру	Ауызша
3	Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы	Ауызша
4	Перспективті жоспарлаудың концепциялық құрылымы	Сұрау
5	Қор потенциалы-жоспарлау объектісі ретінде	Сұрау
6	Салалық жоспарлау мәселелері	Жазбаша
7	Аумақтық жоспарлаудың мәселелері	Ауызша
8	Инвестициялық қызметті жоспарлау	Жазбаша
9	Еңбек ресурстарды жоспарлау және демографиялық саясат	Ақпарат сұрау

1-тақырып. Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы. СОӨЖ тапсырма: магистранттар мемлекет жоспарлаудың түрлерін жазбаша түрде анықтау керек.

2030 жылға дейін Қазақстан Республикасының даму стратегиясының, 10 жылға дейін Қазақстан Республикасының дамуының стратегиялық жоспарын елдің аймақтық-жергілікті дамудың болжау схемасын жазбаша түрде әзірлеу керек.
5 жылға дейін экономикалық-аумақтық болжаудың, 5 жылға дейін аумақтық дамудың бағдарламаларын 5 жылға дейін мемлекет органдарының стратегиялық жоспарларын жазбаша түрде әзірлеу керек.
5 жылға дейін ұлттық басқару холдингтердің жоспарларын және 10 жылға дейін олардың дамуының стратегияларын, салалық бағдарламаларын 3 жылға дейін республикалық (жергілікті) бюджеттерін жазбаша түрде әзірлеу керек.

Қолданылатын әдебиеттер

№827 2009ж 18 маусымның Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы «Қазақстан Республикасының мемлекет жоспарлаудың жүйесі»
№647 2002ж 14 маусымның Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулысы «Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының индикативті жоспарлауды әзірлеудің ережелері»

Тапсырмаларды орындауға арналған әдістемелік ұсыныстар: жеке тапсырма. Оқушының өзіндік жұмысына арналған мәліметтер: дәрістердің қысқаша жазбасы, қосымша әдебиеттер. Оқытушының тапсырмаларды орындауға қоятын талаптары: жұмыс А4 форматындағы 3 беттен кем емес көлемде орындалады. Тапсырманы орындағандағы бағалар критерилері (бағалау балына әсер ететін шарттарды көрсету): тапсырманы мерзімінде тапсыру, жүргізілетін сараптаманың толық орындалуы, пікірді анық және нақты жеткізе білу, нәтижелер мен ұсыныстарды негіздеу.

2-тақырып. Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру.

СОӨЖ тапсырма: магистранттар жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттырудың жолдарын ауызша түрде анықтау керек.

Тапсырма: сұрақтар: 1) Жоспарлаудың кешенділік көрсеткіштері;

2) Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру жолдары.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: Жоспарлаудың кешенділік көрсеткіштерін ауызша түсіндіру. Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттырудың жолдарын магистранттар ауызша анықтап түсіндіру.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

3-тақырып. Жоспарлаудағы уақыт горинзонтының ұлғаюы.

Тапсырма: сұрақтар: 1) ұзақ мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы; 2) орта мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы; 3)қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің сипаттамасы.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелерін сипаттамасын ауызша түрде түсіндіру керек.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

4-тақырып. Перспективті жоспардың концепциялық негіздері

Тапсырма: сұрақтар: 1) перспективті жоспардың концепциялық құрылымының сипаттамасы; 2)перспективті жоспардың концепциялық құрылымының көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар жоспардың концепциялық құрылымын оқытушы сұрағанда ашып көрсету керек және перспективті жоспардың концепциялық құрылымның көрсеткіштерін оқытушыға айтып беру.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

5-тақырып. Қор потенциалы – жоспарлау объектісі ретінде

Тапсырма: сұрақтар: 1) қор потенциалының құрылымы; 2)материалдық және еңбек ресурстарының сипаттамасы және көрсеткіштері; 3) ақпарат ресурстарының сипаттамасы және көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар қор потенциалының құрылымын оқытушы сұрағанда ашып көрсету керек және материалдық, еңбек пен ақпарат ресурстарының сипаттап, айтып беруі тиіс.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

6-тақырып. Салалық жоспарлау мәселелері

Тапсырма: сұрақтар: 1) салалық жоспарлау құрылымы және функциялары; 2) салалық жоспарлаудың көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар салалық жоспарлаудың құрылымы мен функцияларын жазбаша түрде оқытушыға анықтау қажет.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

7-тақырып. Аумақтық жоспарлаудың мәселелері

Тапсырма: сұрақтар: 1) аумақтық жоспарлаудың құрылымы және функциялары; 2) аумақтық жоспарлаудың көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар аумақтық жоспарлаудың құрылымы мен функцияларын және көрсеткіштерін оқытушағы ауызша түсіндіру керек.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

8-тақырып. Инвестициялық қызметті жоспарлау

Тапсырма: сұрақтар: 1) инвестициялық қызмтті жоспарлаудың құрылымы және функциялары; 2) инвестициялық қызметті жоспарлаудың көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар инвестициялық қызметті жоспарлаудың құрылымы мен функцияларын жазбаша түрде оқытушыға анықтау қажет.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

9-тақырып. Еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясаты

Тапсырма: сұрақтар: 1) еңбек ресурстарын жоспарлаудың құрылымы мен сипаттамасы; 2) демографиялық саясаттың бағыттары және көрсеткіштері.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар еңбек ресурстарын жоспарлаудың құрылымын оқытушыға ашып көрсету керек және демографиялық саясаттың бағыттары мен көрсеткіштері туралы оқытушыға ақпарат беру және ауызша түрде түсіндіруі қажет.

Ұсынылатын әдебиеттер:

Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004

3.Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

Т. Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Экономика және Басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

МАГИСТРАНТТАРДЫҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСЫН ОРЫНДАУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ

«Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі» пәні бойынша

«6М051000-Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы

Алматы, 2012

МӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі

№	Тапсырмалардың тақырыбы	Өткізілу түрі
1	Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы	Баяндама
2	Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру	Реферат
3	Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы	Баяндама
4	Перспективті жоспарлаудың концепциялық құрылымы	Реферат
5	Қор потенциалы-жоспарлау объектісі ретінде	Баяндама
6	Салалық жоспарлау мәселелері	Реферат
7	Аумақтық жоспарлаудың мәселелері	Баяндама
8	Инвестициялық қызметті жоспарлау	Реферат
9	Еңбек ресурстарды жоспарлау және демографиялық саясат	Баяндама

1-тақырып. Мемлекет жоспарлаудың жүйесінің сипаттамасы

МӨЖ тапсырмасы: магистранттар мемлекет жоспарлаудың жүйесіне кіретін түрлеріне баяндама жасау керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты: магистранттар мемлекет жоспарлаудың түрлерін баяндамада толық ашып, оқытушыға тапсыру керек.

2-тақырып. Жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділікті арттыру жолдарын рефератта жазу керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар жоспарлы мәселелерді шешудегі кешенділкті арттыру жолдарын рефератта толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

3-тақырып. Жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы

МӨЖ тапсырмасы. Магистрантттар жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы, яғни ұзақ, орта және қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің ерекшелеіктеріне баяндама жасау керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар жоспарлаудағы уақыт горизонтының ұлғаюы, яғни ұзақ, орта және қысқа мерзімді уақытқа шешу мәселелерінің ерекшеліктерін баяндамада толығымен ашып, оқытушыға тапсыру керек.

4-тақырып. Перспективті жоспардың концепциялық құрылымы

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар перспективті жоспардың концепциялық құрылымының көрсеткіштерін рефереатта жазу керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар перспективті жоспардың концепциялық құрылымының көрсеткіштерін оқытушыға тапсыру керек.

5-тақырып. Қор потенциалы – жоспарлау объектісі ретінде

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар қор потенциалына кіретін материалдық, еңбек және ақпарат ресурстарына және олардың көрсеткіштеріне баяндама жасау керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар қор потенциалына кіретін материалдық, еңбек және ақпарат ресурстарына және олардың көрсеткіштерінің баяндамада толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

6-тақырып. Салалық жоспарлау мәселелері

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар салалық жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсткіштер туралы реферат жазу керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар салалық жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсетіштері туралы рефератта толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

7-тақырып. Аумақтық жоспарлаудың мәселелері

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар аумақтық жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсеткіштері туралы баяндама жазуы керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар аумақтық жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсеткштері туралы рефератта толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

8-тақырып. Инвестициялық қызметті жоспарлау

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар инвестициялық қызметті жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсеткіштері туралы реферат жазу керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар инвестицилық қызметті жоспарлаудың құрылымы, функциялары және көрсеткіштері туралы рефератты толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

9-тақырып. Еңбек ресурстарын жоспарлау және демографиялық саясаты

МӨЖ тапсырмасы. Магистранттар еңбек ресурстарын жоспарлаудың құрылымы және демографиялық саясаттың бағыттары және көрсеткіштері туралы 2 баяндама жасау керек.

Өзіндік жұмыстың мақсаты. Магистранттар еңбек ресурстарының жоспарлаудың құрылымы және демографиялық саясаттың бағыттары және көрсеткіштері туралы 2 баяндамада толығымен ашып оқытушыға тапсыру керек.

Қолданылатын әдебиеттер:

№827 2009ж 18 маусымның Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығы «Қазақстан Республикасының мемлекет жоспарлаудың жүйесі».
№647 2002ж 14 маусымның Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулысы «Қазақастан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуының индикативті жоспарлауын әзірлеу ережелері».
Безруков В. «Организация государственного планирования и регулирования экономики»-М: Экономика, 2000.
Хлынов В «Общегосударственное планирование рыночной экономики»-М:Экономика:2004
Проблемы народнохозяйственного планирования-М:Экономика: 1991

Т. Рысқұлов атындағы Қазақ экономикалық университеті

«Экономика және Басқару» факультеті

«Экономиканы мемлекеттік реттеу» кафедрасы

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ КАРТАСЫ

«Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі» пәні бойынша

6М050100 – «Мемлекеттік және жергілікті басқару» мамандығы

Оқу-әдістемелік әдебиеттердің атауы	Негізгі оқу-әдістемелік әдебиеттердің саны (дана)				Студенттер контингенті		Ескерту
Оқу-әдістемелік әдебиеттердің атауы	Оқулықтар мен оқу құралдары		Электронды оқулықтар мен оқу құралдары		Студенттер контингенті		Ескерту
	қ/б	о/б	қ/б	о/б	қ/б	о/б
Планирование и прогнозирование в условиях рыночной экономики [Текст] : учеб. пособие / Ж. Сундетов ; КазЭу им. Т. Рыскулова. - Алматы : Экономика, 2004. - 147 с. - ISBN 9965-451-89-3 : 400 тг.ББК У9(2К)23я7		24			9	6
Прогнозирование и планирование экономики [Текст] : учебник / ред. Г. А. Кандаурова. - М. : Современная школа, 2005. - 476 с. - ISBN 985-6751-08-Х : 1505 тг.ББК У9(2)230.38я7		8
Новая модель государственного планирования в Республике Казахстан [Текст] / Д. М. Нурхалиева, Б. Хамбар [и др.] ; ред. Ж. К. Бопиева. - Астана ; : Институт экономических исследований, 2010. - 150 с. - (МВА). - ISBN 978-601-7185-06-0 : 800 тг.ББК У9(2К)23		3
Прогнозирование и планирование в условиях рынка [Текст] : учебн. пособие / Л. П. Владимирова. - М. : Дашков и К, 2000. - 308 с. - ISBN 5-8316-0022-Х : 261 тг., 290 тг.ББК У9(2)230.38я7		9
Прогнозирование и планирование: задачи и решения [Текст] : учебное пособие / Г. И. Просветов. - 2-е изд., и доп. - М. : Альфа-Пресс, 2008. - 296 с. - ISBN 978-5-94280-335-3 : 706 тг.ББК У9(2)230.38я7		1
Стратегия и планирование [Электронный ресурс] : руководство менеджера / Д. Хасси. - Электрон. текстовые дан. (26,1 Мб). - М. : Равновесие, 2005-2007. - (Менеджмент). - Систем. требования: ПРОЦЕССОР PENTIUM-II, ПАМЯТЬ 256 МБ ОЗУ, ДИСКОВОД 24-Х CD-ROM WINDOWS 98/NT/2000/ХР. - Загл. с контейнера. - 2200 тг.ББК У9(2)212.0				4

<<< < Предыдущая 1 2 3 4 56 / 66

Соседние файлы в предмете [НЕСОРТИРОВАННОЕ]

#
01.04.2025206.85 Кб0енбек.doc
#
01.04.20251.01 Mб0Есеп беру Эксперт&Consulting бітті.doc
#
01.05.2025428.54 Кб0Жас ерекше.doc
#
01.05.2025123.23 Кб0Жастар тілінің ерекшелігі (жаргон, сленг және.p...docx
#
01.05.20251.64 Mб0жее.doc
#
01.05.20251.73 Mб0Жоспарлаудың макроэкономикалық әдістемесі.doc
#
01.04.202521.17 Кб0задание по консолидации.docx
#
01.04.2025126.46 Кб0Задания для Финансы заочное.doc
#
01.05.202576.29 Кб0Задания по СРССРСП занятия.doc
#
01.05.20255.97 Mб0Задачи Тесты по физике_каз.docx
#
17.02.2016530.43 Кб32задачи.doc