
- •Сузык авазлар
- •Тартык авазлар
- •Аваз калыплары
- •Аваз үзгәрешләре
- •Сүз төркемнәре
- •Исемнең күплек саны
- •Тартым кушымчалары
- •Исемнәрнең тартым белән төрләнүе
- •Туп, калак, үрдәк кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Бияләй, ай кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Тау, үлчәү кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Килешләр
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнүе
- •Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Изафә бәйләнеш төрләре
- •Исемнәрнең ясалышы
- •Парлы исемнәрнең ясалышы
- •Кушма исемнәрнең ясалышы
- •Сыйфатларның мәгънәви төркемнәре
- •Сыйфат төркемчәләре
- •Асыл сыйфатларның дәрәҗәләре
- •Сыйфатлар ясалышы
- •Сан төркемчәләре
- •Микъдар саннарның тартым белән төрләнүе
- •Тартым кушымчалы саннарның килеш белән төрләнүе
- •Тәртип саннарының тартым белән төрләнеше
- •Алмашлык Алмашлыкларның мәгънәви төркемнәре
- •Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Үз алмашлыгының тартым белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үз алмашлыгының килеш белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының тартым белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Күрсәтү алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Рәвеш төркемчәләре
- •Рәвешләр ясалышы
- •Фигыльләрнең тематик төркемнәре
- •Фигыльләрдә зат-сан категориясе
- •Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Теләк фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хикәя фигыльнең заманнары
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең ясалышы
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Категорик үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Нәтиҗәле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Тәмамланмаган үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Күптән үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Киләчәк-үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Юнәлешләр
- •Юнәлешләр ясалуы
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -асы/-әсе формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Гач/-гәч һәм –кач/-кәч кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ганчы/-гәнче һәм –канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ып/-еп һәм –п кушымчалы хәл фигыль ясалышы
Парлы исемнәрнең ясалышы
Үзара синоним исемнәр |
Хатын- кыз, кайгы- хәсрәт, аш- су, уен-көлке, туган- тумача |
Үзара антоним исемнәр |
Җир- күк, алыш- биреш, ата- ана, ишекле- түрле, кием- салым |
I компонентының мәгънәсе бар, II компонентының мәгънәсе юк. |
Бала-чага, им-том, саавыт-саба, тимер-томыр, малай-шалай, әйбер-мазар |
Ике компонентының да мәгънәсе юк. |
Ыгы-зыгы, әкәм-төкәм |
Кушма исемнәрнең ясалышы
Исем + исем |
Су + үсем, кул + язма (кулъязма), аш+яулык (ашъяулык) |
Сыйфат + исем |
Кызыл + канат, исле + май, ак + кош, ала + буга |
Сан + исем |
өч + аяк, биш + бармак, өч + почмак |
Исем + фигыль |
Су + бүләр, ил + гизәр, урын + басар, су + кояр |
Сыйфатларның мәгънәви төркемнәре
Төс |
Тәм |
ис |
Пространство билгесе |
Вакыт билгесе |
Тышкы билгеләр |
Характер, психик билге |
форма |
Физик халәт |
Күләм |
Акыллылык билгесе |
ак кара яшел кызыл зәңгәр күк сары соры шәмәхә алсу |
ачы әче татлы тәмле баллы төче |
исле хуш исле иссез |
озын кыска чиксез |
язгы көзге кышкы җәйге кичке иртәнге көндезге быелгы былтыргы атналык айлык еллык |
гүзәл аксак матур сөйкемле чибәр сукыр сылу зифа |
юаш усал тупас кешелекле саран юмарт куркак сабыр |
очлы түгәрәк шакмаклы яссы тигез кытыршы |
каты йомшак сыек салкын эссе кайнар |
зур кечкенә нәни тулы сай |
акыллы надан җүләр гыйлемле зиһенле тапкыр зирәк белемле |
Сыйфат төркемчәләре
-
Асыл сыйфатлар
Нисби сыйфатлар
яхшы
түгәрәк
аяз
зур
карт
сай
усал
тирән
матур
салкын
җылы
кечкенә
ялгыз
аксыл
Кышкы
Җәйге
Рухи
әдәби
иҗтимагый
хәрби
әхлакый
көндәлек
аграр
сәяси
дини
мәдәни
тәрбияви
урмандагы