- •Сузык авазлар
- •Тартык авазлар
- •Аваз калыплары
- •Аваз үзгәрешләре
- •Сүз төркемнәре
- •Исемнең күплек саны
- •Тартым кушымчалары
- •Исемнәрнең тартым белән төрләнүе
- •Туп, калак, үрдәк кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Бияләй, ай кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Тау, үлчәү кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Килешләр
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнүе
- •Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Изафә бәйләнеш төрләре
- •Исемнәрнең ясалышы
- •Парлы исемнәрнең ясалышы
- •Кушма исемнәрнең ясалышы
- •Сыйфатларның мәгънәви төркемнәре
- •Сыйфат төркемчәләре
- •Асыл сыйфатларның дәрәҗәләре
- •Сыйфатлар ясалышы
- •Сан төркемчәләре
- •Микъдар саннарның тартым белән төрләнүе
- •Тартым кушымчалы саннарның килеш белән төрләнүе
- •Тәртип саннарының тартым белән төрләнеше
- •Алмашлык Алмашлыкларның мәгънәви төркемнәре
- •Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Үз алмашлыгының тартым белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үз алмашлыгының килеш белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының тартым белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Күрсәтү алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Рәвеш төркемчәләре
- •Рәвешләр ясалышы
- •Фигыльләрнең тематик төркемнәре
- •Фигыльләрдә зат-сан категориясе
- •Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Теләк фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хикәя фигыльнең заманнары
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең ясалышы
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Категорик үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Нәтиҗәле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Тәмамланмаган үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Күптән үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Киләчәк-үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Юнәлешләр
- •Юнәлешләр ясалуы
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -асы/-әсе формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Гач/-гәч һәм –кач/-кәч кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ганчы/-гәнче һәм –канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ып/-еп һәм –п кушымчалы хәл фигыль ясалышы
Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнеше
сан |
килеш |
I зат |
II зат |
III зат |
||||
калын вариант |
нечкә вариант |
калын вариант |
нечкә вариант |
калын вариант |
нечкә вариант |
|||
берлек |
баш иялек юнәлеш төшем чыгыш урын- вакыт |
алма-м алма-м-ның алма-м-а алма-м-ны алма-м-нан алма-м-да
|
бәрәңге-м бәрәңге-м-нең бәрәңге-м-ә бәрәңге-м-не бәрәңге-м-нән бәрәңге-м-дә |
алма-ң алма-ң-ның алма-ң-а алма-ң-ны алма-ң-нан алма-ң-да
|
бәрәңге-ң бәрәңге-ң-нең бәрәңге-ң-ә бәрәңге-ң-не бәрәңге-ң-нән бәрәңге-ң-дә |
алма-сы алма-сы-ның алма-сы-на алма-сы-н алма-сы-ннан алма-сы-нда
|
бәрәңге-се бәрәңге-се-нең бәрәңге-се-нә бәрәңге-се-н бәрәңге-се-ннән бәрәңге-се-ндә |
|
күплек |
баш иялек
юнәлеш төшем чыгыш
урын- вакыт |
алма-быз алма-быз-ның
алма-быз-га алма-быз-ны алма-быз-дан
алма-быз-да |
бәрәңге-без бәрәңге-без-нең
бәрәңге-без-гә бәрәңге-без-не бәрәңге-без-дән
бәрәңге-без-дә |
алма-гыз алма-гыз-ның алма-гыз-га алма-гыз-ны алма-гыз-нан алма-гыз-да
|
бәрәңге-гез бәрәңге-гез-нең бәрәңге-гез-гә бәрәңге-гез-не бәрәңге-гез-дән бәрәңге-гез-дә |
алма-лары алма-лары-ның алма-лары-на алма-лары-н алма-лары-ннан алма-лары-нда
|
бәрәңге-ләре бәрәңге-ләре-нең бәрәңге-ләре-нә бәрәңге-ләре-н бәрәңге-ләре-ннән бәрәңге-ләре-ндә |
|
Изафә бәйләнеш төрләре
I |
II |
III |
Исем + исем |
Исем + исем (-ы/е, -сы/-се) |
Исем (-ның/-нең) + исем (-ы/-е, -сы/-се) |
агач кашык тимер ишек алтын алка көмеш беләзек таш күпер калай савыт |
Идел елга-сы авыл кеше-се агач тамыр-ы китап тыш-ы алма төш-е Казан шәһәр-е |
әби-нең шәл-е әти-нең эш-е Татарстан-ның башкала-сы әни-нең алка-сы малай-ның әни-се студент-ның дәфтәр-е |
Исемнәрнең ясалышы
тамыр |
кушымчалар |
Исемнәр |
исем |
-лык/-лек |
Таш-лык ком-лык баш-лык күз-лек |
-чы/-че |
Юл-чы эш- че таш-чы |
|
-даш/-дәш, -таш/-тәш |
Заман-даш як-таш сабак-таш ип-тәш |
|
фигыль
|
-кы/-ке, -гы/-ге |
Пыч-кы себер-ке чал-гы |
-гыч/-геч, -кыч/-кеч |
Кыр-гыч у-гыч бел-геч ач-кыч |
|
-ма/-мә |
Кабарт-ма яр-ма сал-ма куллан-ма бүлмә |
|
-ак/-әк, -к, -ык/-ек, -ак/-кәк, -гак/-гәк |
Кун-ак, ур-ак, тара-к, көрә-к, сыз-ык, тиш-ек, иш-кәк, йом-гак |
|
-ыш/-еш, -ш |
Тор-ыш, төзел-еш, кер-еш, кара-ш |
|
-мак/-мәк |
Табыш-мак, кис-мәк, ик-мәк |
|
-кын/-кен, -гын/-ген |
Таш-кын, оч-кын, кач-кын, ян-гын |
|
-мыш/-меш |
Яз-мыш, тор-мыш |
|
-ын/-ен, -ан/-ән, -н |
Кил-ен, туз-ан, җый-ын (җыен) |