- •Сузык авазлар
- •Тартык авазлар
- •Аваз калыплары
- •Аваз үзгәрешләре
- •Сүз төркемнәре
- •Исемнең күплек саны
- •Тартым кушымчалары
- •Исемнәрнең тартым белән төрләнүе
- •Туп, калак, үрдәк кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Бияләй, ай кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Тау, үлчәү кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
- •Килешләр
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнүе
- •Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнеше
- •Изафә бәйләнеш төрләре
- •Исемнәрнең ясалышы
- •Парлы исемнәрнең ясалышы
- •Кушма исемнәрнең ясалышы
- •Сыйфатларның мәгънәви төркемнәре
- •Сыйфат төркемчәләре
- •Асыл сыйфатларның дәрәҗәләре
- •Сыйфатлар ясалышы
- •Сан төркемчәләре
- •Микъдар саннарның тартым белән төрләнүе
- •Тартым кушымчалы саннарның килеш белән төрләнүе
- •Тәртип саннарының тартым белән төрләнеше
- •Алмашлык Алмашлыкларның мәгънәви төркемнәре
- •Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Үз алмашлыгының тартым белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үз алмашлыгының килеш белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының тартым белән төрләнеше
- •Сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы сорау алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Күрсәтү алмашлыкларының килеш белән төрләнеше
- •Рәвеш төркемчәләре
- •Рәвешләр ясалышы
- •Фигыльләрнең тематик төркемнәре
- •Фигыльләрдә зат-сан категориясе
- •Боерык фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Теләк фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Шарт фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хикәя фигыльнең заманнары
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең ясалышы
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Хәзерге заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Категорик үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Нәтиҗәле үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Тәмамланмаган үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Күптән үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Кабатлаулы үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгеле киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Билгесез киләчәк заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Киләчәк-үткән заман хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнеше
- •Юнәлешләр
- •Юнәлешләр ясалуы
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы хәзерге заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •Үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы үткән заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -ачак/әчәк формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең тартым белән төрләнеше
- •-Асы/-әсе кушымчалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •Тартым кушымчалы -асы/-әсе формалы киләчәк заман сыйфат фигыльнең килеш белән төрләнеше
- •-Гач/-гәч һәм –кач/-кәч кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ганчы/-гәнче һәм –канчы/-кәнче кушымчалы хәл фигыль ясалышы
- •-Ып/-еп һәм –п кушымчалы хәл фигыль ясалышы
Бияләй, ай кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
Сан |
зат |
Нечкә вариант |
калын вариант |
берлек |
I II III |
Биялә(й)-ем Биялә(й)-ең Биялә(й)-е |
А(й)-ым А(й)-ың А(й)-ы |
күплек |
I II III |
Биялә(й)-ебез Биялә(й)-егез Бияләй-ләре |
А(й)-ыбыз А(й)-ыгыз Ай-лары |
Тау, үлчәү кебек сүзләрнең тартым белән төрләнүе
Сан |
зат |
Нечкә вариант |
калын вариант |
берлек |
I II III |
үлчә(ү)-вем үлчә(ү)-вең үлчә(ү)-ве |
та(у)-вым та(у)-вың та(у)-вы |
күплек |
I II III |
үлчә(ү)-вебез үлчә(ү)-вегез үлчәү-ләре |
та(у)-выбыз та(у)-выгыз тау-лары |
Килешләр
Килешләр |
кушымчалар |
Баш килеш Иялек килеше Юнәлеш килеше Төшем килеше Чыгыш килеше Урын-вакыт килеше |
- -ның/-нең -га/-гә, -ка/-кә -ны/-не -дан/дән, -тан/-тән, -нан/-нән -да/-дә, -та/-тә |
Тартым кушымчалы исемнәрнең килеш белән төрләнүе
килеш |
I һәм II зат кушымчалы исемнәр |
III зат кушымчалы исемнәр |
Баш Иялек Юнәлеш Төшем килеше Чыгыш килеше Урын-вакыт килеше |
- -ның/-нең -а/-ә -ны/-не -нан/-нән -да/-дә |
- -ның/-нең -(н)а/-(н)ә -н -(н)нан/-(н)нән -(н)да/-(н)дә |
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
Берлек сан |
||||||||||
килеш |
Сузык авазлардан соң |
Тартык авазлардан соң |
||||||||
|
Калын вариант |
Нечкә вариант |
Яңгырау тартыклардан һәм [р], [л], [й], [w] авазларыннан соң |
Саңгырау тартыклардан соң |
Борын авазларыннан соң |
|||||
|
|
|
калын вариант |
нечкә вариант |
калын вариант |
нечкә вариант |
калын вариант |
нечкә вариант |
||
Баш Иялек Юнәлеш Төшем Чыгыш Урын-вакыт |
алма алма-ның алма-га алма-ны алма-дан алма-да
|
көймә көймә-нең көймә-гә көймә-не көймә-дән көймә-дә |
кул кул-ның кул-га кул-ны кул-дан кул-да |
күз күз-нең күз-гә күз-не күз-дән күз-дә |
баш баш-ның баш-ка баш-ны баш-тан баш-та |
эт эт-нең эт-кә эт-не эт-тән эт-тә |
таң таң-ның таң-га таң-ны таң-нан таң-да |
тән тән-нең тән-гә тән-не тән-нән тән-дә |
||
Күплек сан |
||||||||||
Баш Иялек
Юнәлеш
Төшем
Чыгыш
Урын-вакыт |
алма-лар алма-лар-ның алма-лар-га алма-лар-ны алма-лар-дан алма-лар-да |
көймә-ләр көймә-ләр-нең көймә-ләр-гә көймә-ләр-не көймә-ләр-дән көймә-ләр-дә |
кул-лар кул-лар-ның кул-лар-га
кул-лар-ны
кул-лар-дан
кул-лар-да |
күз-ләр күз-ләр-нең
күз-ләр-гә
күз-ләр-не
күз-ләр-дән
күз-ләр-дә
|
баш-лар баш-лар-ның баш-лар-га
баш-лар-ны
баш-лар-дан баш-лар-да |
эт-ләр эт-ләр-нең
эт-ләр-гә
эт-ләр-не
эт-ләр-дән
эт-ләр-дә |
таң-нар таң-нар-ның таң-нар-га
таң-нар-ны
таң-нар-дан
таң-нар-да |
тән-нәр тән-нәр-нең
тән-нәр-гә
тән-нәр-не
тән-нәр-дән
тән-нәр-дә |
||