10. Паняцце пра асобу.

Асоба - чалавечы індывід як суб'ект сацыяльных адносін і свядомай дзейнасці. А. чалавека непаўторная ў сваёй індывід-сці. Індывідуальнасць - спалучэнне псіхалагічных асаблівасцяў чалавека, якія вызначаюць яго своеасаблівасць і адрозненне ад іншых. Рысы чалавека як індывідуальнасці могуць выяўляцца ў асаблівасцях тэмпераменту, характару, здольнасцях. Прыкметы асобы:- Уключэнне ў грамадскія адносіны, -удзел у сумеснай дзейнасці, - Актыўнасць ва ўзаемаадносінах з знешняй асяроддзем - Развітая самасвядомасць

Сучасныя тэорыі:1) Псіхааналіз - (З. Фрэйд). У структуры псіхіцы Фрэйд выдзеліў 3 ўзроўні: свядомасць, предсознательное (усё, што не ўсведамляецца чалавекам у дадзены момант) і несвядомае (самая значная ч.ка). На думку Фрэйда, галоўнай крыніцай развіцця асобы з'яўляюцца прыроджаныя біялагічныя фактары (інстынкты)

2) Гуманістычны падыход: Агульныя рысы: - Чалавек павінен вывучацца ў сваёй цэласнасці,- Усе даследаванні павінны ўлічваць унікальнасць кожнага чалавека,-чал валодае адноснай незалежнасцю ад навак. асяроддзя і прыроджаных інстынктаў дзякуючы сваёй волі.

Асноўныя прадстаўнікі: Маслоу, Э. Роджэрс, У Франкл. ічаць, што чалавек валодае ўнутранымі рэсурсамі, каб быць адказнымі за свой лёс. Сцвярджалі, што галоўнае - накіраванасць да ўмацавання веры ў сябе і і магчымасць дасягненне ідэальнага "Я".

3) Паводніцкая тэорыя асобы -Дж. Ўотсана і Б. Скінара, соц-амер А. Бандура і Дж. Роттер.

Галоўнай крыніцай развіцця асобы-асяроддзе. Асоба - прадукт нав-ня, а яе ўласцівасці - гэта абагульненыя паводніцкія рэфлексы і сацыяльныя навыкі. Згодна з паводніцкай тэорыяй, чалавек практычна цалкам пазбаўлены свабоды волі. Наша паводзіны дэтэрмінавана знешнімі абставінамі. Калі вы выхоўваліся ў добрай, спакойнай сям'і і вас заахвочвалі за дабрыню і спакой, то вы будзеце мець ўласцівасці добрага і спакойнага чалавека.

3) Дзейнасны падыход- У гэтым падыходзе адмаўл біялагічную і тым больш псіхалагічны наследаванне асобасных уласцівасцяў. Гал. крыніцай разв.а.- дзейнасць. Дзейнасць разумеецца як склад.сістэма узаемадзеянняў суб'екта з грам-вам), у працэсе якіх і фармуюцца ўласцівасці асобы . Чалавек не з'яўляецца пасіўным назіральнікам, ён - актыўны ўдзельнік сац пераўтварэнняў, актыўны суб'ект выхавання і навучання.

11 Псіхалагічны Хар-ка зносін: сутнасць, функцыі, бакі зносін.

Зносіны – пр-с ўзаемасувязі і ўзаемадз.грамадскіх суб'ектаў (асоб, груп), якія х-ца абменам інф. Вылучаюць 3 аспекты зносін: пердача інфармацыі (камунікат аспект зносін: камунікацыя - пр-с ўсталяван кантактаў п-ж суб'ектамі ; Ўзаемадзеянне (інтэрактыўны: разв-цё асобы ажыц-ца ў пр-се ўзаемадз індывіда з членамі пэўн сац. групы ў ходзе сумесн дзейнасці; перцэптыўны: успрыманне і разуменне и ацэнка человеком человека.

У працэдуры зносін вылучаюць наступныя этапы: Патрэба ў зносінах (неабходна паведаміць або даведацца інф, паўплываць на суразмоўцу людзьмі., 2. Арыенціроўка ў мэтах зносін, у сітуацыі зносін. 3. Арыенціроўка ў асобы суразмоўцы. 4. Планаванне сваіх зносін - чалавек ўяўляе сабе што скажа. 5. Несвядома (часам свядома) чалавек выбірае канкрэтныя сродкі, фразы, якімі будзе карыстацца. 6. Ўспрыманне і ацэнка рэакцыі ў адказ суразмоўцы.

Віды зносін:1. «Кантакт масак» - фармальн. зносіны, калі адсутніч імкненне зразумець і ўлічваць асаблів асобы суразмоўцы, выкарыстоўв звыклыя "маскі (ветлівасці, строгасці, абыякавасці,.) - набор выразаў твару, рухаў, стандартных фраз, якія дазваляюць схаваць сапраўдныя эмоцыі, стаўленне да суразмоўцы. 2 Прымітыўнае зн, калі ацэньваюць інш чал як патрэбны аб'ект: калі патрэбен - актыўна ўступаюць у кантакт, калі перашкаджае - адштурхнуць або рушаць услед агрэсіўныя, грубыя рэплікі. Калі атрымалі ад суразмоўцы жаданае, то губляюць далейшы цікавасць да яго і не хаваюць гэтага. 3. Дзелавое зносіны, калі ўлічв асаблівасці асобы, характару, настрою суразмоўцы, але інтарэсы справы больш значныя, чым магчымыя асобасныя разыходжанні. 5. Духоўна-МІЖАСОБАСНЫЯ зносіны сяброў, калі можна закран любую тэму і неабавязк звяртацца да дапамогі сл. Такое зносіны магчыма тады, калі кожны ўдзельнік ведае суразмоўцы, яго асобу, інтарэсы, перакананні,. 6. Маніпулятыўны зносіны накіраваны на атрыманне выгады з гутаркі, выкарыстоўв розн прыёмы (ліслівасць, запалохванне, «пусканне пылу ў вочы», падман, дэманстр дабрыні) у залежн ад асаблівасцей асобы суразмоўцы.