Практикалық жұмыс №3.

Температура мен уақыт арасындағы тәуелділікті ең кіші квадрат тәсілімен анықтау.

Х пен у айнымалыларының арасындағы байланыс қарастырылысын. Ол үшін тәжірибе нәтижесінде анықталған айнымалылар кестесі қарастырылады.

Тапсырма.Температураның уақытқа тәуелділігі зерттеледі.

Х пен у бағдарына енгізілген мәндердә жақсырақ сипаттайтын түзу сызық теңдеуінің коэффициенттерін анықтау қажет.

Түзудің А және В коэффициенттері жоғарыдағы формулалар бойынша есептеледі.

Ең кіші квадрат әдісінің Turbo C++ тілінде программа мәтінінің жазылуы:

#include<iostream.h>

#include<conio.h>

#include<math.h>

void main()

{ clrscr();

int i,n=10;

float a,b;

int x[10],y[10];

double s1=0,sy1=0,s2=0,sy2=0,s3=0;

cout<<” uakittin mandarin x engiz:”<<endl;

for(i=0,i<n;i++)

cin>>x[i];

cout<<”temperature mandarin y engiz”<<endl;

for(i=0;i<n;i++)

cin>>y[i];

for(i=0;i<n;i++)

{s1+=x[i]; s2+=pow(x[i],2)

sy1+=y[i]; sy2+=x[i]*y[i];}

s3=s1*s1;

a=(n*sy2-s1*sy1)/(n*s2-s3)

b=(sy1-a*s1)/n;

cout<<”a=”<<a<<endl;

cout<<”b=”<<b<<endl;

getch();

}

Тапсырманың MS Excel программасы арқылы орындалу реті:

x y x*y x*x a b 1 9 9 1 6,09090909 2,8 2 16 32 4   3 20 60 9 4 27 108 16 5 34 170 25 6 39 234 36 7 44 308 49 8 52 416 64 9 58 522 81 10 64 640 100 55 363 2499 385 N 10

y=6,09090909x+2,8

R²=0,9344

1.A3:A12 ұяшықтарына уақыт, ал B3:B12 температура мәндері енгізіледі.E4 және F4 ұяшықтарына сәйкесінше А және В мәндері есептелінеді.

2.MS Excel программасының регрессиондық анализдерін пайдаланып, бұрыштық коэффициентін НАКЛОН() функциясы арқылы E6 ұяшығына, ал B коэффициентін ОТРЕЗОК функциясы арқылы F6 ұяшығына есептейміз.