49. Электронды үкімет

Электронды басқару - қазіргі қоғамды басқару түрі. Әлемнің дамушы елдерінің басым көпшілігінде басқаруды орталықсыздандыру жергілікті дамудың аса маңызды құралдарына айналды.Жекелеген жергілікті үкіметтер дұрыс басқару жолында ақпараттық технологияларды қолдануға біраз талпыныстар жасауда. Ақпараттық техно¬логияларды өз азаматтарын дамыту мақсатында пайдаланған жергілікті үкімет электронды үкімет құрудың тек алғашқы қадамын жасайды. Бұл процестің соңғы нәтижесі - электронды демократия және толық жергілікті элек¬тронды басқару. Электронды басқару үкіметтік агенттіктердің, азаматтар мен коммерциялық сектор және басқарудың басқа да бұтақтарымен қатынас орната алатын ақпараттық технологияларды (Wide Area Networks, Интернет және мобильді компьютерлер сияқты) қолдануымен сипатталадыЭлектрондық үкімет порталы (бұдан әрі Портал) – ол Интернет арқылы мемлекеттік қызметтерге барлық азаматтар үшін қолжетімділігінің орталық нүктесі. Портал азаматтар мен мемлекеттің өзара іс-қимылын жеңілдету үшін арналған. Портал ақпаратты белсенді алмасудың және алудың құралы болып табылады.

Электрондық үкімет шлюзі электрондық қызмет шлюзінің интерфейстік бөлігі Портал арқылы ведомстволық ақпараттық жүйелерге сұраныстар мен өтініштердің қауіпсіз және сенімді транзакциясын қамтамасыз етеді және мемлекеттік органдардың интерактивті қызметтері мен сервистерін жүзеге асырады.

Портал мен шлюздің міндеттері келесіде:

- «бір терезе» қағидатын іске асырудың арқасында мемлекеттік билік органдарына жүгінген кезде азаматтардың уақыт шығындарын қысқарту және ақпараттық қызмет көрсетуді жақсарту:

- ақпаратты құрудың, жинақтаудың, өңдеудің және таратудың барлық сатыларын қамтитын стандарттарды міндетті пайдаланудың есебінен мемлекеттік органдардың ақпараттық ресурстары мен жүйелерін жүйелік ықпалдастыру үшін жағдай жасау;

- жарияланатын веб-контенттің жеделдігін, дәйектілігін, өзектілігін және қарама-қайшылығын қамтамасыз ету;

- ведомствоаралық өзара іс-қимыл ақпараттық қаматамсыз етуінің тиімді механизмін құру;

- Қазақстан Республикасының Үкіметіне Портал арқылы берілген барлық электрондық қызметтер үшін сұраныстардың статистикасын орталықтандырылған қадағалау және осы статисика бойынша автоматтандырылған есептерді алу мүмкіндігін беру.

50. Желі бойындағы таралған сигналдардың өшулігі

51. Желілік шина топологиясы

«Шина» топологиясы бір жеткізетін каналды, әдетте шина деп аталатын коаксиалды кабельді пайдаланады. Барлық желілік компьютерлер «шинаға»тікелей қосылады. Бұл желіде деректер 2 бағытта бірдей жылжиды. Кабель – шинаның екі шетінде арнайы бұқтырмалар (терминаторлар) орнатылған. «Сақина»жағдайындағыдай, желілінің бір жеріндегі қосылудың бұзылуы жұмысты бірден тоқтатады. «Шина» желісіндегі деректердің қауіпсіздігі «Сақина» желісіндегідей, оның осал тұсы – бүкіл желінің деректері әр желілік компьютерден өтеді.

Айдина мынау калай

1. Егер компьютерлер бір кабельдің бойында қосылып тұрса мұндай топология шина деп аталады.

Сурет. 1. «шина» типінің желісі

Шина топологиясының желісінде мәліметтер желіге тек бір компьютермен уақыттың бір сәтінде беріледі.

Ақпаратты алушының ақпаратты берушінің және берілген ақпараттың мекен-жайы көрсетілген электрлік сигналдар түрінде беріледі. Берілетін ақпаратты барлық компьютерлер «естиді», бірақ оны тек алушының мекен-жайы сәйкес келетін ғана қабылдайды. Ақпаратты беру кезінде қалған компьютерлер мәліметтерді бере алмайды, олар тек желіні «тыңдап» және берудің аяқталуын күтеді. Желі «босаған» кезде (мәліметтерді беру аяқталғанда), бірінші, болып ақпаратты берем деушілер өзінің ақпаратын беруді бастайды.

2. Шина – пассивті топология, онда компьютерлер желі бойынша беріліп жатқан мәліметтерді беріп, тыңдайды, бірақ оларды күшейтпейді, сондықтан желілік кабельдің ұзындығы және желідегі компьютерлердің саны сигналдың өшуімен шектелген. Активті топологияларда компьютерлер мәліметтерді күшейтеді және оларды ары қарай желі бойынша береді.

3. Шина типіндегі желілерде желінің жұмыс істеу қабілеттілігін бұзушылыққа әкелетін кабельдің екі шетінде сигналдың көп бөгеуілдер пайда болады. Электрлік сиганладрдың бейнесінің алдын алу үшін кабельдің шеттерінде осы сигналдарды бойына сіңіретін «терминаторлар» қойылады. Кабельдің екі үзігін қосу үшін «BNC-баррел-конектор», деп аталатын арнайы ауыстырғыш қолданылады, кабельді аяқтау үшін «BNC-конектор» ажыратқышы қолданылады, ал компьдердің екі кабелін көрші компьютерлерден желілік платаға қосу үшін «BNC-T-конектор» қызмет етеді.