3 Пәнді оқу бойынша әдістемелік нұсқаулық Жұмыстарды орындау мазмұны

Жумыс түрі

Жұмыстың орындалуына дайындалу мазмұны

Дәрістерге қатысу

Студенттердің өзіндік дайындықтарына арналған тақырыптар

Дәрісті қарастыру

Тәжірибелік сабақтарға қатысу

Теориялық сұрақтарға дайындық

Тапсырмаларды орындау

Бақылау жумыстарын орындау (сырттай оқу түріне арналған)

Теориялық және практикалық материалдарды менгеру

Нұсқа бойынша тапсырмаларды орындау

Межелік бақылау жұмыстарын тапсыру

Межелік бақылау сұрақтарын қарастыру

Емтихан

Емтихан сұрақтарын қарастыру

Тақырып сұрақтары

- баға нарық категориясы ретінде;

- баға белгілеудің әдістемесінің ғылыми негіздемесі;

- бағаның функциялары;

- баға белгілеудің мақсаттары;

- баға белгілеу принциптері;

- баға белгілеу үрдісі: әдістемесі, маңызы.

Негізгі түсініктер

Баға – бұл тауар құнының ақшалай көрінісі;нақты ұсыныс пен сұраныстың ара қатынас.

Баға белгілеу – бағаның тауарлар мен қызметтерге баға белгілеу процесі. Баға белгілеудің моделдері: нарықтық, мемлекеттік.

Баға функциялары:өлшенгіш, салыстырмалы, төлем құралы, ақпараттық, әлеуметтік, сыртқыэкономикалық, есептік, ынталандырушы, бөлуші, реттеуші.

Баға белгілеу үрдісі: әдістемесі, маңызы. Нарықтық баға белгілеу шарттарындағы кәсіпорын: баға белгілеу бойынша жұмысты ұйымдастыру мен реттеу.

Баға белгілеу принциптері: сұраныс пен ұсыныс заңдарының талаптарын сақтау, ішкі және әлемдік бағалардың ара байланысы, ауылшаруашылығы және басқа да салалар арасындағы бағалық пааритетті сақтау.

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- баға жүйесінің түсінігі;

- бағаның құрылымдық элементтері;

- баға жүйесінің құрылымы;

- бағаның классификациясы, олардың критерилері және қасиеттері.

Негізгі түсініктер

Баға жүйесінің құрылымы: көтерме бағалары, құрылыс өнімдерінің бағалары, сатып алу бағалары, бөлшектік бағалар, көлік пен байланыс тарифтері.

Бағаның әртүрлі блоктарының арасындағы арабайланысы мен арақатынасы.

Тауар қозғалысы кезеңдеріне қатысты баға құрылымы: кәсіпорынның көтерме бағасы, өнеркәсіптің көтерме бағасы, бөлшектік баға.

Әдебиет

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- бағаға әсер ететін сыртқы факторларды талдау;

- бағаға әсер ететін ішкі факторларды талдау;

- шығындар және олардың түрлері;

- бағалық және бағалық емес бәсекелестік;

• - бағаларды мемлекеттік реттеу;

- баға мен тұтынушының сатып алынған заттарының арасындағы байланыс.

Негізгі түсініктер

Бағаға әсер ететін сыртқы және ішкі факторларды талдау: шығындар, тұтынушылар, бәсекелестер, өтім каналының қатысушылары, мемлекет. Бәсекелес ортаның негізгі түрлері:бағаны нарықпен бақыланатын орта; бағаны бін немесе бірнеше фирмалармен бақыланатын орта; бағаны мемлекет арқылы бақылайтын орта.

Баға белгілеудің мемлекеттік негізгі бақылау әдістері: жоғарғы және төменгі деңгейдегі бағаны бекіту; бағаларды бақылау; нормативті рентабельділікті регламенттеу.

Сатыпп алушылардың негізгі түрлері: экономды, персонифиционалды, этикалы, апатикалы.

Сатып алушылардың бағаға сезімталдығы: 10 эффек.

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- тауар мен қызметке қалыптасатын баға белгілеу;

- баға белгілеудің шығын әдістері;

- параметрлік әдістер;

- бәсекелестікке бағытталған әдістер.

Негізгі түсініктер

Шекті шығындарды талдау – баға белгілеу стратегиясын жасап шығаруға және негіздеуге қажетті шарт.

Бағаны анықтайтын ежелден келе жатқан әдіс – толық шығындар; инвестиция рентабельділігі.

Әдебиет

[1-7]

Тақырып сұрақтары

- баға саясаты және фирманың бағалық стратегиясы;

- бағалық стратегияны әзірлеу кезеңдері;

- баға саясатының түрлері.

Негізгі түсініктер

Фирманың баға саясаты – фирманың экономикаға қалыптасуын қамтамасыз.

Баға саясаты – фирманың жоспарланған уақытта максималды пайда табу үшін,бағаны бірнеше варианттардан тандау .

Бағалық стратегияны әзірлеу кезеңдері: алғашқы ақпаратты жинақтау, стратегиялық талдау, стратегияның құрылуы.

Бәсекеге қабілеттілік саясаты – нарыққа шығу, географиялық саясат.

Баға белгілеудің ассортименттік саясаты: «теру», «комплект», «номиналадан жоғары», «имидж».

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- бағалардың ынтамен өзгеруі;

- жеңілдіктер жүйесін қолдану;

- жеңілдіктер түрлері ;

- баға белгілеудегі тәуекел;

- инфляция шарттарында баға.

Негізгі түсініктер

Баға белгілеу тактикасы – ағымдағы бағаны коррекциалау.

Баға ауысудың сыртқы және ішкі салдары.

Бағаның төмендеу және жоғарылау проблемалары.

Жеңілдіктер түрлері: қолмақол төлеу үшін, маусымдық, бонусты, Сатып алудың үлкен көлеміне жеңілдіктер: некумулятивтік және кумулятивтік жеңілдктер.

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- өндірістік – техникалық бағыттағы өнімге баға белгілеудің негізгі мәселелері;

- жанармай-энергетикалық, металлургиялық, машинажасау, көлік кешенінде баға белгілеу;

- сметалық құжаттардың құрылымы. Бағаны құрылыс-монтаждық жұмыстарға белгілеу;

- агроөнеркәсіптік кешен жүйесінде баға белгілеуа: баға жүйесі, бос сатып алу бағалары;

- тауарлар мен қызметтерге бөлшектік бағалар;

- баға белгілеу позициясымен тұтыгушы тауарларының құрылымы;

- тұтыну тауары мен қызметіне баға белгілеудің спецификалық приемдері;

- тұтыну тауары мен қызметіне баға белгілеу

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- дүниежүзілік бағалар түсінігі;

- дүниежүзілік бағалардың негізгі түрлері;

- дүниежүзілік бағаларды құрудың негіз құрушы факторлары;

- халықаралық келісім-шарттардың бағалары.

Негізгі түсініктер

Дүниежүзілік баға – халық аралық нарықтық деңгейде тауарлар бойынша келісім жүргізілетін баға.

Дүниежүзілік бағаларды құрудың негіз құрушы факторлары: өндіріс шығындары және айналымдар, сұраныс пен ұсыныс арсындағы қатынас және олардың баға белгілеудегі реттеуші ролі. Дүниежүзілік бағалардың құрылуына және қозғалысына әсер ететін басқа факторлар: инфляция, саяси өзгерістер, спекуляция, валюталық курс.

Әдебиеттер

[1-5]

Тақырып сұрақтары

- сыртқы сауда бағаларын құрудың негізгі принциптері;

- экспорттық және импорттық тауарларға ұлттық және сыртқы сауда бағаларының жүйесі;

- сыртқы сауда бағалары және олардың классификациясы;

- экспорттық және импорттық тауарларға ішкі бағалар, оларды құрудың принциптері мен әдістері.

Негізгі түсініктер

ҚР сыртқы сауда саясаты, кедендік пошлина, кедендік тариф, кедендік құн, импорт, экспорт.

Экспорттаушы тауарларға бағаларды құру ережелері.

Импортталынатын тауарларға бағаларды құру ережелері.

Әдебиеттер

[1-5]