4.8 Жартылай өткізгішті түрлендіргіштердің энергетикалық көрсеткіштерін жоғарылату әдістері.

Жартылай өткізгішті түрлендіргіштердің негізгі кемшіліктері қарастырылған: төменгі қуат коэффициенті және қозғалтқыштарда олардың орамдарынан өтетін токтарда жоғарғы гармоникалық болғандықтан жоғарғы шығындар. Жартылай өткізгішті түрлендіргіштердің энергетикалық көрсеткіштерін жоғарылату бойынша барлық белгілі құралдар және ұсыныстар осы кемшіліктерді жолаға немесе басуға арналған. Қозғалтқыштар орамдарында шығындарды төмендету (2.22) және (2.24) өрнектерден жоғары гармоникалық токтар үшін оларды шектеудің екі түрі бар екені көрініп тұр: жоғарғы гармоникалық кернеулердің амплитудаларын азайту және қозғалтқыш орамдарының тізбектерінде индуктивті кедергілерді көбейту.

Индуктивті кедергіні жасанды түрде көбейту тек тұрақты ток тізбектерінде ғана қолданылады. Түзеткіштер үшін индуктивті сүзгілерді есептеу әдістемесі [7]-де келтірілген. Түрлендіргіштердің айнымалы токтары жағында токтар пулсациясын тегістеу үшін реактивті элементтерді қосу олардың тиімділігі аз болғандықтан қолданылмайды.

Сондықтан айнымалы токтың қозғалтқыштарының орамдарында жоғарғы гармоникалардан шығындарды азайтудың жалғыз амалы ретінде түрлендіргіштердің кірісінде токтарды немесе кернеуді қалыптастыру болады.

Фазалардың саны (2.21)-ге сай ұлғайған кезде төменгі ретті номерлері бар жоғарғы гармоникалық құраушылар жоғалады. Бұл екі есе әсер береді: жоғарғы гармоникалықтың амплитудалары азаяды және қозғалтқыштың орамдарының индуктивті кедергілері ұлғаяды.

Шим белге түрлендіргіштерде АД орамдарында синусоидалы токтарды құруға болады.

Фаза санының және шим түрлендіргіштерінің санының көбеюі әмбебап әдістер болып табылады.

Электржетектің қуат коэффициентін көтеру.

Энергетикалық көрсеткіштердің анализі кезінде фазалы басқаруы бар түрлендіргіштердің төменгі қуат коэффициентіне көңіл аударылды. Ол А басқару бұрышына тәуелді. Сондықтан түрлендіргіштер басқарудың мүмкін болатын бұрышпен жұмыс істеуіне қол жеткізуі керек. Ол үшін олар кернеу бойынша артық қорсыз таңдалуы керек. Себебі энергетикалық тұрғыдан ол зиянды.

Соңғы уақытта автономды интерварлары бар жиілікті түрлендіргіштерде(жт) басқарылмайтын түзеткіштер қолданыла бастады. Бұл жт АД-ның фазалы басқаруы бар түрлендіргіштер базасында ПИ сияқты жұмыс режимін іске асыруға мүмкіндік береді.

Қуат коэффициентін жақсарту үшін жасанды коммутациясы бар теристорлы түрлендіргіштер толығымен басқарылатын теристорлы және транзисторлы түрлендіргіштерді қолданған дұрыс. Мұндай түрлендіргіштер қазіргі уақытта теориялық дайндау және элементарлы зерттеу сатысында тұр.

Электр энергиясын тұтынушылардың қуат коэффициентін жақсарту сондай-ақ шина тұтынушымен жалпы арнайы қондырғыларды қолдану арқылы мүмкін болады. Бұл қондырғылар филторлы компенсациялаушы деген атқа ие болды, себебі ол бірінші гармоникалық құраушының жиілігінде реактивті қуатты компенсациялауды және жоғарғы гармоникалықты сүзгілеуді қамтамасыз етеді.

Түрлендіргіштердің реверсивті сұлбаларында шығынды төмендету.

Мұндай түрлендіргіштерде қосымша шығындардың туындауы теңестіру топтарының пайда болуымен байланысты. Теңестіру токтары қозғалтқыш орамдары жоқ контурлар бойынша өтеді, сондықтан олар тиімді жұмысты орындауға қатыспай түрлендіргіштердегі шығынды көбейтеді. Бұл шығындар бөлінген басқаруы бар реверсивті түрлендіргіштерде жоқ, ол кезде жұмыс істемейтін комплект бекітіледі және теңестіру токтары ағу үшін тізбекті үзеді.