2.8. Конденсацияланған күй

1. Рентген сәулесінің спектрінің ерекшеліктері қандай?

Рентгендік сәулеленудің спектрлік құрамын зерттеу, оның спектрі күрделі құрылымға ие және электрондардың энергиясынан калай тәуелді болса, дәл солай анодтың материалынан тәуелді екенін көрсетеді. Спектр бірыңғай спектр шекарасы деп аталатын лямбда минимум шекарасымен шектелетін бірыңғай спектрлердің енгізілуімен және бірыңғай спектрлердің фонында пайда болатын сызықтық спектрлермен сипатталады.

Зерттеулер бірыңғай спектр анодтың материалынан мүлде тәуелді емес екенін көрсетті, ал керісінше ол бомбалаушы анод электрондардың энергиясымен анықталады.

Яғни классикалық сәулелену теориясы бойынша, қозғалыстағы зарядтардың тежелуі кезінде сәулелену бірыңғай спектрмен жүру керек.

2. Атомдық спектрлердің ерекшеліктері қандай?

Атомдық спектрлер – сызықтық, белгілі бір толқын ұзындығымен және қарапайым атомдар үшін спектрлік серияларға топталуымен сипатталатын жеке спектрлік сызықтардан тұрады.

3. Молекулалық спектрлердің ерекшелігі қандай?

Молекулалық спектрлер, шығару және жұтудың оптикалық спектрлері, сонымен қатар, еркін немесе нашар байланысқан молекулаларға жататын комбинациялық сәуле шашырауының оптикалық спектрлері

4. Дюлонг және Пти заңдары

Бұл жылусыйымдылықтың тұрақтылық заңы. Эмпирикалық заң. Осы заңға байланысты қатты денелердің молярлық жылусыйымдылығы бөлме температурасында 3R-ге жақын. С_v=3R. Мұндағы R- универсал газ тұрақтысы.

5. Эйнштейн мен Дебайдың кванттық жылусыйымдылығының негізгі айырмашылықтары?

Эйнштеинның жылусыйымдылығының кванттық теориясы жылусыйымдылықтың температурадан тәуелділігін эксперимент жүзінде көрсету мақсатымен 1907 жылы ашылды, теорияны дайындау кезинде Эйнштеин келеси болжамдарға сүйенди:

* Кристалдық тордағы атомдар озин бир-биримен байланыспайтын гармоникалық осцилляторлар сияқты ұстайды.

* Барлық осцилляторлардың тербелу жиілігі бірдей болады

* 1 моль заттағы осцилляторлардың саны 3Na-ға тең.

* Олардын квантталу энергиясы ε=nhω

Эйнштеинмен ұсынған модельге байланысты абсолюттік ноль температурада жылусыйымдылық жоғарғы температурада о-ге ұмтылады, керісінше, Дюлонг-Пти заңы орындалады. Алайда Эйнштеиннин теориясы эксперименттин корсетилимимен сайкес келмеди, әсіресе, осцилляторлардың тербеліс жиілігінің теңдігіне байланысты болжамы. Аса дәл теорияны 1912 жылы Дебай ашты. Дебайдың моделі кристалдық торлардың тербелісін квазибөлшектер фонондардың газы ретінде қарастырады. Бұл модель Т³-ке тура пропорционал төменгі температурадағы жылусыйымдылықты дәл көрсетеді.

6. Дебайдың сипаттаушы температурасы

Дебай температурасы – берілген қатты денедегі тербеліс модаларының қозуы жүретін температура. Температураның одан әрі өсуі тербелістің жаңа модаларының пайда болуына алып келмеиді,ал керісінше амплитудалардың өсуіне алып келеді. Тербелістің орташа энергиясы температура өскен сайын артады.

Дебайт температурасы – қатты денелердің көптеген қасиеттерін (жылусыйымдылық, электрөткізгіштік жылу өткізгіштік) сипаттайтын заттың физикалық константасы. Дебай температурасы келеси формуламен анықталады: ???