Викторина 9 География и история родного края

1. Сколько областей насчитывается на территории Белоруссии? Назовите их. (Шесть областей: Минская, Витебская, Гомельская, Могилевская, Гродненская, Брестская)

2. В каком году была образована Витебская область? (15 января 1938г)

3. С какими тремя государствами граничит Витебская область? (Литва, Латвия, Россия)

4. В какой части Белоруссии расположена Витебская область? (В северной части)

5. Назовите область Белоруссии, которая имеет наибольшую протяженность с запада на восток. (Витебская)

6. Назовите самый западный район Витебской области. (Поставский)

7. Какие белорусские города расположены на реках:

а) Западная Двина, Витьба, Лучеса? (Витебск)

б) Западная Двина и Полота? (Полоцк)

8. Назовите административные районы города Витебска. (Первомайский, Октябрьский, Железнодорожный)

9. Какая самая крупная река протекает через Витебскую область, откуда берет свое начало и куда впадает? (Западная Двина, Волдайская возвышенность, Балтийское море)

10. Где в Витебске находится самое крупное месторождение доломитов в Европе ? (г.п. Руба)

Викторина 10 Растения – друзья туриста

1. Как в лесу обойтись без мыла? (Мыло могут заменить трутовики, "собачье мыло", зола, мыльнянка)

2 .Чем чистить зубы в лесу? (Древесным углем, мятой, расщепленной веточкой сосны, ели, дуба)

3. Как спастись от комаров? (Дымовая завеса, ветка луговой ромашки, запах гвоздики, черемухи)

4. Какое дерево избавляет ноги от пота, запаха, трещин? (Кора дуба)

5. Ягоды этого растения отбеливают кожу лица, делают ее упругой.

(Земляника лесная )

6. Сок этого растения используют вместо йода, для выведения бородавок, настоем из листьев умываются, моют голову. (Чистотел)

7. Листья и корни этих растений используют от боли при ушибе. (Лопух, подорожник)

8. Листья этого растения обжигают нас. Весной его используют на суп. Голову мыть его отваром - волосы растут. (Крапива - кровоостанавливающее, витаминное средство, ускоряет рост волос)

9. Волосы, вымытые в отваре этого растения, приобретают золотистый оттенок, а при умывании - кожа становится нежной, бархатистой. Назовите его. (Цветы ромашки)

10. Масло этого растения втирают в кожу головы, чтобы волосы лучше росли. (Репейное масло

Гульня-віктарына “Беларускія гарады”

Куржалаў А.В, загадчык аддзела

1. Назавіце самы старажытны горад Беларусі. (Полацк)

2. Горад Полацк узнік на землях крывічоў ці дрыгавічоў? (Крывічоў)

3. Якая рака дала назву Полацку? (Палата)

4. У якую буйную раку ўпадае Палата непадалёку ад Сафійскага сабора ў Полацку? (У Заходнюю Дзвіну)

5. Пад якім годам упершыню згадваецца ў летапісе Полацк? (Пад 862 г.)

6. Полацк упешыню згадваецца ў старажытным летапісе “Аповесць мінулых …”. (гадоў)

7. Жыхары старажытнай Оршы - гэта аршанцы, старажытнага Віцебска -віцьбічы. А як называлі жыхароў старажытнага Полацка? (Палачане)

8. На беразе якой буйной палескай ракі размешчаны горад Тураў? (На беразе Прыпяці)

9. Назавіце самую вялікую беларускую раку, прытокам якой з’яўляецца Прыпяць. (Дняпро)

10. Дзе бярэ пачатак Прыпяць: у Польшчы, Беларусі ці ва Украіне? (Ва Украіне)

11. Горад Тураў узнік на землях дрыгавічоў ці радзімічаў? (Дрыгавічоў)

12. Назва горада Турава паходзіць ад наймення рэчкі Туры ці ад імя князя Тура? (Ад імя князя Тура)

13. Пад якім годам упершыню згадваецца ў летапісе Тураў? (Пад 980г.)

14. Ці існуе зараз у лясах Беларусі дзікая жывёла тур? (Не)

15. Вынішчаны каля 400 гадоў таму дзікі звер тур адносіўся да пароды быкоў ці гіганцкіх кабаноў? (Быкоў)

16. Якую назву ў старажытных летапісах мае сучасная сталіца нашай Радзімы: Меньск ці Мінск? (Меньск)

17. Які горад старэйшы па часе згадкі ў летапісе: Тураў ці Мінск? (Тураў)

18. Пад якім годам упершыню згадваецца ў летапісе Мінск? (Пад 1067г.)

19. Які горад узнік раней: сталіца нашай радзімы Мінск ці сталіца Расіі Масква? (Мінск)

20. Мінск упершыню згадваецца ў летапісе ў сувязі са славутай бітвай князя Усяслава Чарадзея. На якой рэчцы адбылася гэтая бітва? (На Нямізе)

21. Узгадай імя млынара, ад якога, згодна падання, паходзіць гістарычная назва горада Мінска. (Менеск)

22. Ці існуе зараз рэчка Менка, ад наймення якой, на думку некаторых вучоных, паходзіць гістарычная назва Мінска. (Так)

23. Узгадайце рыбу, ад назвы якой нібыта паходзіць найменне ракі Менкі. (Мень)

24. Як па-руску гучыць назва рыбы мень: «щука», «окунь» ці «налім»? (Налім)

25. Перайменаванне Менска ў Мінск адбылося да Кастрычніцкай рэвалюцыі 1917 года ці пазней, у часы існавання СССР? (У часы СССР)

26. У якім годзе, згодна летапіснага падання, быў заснаваны Віцебск? (У 974 г.)

27. На беразе якой буйной ракі размешчаны Віцебск? (Заходняй Дзвіны)

28. Як называюць Заходнюю Дзвіну нашы суседзі - латышы? (Даўгава)

29. Куды цячэ дзвінская вада: з Віцебска ў Полацк ці наадварот - з Полацка ў Віцебск? (З Віцебска ў Полацк)

30. Як гучыць назва нашага з вамі роднага горада ў старажытным летапісе: Віцебск ці Витьбеск? (Витьбеск)

31. Ад наймення якой ракі паходзіць назва горада Віцебска? (Віцьбы)

32. Віцьба з’яўляецца левым прытокам Заходняй Дзвіны ці правым? (Левым)

33. Якая яшчэ рэчка, акрамя Віцьбы, упадае ў Заходнюю Дзвіну ў Віцебску? (Лучоса)

34. Лучоса - гэта левы ці правы прыток Заходняй Дзвіны? (Левы)

35. У якое мора ўпадае Заходняя Дзвіна? (У Балтыйскае)

36. Заходняя Дзвіна бярэ пачатак на тэрыторыі Расіі, Беларусі ці Латвіі? (Расіі)

37. Закончыце фразу “Віцебск, як і Полацк, размяшчаўся ў старажытнасці на знакамітым гандлёвым шляху з варагаў у …”. (Грэкі)

38. На зямлі якога старажытнага славянскага племені ўзнік горад Віцебск? (Крывічоў)

39. Якая кіеўская княгіня, згодна звестак позняга летапісу, заснавала Віцебск? (Вольга)

40. Магілёў узнік раней ці пазней за Мінск? (Пазней)

41. На якой буйной рацэ размешчаны Магілёў? (На Дняпры)

42. У якое мора ўпадае Дняпро? (У Чорнае)

43. Дзе бярэ пачатак Дняпро: у Беларусі ці ў Расіі? (У Расіі)

44. Як завецца земляны пагорак над старажытным пахаваннем нашых продкаў? (Курган)

45. Паводле падання, Магілёў узнік ля старажытнага кургана, які назвалі “Магілай льва”. А ці вадзіліся ў тыя далёкія часы ў беларускім краі сапраўдныя дзікія львы? (Не)

46. Пахаванне якога легендарнага дняпроўскага разбойніка людская пагалоска ахрысціла “Магілай ільва”? (Машэкі)

47. Хто забіў Машэку? (Былая нявеста)

48. Узгадайце прыбярэжную гару ў Магілёве, у назве якой адлюстравана памяць пра Машэку. (Машэкаўка)

49. Назва якога сучаснага беларускага горада ў старажытным летапісе гучыць “Гомій”? (Гомеля)

50. На беразе якой буйной ракі размешчаны горад Гомель? (Сож)

51. Дзе бярэ пачатак Сож: на тэрыторыі Расіі ці Беларусі? (У Расіі)

52. У якую раку ўпадае Сож? (У Дняпро)

53. Сож з’яўляецца левым ці правым прытокам Дняпра? (Левым)

54. Які ручай - Змяюка ці Гамяюк - упадае ў Сож у межах сучаснага Гомеля? (Гамяюк)

55. Гомель узнік на землях дрыгавічоў ці радзімічаў? (Радзімічаў)

56. Які горад, згодна летапісных звестак, старэйшы: Мінск ці Гомель? (Мінск)

57. Слова “Гомель” мае пачатак “Гом-“, а заканчэнне “-мель”. Што, згодна падання, дало назву гораду Гомелю — пясчаная мель ці гоман прыбярэжных дрэў? (Мель)

58. Які сучасны беларускі горад у старажытных летапісах мае назву “Бярэсце”? (Брэст)

59. Які горад, згодна летапісных звестак, старэйшы: Мінск ці Брэст? (Брэст)

60. Брэст узнік на землях дрыгавічоў ці радзімічаў? (Дрыгавічоў)

61. З якім дрэвам, згодна падання, звязана паходжанне старажытнай назвы горада Брэста? (З бярозай)

62. Як па-беларуску гучыць назва бярозавай кары? (Бяроста)

63. Брэст размясціўся на берагах Прыпяці ці Заходняга Буга? (Заходняга Буга)

64. Які сучасны беларускі горад у старажытных летапісах мае назву “Гародня” ці “Горадзен”? (Гродна)

65. Назва “Гародня” паходзіць ад слова “агарод” ці ад слова “агароджа”? (“Агароджа”)

66. На беразе якой ракі размешчаны горад Гродна? (Нёмана)

67. У якое мора ўпадае Нёман? (У Балтыйскае)

68. Які горад, згодна летапісных звестак, старэйшы: Мінск ці Гродна? (Мінск)

69. Асноўнае насельніцтва старажытных беларускіх гарадоў складалі рамеснікі ці земляробы? (Рамеснікі)

70. Як па-руску гучыць назва рамесніцкай прафесіі “каваль”? (“Кузнец”)

71. Археолагі часам знаходзяць у зямлі рэшткі вырабаў рамеснікаў-шаўцоў. А што шылі прадстаўнікі гэтай прафесіі? (Абутак)

72. З якога прыроднага матэрыялу стваралі свае вырабы ганчары? (З гліны)

73. Па-руску “портной”. А як гучыць па-беларуску назва гэтай рамесніцкай прафесіі? (Кравец)

74. “Цясляр” - гэта назва спецыяліста па будаўніцтве хат ці па вырабе музычных інструментаў? (Спецыяліста па будаўніцтве хат)