14. Т. Әбдікәкімов поэзиясы.

15. Х. Ерғалиев поэмаларындағы тарихи тұлғалар

Хамит Ерғалиев поэма жазудың шебері.

Ақын поэмалары әртүрлі адамдарға арналып, қоғамның қилы кезеңдерінсуреттеген..

1. "Оралдағы отты кун" (1956) поэмасында азамат соғысында аты аңызға айналған Чапаевты, оның майдандас серіктерін жырлады.

2. "Аңыз ата" (1965) поэмасын украин халқының ұлы ақыны Тарас Шевченкоға арнады.

Кеңес үкіметі кезінде төңкерісшіл большевиктерге жақын идеяларының жақтанушы ретінде бағаланған. Патша үкіметіне қарсы шыққаны үшін, оны алдыменен Орынбор облысының Ор қамалына отырғызған, кейін сол облысқа қараған. Қазақ даласына -Маңғыстауға айдап тастаған. Айдауда Гогольге, Жуковскийге шағым хаттарын жазады. Айдаудан соң, Тургеневпенжиі кездеседі. Суретші ретінде де тарихта қалған. Орыс әдебиетіне де үлес қосқан. Бірақ ең бастысы, әрине, украин әдебиетінің "жарық жұлдызы" болғаны, украин халқының санасын оятуының ұлттық нышаны болып саналады.

3. Ал "Құрманғазы"(1962) поэмасында қазақ халқының ұлы композиторы Қ.Сағырбаевтың, Құрманғазы туралы поэмасы күйлерді аоэмада дәлдәкпен бере білу «айжан қыз» «көбік шашқан Замана зобалаңы Құрманғазыны да от-жалынымен шарпып бағады. Оның "Түрмеден қашқан", "Кісен ашқан", "Ертең кетем", "Бозқаңғыр", "Пәбескі", "Терезеден-есіктен", "Бозшолақ", "Бұқтым-бұқтым", "Не кричи, не шуми", "Арба соққан", "Аман бол, шешем, аман бол" сияқты күйлері замана басқа салған зобалаңның бір-бір бекеті сияқты. Ол қатал тағдырдың кез келген талқысына өнерімен жауап беріп, өнерімен белгі қалдырып отырғаны поэмадан анық көрінеді

4. "Күй дастан" (1970) поэмасында академик композитор А.Жұбановтың бейнесін жасады. Бұл туындыдан А.Қ.Жұбановтың мұрындық болуымен қырқыншы жылдары ұйымдастырылған ғылыми экспедиция сексенінші жылдарға дейін Қазақстанның түкпір-түкпірінен 10 мыңдай ән-күй нұсқаларын жинағанын көреміз Сол арқылы қазақтың кәсіпқой халық композиторларының өмір дерегін жинастырып, шығармаларын нотаға түсіріп, одан соң кәнігі әнші-күйшілерге үйрету арқылы халықтың рухани игілігіне айналдыруда теңдессіз еңбекқорлық пен іскерліктің үлгісін Ахмет Қуанұлының өзі көрсетіп отырды. Поэмада композитор бейнесі жан жақты ашылып, қайраткер ретінде де суреттеледі.

16. Ә. Тәжібаев поэзиясындағы Сырдария, Сыр өңірі тақырыптары

«СЫРДАРИЯ» өлеңі Сыр бейнесі Қарт ана ретінде көрінеді. Өзге ақындардай туған жер емес анасы Сырдариясы. Десе де балаларының жетістігінен түлеген ананың шашында ақ та жоқ.	Сырдың суы қарт анам, Сенсің мені әлдилеген. Жасарыпсың қадірлі ана Ақ түспепті шашыңа. Емшегіңнен сүт кетпепті, Жетсең дағы жасыңа.
Салыстыра отырып айтылған ой: өзге мықты ақындарды санамалап келіп оларды мықты еткен өз өзендері, ал Сыр да өз алыбын туғандығын көрсеткен. Және анасы баласына қалай үміт артса баласы да соншалықты дәрежеде өз тілегін білдіруде. Адамзаттың тіршілігне жарық берген ананың перзенті де осал болмасына бел байлағандай көрінеді.	Сен де маған, жаным ана, Днепрдей жарық бер. Қол жетпеген көк жұлдызын, Құшағыма алып бер. Сол кезде де, жаным ана, Өзіңменен тең болам. Сырда туған Сырдың ұлы, Жаңа Гейне мен болам.

«СЫР ЖЫРЛАРЫ» өлеңі Өлең құрлысы, ұйқасы,көркемдік ерекшелігі	Сегіз ұсақ бөлімнен тұрады. Ұйқасы он бір мен жеті буынның арасында болып келеді. Кейіптеу, теңеу, метафора кездеседі.
Ақын мен Сыр өңірі Сонымен қатар демеушісі ақынның: Таза перзенттік махаббат:	Сырым менің - сырласым Секілді едік бала күнгі құрдасым. Ұшырғансың Алатауға мені өзің, Деп биіктен Әбділдашым шырқасын Сағынамын көрмесем Шаңы менен ылайын.
Балалық шақ пен естеліктер Түс ретінде суреттеледі, Ақын үшін сыр елі балалығының бастауы мен қайнары:	Дәл өңімдей баяғым. Тай қып мініп жүремін Нағашы атам таяғын. Босайды екен көңілің Туған жерге келгенде: Көрініп тұр жып-жылы Көп тырнаған шеңгел де.
Сыр өңірі қасиетті мекен, қасиеті ! туған топырағы.	- Атуға сен қимадың ба? - Қимадым. Туған жердің кұстарын да сыйладым.
Ұрпақ жалғастығы, өмір бесігі.	Алар күтіп әжелер де алдыңнан Арқалаған баласының баласын. Көрейін деп бала күнгі сырласын, Келеді әне кемпірден бір құрдасым,
Қимастық сезімі	Сүрт көзіңді деппін оған суланған, Күлген болам кісідей-ақ қуланған. Өз көңілімді қайтсем екен қиналған, Өз көзімді қайтсем екен буланған?
Үміттер мекені