3.Өлшеуіш құралдардың санақ құрылғыларының түрлері. Оларды жасаудың тәсілдері.

1. Цифрлық өлшеу аспап – аналогты кіру сигналды дискретті шығу сигналға өзгертетін және оны санды түрде көрсететін аспап.

Цифрлық өлшеу аспаптың ең жай түрі, уақыт түрленгіш бар санды аспап.Мұндай аспаптың жұмысы өлшеніп жатқанкернеуді уақыт аралыққа, ал одан кейін санды код түріне түрлендіруге негізделген. Уақыт түрлендіру санды вольтметр уақыт түрлендіру ұңғылау және интегралды санды вольтметрге бөлінеді.

Уақыт өзгерту ұңғылау әдіс,терістігі -0,05...0,2% тең, ал бұл ең дәлді электромеханикалық аспаптардың қатарында болады,жай,арзан,төменгі және орташа дәлдік санды вольтметрлерде (В7-16) қолданылады.

Уақыт өзгерту интегралды санды вольтметр өлшеу аналог интегралды жасайтын жоғары дәлдік санды вольтметрлерде (В7-16) қолданылады.

Цифрлық өлшеуіш аспаптардың келесі ерекшеліктері бар:

- жоғары дәлдікпен өлшеу;

- өлшенген мәндері сақтау,тасымалдау және оларды ЭЕМ-ға кіргізу мүмкіндіктері;

- пайдаланудың оңтайлаған;

Цифрлық аспап өлшейті не оған пропорционалды шаманы квантау принципіне негізделген. ЦА көрсеткіші цифрлық формада беріледі.

ЦА-ның құралым схемасы.

Rцск- цифрлық-санақ құрылғысының разряд саны.

№2 БИЛЕТ

2. Жоғары (вч) және өте жоғары (свч) жиіліктегі, қуатты өлшеудің жылулық әдістері. Болометрлер, терморезисторлар және термотүрлендіргіштер.

Куатты олшейт!н куралдарда артурл! Физикалык принцип тер колданады : жылу лык, термоэлектрл!к жане пондермотор лык.Жылулык принциппен олшегенде терморе зисторда тарайтын ООЖ-куат электрл!к кедерг!ге турленд!р! лед!. Куатты олшеу уш!н терморезистордын ек! тур! колданады: болометрлер жане термисторлар. Болометрлер деп шыны баллоннын !ш!не орналаскан вльфрамнан не пластинадан жасалган кыска ж!н!шке сымдЫ айтады, ал баллоннан шыгатын сымдар жуан болып келед!.

Болометр: а)-конструкциясы, б)-сипаттамасы.

Болометрд!н баскы сипаттамасы болып онын кедерг!с! мен онда тарайтын куаттын ара-катынасы саналады.Rő=ƒ(P)

Термистордын кедерг!с!н олшеу (демекш!, куатты олшеу) уш!н коп!рл!к схема колданады. Сонда коп!р схемасынын б!р ыЙыгына болометр, ал калган ыйыктарга терморезистордын кедерг!с!не (жумыс нукткс!нде) тен туракты резисторлар косылады. Тек кана осы жагдай гана коп!р схемасынын сезг!шт!г! жогары болады.

Куатты олшеуге арналган онайлатылган терморезисторлык коп!рл!к схема.

3.Электр және радио өлшеулер. Анықтамалары, арналулары және өлшеу нәтижелері

Электрбайланыстада өлшеудің атқаратын жумысы өте маңызды. Мысалы, радио-байланыс не радиохабар жуйелерінің және телевиденияның үздіксіз жумыс істеуі үшін істеп турған қурылғылар түралы және радио тасымалдау түралы үнемі ақпарат болу керек. Бул ақпаратты керекті шамаларды өлшеу нәтижесінде алүға болады.

Радиотехникалық өлшеуге келесі көрсетілген тарамдар жатады; тоқты, кернеуді және қуатты кең ауқындағы жиілікте өлшеу; өлшеуіш сигналдық генераторларды зерттеу; электрондық осциллографтар; фазаның ығысуын өлшеу; модуляцияның және сызықты емес бурмаланудың параметрлерін өлшеу; жыйнақты не таралымды параметрлері бар радио-тізбекті өлшеу; электромагниттік өрістің кернеулігін және радиобөгеуілдерді өлшеу.

Электр өлшеулер дегеніміз-физикалық шамалардың электр өлшеулер жүйесі арқылы алынған өлшеуді айтады.

Радио өлшеулер дегеніміз-физикалық шамалардың радио өлшеулер жүйесі арқылы алынған өлшеуді айтады.

№3 БИЛЕТ