2 Жергілікті жерді сандық моделдеу

Жергілікті жерді сандық моделдеу (ЦММ) әр түрлі кодты белгілермен белгіленетін және үшөлшемді координаталары белгілі жергілікті жердің нүктелерінің байланысын айтады. Олар табиғи ерекшелігімен, шарттары мен объектілерімен жергілікті жерде аппроксимациялау үшін арналған.

ЦММ –нің сәйкес нүктелері арасындағы байланысты кодты белгі сипаттайды.

Жалпы ЦММ-бұл көп қабатты модель, ол міндетіне байланысты жеке сандық моделдермен (қабаттармен) бейнеленеді: жер бедері, ситуациялық ерекшеліктер, грунтты, гидрогеологиялық, инженерлі-геологиялық, гидрометрологиялық жағдайларға , технико экономикалық көрсеткіштерге және басқада жергілікті жердің ерекшелігіне байланысты.

Автоматтандырылған жобалау жүйесінде функцияны бөлу инженер-жобалаушымен, компъютер және басқада автоматизациялау құрылғыларының арасында байланысы болады. Сондық әр түрлі инженерлік міндеттерді құрылыста шешкенде инженер оған керекті топографиялық карталар мен пландармен жұмыс істейді. Ол компъютердің жжергілікті жер учаскесінің сандық және математикалық моделдерімен жұмыс істейді.

Инженерлік зерттеулердің соңғы қорытындысы САПР деңгейінде жобалау үшін, ірі масштабты топографиялық пландар алуға себеп болады. Және де ЦММ-де біріңғай координаталық жүйеде жергілікті жердің ауданын алу болып табылады. Бірақ есте сақтау керек ірімаштабты топографиялық пландардың толық мағлұматты ақпаратынан ЦММ –нің ақпараттық жүйесі үлкен болады.

ЦММ және МММ-ді автоматизирленген жобалау үшін (трасса өсі бойынша бойлық профиль, көлденең профиль, инженерлі-геологиялық тіліктер және т.б.) керекті шартты ақпаратты алу үшін қолданады.

Сандық және математикалық моделдердің мүмкіндігі инженерлік объектілерді жобалау мүмкіндігін өзгертіп жіберді.

Сызықтық инженерлік объектілердің (автомобилдік, орманжолдық, каналдар, коммуникация және т.б.) құрылысының соңғы қортындысының зерттеуі жергілікті топографиялық планды алуды салыстырмалы нұсқаулардың трассасы мен сандық модельдің рельефі және сол жергілікті жердің алаңының геологиялық құрылымының жалпы координаталық жүйесін жобалау болып табылады. ЖЖСМ және осы негіздегі жергілікті жердің математикалық моделін (ЖЖММ) соңғы қорытындысы жүйелік, автоматизацияланғын барлық бәсекелес жобалауды сызықтық құрылыстардын трассасының нұсқаларын табамыз. ЖЖСМ-ны алудын еңбек шығыны жобалауға керекті мәліметті (трасса осі жерінің профилі, жердің профилінің көлденені, геологиялық қималар және т.б.) бірнеше оңдаған рет топографиялық пландарды қолданудағы мәліметті алумен салыстырғанда қысқарту және бұрыңғы технологиялардың стереоскопиялық моделін алу.

Сандық моделдің рельефі және жергілікті жердің геологиялық құрылысының қиын рельефке байланысты, жергілікті жердің ситуациялық ерекшелігіне, өңдеудің тәсілін зерттеу, жобалау есептері, қазіргі уақыттағы геодезиялық приборлардың парктың болуы, геофизикалық жер бетінің асты бақылау құралдары автоматизациялық және есептеу техникасы ЖЖСМ ең әр түрлі үрдістердің көмегімен құру.

Әр түрлі ЖЖСМ сұрақтарын өңдеу үшін үлкен мөлшердегі зерттеулер арналған. Осыған байланысты ЖЖСМ үш үлкен топқа бөлінеді: статистикалық, күнделікті және күнделікті емес.