120. Сабаќтас ќўрмалас сґйлемніѕ тїрін аныќта

Бўлаќты таудан арна аќса, теѕіз болар аяєы.

A) Ќарсылыќты баєыныѕќы

B) Шартты баєыныѕќы

C) Ќимыл-сын баєыныѕќы

D) Маќсат баєыныѕќы

E) Мезгіл баєыныѕќы

121.Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді тап

А) Кїн салќын болєанмен, жатаќхана жылы.

В) Жаз шыќса, жер кґктейді.

С) Студенттер тїгел келмегендіктен, сабаќ басталмады.

Д) Жўрт сїйсінетіндей етіп, ол јн салды.

Е) Біз оќу їшін, Алматыєа алыстан келдік.

122.Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді тап

А) Бўлт болса да, жаѕбыр жауєан жоќ.

В) Ол кеткелі, біз оны кґргеніміз жоќ.

С) Сен келсеѕ, киноєа барар едік.

D) Меніѕ бойым ґскенмен, ойым піскен жоќ.

E) Тыѕдаушылар сїйсінетіндей, ол јн салды.

123.Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді тап

А) Меніѕ бос емес екенімді біле тўра, кґмекке шаќырасыѕ.

В) Таѕертеѕ ерте тўрып, мен дене шыныќтыру жаттыєуларын орындаймын.

С) Кїн ашыќ болса, студенттер ґзенге балыќ аулауєа барады.

D) Јкесініѕ рўќсаты бола тўра, Гїлнјр Байжанды їйіне тїсірмеді.

E) Шешесі жўмыстан келгенге дейін, ќызы тамаќ пісіріп ќойды.

124. Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді тап

А) Оќу ќиын болса да, ґте жаќсы оќитын студенттер кґп.

В) Ґзеннен су ішіп, бўзаулар шґлдерін ќандырды.

С) Кїз болєанда, ќўстар жылы жаќќа кетеді.

D) Басым ауырєан соѕ, жиналыстан сўранып кеттім.

Е) Абайдыѕ јкесі ќатігез болєанмен, шешесі ќайырымды адам болатын

125.Cґйлемніѕ ќай тїрі?

Анардыѕ бойы ґскенмен, ойы піскен жоќ.

А) Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас сґйлем.

В) Шартты баєыныѕќы сабаќтас сґйлем.

С) Себеп баєыныѕќы сабаќтас сґйлем.

D) Ќимыл-сын баєыныѕќы сабаќтас сґйлем.

Е) Маќсат баєыныѕќы сабаќтас сґйлем.

126. Ќимыл-сын пысыќтауышы бар сґйлемді кґрсет

А) Сіздіѕ жолдасыѕыз ќатесіз дўрыс жаза ала ма?

В) Ќазаќ тілін ќашаннан бері їйреніп жїрсіз?

С) Сыртта не бар?

D) Бїгін таѕертеѕ ўшаќќа тез мініп, жоєары кґтерілдік.

Е) Јуелі нешінші жаттыєуды орындадыѕыз?

127. Ќимыл-сын баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді аныќта

А) Бїркіт жоєары-тґмен ўшып, бір ќанатын сабалап ќаша берді.

В) Еѕбексіз ауырса емі табылмайды.

С) Атын ќаќпа алдына ќалдырып, Ќайрат їйге ќарай кетті.

D) Біреу зјбір етсе, сен сабыр ет.

Е) Тґрт екіге бґлінеді.

128.Ќимыл-сын баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем дегеніміз не?

А) Басыѕќы сґйлемдегі іс-ќимылдыѕ ќалай орындалєанын білдіреді.

В) Басыѕќы сґйлемдегі іс-ќимылдыѕ себебін білдіреді.

С) Басыѕќы сґйлемдегі іс-ќимылдыѕ мезгілін білдіреді.

D) Басыѕќы сґйлемдегі іс-ќимылдыѕ жїзеге асу, аспауын білдіреді.

129.Сабаќтас ќўрмалас сґйлемніѕ ќай тїрі

Орман алќабында кїн нўры молынан тґгіліп, айнала тґѕіректі ќўс јуендері баурап алєан.

А) Ќимыл-сын баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем

В) Ќарсылыќты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем

С) Себеп баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем

D) Шартты баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем

Е) Маќсат баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлем

130.Ќимыл-сын баєыныѕќы сабаќтас ќўрмалас сґйлемді тап

А) Јнуардыѕ сґзін тыѕдаєандай болып, мен їндемей отыра бердім.

В) Олар їйден шыќќанда, кїн де бата бастады.

С) Ќыс келе тўра, ќар жаумады.

D) Тапсырманы орындаєанда, бес алар едіѕ.

Е) Ол артына ќарамастан, ќалыѕ аєашќа жїгіріп кетті.

131.Тїсіндірмелі салалас ќўрмалас сґйлемге тјн белгілерді тап

А) Жай сґйлемдері жјне, да, де, та,те жалєаулыќ шылаулары арќылы байланысады

В) Бірінші жай сґйлемде кґбінесе сілтеу есімдіктері мен сілтеу мјнді сґздер (мынаны, мынау, сол, сонша, соншалыќ, сондай) болады

С) Жай сґйлемдердіѕ ара жігіне ќос нїкте не сызыќша ќойылады

D) –са, -се+жіктік жалєауы арќылы жасалады

Е) алайда, дегенмен жалєаулыќтары арќылы байланысады

132.Салаластыѕ тїрін ажырат

Ґзініѕ шираќтыєында шек жоќ: аєыны јжептеуір судыѕ иіріміне ќойып кетеді.

А) Тїсіндірмелі

В) Ыѕєайлас

С) Ќарсылыќты

D) Себеп-салдар

Е) Кезектес

133.Тїсіндірмелі салалас ќўрмаласты тап

А) Оныѕ жазасыныѕ тїрі сол: їйден тырќыратып ќуып шыєады

В) Бґжей – ќалыѕ Жігітектіѕ адамы.

С) Соны Ербол біліп ќоймасын деп, Јзімбай јдейі їндемеді.

D) Нўрым ќамшыны да босатпады,– басќа соєар деп ќауіптенді.

Е) Меніѕ артымнан бір ќыз туады да, јке-шешем атын Балтуєан ќояды.

134.Тїсіндірмелі салалас ќўрмаласты тап

А) Келгендердіѕ бјрі разы болсын деп, жан-тјні ќалмай ќалбалаќтауда.

В) Риза болєаны соншалыќ – бетімнен сїйе берді.

С) Жаугершілікте ата-анасы басќа жаќќа ауып кетті де, бала меніѕ ќолымда ќалды.

D) Сен тілмен айтсаѕ, мен жїрекпен айттым.

Е) Баяу ескен жел бірде басылады, бірде жасыл шґптердіѕ бастарын аќырын єана ырєайды.

135.Тїсіндірмелі салалас сґйлемді кґрсет

А) Енеѕ болса тілек етеді, ал мен болсам бўйрыќ айтам.

В) Ешкім їндемеді, ґйткені бўндаєы кісілердіѕ бјрі де ќарт јйелдіѕ дауысын білетін.

С) Ќўр јдеппен жымиєаны болмаса, Абай оныѕ сґзін аѕєарєан жоќ.

D) Жїрек ќобалжып, бас айналды.

Е) Ґмірдегі кґп кїнніѕ бјрі бірдей емес: бір кїн елеусіз ґте шыєады, кейбір кїн ґлгеніѕше есіѕде ќалады.

136.Маќсат баєыныѕќы сабаќтасты тап

А) Келгендердіѕ бјрі разы болсын деп, жан-тјні ќалмай ќалбаќтауда.

В) Мал етініѕ асылдануы сондай – майы аузыѕа салдырмайды.

С) Жаќсы ўстаздыќ етсеѕ, болашаќта тірек табарсыѕ.

D) Шай жиналысымен, ќонаќтарды Мырзаш шаќырып јкетті.

Е) Жаѕбыр жауып, кїн суыќ болды.

137.Маќсат баєыныѕќы сабаќтастыѕ жасалу жолдарын кґрсет

А) – а , – е

В) –дыќтан, – діктен

С) –маќ, -мек болып

D) –йынша, – йінше

Е) –ып, – й

138.Маќсат баєыныѕќы сабаќтасты тап

А) Жол кґрсетпек болып, достарымыз бізді ќаладан бірнеше километр шыєарып салды.

В) Сеніѕ алдыѕда екі-аќ жаєдай бар, не сабаќты жаќсы їлгеруіѕ керек, не оќуды тастап ауылєа кетуіѕ керек.

С) Олжабектіѕ сасќаны сонша – орнынан атып тўрды.

D) Кґктемніѕ ўзаќќа созылуы да біздерге жайлы тиіп тўрєан жоќ: кґбініѕ киімі жеѕіл, алыс фермаларда жўмыс істей алмайды.

Е) Балалы їй базар, баласыз їй мазар.

139.Маќсат баєыныѕќы сабаќтасты тап

А) Амантай їйден тез киініп шыєып, автобусќа келіп отырды.

В) Ќараша айы жаќындады, біраќ јлі суыќ тїспеді.

С) Олаќтыќ жаман, одан да салаќтыќ жаман.

D) Біресе жаѕбыр жауып, біресе ќар жауды.

Е) Тўрмыс жаќсы болу їшін, еѕбек ґнімді болуы керек.

140. Сабаќтас сґйлемніѕ тїрін аныќта

Абыз шежіре айту їшін, ел-жўрт мўраєаты, тарихынан білімдар болуы ќажет.

А) Себеп баєыныѕќы

В) Маќсат баєыныѕќы

С) Шартты баєыныѕќы

D) Ќарсылыќты баєыныѕќы

Е) Мезгіл баєыныѕќы

141.Ќарсылыќты салаласты кґрсет

A) Ќуаныштыѕ жаны да таза, ары да таза.

B) Ол ґлеѕ айтайын деп еді, дауысы шыќпай ќалды.

C) Кїн суыќ, їй жылы.

D) Бїгін киноєа барасыѕдар ма, јлде сабаќќа дайындаласыѕдар ма?

E) Мўќата сґйлеген Шўєылдыѕ сґзін Хакім де естіді, біраќ бўл сґзді ол кек тўтќан жоќ.

142.Ќарсылыќты салаласты кґрсет

A) Абай енді байќады: јкесі сґзін аяќтап келеді екен.

B) Оныѕ ќорыќќандыєы сондай – не айтып, не ќойєанын білген жоќ.

C) Кґзі жўмулы, біраќ бетінде јсем кїлкініѕ табы бар.

D) Шыєанаќтікі де дўрыс: кґптіѕ ќамы єой айтќаны.

E) Кїн бўлттанып-аќ тўр еді, алайда жауа ќоймады.

143.Ќарсылыќты салаластыѕ жалєаулыќтарын кґрсет

A) я, немесе, болмаса, јлде.

B) сондыќтан, егер, сол себепті.

C) біраќ, дегенмен, алайда, ал.

D) жјне, таєы, јрі, да, де.

E) сонда да, сґйтсе де, ґйткенше.

144. Ќарсылыќты салаласты кґрсет

A) Малды не жерден сўрау керек, не аќќан терден сўрау керек.

B) Оларды жазыќсыз сґгуге болмайды: ќыз ўзату оѕай емес.

C) Жиналыс бітті,– халыќ тарамай отырып ќалды.

D) Сґз осымен бітті де, екеуі айрылып кетті.

E) Теѕіз тынышталды, біраќ ешнјрсе кґрінбейді.

145.Ќарсылыќты салаласты кґрсет

A) Жалт ќарап еді, есінен тана жаздады, айдай сўлу бір ќыз жымиып кїліп тўр.

B) Не єылым жоќ, немесе еѕбекте жоќ.

C) Суєа ау салуєа рўќсат жоќ, біраќ жыртќыш балыќтарєа ќармаќ ќўрєызады.

D) Манастыѕ жыры да айтылып бітті, аєарып таѕ да атты.

E) Ыстыќтыќты салќындату їшін суыќ су ќолдануды барлыєымыз да маќўлдаймыз, біраќ Польшадаєы Врацлав политехникалыќ институтыныѕ єалымдары осы жаєдайда ыстыќ суды ќолданудыѕ ґте пайдалы екенін аныќтады.

146.Кїрделі баяндауышты тап

A) Болат отынєа аєаш жарды

B) Білегі жуан бірді жыєады, білімі толыќ мыѕды жыєады.

C) Мўрат диссертациясына материал жинап жїр.

D) Салиќа ќырман басына келді.

E) Самат біздіѕ институттыѕ кґркем јдебиет їйірмесіне жиі келіп жїр.