12. Шәкәрім шығармасын табыңыз.

A) "Оянған өлке".

B) "Қалқаман-Мамыр".

C) "Ақбілек".

D) "Батыр Баян".

E) "Абай жолы".

13. ²Егемен Қазақстан² газетінің 1920 жылдардағы атын көрсетіңіз.

A) ²Орда².

B) ²Еңбекші қазақ².

C) ²Кедей сөзі².

D) ²Тіршілік².

E) ²Әдебиет майданы².

14. Ш.Айтматовтың «Ерте қайтқан тырналар» хикаятында: «Тырнаның ерте қайтқаны жақсы ырым, биыл егін бітік шығады екен!» деген жолдарды кімнің айтқанын табыңыз.

A) Ергеш.

B) Еркінбек.

C) Сұлтанмұрат.

D) Төреаға.

E) Анатай.

15. Тасқа жазылған көне дастандарды табыңыз.

A) ’’Диуани лұғат ат-түрік’’.

B) ”Күлтегін”, ’’Тоныкөк’’.

C) Қорқыт ата.

D) ’’Құдатғу біліг’’.

E) ’’Мұхаббат-наме’’.

16. Алдар Көсенің шайтанды алдауына арналған аңыздарды сюжеті мен құрылысы жағынан әңгіменің қандай түріне жатқызуға болатынын көрсетіңіз.

A) Күлдіргі әңгіме.

B) Шытырман оқиғалы.

C) Қайғылы әңгіме.

D) Діни әңгіме.

E) Қорқынышты әңгіме.

17. Жыраулар толғауында көп кездесетін өлең үлгісін анықтаңыз.

A) Эпиграмма, арнау жырлары.

B) Қара өлең.

C) Бейне өлең.

D) Баллада.

E) Ән өлең.

18. Жиембет жырау қай ханның тұсында өмір сүргенін белгілеңіз.

A) Тәуке хан.

B) Жәңгір хан.

C) Қасым хан.

D) Абылай хан.

E) Есім хан.

19. Ы.Алтынсариннің жастарға бата ретінде жазған шығармасын белгілеңіз.

A) «Өнер-білім бар жұрттар»

B) «Қыпшақ Сейітқұл»

C) «Асыл шөп»

D) «Таза бұлақ»

E) «Кел, балалар, оқылық!»

20. "Оқ тиіп он үшімде, ой түсіріп,

Бітпеген жүрегімде бар бір жарам".

А.Байтұрсынов осы жолдарды жазуға мәжбүр болған себебін анықтаңыз.

A) Ел мұңы.

B) Әкесінің ұсталуы.

C) Оқуға еріксіздігі.

D) Кедейлік.

E) Ғашықтық.

21. Сұлтанмахмұттың балалық шағы өткен жерді табыңыз.

A) Ақтөбе.

B) Көкшетау.

C) Атырау.

D) Өскемен.

E) Павлодар.

22. «Күйші» поэмасындағы кейіпкерді табыңыз.

A) Жамал.

B) Сұлушаш.

C) Айша.

D) Қарашаш.

E) Лағыл.

23. Ғ.Мүсіреповтің ’’Қазақ солдаты’’ романы 1945 жылы алғаш қандай атпен жарық көрді?

A) ’’Ақлима’’.

B) ’’Ботагөз’’.

C) ’’Жұмбақ жалау’’.

D) ’’Қазақ батыры’’.

E) ’’Қазақ айнасы’’.

24. Диалог дегеніміздің не екенін табыңыз.

A) Кейіпкердің мінезін, дүниеге көзқарасын суреттеу.

B) Сөздерді қарама-қарсы мағынада, кекесін мағынасында қолдану.

C) Шығарма кейіпкерлерінің өзара кезектесе сөйлесуі.

D) Әдеби шығарманың оқиғасын желілі түрде көркемдеп әңгімелеу.

E) Табиғат көркін суреттеу.

25. Құтбтың Низамиден аударған дастаны қалай аталатынын табыңыз.

A) ’’Ақиқат сыйы’’.

B) ’’Мухаббат-наме’’.

C) ’’Хұсрау-Шырын’’.

D) ’’Хисса-сул әнбия’’.

E) ’’Кодекс куманикус’’.

26. Шортанбай Қанайұлының төмендегі өлең тармақтарында не айтылғанын анықтаңыз:

Бай кедейді көрмейді,

Кедей байға ермейді.

Қызметін бір күн қылмаса,

Майлы сорпа бермейді.

A) Қазақ аулындағы тап жігінің ашылғандығы.

B) Табиғаттың тамаша көрінісі.

C) Бостандықтың туғандығы.

D) Өнер, оқу, білім.

E) Әйелдер теңсіздігі.

27. «Ботагөз» романының ақырында Ботагөздің атқан таңды қарсы алған жерін табыңыз.

A) Бурабай көлінің ортасындағы діңгек таста.

B) Сексенкөлдің ортасындағы діңгек таста.

C) Шалқар көлінің ортасындағы діңгек таста.

D) Шортанды көлінің ортасындағы діңгек таста.

E) Қалың орман ортасында.

28. Бенжамен Матиптің ²Қазақ - неткен ғажайып халық² деген пікірі қай шығарманы оқығаннан кейін туындағанын көрсетіңіз.

A) Ғ.Мүсірепов ²Қазақ солдаты².

B) С.Мұқанов ²Ботагөз².

C) М.Әуезов ²Қилы заман².

D) Ғ.Мұстафин ²Миллионер².

E) М.Әуезов ²Абай жолы².

29. «Көшпенділер» трилогиясының бас қаһарманын анықтаңыз.

A) Әке.

B) Әйелдер.

C) Халық.

D) Ерлер.

E) Ана.

30. Қ.Жұмаділовтің «Қаздар қайтып барады» әңгімесінде Байтас шалдың шекарадан жалғыз өту себебін белгілеңіз.

A) Балалары туған жерге кетіп қалған.

B) Балаларын ұстап алып, түрмеге қамап тастаған.

C) Балалары жоқ адам.

D) Балалары туған жерге қайтқысы келмеген.

E) Балалары болған, бірақ қайтыс боп кеткен.

32 нұсқа

1. Махамбет ақынның өлеңін табыңыз.

A) «Ғылым таппай, мақтанба».

B) «Қызғыш құс».

C) «Керей қайда барасың».

D) «Жал – құйрығы қаба деп».

E) «Жанбота».

2. А.Байтұрсынұлының ынтымаққа, бірлікке шақыратын мысал өлеңін көрсетіңіз.

A) «Жетісу суреттері».

B) «Жұртыма».

C) «Сағындым».

D) «Аққу, шортан һәм шаян».

E) «Пайғамбар».

3. С. Мұқанов жұмысшы факультетін (рабфак) қай қалада бітіргенін табыңыз.

A) Орск.

B) Орынбор.

C) Алматы.

D) Қызылорда.

E) Шымкент.

4. Мына жолдарды айтқан қай пьесаның кейіпкері екенін табыңыз.

«Өз көңілімді барласам, дүниенің бәр дос. Жарқыраған күн де дос, тұнжыраған түн де дос…Сауық құрам - ән сүйем, саят құрам – сән сүйем, жалын ұрам – жар сүйем.»

A) «Қарагөз» - Сырым.

B) «Ақан сері - Ақтоты» - Ақан.

C) «Қыз Жібек» - Төлеген.

D) «Айман-Шолпан» - Арыстан.

E) «Еңлік-Кебек» - Кебек.

5. М. Мақатаевтың өмір сүрген жылдарын табыңыз.

A) 1835 – 1865 ж.ж.

B) 1894 – 1938 ж.ж.

C) 1845 – 1904 ж.ж.

D) 1804 – 1846 ж.ж.

E) 1931 – 1976 ж.ж.

6. Хайуанаттар туралы ертегіні табыңыз.

A) «Аққудың күйі»

B) «Түлкі, аю, қойшы»

C) «Ер Төстік»

D) «Керқұла атты Кендебай»

E) «Тұлпар»

7. Қазақ ауыз әдебиетіндегі жаңа әйел, саналы қыз образын белгілеңіз.

A) Айман

B) Қамар сұлу

C) Шолпан

D) Баян сұлу

E) Сұлушаш

8. Таза мінсіз асыл тас,

’’Су түбінде жатады.

Таза мінсіз асыл сөз,

Ой түбінде жатады’’

Үзінді кімдікі екенін белгілеңіз.

A) Асан қайғы.

B) Ақтамберді.

C) Шалкиіз.

D) Доспамбет.

E) Қазтуған.

9. Ы.Алтынсарин құрастырған «Қазақ хрестоматиясының» алғашқы беті қандай өлеңмен ашылғанын табыңыз.

A) «Интернатта оқып жүр»

B) «Өзен»

C) «Шәкірт ойы»

D) «Өнер-білім бар жұрттар»

E) «Кел, балалар, оқылық!»

10. Абай: “Талаптың мініп тұлпарын,

Тас қияға өрледің,”- деп кімге айтатынын табыңыз.

A) Мағауияға.

B) Әбдірахманға.

C) Құнанбайға.

D) Оспанға.

E) Ақылбайға.

11. Шәкәрімнің музыка зерттеушісі А.В.Затаевич нотаға түсіріп алған әнін табыңыз.

A) «Жастарға».

B) «Бостандық туы жарқырап».

C) «Бұл ән бұрынғы әннен өзгерек».

D) «Ақындарға».

E) «Дүние мен өмір».

12. Міржақып Дулатов Түркістан республикасының «Ақ жол» газетіне қай жылдары қызметте болғанын белгілеңіз.

A) 1925 ж.

B) 1927 ж.

C) 1926 ж.

D) 1930 ж.

E) 1920 ж.

13. Сюжеттің анықтамасын белгілеңіз.

A) Оқиғалар арасындағы байланыс.

B) Адамның сырт бітімін суреттеу.

C) Бір адамның ұзақ сөзі.

D) Оқиғаның мезгілін, орнын көрсету.

E) Оқиға не оқиғалар жиынтығы.

14. XІX ғасырдың ІІ жартысында және ХХ ғасырдың басында қазақ халқымен тығыз әдеби байланыста болған туысқан халықтарды белгілеңіз.

A) Орыс, қарашай.

B) Ұйғыр, тәжік, чуваш.

C) Татар, қырғыз, өзбек.

D) Түрік, құмық.

E) Қарақалпақ, араб.

15. Орхон-Енисей өзендері аңғарынан табылған тастағы дастандарды белгілеңіз.

A) «Оғыз-наме».

B) «Диуани лұғат ат-түрік».

C) «Диуани хикмет».

D) «Құдатғу біліг».

E) «Күлтегін», «Тоныкөк».

16. ’’Алдар Көсе’’ аңызында майдың орнына қандай зат салынатынын анықтаңыз.

A) Сүйек.

B) Тулақ.

C) Ет.

D) Тезек.

E) Құрт.

17. Қазақ халқының ауыз әдебиетін зерттеген қай батыр жазушы екенін белгілеңіз.

A) Мәлік Ғабдуллин.

B) Қасым Қайсенов.

C) Бауыржан Момышұлы.

D) Талғат Бигелдинов.

E) Рахымжан Қошқарбаев.

18. «Балаларыма өсиет» өлеңінің авторын табыңыз.

A) Шалкиіз.

B) Жиембет.

C) Ақтамберді.

D) Қазтуған.

E) Шернияз.

19. Бұқар жыраудың шығармасын табыңыз.

A) “Жиырма деген жасыңыз”

B) “Қамыстың басы майда, түбі сайда”

C) “Күмбір, күмбір кісінетіп”

D) “Асқар, асқар, асқар тау”

E) “Мұнар күн”

20. Баймағамбет сұлтанмен қақтығысқан ақынды табыңыз.

A) Шернияз.

B) Шәңгерей.

C) Алмажан.

D) Мұрат.

E) Бекболат.

21. ’’Жас жүрек’’ (1917 ж.) кімнің өлеңі екенін белгілеңіз.

A) М.Сералин.

B) С.Торайғыров.

C) С.Дөнентаев.

D) М.Әуезов.

E) С.Көбеев.

22. ...Бұрынғы өткен күніңді,

Берейін жырлап елге, анам.

Көргеніңді бүгінгі

Жаз, жаз, қалам, тер қалам...

Үзінді қай поэмадан алынғанын белгілеңіз.

A) ’’Гималай’’.

B) ’’Альбатрос’’.

C) ’’Күйші’’.

D) ’’Дала’’.

E) ’’Күй’’.

23. Ағасының қалыңдығын алып қашып әкеліп беретін бала туралы жазылған Ғ.Мүсірепов шығармасын табыңыз.

A) «Этнографиялық әңгіме.»

B) «Кездеспей кеткен бір бейне».

C) «Боранды түнде».

D) «Ананың анасы».

E) «Боранда».

24. Мақал-мәтелдерде көп қолданылатын көркем өрнектің атауын табыңыз.

A) Синтаксистік параллелизм.

B) Интонация.

C) Теңеу.

D) Саз.

E) Ырғақ.

25. Ежелгі дәуір әдебиеті неше кезеңге бөлінетінін табыңыз.

A) Үш.

B) Алты.

C) Бес.

D) Төрт.

E) Сегіз.

26. Жерге қарай мал бітіп,

Малға қарай құт болмақ.

Қонысынан мал тайса,

Құты кетіп жұт болмақ, - деген кім, табыңыз.

A) Шортанбай

B) Мұрат

C) Төле би

D) Дулат

E) Әйтеке би

27. «Зар заман», «Бала зары», «Насихат» шығармаларының авторын табыңыз.

A) Шәкәрім Құдайбердіұлы.

B) Әбубәкір Шоқанұлы.

C) Шортанбай Қанайұлы.

D) Мағауия Абайұлы.

E) Мұрат Мөңкеұлы.

28. Ш.Уәлиханов 1857 жылы кімнің ұсынысымен орыс географиялық қоғамының толық мүшесі болғанын белгілеңіз.

A) Г.Н.Потанин.

B) Ф.М.Достоевский.

C) С.Ф.Дуров.

D) Семенов-Тян-Шанский.

E) И.Н.Березин.

29. Қ.Мұхамеджанов қандай жазушымен бірігіп пьеса жазғанын табыңыз.

A) О.Сүлейменов.

B) Ә.Әбішев.

C) Ғ.Мүсірепов.

D) Ш.Айтматов.

E) М.Әуезов.

30. Қ.Жұмаділовтің «Қаздар қайтып барады» әңгімесіндегі Байтас шал тау асып,шекара бұзып, туған жерге өтісімен не істегенін табыңыз.

A) Отырып тамақ ішті.

B) Жер ананы құшақтап сүйе берді.

C) Ата-бабалар зиратына құран оқыды.

D) Ауылдағы адамдарға жолықты.

E) Шекарашыларға берілді.

33 нұсқа

1. Махамбет ақынның әкесінің атын табыңыз.

A) Зұлқарнайын.

B) Жәңгір.

C) Өтеміс.

D) Исатай.

E) Бекмағамбет.

2. Ы. Алтынсариннің отырықшылыққа, егіншілікке үгіттеген әңгімесін табыңыз.

A) «Талаптың пайдасы».

B) «Атымтай Жомарт».

C) «Әке мен бала»

D) «Қыпшақ Сейітқұл».

E) «Бай баласы мен кедей баласы»

3. «Өтеген батыр» дастанының авторын табыңыз.

A) С.Сейфуллин.

B) І.Жансүгіров.

C) Б.Майлин.

D) М.Жұмабаев.

E) Ж.Жабаев.

4. Сәбит Мұқановтың туған жерін табыңыз.

A) Оңтүстік Қазақстан облысы, Мақтарал ауданы.

B) Алматы қаласы.

C) Батыс Қазақстан облысы, Орда ауданы.

D) Солтүстік Қазақстан облысы, Преснов ауданы.

E) Шығыс Қазақстан облысы.

5. «Оянған өлке» романының авторын табыңыз.

A) Ж. Аймауытов.

B) М. Жұмабаев.

C) Ә. Сәрсенбаев.

D) С. Мұқанов.

E) Ғ. Мүсірепов.

6. Қожа Ахмет Яссауидің кітабы қалай аталатынын анықтаңыз.

A) ’’Диуани хикмет’’.

B) ’’Оғыз-нама’’.

C) ’’Мұхаббат-наме’’.

D) ’’Құдатғу біліг’’.

E) ’’Кодекс-Куманикус’’.

7. Жаманға «Аяз би» деген атты кімнің қойғанын көрсетіңіз.

A) Нағашысы.

B) Әкесі.

C) Анасы.

D) Бес ханның елі.

E) Уәли бай.

8. Алпамыс еліне қайтқанда жылқыны бағып жүрген кім екенін белгілеңіз.

A) Алпамыс.

B) Тортай.

C) Байбөрі.

D) Жәдігер.

E) Құлтай.

9. Абайдың өлеңін көрсетіңіз.

A) ’’Арғымаққа оқ тиді’’.

B) ’’Өнер-білім бар жұрттар’’.

C) ’’Жазғытұры’’.

D) ’’Әкеме’’.

E) ’’Өзен’’.

10. «23 жоқтау», «Тіл жұмсар», «Оқу құрал» еңбектерінің авторын табыңыз.

A) Ш.Құдайбердіұлы.

B) Ж.Аймауытов.

C) М.Дулатов.

D) А.Байтұрсынұлы.

E) М.Жұмабайұлы.

11. ’’Қалың мал’’ романында: ’’Байдың қатыны өлсе,- төсегі жаңғырар, кедейдің қатыны өлсе,- басы қаңғырар’’ дегендей, басы қаңғырады дейтін жарлы емессің, мал берсең, қызын біреу өзі-ақ әкеп тастар,’’- деп жұбату айтушы кім екенін белгілеңіз.

A) Амантай.

B) Серғазы.

C) Қарағұл.

D) Итбай.

E) Ауыл ақсақалдары.

12. Қалқам, мен Лермонтов, Пушкин де емен,

Есенинмін демедім ешкімге мен.

Қазақтың қара өлеңі – құдіретім,

Онда бір сұмдық сыр бар естілмеген, - деген үзінді Мұқағалидың қай өлеңінен екенін белгілеңіз.

A) «Анау – аспан, мынау – бақ».

B) «Қара өлең».

C) «Мен таулықпын».

D) «Фантазия».

E) «Поэзия».

13. Мінездеменің ерекшелігін анықтаңыз.

A) Шығармаға қатысушының мінезін, дүниеге көзқарасын

сипаттау.

B) Екі адамның өзара кезектесе сөйлеуі.

C) Оқиғаның болған жерін көрсету.

D) Табиғат көркін суреттеу.

E) Шығарманың оқиғасын желілі түрде көркем әңгімелеу.

14. «Көшпенділер» атты тарихи трилогияның екінші бөлімі қалай аталатындығын табыңыз.

A) «Қатерлі өткел».

B) «Жанталас».

C) «Алмас қылыш».

D) «Ғашықтар».

E) «Қаһар».

15. Алдар көсе аңызында: - Естіген өтірік, көрген шындық,- деп айтатын кейіпкерді табыңыз.

A) Кемпір.

B) Бізбикеш.

C) Хан.

D) Алдар.

E) Бай.

16. Асан қайғының елді аралауына не себеп болғанын белгілеңіз.

A) Шұрайлы жер іздеу.

B) Саяхат жасау.

C) Өлеңдерін тарату.

D) Игі жақсыларды жинау.

E) Өзінің кәсібі.

17. Алғаным Әли ағаның қызы еді,

Қас арудың өзі еді.

Маңдайы күнге тимеген,

Желге шашын үрмеген,- деген жолдар қай жыраудың өлеңінен алынғанын анықтаңыз.

A) Қазтуған.

B) Асан қайғы.

C) Доспамбет.

D) Шалкиіз.

E) Бұқар.

18. Бұқар жыраудың өмір сүрген жылдарын табыңыз.

A) 1675-1768 жж.

B) 1670-1730 жж.

C) 1465-1560 жж.

D) 1668-1781 жж.

E) 1706-1778 жж.

19. «Мен едім Исатайдың Шерниязы» деп, өзін Шернияз ақын кімге таныстыратынын табыңыз.

A) Махамбетке.

B) Бөкей ханға.

C) Баймағамбет сұлтанға.

D) Ел-жұртқа.

E) Жәңгір ханға.

20. С.Торайғыровтың «Кім жазықты» романындағы жаңашыл қыздардың аттарын табыңыз.

A) Раушан, Күлтай.

B) Аппақай, Күлтай.

C) Зылиха, Рысты.

D) Қамар, Жамал.

E) Жаңыл, Жәмила.

21. Қазақ поэмасына психологиялық талдау нақтылығын әкелген, оқиғалар тізбегіне баяндауды суреттеумен үйлестіруді жүзеге асырған І.Жансүгіровтің шығармасының атын табыңыз.

A) ’’Қырманда’’.

B) ’’Егінші’’.

C) ’’Көкшетау’’

D) ’’Тоғысу’’.

E) ’’Күйші’’.

22. Оқиғаның болатын орны, мерзімі қалай аталатынын анықтаңыз.

A) Экспозиция.

B) Пролог.

C) Шешім.

D) Кульминация.

E) Эпилог.

23. ²Өз басым өзге елге сапарға шыққанда өзіммен бірге алып жүрер екі түрлі ұлттық асылым бар: бірі - ²Манас², бірі - М.Әуезовтің ²Абай жолы², - деген пікірдің авторын көрсетіңіз.

A) З.Қабдолов.

B) Ш.Айтматов.

C) М.Шаханов.

D) Ғ.Мүсірепов.

E) С.Мұқанов.

24. О.Бөкейдің туған жерін есіңізге түсіріңіз.

A) Шығыс Қазақстан Қатонқарағай ауданы.

B) Семей. Абай ауданы.

C) Ақтөбе. Ырғыз ауданы.

D) Павлодар. Баянауыл ауданы.

E) Қызылорда. Қазалы ауданы.

25. Сайф Сараидың «Гүлстан бит-туркі» неше тараудан тұратынын белгілеңіз.

A) Он.

B) Жиырма.

C) Сегіз.

D) Он екі.

E) Алты.

26. Мәтелді табыңыз.

A) “Бірлік болмай, тірлік болмас”

B) “Ат – ер қанаты”

C) “Ырыс алды - ынтымақ”

D) “Көппен көрген ұлы той”

E) “Жердің сәні - егін”

27. Тарбағатай тауынан

Тоқсан сала қосылып,

Тоғыз өзен түйісіп,

Ақтың төмен жосылып ... – деген үзінді қай өлеңнен алынған, табыңыз.

A) «Арқалық аясында»

B) «Жетісу суреттері»

C) «Аягөз , қайда барасың?!»

D) «Тарланым»

E) «Толағай»

28. "Зар заман" өкілдері кімдер екенін анықтаңыз.

A) Сәкен, Ілияс, Бейімбет.

B) Шортанбай, Дулат, Мұрат.

C) Сұлтанмахмұт, Міржақып, Мағжан.

D) Қалижан, Ғафу, Мұқағали.

E) Ыбырай, Абай, Шоқан.

29. Шоқан Уәлиханов қай жылы Қырғыз елін зерттеу экспедициясына қатысқанын көрсетіңіз.

A) 1851 ж.

B) 1850 ж.

C) 1853 ж.

D) 1855 ж.

E) 1856 ж.

30. «Ойым – у, өмірім – су, үмітім – бу» тіркестерінде Шәкәрім қандай көркем тәсілді қолданғанын белгілеңіз.

A) Метафора.

B) Антитеза.

C) Гипербола.

D) Эпитетті метонимия.

E) Теңеу.

34 нұсқа

1. Махамбет қай ханның тұсында өмір сүрген, белгілеңіз.

A) Абылай хан

B) Жолбарыс хан

C) Жәңгір хан

D) Тәуке хан

E) Әбілқайыр хан

2. Ы.Алтынсарин өлеңін табыңыз.

A) «Қыпшақ Сейітқұл»

B) «Өнер – білім бар жұрттар»

C) «Әке мен бала»

D) «Өлең – сөздің патшасы»

E) «Ғылым таппай мақтанба»

3. «Кедей күйі» өлеңінің тақырыбын көрсетіңіз.

A) Достық.

B) Табиғат, жер.

C) Білім, өнер.

D) Адамгершілік қасиет.

E) Кедейлердің аянышты халі.

4. С. Мұқановтың қазақ ауылы кедейлерінің типтік бейнесін танытқан өлеңін табыңыз.

A) «Балқаш».

B) «Сүт заводы».

C) «Шоқпыттың шаруасы».

D) «Майға сәлем!».

E) «Кедей баласы».

5. Ғ. Мүсіреповтің туған өлкесін табыңыз.

A) Шығыс Қазақстан облысы.

B) Батыс Қазақстан облысы.

C) Солтүстік Қазақстан облысы.

D) Алматы қаласы.

E) Оңтүстік Қазақстан облысы.

6. ’’Оғыз Қаған’’жырындағы Оғыздың ақылшысы кім екенін белгілеңіз.

A) Қорқыт.

B) Күлтегін.

C) Білге.

D) Ұлық Түрік.

E) Тоныкөк.

7. «Ақ жүрген азбас» мақаланың тақырыбын белгілеңіз.

A) Төрт түлік мал, кәсіп, егіншілік туралы

B) Үнемшілдік жайында

C) Адамгершілік, жақсы- жаман мінез туралы

D) Отан, туған жер, халық туралы

E) Оқу, білім, өнер туралы

8. Асан атына ’’қайғы’’ деген сөздің тіркесе айтылуының себебін белгілеңіз.

A) Жай қоя салған.

B) Айналасына наразылықтан.

C) Өз басында қайғысы бар адам.

D) Мұңды адам.

E) Халық қайғысын, мұң-зарын ойлаумен өткен адам.

9. XVІІІ ғасырда өмір сүріп, Тәуке, Абылай хандарға кеңесші болған қай жырау екенін белгілеңіз.

A) Бұқар.

B) Шалкиіз.

C) Ақтамберді.

D) Доспамбет.

E) Қазтуған.

10. Ескендір патшаның өз жұрты аз көрініп, көршілерге көз алартуына төмендегі мінездемелердің қайсысы сәйкес келетінін көрсетіңіз.

A) Мақтаншақ, даңғой.

B) Даңққұмар, озбыр.

C) Тойымсыз, дүниеқоңыз.

D) Қара басының қамын ойлаушы.

E) Қанішер, жауыз.

11. М. Дулатовтың 1909 жылы Уфа қаласында басылып шыққан кітабын атаңыз.

A) “Оян, қазақ”.

B) “Азамат”.

C) “Есеп құралы”.

D) “Қирағат”.

E) “Терме”.

12. Шығарманың кейіпкері деген ұғымға лайық анықтаманы белгілеңіз.

A) Жансыз табиғаттың кәдімгі тірі адамға айналуы.

B) Шығармадағы адамдардың көркем бейнесі.

C) Міндетті түрде өмірде болған адамдар.

D) Шығармадағы адамдардың мінез-құлқы, сырт пішіні.

E) Өмірде сирек кездесетін, тіпті мүлде кездеспейтін

образдар.

13. Рубаилары әлем поэзиясының өшпес жұлдыздарының бірінен саналатын ақынды табыңыз.

A) О.Хайям.

B) Низами.

C) Айбек.

D) Рудаки.

E) Фирдоуси.

14. «Қызыл жебе», «Жетім қыз» шығармаларының авторын табыңыз.

A) І.Есенберлин.

B) Ш.Мұртаза.

C) Ә.Нүрпейісов.

D) О.Бөкей.

E) М.Шаханов.

15. Аяз би қандай бейне екендігін анықтаңыз.

A) Аңыздан туған.

B) Қиялдан туған.

C) Типтік бейне.

D) Шыншыл бейне.

E) Сиқырлы бейне.

16. Алдар Көсенің шайтанды алдауы деген аңыздағы шайтандардың атын көрсетіңіз.

A) Зор-теке, Сор-теке.

B) Мүкен, Түкен.

C) Құлан, Түлен.

D) Әңкір, Мүңкір.

E) Шойынқұлақ, Көкеман.

17. ’’Жар-жар’’ өнердің қай түріне жататынын табыңыз.

A) Шешендік өнер.

B) Жыраулық.

C) Күйшілік.

D) Термелік.

E) Айтыс.

18. Жыраулар толғауында көп кездесетін өлең үлгісін анықтаңыз.

A) Эпиграмма, арнау жырлары.

B) Қара өлең.

C) Баллада.

D) Ән өлең.

E) Бейне өлең.

19. Алмажанның дастанын табыңыз.

A) “Бірінші тілек тілеңіз”

B) “Еспембет”

C) “Арнау өлеңдері”

D) “Баймағамбет сұлтанға айтқаны”

E) “Жетім қыз”

20. Шортанбай Қанайұлының өлеңдеріндегі сарындарды белгілеңіз.

A) Қазақ даласына келген сауданы айыптау, елдің ақшаға құнығуын сынау.

B) Дінді сынау.

C) Оқу-білімге үндеу.

D) Кедейлерді күреске шақыру.

E) Орысша оқуға шақыру.

21. Ахмет Байтұрсыновтың туған жерін анықтаңыз.

A) Ақмола.

B) Семей.

C) Көкшетау.

D) Кереку.

E) Қостанай.

22. «Егер Ғайшажанды айттыра келген болса, он құлынды бие сұрасам ба екен, болмаса таза мың теңге ақша сұрасам ба екен » деген үзінді қай шығармадан алынғандығын табыңыз.

A) «Көкшетау».

B) «Кім жазықты».

C) «Дала».

D) «Қалың мал».

E) «Қамар сұлу».

23. «Кім жазықты» романының авторын табыңыз.

A) Ж.Аймауытов.

B) М.Сералин.

C) Т.Жомартбаев.

D) С.Торайғыров.

E) С.Көбеев.

24. Параллелизм деген ұғымның мәнін табыңыз.

A) Қайта айту деген мағынаны білдіреді.

B) Екі нәрсені қатарластыра алып бейнелеу тәсілі.

C) Керексіз, орынсыз, басы артық сөз.

D) Қарама-қарсы ұғымдарды жақындату.

E) Басқа біреудің әдеби шығармасын иемдену.

25. Сарай қаласынан шыққан Құтб ақын қай кезде өмір сүргенін белгілеңіз.

A) XV ғ.

B) XІІ ғ.

C) XІ ғ.

D) XІV ғ.

E) X ғ.

26. Дулат ақынның дүниеге келген жылын көрсетіңіз.

A) 1802 ж.

B) 1810 ж.

C) 1683 ж.

D) 1847 ж.

E) 1728 ж.

27. «Ақындарға» өлеңінің авторын табыңыз.

A) Абай Құнанбаев.

B) Сәкен Сейфуллин.

C) Ілияс Жансүгіров.

D) Міржақып Дулатов.

E) Шәкәрім Құдайбердіұлы.

28. ’’Лермонтов болмағанмен біздің Ақан,

Кісі ме еді ақындықтан құр алақан?

Ортасын олқы көрген бұл да дара,

Имеген иттерге бас сері, дарқан,’’- деп, Ақан сері туралы айтқан ақынды белгілеңіз.

A) Олжас Сүлейменов.

B) Ілияс Жансүгіров.

C) Абай Құнанбаев.

D) Мұхтар Әуезов.

E) Мағжан Жұмабаев.

29. Баубек Бұлқышевтың «Өмір сүргім келеді» деген әңгіме-хатты жазғанда неше жаста екенін табыңыз.

A) Жиырма бірде.

B) Он тоғызда.

C) Жиырма үште.

D) Жиырмада.

E) Жиырма екіде.

30. Қ.Жұмаділовтің «Қаздар қайтып барады» әңгімесінде Байтас шалдың шекарадан жалғыз өту себебін белгілеңіз.

A) Балаларын ұстап алып, түрмеге қамап тастаған.

B) Балалары болған, бірақ қайтыс боп кеткен.

C) Балалары туған жерге кетіп қалған.

D) Балалары жоқ адам.

E) Балалары туған жерге қайтқысы келмеген.

35 нұсқа

1. Мақалдағы көркем сөз айшығын табыңыз.

Туған жердей ел болмас,

Туған елдей ел болмас.

A) Метафора.

B) Теңеу.

C) Кейіптеу.

D) Әсірелеу.

E) Эпитет.

2. Махамбет ақынның өлеңін табыңыз.

A) «Керей қайда барасың».

B) «Ғылым таппай, мақтанба».

C) «Жал – құйрығы қаба деп».

D) «Жанбота».

E) «Қызғыш құс».

3. Ы. Алтынсариннің «Қазақ хрестоматиясына» енген өлеңдерінің бірін белгілеңіз.

A) «Интернатта оқып жүр»

B) «Өлең-сөздің патшасы»

C) «Өнер-білім бар жұрттар»

D) «Азат жетті»

E) «Ақын ініме»

4. Ахмет Байтұрсыновтың аудармасын табыңыз.

A) «Тіл құрал».

B) «Әдебиет танытқыш».

C) «Анама хат».

D) «Ала қойлар».

E) «Әліп-би».

5. С. Мұқанов жұмысшы факультетін (рабфак) қай қалада бітіргенін табыңыз.

A) Шымкент.

B) Орынбор.

C) Орск.

D) Алматы.

E) Қызылорда.

6. Саққұлақ, Желаяқ, Көлтауысар қай ертегінің кейіпкерлері екенін табыңыз.

A) «Ер Төстік»

B) «Аяз би»

C) «Толағай»

D) «Дүмше молда»

E) «Тоғыз тоқылдақ, бір шіңкілдек»

7. Таза мінсіз асыл тас,

’’Су түбінде жатады.

Таза мінсіз асыл сөз,

Ой түбінде жатады’’

Үзінді кімдікі екенін белгілеңіз.

A) Ақтамберді.

B) Доспамбет.

C) Асан қайғы.

D) Шалкиіз.

E) Қазтуған.

8. Ақын Шернияздың әкесінің атын табыңыз.

A) Жарылғас.

B) Жайнақ.

C) Қанай.

D) Баймағанбет.

E) Орынбай.

9. Абай: “Талаптың мініп тұлпарын,

Тас қияға өрледің,”- деп кімге айтатынын табыңыз.

A) Әбдірахманға.

B) Мағауияға.

C) Құнанбайға.

D) Оспанға.

E) Ақылбайға.

10. С.Сейфуллиннің «Жемістер» хикаясының оқиғасы қанша жылды қамтығандығын көрсетіңіз.

A) 25 жыл.

B) 15 жыл.

C) 20 жыл.

D) 10 жыл.

E) 5 жыл.

11. М.Әуезовтің «Абай жолы» романының оқиғасы қанша уақытты қамтығанын табыңыз.

A) Екі ғасырды.

B) Жарты ғасыр.

C) Отыз жылдың оқиғасы.

D) Бір ғасырды.

E) Бір ғасырдан ұзақ.

12. Сюжеттің анықтамасын белгілеңіз.

A) Адамның сырт бітімін суреттеу.

B) Оқиғаның мезгілін, орнын көрсету.

C) Бір адамның ұзақ сөзі.

D) Оқиға не оқиғалар жиынтығы.

E) Оқиғалар арасындағы байланыс.

13. Найман-Ана аңызындағы (Ш.Айтматов) оқиға қай жерде өтетінін табыңыз.

A) Шекер ауылында.

B) Ош оймағында.

C) Сарыөзекте.

D) Ыстықкөлде.

E) Таразда.

14. «Көшпенділер» атты тарихи трилогияның екінші бөлімі қалай аталатындығын табыңыз.

A) «Қатерлі өткел».

B) «Қаһар».

C) «Алмас қылыш».

D) «Жанталас».

E) «Ғашықтар».

15. Саиф Сараи- қай дәуір әдебиетінің өкілі екенін белгілеңіз.

A) Көне түркі дәуірі.

B) Түркі бірлестігі дәуірі.

C) Алтын Орда дәуірі.

D) Орта түркі дәуірі.

E) Хандық дәуірі.

16. ’’Алдар Көсе’’ аңызында майдың орнына қандай зат салынатынын анықтаңыз.

A) Тезек.

B) Ет.

C) Тулақ.

D) Құрт.

E) Сүйек.

17. Сара Біржанмен айтысқанда кімнің үйінде болғанын анықтаңыз.

A) Жүнісбек.

B) Қаптағай.

C) Тұрысбек.

D) Есімбек.

E) Шерубай.

18. Шалкиіз қай бидің көмекшісі болғанын белгілеңіз.

A) Жүсіп.

B) Досай.

C) Ысмайыл.

D) Темір.

E) Мұса.

19. Сол ерлікпен хан болдың,

Әлем асқан жан болдың...- деген өлең жолдары Үмбетейдің қай өлеңінен алынғанын белгілеңіз.

A) ’’Бөгембай өліміне’’.

B) ’’Бәкеге’’.

C) ’’Бұқарға’’.

D) ’’Бөгембай өлімін Абылай ханға естірту’’.

E) ’’Бекболат биге’’.

20. Ы.Алтынсарин үлгісімен тәрбиелік мәндегі қысқа әңгімелер жазған жазушыны табыңыз.

A) М.Кәкімжанова.

B) М.Сералин.

C) С.Дөнентаев.

D) С.Сейфуллин.

E) С.Көбеев.

21. ’’Жас жүрек’’ (1917 ж.) кімнің өлеңі екенін белгілеңіз.

A) М.Әуезов.

B) С.Дөнентаев.

C) С.Көбеев.

D) М.Сералин.

E) С.Торайғыров.

22. Жамбылдың бір болысты әжуалап жазған сатиралық өлеңін атаңыз.

A) ’’Замана ағымы’’.

B) ’’Мәңке туралы’’.

C) ’’Майданға хат’’.

D) ’’Шағым’’.

E) ’’Алынбас қамал’’.

23. ²Дүние жүзінде қазақтан ұзақ амандасатын ел кемде-кем-ақ шығар. Әсіресе, осындай дау-жанжалдың арасында жүретіндер езіп-созып, тіпті ұзақ амандасады. Мал-жан, ауру-сырқау, ит-құсқа дейін қалдырмай сұрасады... ² - деген жолдары бар халықтық дәстүрдің небір ғибратты үлгілерін сипаттайтын Ғ.Мүсіреповтің шығармасын көрсетіңіз.

A) ²Боранды түнде² әңгімесі.

B) ²Шұғыла² әңгімесі.

C) ²Этнографиялық әңгіме².

D) ²Жат қолында² романы.

E) ²Оянған өлке² романы.

24. Мақал-мәтелдерде көп қолданылатын көркем өрнектің атауын табыңыз.

A) Саз.

B) Ырғақ.

C) Синтаксистік параллелизм.

D) Теңеу.

E) Интонация.

25. Көне түркі жазуын алғаш оқыған ғалымды белгілеңіз.

A) Н.Ядринцев.

B) В.Радлов.

C) С.Ремезов.

D) Н.Видзен.

E) В.Томсен.

26. Жерге қарай мал бітіп,

Малға қарай құт болмақ.

Қонысынан мал тайса,

Құты кетіп жұт болмақ, - деген кім, табыңыз.

A) Дулат

B) Әйтеке би

C) Төле би

D) Шортанбай

E) Мұрат

27. Мұрат Мөңкеұлының өлеңдерін көрсетіңіз.

A) «Анама хат», «Қазақ қалпы».

B) «Әсемпаз болма әрнеге», «Жаз».

C) «Сырым», «Елім-ай».

D) «Замана», «Насихат».

E) «Үш қиян», «Өлім».

28. Ш.Уәлиханов 1857 жылы кімнің ұсынысымен орыс географиялық қоғамының толық мүшесі болғанын белгілеңіз.

A) И.Н.Березин.

B) С.Ф.Дуров.

C) Ф.М.Достоевский.

D) Семенов-Тян-Шанский.

E) Г.Н.Потанин.

29. «Ойым – у, өмірім – су, үмітім – бу» тіркестерінде Шәкәрім қандай көркем тәсілді қолданғанын белгілеңіз.

A) Метафора.

B) Антитеза.

C) Гипербола.

D) Теңеу.

E) Эпитетті метонимия.

30. Қ.Жұмаділовтің «Қаздар қайтып барады» әңгімесіндегі Байтас шал тау асып,шекара бұзып, туған жерге өтісімен не істегенін табыңыз.

A) Ата-бабалар зиратына құран оқыды.

B) Жер ананы құшақтап сүйе берді.

C) Шекарашыларға берілді.

D) Отырып тамақ ішті.

E) Ауылдағы адамдарға жолықты.