1. Jak nazywa się najstarsza organizacja?

- Liga Ochrony przyrody

2. Wymień typy ochrony przyrody?

1) parki narodowe;

2) rezerwaty przyrody;

3) parki krajobrazowe;

4) obszary chronionego krajobrazu;

5) obszary Natura 2000;

6) pomniki przyrody;

7) stanowiska dokumentacyjne;

8) użytki ekologiczne;

9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe;

10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.

3. Jaki % powierzchni Polski zajmują tereny objęte ochrona przyrody?

- 32,5 %

4. Cele tworzenia parku narodowego?

-ochrona przyrody( zachowanie różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej, walorów krajobrazowych

-odtwarzanie zniekształconych siedlisk roślinnych, zwierzęcych, grzybów

- przywracanie właściwego stanu zasobów i składników przyrody.

• szczerzenie turystyki poprzez tworzenie szlaków

• edukacja ekologiczna

• cel naukowo-badawczy

5. Funkcje Parku Narodowego?

-edukacyjna

-wypoczynkowa

-rekreacyjno- krajoznawcza,

-turystyczna

-ochronna

-naukowo- badawcza

6. Jak nazywa się teren wokół P.N lub P.K?

- otulina- strefa ochronna granicząca z formą ochrony przyrody; wyznaczona indywidualnie, w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka.

7. Co to jest rezerwat przyrody?

• obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym

• ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, siedliska roślin, zwierząt , grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, wyróżniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.

• Przedmiotem ochrony- fauna, flora, przyroda nieożywiona

8. Kategorie rezerwatu przyrody?

• faunistyczne

• leśne

• krajobrazowe

• torfowiskowe

• florystyczne

• wodne

• stepowe

• przyrody nieożywionej

9. Co to jest park krajobrazowy?

• obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe,

• Mniejszy niż 1000 ha( powyżej 10haP.N)

• w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju

• utworzony przez rozporządzenie wojewody

• w Polsce 120 P.K do 31.12. 2007 roku

• Mazowiecki P.K, Nadbużański P. K, Chojnowski P.K

10. Co to jest pomnik przyrody?

• pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia

• o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej

• odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów,

• drzewa, krzewy, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.

• Dąb Bartek, Dąb Jagiełły, Krzywy Las, Maczuga Herkulesa, Słonecznik Skałą

11. co to są stanowiska dokumentacyjne?

Stanowiskami dokumentacyjne- niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska podskalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych."

12. Dwa akty prawne UE- Natura 2000 ?

-dyrektywa ptasia i siedliskowa

Polska zobowiązała się do wyznaczenia na swoim terytorium sieci Natura 2000 w Traktacie ateńskim z 16 kwietnia 2003 r.

13. Konwencja Ramsar?

- obszary wodno- błotne+ ptactwo

- Ramsarirański kurort

- od 1971 roku

14. Obszary Konwencji Ramsar?(3)

Słowiński, Poleski, Biebrzański, Ujście warty P.N, jezioro Łuknajno, Karpaty wschodnie

15. Konwencja watykańska?- tzw. CITES

Konwencja została podpisana 3.03.1973 roku, natomiast weszła w życie 1.07.1975 roku.

Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem; chroni m.in. małpy, niedźwiedzie, drapieżne koty, pandy, delfiny, papugi, kaktusy, niektóre orchidee

Cel kontrola, redukcja lub całkowita eliminacja handlu gatunkami, których liczba lub stan sugerują, że dalsza ich eksploatacja w naturalnym środowisku byłaby szkodliwa dla przetrwania tego gatunku.

16. Rezerwat biosfery??

• to wyznaczony obszar chroniony( duży) zawierający cenne zasoby przyrodnicze

• powstał w ramach programu UNESCO MaB (Man and the Biosphere). Zapoczątkowany w 1971 roku

• Jest tworzony, aby promować i demonstrować zrównoważony związek człowieka z biosferą

• Celà stworzenie miejsca ochrony, obserwacji i badań.

• obejmuje mozaikę ekosystemów.

• Słowiński, Poleski, Kampinoski, Białowieski, Karkonoski, Tatrzański, Babiogórski P.N, jezioro Łuknajno, Karpaty wschodnie

• Rezerwat ma 3 strefy: centralną( ochrona ścisła) , buforową( obszary objęte ochrona czynną i krajobrazową) i przejściową( obejmuje otulinę)

17. Definicja ekologii?

Ekologia- nauka zajmującą się badaniem wzajemnych oddziaływać miedzy org., a środowiskiem

18. Wymień elementy środowiska abiotycznego i biotycznego?

środowisko abiotyczne - materia nieożywiona w środowisku, np. H2O, O2, temp, wilgotność, światło, kwasowość gleb

środowisk biotyczne- elementy ożywione; oddziaływanie ze wszystkimi osobnikami- konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo, kooperacja

19. Co to jest gatunek?

Gatunek- gr organizmów podobnych do siebie o wspólny pochodzeniu, mogący się krzyżować i wydawać płodne potomstwo

20. Co to jest populacja?

Populacja- zbiór osobników jednego gatunku zamieszkujących wspólny obszar, zdolnych do wymiany informacji genetycznych

21. co to jest biocenoza?

Biocenoza- zespól populacji rożnych gatunków zamieszkujących dany teren

22. Co to jest biotop?

Biotop- miejsce życia danego org. Obszar będący siedliskiem dla biocenozy lub osobnika; podłoże, woda, powietrze (środowisko zewnętrzne).

23. co to jest ekosystem?

Ekosystem- układ biologiczny składający się z biocenozy i biotopu( populacje oraz obszar, na którym mieszkają)

24. Co to jest biosfera??

Biosfera- inaczej ekosfera, w której może ostaniec Zycie, czyli zespól wszystkich występujących na ziemi ekosystemów.

- troposfera

-hydrosfera

- litosfera

25. co to jest biom?

Biom- zespól ekosystemów tworzące duże regiony ekologiczne na ziemi(tajga, tundra)

26. od jakiego składnika w organizmie zależy odporność na niskie temp?

- od wody

27. typowa forma przystosowania zwierząt do niektórych( czynników?)

- hibernacja i estywacja

28. kiedy woda mimo dostatku jest niedostępna dla organizmów?

- gdy woda ma większą zawartość soli niż stężenie płynów org.

29. Wymień zawartość procentowa gazów powietrza

-tlen 21%, azot 78%, CO2 0,03 % i inne

30. Czym jest tolerancja ekologiczna organizmów?

- przystosowanie się org. do zmian w środowisku( adaptacja)

31. Który składnik określa możliwość rozwoju organizmu?

- tego którego jest najmniej

32. wymień zakresy tolerancji ekologicznej org.

-eury- szeroki zakres, np. eurytermiczny- temp( Wrobel)

-steno- wąski zakres, np stenohydryczny( pstrąg potokowy)

33. Jaki zakres tolerancji ekologicznej wykazują gatunki wskaźnikowe?

- wąski zakres( steno-)

34. jaki gaz powoduje efekt cieplarniany?

- CO2

35. Jak szybko rośnie ciśnienie hydrost. Wraz z …?

- 1 atmosfera/ 1 m

36. Miejsce, w którym żyje populacja?

- siedlisko

37. Jak wyznacza się wskaźnik rodności/ śmiertelności?

- osoba nowo narodzona/ cala populacja

- osoba umierająca/ cala populacja

38. Podaj 3 fazy rozprzestrzeniania się osobników pomiędzy populacjami?

- Imigracja(do środka)

-Emigracja(na zewnątrz)

-Migracja( w dwie strony)

39. Opisz na czym polegają interakcje pomiędzy populacjami?

Interakcje antagonistyczne 

Amensalizm

• straty ponosi jedna z populacji, podczas gdy druga nie ponosi strat, ani nie osiąga korzyści

• to oddziaływanie jednej populacji na drugą przez wydzielanie rozmaitych związków chemicznych hamujących lub pobudzających wzrost sąsiednich gatunków.

• Dodatnia allelopatianp. łubin pozytywnie wpływa na rozwój ziemniaków.

• Ujemna allelopatiaszkodzenie wydzielinami innym roślinom np. zjawisko hamowania wzrostu chwastów przez niektóre rośliny uprawne. 

Konkurencja

• dwie populacje różnych gatunków  o tych samych wymaganiach życiowych

• zajmują tę samą przestrzeń

• korzystają z tych samych zasobów będących w ilości niedostatecznej

• np. zwierzęta roślinożerne: antylopa, zebra, bawół.

• powoduje, zmianę gęstości populacji obu gatunków oraz dostosowanie osobników do eksploatacji zasobów. 

Drapieżnictwo

• populacja jednego gatunku odnosi korzyści (drapieżca), przynosząc szkodę drugiej (ofiara).

• Drapieżca wykrywa ofiarę, chwyta ją, zabija i zjada.

• drapieżnik ogranicza liczebność i rozmieszczenie populacji ofiar, wpływa na strukturę i organizację grup wielogatunkowych

• ma znaczenie selekcyjne i prowadzi do wielu przystosowań. 

Pasożytnictwo

• negatywny typ zależności między żywicielem a pasożytem.

• Pasożyt żyje kosztem gospodarza i działa na jego szkodę

• pasożyt sam nie może utrzymać się przy życiu.

• dzielimy na zewnętrzne(kleszcze, pchly) i wewnętrzne( bakterie gruźlicy, blonnicy)