9. Өзіндік бөгеуілдер.

Тарату жүйесіндегі өзіндік бөгеуіл деп ранадағы немесе трактідегі элементтердің әрқайсысындағы зарядтасымалдаушылардың ауысу процесі мен жылулық процесспен шарттастырылған токтардың флуктуациясын атайды.

Линиялыќ емес шуылдар, таратылатын ортасы, ж‰ргізілетін к‰рес.

Ішкі бөгеуілдер модулятор жєне демодулятор сияќты с±лбалардыњ сызыќтыќ емес элементтері салдарынан пайда болады.б±л тарату арнасына берілетін сигналдардыњ б±рмалауына алып келеді. Арнаныњ µзіндік шулар дењгейі байланыс желісініњ жылулыќ шуларымен жєне к‰шейткіш элементтерініњ шуларымен іске асырылады. Жылулыќ шулар шамасы [B],

М±ндаѓы k- Больцмант±раќтысы, k=1.38*10^-23, Дж/к;

Т- абсолютті температура, Кельвин;

R- осы шулар бќлінетін кедергі шамасы;

f- бізге білу ќажетті шулар жиілік жолаѓы.

Табылдырыќты кернеу µскенде сигнал формасы тез арада µзгереді, к‰шейткіш шыѓысында кірістік сигналда болмаѓан жиілікті тербелістер п.б. Б±л тербелістер сызыќтыќ емес бµгеуілдер болып табылады, себебі олар б‰кіл тарату ж‰йесі сызыќтыќ спектрі бойынша тарайды жєне арналар арасында сызыќтыќ емес шулар туѓызуы м‰мкін.

Сызыќтыќ емес бµгеуілдерді азайту ‰шін ќолданылатын тєсілдердіњ маќсаты: сызыќтыќ к‰шейткіште (С к‰ш) асќын ж‰ктемені болдырмау болып табылады. Тєсіл т‰рлері : ±йымдастыру; техникалыќ. ±йымдастыру тєсілі-т‰рлі информаця т‰рлерініњ орташа ќуаты арнасында дењгейдіњ нµлдік санау н‰ктесінде нормалау.

Т ехникалыќ тєсіл- С К‰ш-ке терењдетілген ТКБ енгізу, єрбір арнаныњ жеке модуляторы кірісіне ТКБ-сыз амплитуда шектегішн ќою. А_пг=а_пг+В*n

В- ТКБ терењдігі

n- гармоника номері

а_п-СК‰ш- те сызыќсыздыќ µшулігі.

10.Атмосфералық бөгеуілдер,пайда болу ортасы, азайту тәсілдері

Атмосфералық бөгеуілдер найзағай жарқылынан, магниттік, құмдық және қарлы борандарда , полярлы жылтыраулармен және басқа нәрселерден пайда болады. Бұл бөгуіл түрі беруші арналар жүйесінің аулық сызығы бойынша негізгі болып табылады. Атмосфералық бөгеуілдің орташа деңгейі күшейткіш бөлімі аяқ шенінің спектріне байланысты ол метрологиялық шарттан және бұл бөлімнің өшуі, және де сымның диаметрімен және сызықтық профилімен бағаланады. Орташа квадраттық деңгей мәні атмосфералық бөгеуілдер түрлі түсті тізбектер үшін спектрде ТЖ арнасымен бос болмауы....

Метрологиялық шарттың нашарлауынан, күшейткіш бөлімінің өшуі тез өсіп, бөлімнің соңғы деңгейі тез төмендеп, атмосфералық бөгеуілден сәйкес сақтануы сәйкесінше кішірейуі мүмкін. Осыған байланысты бұл 12- арналық беру жүйесі үшін түсті ауалық тізбегі бойынша, метеошарттары спектрде әсері көрнекті, көмекші күшейткіш пунктері қарастырылған. Оларды ыңғайсыз периодта метрологиялық шарттарға қосады.

46.Арнаны уақытпен бөлуде аим-ді қолдану ерекшелігі, жетістіктері, кемшілігі.

Бірлік сигналды тарату заңы б-ша импульсті тізбектегі кез-келген параметрін өзгерте отырып біз оны импульсті модуляция д.а. Егер тарату заң б-ша импульстің амплитудасы өзгеретін болса онда, амплитуда импульсті модуляция (АИМ) д.а. АИМ-нің шығыс сигналдарының бөгеуілдері кірісіне қарағанда көп, сондықтан АИМ-нің бөгеуілдерге қарсы тұруы төмен. Және де АИМ-нің спектр ені ЕИМ және ФИМ-нан аз.

Арнаны уақытпен бөлуде ЕИМ-ді қолдану.Бірлік сигналды тарату заңы б-ша импульсті тізбектегі кез-келген параметрін өзгерте отырып біз оны импульсті модуляция д.а. Егер тарату заң б-ша импульстің ені өзгеретін болса онда, енді-импульсті модуляция (ЕИМ) д.а. ЕИМ-нің қысқа импульстерде бұрмаланулары аз болуы керек.

А рнаны уақытпен бөлуде ФИМ-ді қолдану Бірлік сигналды тарату заңы б-ша импульсті тізбектегі кез-келген параметрін өзгерте отырып біз оны импульсті модуляция д.а. Егер тарату заң б-ша импульстің фазасы өзгеретін болса онда, фаза-импульсті модуляция (ФИМ) д.а. ФИМ-де бөгеуілдерге қарсы тұруы өте жоғары және барлық импльстің ұзақтығы бірдей. Сондықтан ол аппаратты импульсті айланыста көп қолданылады.