73. Cабақ мазмұнына қойылатын талаптар

74-62 Қазақ тілін оқытудың жаңа технологиялары

Технология-шеберлік туралы ғылым денеді білдіретін грек сөзі. Педагогикалық технология-оқытудың арнайы формаларын, әдістері мен тәсілдерін айқындайтын педогог.психологиялық нұсқаулардың жиынтығы, пед. Процессті ұйымдастырудың әдістемелік аспабы.(Б.Лихачев).

Дебат технологиясы-Карл Поппердің дебат тех.сы тілдік тұлғаның дамуына көмектеселіү Бұл тех. Оқушының шығармашылық белсенділігін арттырады, ізденушілік, зерттеушілік қасиеттерін қалыптастырады. Дебат тех.да екі топ бекітуші және даттаушы топ қатысады, әр топ үш, бес оқушыдан құралады.Дебат тех.сы баланың ойлау стилінің бес түрін де (синтезатор, идеолист,прагматик, аналитик, реалист) дамытады. Сөйлесім әрекетінің түрлдерін жетілдіреді.

Топтастыру тех.сы- В.К.Дьяченконың пікірінше, топтастыра оқыту түріне жатады. Бұл тех.я өз ішінен сыныптық сабақ ұйымы, лекция-семинарлық жүйе, белл-ланкастерлік жүйе, зертханалық топталған әдіс, сызба әдісі, трапм әдісі болып сараланады.

Ұжымдық оқыту тех.сы- тапсырмамен алмасу. 1. Алты жеті адамнан тұратын топ құралады,әр топқа мұғалім тапсырма береді, әр топ мүшесіне жеке тапсырма береді, тапсырма орындалып болған соң келесі топпен ауысады. Мұғалім бақылау жұмысын тест немесе сынақ түрінде қабылдайды.

Дамыта оқыту тех.сы – оқушы теориялық материалды жалаң, жаттанды түрде емес бақылау,зерттеу жүргізу арқылы меңгеруі керек. Дамыта оқытуда жаңа материалды меңгеруге талдауға көп көңіл бөлінеді.

Компьютерлік тех.я. Қазақ тілі сабағында комп.ті пайдалану баланың сабаққа қызығушылығын арттырады. Нашар оқитын оқушының өзі комппен жұмыс істеуге қызығады.

75. Телжан Шонанұлының әдістемелік мұрасы.

Әдістеме ғылымының көш басында тұрған ғалымдардың бірі. Қазақ тілін оқыту әдістемесіне арнап жазылған еңбектерінің саны: 20 оқулық пен оқу құралдары және 70 жуық мақалалар. «Оқу бұрын һәм бұл күнде» өз бетінше оқып білім алу. «Октябрь және халық ағарту жұмысы» еліміздегі оқу жайында. Кеңес бағдарламасына өз пікірін білідіріп отырған. Оған мына еңбектері дәлел: «Комплекс програмының негізі», «Жаңа програмды іске асыру», «Білім кеңесінің програмы және бірінші басқыштары».

«Білім кеңесінің програмы және бірінші басқыштары» мақаласында мынадай міндет қояды:

• оқи жаза білу керек.

• ана тіліне деген баланың көзқарасын кеңейтіп, түсініп жұмыс істеу

• алдымен хат тану

• жаттығулар жеңілден ауырға қарай

Әдіскер тіл дамыту жұмысы жүйелі түрде жүргізілу керек, баланың тіл байлығын, кемістігін байқау керек. Әуелі балаларға аз аздан жаңа сөз қосарлық жұмыстар тапсырылады. Сөйтіп бірте бірте баланың тілін байытады. Сабақ кезінде бала амалсыз сөйлерлік шарт әзірлеп отыру керек.

Тіл ширатудың әдістері:

• бала әңгімесі, көрген білген нәрселерді сөз қылу, мұғалім мұрындық болу

• оқытушының әңгімесі, оқытушының сөзін тыңдағаннан балалар үлкендер сөзін түсінуге үйренеді.

• бала сөйлесін, жазсын, сурет салсын

«Ересектерді сауаттандыру әдісі» (сауат ашу үшін көрнекілікті пайдалану керек,дыбыс, буын, сөз, сөйлем, яғни, жеңілден ауырға, ереже жаттаумен шектелмей жаттығу орындату керек, қорытындыны өздері шығару керек, қазақ және орыс тілінің заңдарын салыстыру, курс соңында сенім хат, куәлік секілді іс қағаздармен таныстыру), «дауыстап оқыту әдісі», «сауат ашу әдісі»

Мәтінмен таныстыруда оқытушы оқиды, түсініксіз сөздермен жұмыс жасайды, кейін оқушылар өзі оқиды.

Сабақ көңілді өту үшін бір оқушы оқиды, екіншісі сұрайды, үшіншісі жауап береді.