68. Сөйлем мүшелерін!!!!!! оқытуда интерактивті сабақтардың маңызы.

«Интерактив» деген сөз ағылшынның «inter- act» («inter»-«өзара», «act»-«әрекет ету») деген сөзінен шыққан. Интербелсенділік деген сөз энциклопедияда көрсетілгендей, интеракция деген ұғымнан келіп шығады. Ал, интеракция жеке индивидтердің, топтың, жұптың өзара біріккен әрекетте бір-біріне алма-кезек әсер етуі.

Интербелсенді әдіс арқылы оқыту – бұл таным әрекетін ұйымдастырудың арнаулы формасы. Интербелсенді әдіс арқылы оқытудың формасы мұғалім мен оқушының алдына нақты және бағдарланған мақсат қояды. Cондай мақсаттардың бірі – оқу үрдісінің өнімділігін арттыратын оқушының ақыл-ой кемелділіктерін, өз жетістіктерін сезінетіндей жайлы жағдай тудыру. «Интерактивті оқыту» 1990 жылдары интернет желісінің дамуымен байланысты пайда болды. Осыған орай, көптеген ғалымдардың түсіндіруінше, интербелсенді оқыту компьютер және интернет желісін пайдалану арқылы оқыту дегенге саяды. Информатикада бұл ұғымды «пайдаланушының бағдарламамен диалогы, яғни мәтіндік командалармен (сауалдармен) және жауаптармен (шақырулармен) алмасуы ретінде немесе кез келген субъектілердің бір-бірімен өздеріне тиімді құралдар, әдістер арқылы полидиалогқа түсуі», – деген мағынада қолданылады[9,28б].

Интербелсенді әдістер арқылы оқытудың негізгі мақсаты – оқушылардың өздік әрекет жасауының дамуына, оқу материалын жеке тұлға қабілетін ескере отырып, меңгеруге байланысты жұмыс жасау іскерлігін дамытуға жәрдемдесу.

Интербелсенді оқытуда тіл білімі салаларын немесе белгілі бір сөз табын меңгертуде оның өзіне тән құрылымы болады. Мысалы, есімдікті оқушыларға игертудегі басты мақсат: есімдік және оның мағыналық түрлерінің теориялық, практикалық жағынан білім, дағды, іскерлікті қалыптастыру болса, оны интербелсенді әдістер арқылы меңгерту оқушыларға анағұрлым түсінікті әрі қызықты.

Қазақ тілін интербелсенді әдіс арқылы оқытудың тиімділігін атап өтейік.

А.К.Жанабилова интербелсенді әдістердің тиімділігін төмендегідей тұжырымдайды:

• ойындар оқушыларды инновациялық іс-әрекетке жетелейді, өзін-өзі тануына түрткі жасайды;

• жеке тұлғалық қасиеттерін дамытады;

• өзін-өзі басқара білуі, өз бетімен алдағы мақсатқа жетуіне көмектеседі;

• алғырлық, тапқырлық, шапшаңдық қасиеттерін дамытады;

• білімін тереңдетеді, толықтырады;

• сөздік қорлары байиды, әсіресе ауызекі тілдерін жетілдіреді

Сөйлем мүшелерін оқытуда заманның дамуына байланысты интерактивті тақтаны пайдалану оқушылардың қызығушылығын арттырып, жұмыс нәтижесін білдіріп келеді. Қазіргі таңда оқушылар оқулықпен жұмыс жасағаннан гөрі, жаңа технологиямен меңгергенді жөн көреді. Солардың бірі – интерактивті тақта. Сөйлем мүшелерін слай д жасау арқылы оқушыларға меңгертуге болады.

Сөйлем мүшелері – сөйлем ішінде басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түсіп, белгілі сұраққа жауап бере алатын мағыналы сөзді және сөз тізбегі. Сөйлем мүшелері сөйлем құрай алу қасиетіне қарай екіге бөлеміз: тұрлаулы және тұрлаусыз мүше.

Тұрлаулы мүше: бастауыш пен баяндауыш.

Тұрлаусыз мүше: толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш...