17.Активілік,активтілік коэффиценті. Ерітінді-р-ң иондық күші. Активтілік коэффицент пен ерітінді-ң иондық күші-ң арасындағы байланыс.

Активтілік- зат-ң эффективті, барынша тиімді болатын концентрациясын айтады.1907ж Люис активтілік түсінігін енгізді.Күшті электролит ерітінді-рдегі ион-р-ң күшін бағалауда активтілік шамасын пайдаланып- ол химиялық реакциядағы ионның эффективтік концентрациясы a=f*c Мұндағы f- активтілік коэффициент, ерітінді-ң иондық күшіне тәуелді шама.Ерітіндінің иондық күші –ерітіндідегі барлық иондық концентрацияларын есепке алып отыратын ерітіндінің сипаттамасы.Ерітінді-ң иондық күші (I) мен f арасындағы математикалық байланыс Дебай-Гюккельдің теңдеулерімен өрнектеледі. Сэ=0,11-0,05 моль/л ерітінді-рі үшін Сэ=0,1-0,5 моль/л ерітінділер үшін

10 Коваленнті байланыс түзілуінің донорлы-акцепторлы механизмі

Коваленттік байланыс-екеуіне ортақ электрондық жұптар арқылы іске асатын хим/қ бай/сты. Коваленті байланыс атомдық қоздыру нәтйжесінде пайда болатын,жуптаспаған электрон-р есебінен де түзіледі.Бул донорлы-акцепоторлық механизм.Бул механизмның мәні – атомдардың біреуі бөлінген электрондық жұбын, ал басқасы бос орбиталдың береді. Донорлы-акцепоторлық механизмі аммони ионны-ң түзілу сұлбасымен жақсы көрнектенді.Егер элемент алмасу механзімі бойынша да, донорлы-акцепторлы механизім бойынша да ковалентті байланыс түзетін болса, онда оның валентілігі жұпталған электрондар санынан үлкен және электрондық қабаттағы орбиталдарлдың жапы санымен анықталады.Оларға енетідер:

жұптаспаған электрондар бар орбиталдар ;

жұптаспаған электрондар жұбы бар орбиталдар ;

бос орбиталдар.

16.Су.Судың иондық күші,ортаның сутектік көрсеткіші.

Су ─ жердегі ең көп таралған қосылыс.Су көптеген тау жыныстарының, минерал-р-ң ж/е топырақ-ң құрамына енеді. Судың аса маңызды қасиеттерінің бірі – сулы ерітінді-рді түзе отырып,оның өзінде көптеген зат-рды еріту қабілеттілігі.Қ.ж. таза су ─ түссіз,дәмсіз, иіссіз, мөлдір сұйық зат.Бұл табиғи жағдайда үш агрегаттық күйде бола алатын жалғыз сұйықтық. Су көптеген хим-қ реакция-рда еріткіш, әрекеттесуші реагент н/е өнім ретінде қатынасады.Сұйық су үшін өздігінен иондану н/е авторотолиз иондарға ыдырау тән.Су-әлсіз амфотерлік электролит. Судың диссоциациялану теңдеуі: Н2О=Н+ОН Н ж/е ОН ион-ры-ң концентрация-ры бірдей, сондықтан диссоциация кезіндегі су-ң концентрациясы [H2O] іс жүзінде тұрақты. Диссоциация тұрақтысының мәні де тұрақты күйде қалады: К=1.8*10(-16 дәрежесі). Судың диссоциациялану дәрежесі өте кіші болғандықтан, су-ң диссоциацияланбай қалған молекула-ры-ң тепе-теңдік конц су-ң конц тең, 55,55 моль/л.Онда К=1.8*10(-16 д)*55.55=10(-14 д) Кез-келген сулы ерітінді-ң ортасын сутек ион-ры-ң конц-мен н/е гидроксид ион-ры-ң конц-мен сипаттауға болады: а)Н=OH=10(-7)-бейтарап, б)H>OH, H>10(-7)-қышқыл,в)H<OH, H<10(-7)-сілті. Ыңғайлы болуы үшін сутек ион-ры концентрациясы-ң теріс ондық логарифмін пайдаланады, оны сутектік көрсеткіш деп атайды.

18.Тұздар гидролизі. Гидролиздену дәрежесімен тұрақысы

Тұз-р-ң гидролизі – тұз-р сумен алмасу реакциясына түскенде, әлсіз электролит түзіліп реакция ортасы өзгертетін процесс ( «гидро»-су, «лизис»-ыдырау).Гидролизге келесі тұздар ұшырайды: әлсіз қышқыл мен күшті негізден түзілген (NaCO, KCLO, CHCOONa, NaCN, NaS, KSiO) күшті қышқыл мен әлсіз негізден түзілген (ZnCl, Cu(NO), NHBr, AlCl) және әлсіз қышқыл мен әлсіз негіздер түзілген (CHCOONH (NH)CO AlS CrS).Гидролиз тұрақтысы (К) – гидролизге ұшырайтын катион н/е анион-ң табиғатымен анықталатын шама. Гидролиз тұрақтысы мәні неғұрым жоғары болса, соғұрым тұз қатты гидролизденеді. Әлсіз қышқыл мен күшті негізден н/е күшті қышқыл мен әлсіз негізден түзілген тұз-р-ң гидролиздену тұрақтысы мына формула бойынша есептелді К = K / K. Әлсіз қышқыл мен әлсіз негізден түзілген тұздың К= K /K * K Гидролиз дәрежесі- гидролизденген тұз молекуласы санының еріген молекуланың жалпы санына қатынасы.