Утварынне вкл,Рускага и Жамойцкага.

Першая, якая адлюстравана ў шматлікіх публікацыях дарэвалюцыйных і савецкіх гісторыкаў, звязвае ўзнікненне ВКЛ з паскораным развіццём фе-адальных адносін на тэрыторыі ўсходняй часткі су-Часнай Літвы (Аўкштайціі), вынікам чаго з'явілася палітычная кансалідацыя плямёнаў, што пражывалі ца азначанай тэрыторыі, і ўзнікненне моцнага дзяр-жаўнага ўтварэння на чале з уласнай княжацкай дынастыяй. Такі пункт гледжання азначае, што Вялікае княства Літоўскае ўтворана знешнімі сіламі без удзелу ўсходніх славян і таму яно чужое для беларусау и украинцау.

Навагародак стаў першай сталіцай Вялікага кня-

гтва Літоўскага. Адсюль, з Беларускага Панямоння,

дзе знаходзілася леталісная Літва, і пайшла назва

мовай дзяржавы як літоўскай. Адбыўся аб'ектыўны

працэс аб'яднання беларускіх земляў у інтарэсах

к:ларускіх феадалаў, што і характарызуе гэту дзяр-

каву найперш як беларускую. Вось чаму ў Вялікім

княстве Літоўскім пануючае месца займала беларус-

Ісая культура і дзяржаўнай стала беларуская мова

Зсярэдзины 8 да сярэдзины 14 ст. У склад литоускай дзяржавы увайшли практычна усе бел.земли. Шляхи их уваходжання были розными. Большасть гарадау и княжствау уваходила у склад новай дзяржавы дабраахвотна. Некатарыя тэррыторыи заваевывалися и уключалися гвалтоуна, иншыя адбиралися у суседзяу.

Люблински сойм и умовы абяднання вкл з Польшай.

10 студзеня 1569 г. пачаў работу Люблінскі сойм, які працягваўся амаль шэсць драматычных месяцаў. Кожны бок ставіў свае ўмовы уніі.Ліцвінскія дэлегаты патрабавалі, каб выбранне ўладара адбывалася на памежжы Поль'шчы і Літвы і з двух бакоў прысугнічала роўная колькасць выбарш-чыкаў. Уладар перад каранацыяй павінен быў пацвяр-джаць правы і прывілеі як княства, так і асобных зем-ляў.

Умовы польскага боку былі наступныя: Польскае каралеўства і Вялікае княства Літоўскае.

злучаюцца ў адну дзяржаву з адным уладаром, польскім каралём, якога абіраюць палякі і ліцвіны ў Полыпчы, адным соймам, адной агульнай пячат-кай, адным сенатам, адным войскам, адной мане-тай — словам, ад Вялікага княства не павінна зас-тацца і назвы"¹.

Зразумела, што ліцвіны не прынялі польскі пра-ект уніі. Неаднойчы прадстаўнікі Вялікага княства Літоўскага паўтаралі, што яны будуць абараняць сваю дзяржаву, якая не саступае Польскаму кара-леўству і другім хрысціянскім краінам. Болып таго, калі паслы Вялікага княства ўбачылі пагрозу гвал-тоўнага заключэння уніі на непрымальных для іх умовах, яны 1 сакавіка 1569 г. пакінулі Люблін.

1 ліпеня 1569 г. быў падпісаны акт Люблінскай уніі, які "не прыходзіцца прызнаваць за дагавор, дабравольна заключаны на асновах перагавораў роў-нага'з роўным. Гэта хутчэй вынік вымушанай згоды праціўніка, які здаўся на ласку пераможцы"².

Акт Люблінскай уніі быў аформлены ў выглядзе прывілея-дагавора, Галоўная ідэя прывілея зафіксавана ў яго трэцім параграфе: "3 гэтага часу абедзве дзяржавы ўяўляюць сабой адно непадзельнае цела, а таксама адну агульную Рэч Паспалітую, у якой абодва гаспадары і абодва народы ўз'ядналіся ў адзійы народ і адзіную дзяржаву"³.

Вышэйшым органам улады станавіўся агульны сойм, які мог збірацца на тэрыторыі Полыпчы. Асоб-ных соймаў як для Кароны, так і для Вялікага кня-ства не прадутледжвалася. Манарх бачыўся агульным: "Над абодвума народамі будзе панаваць адзін кароль, абіраемы супольнымі галасамі Полыпчы і Літвы