
- •Гісторыя беларускай літаратуры хі-XVII стст.
- •Уводзіны
- •Праграма курса “Старажытная беларуская літаратура. Хі-XVII стст.” Уступ
- •Асноўныя этапы вывучэння старажытнай беларускай літаратуры
- •Перыядызацыя старажытнай беларускай літаратуры
- •Сярэднявечча Літаратура ранняга Сярэднявечча (хі – хііі стст.)
- •Перакладная літаратура
- •Арыгінальная літаратура
- •Урачыстае красамоўства
- •Іларыён, мітрапаліт Кіеўскі
- •Клімент Смаляціч (? – пасля 1164)
- •Жыційная літаратура
- •Летапісанне
- •Літаратура позняга Сярэднявечча (XIV-XV стст.)
- •Перакладная літаратура
- •Арыгінальная літаратура
- •Хаджэнні
- •Урачыстае красамоўства Грыгорый Цамблак (1364?-1419?)
- •Летапісанне
- •Рэнесанс
- •Паэзія раннягя Рэнесансу
- •Летапісанне
- •Рэфармацыя ў Беларусі
- •Грамадска-палітычная публіцыстыка XVI ст.
- •Леў Сапега (1557-1633)
- •Паэзія позняга Рэнесансу
- •Мемуарная літаратура
- •Эпісталярная спадчына
- •Узнікненне школьнага тэатра і драматургіі
- •Перакладная проза
- •Контррэфармацыя ў Беларусі. Рэлігійна-палемічная публіцыстыка
- •Парадзійна-сатырычная літаратура
- •Мясцовыя хронікі
- •Мемуарная літаратура хvіі ст.
- •Самуіл Маскевіч (1580-1642)
- •Паэзія хvіі ст.
- •Школьны тэатр і драматургія
- •Кароткі курс выбраных лекцый
- •Ф.Кміта-Чарнабыльскі
- •Ф.Еўлашоўскі
- •Каляндарна-тэматычны план курса “Старабеларуская літаратура”
- •Дзённае аддзяленне
- •Планы практычных заняткаў Тэма № 1
- •Тэма № 2
- •Літаратура
- •Тэма № 3
- •Тэма № 4
- •Літаратура
- •Тэма № 5
- •Тэма № 6
- •Літаратура
- •Тэма № 7
- •Літаратура
- •Тэма № 8 Заходне-еўрапейскае Адраджэнне і Беларусь
- •Літаратура
- •Тэма № 9
- •Ян Вісліцкі. Жыццёвы і творчы шлях паэта. Гісторыя напісання і выдання паэмы “Пруская вайна”.
- •Літаратура
- •Тэма № 10
- •Літаратура
- •Тэма № 11
- •Літаратура
- •Тэма № 12 Літаратура позняга беларускага Адраджэння
- •Тэма № 13 Гісторыка-мемуарная літаратура
- •Літаратура:
- •Тэма № 14 Царкоўна-палемічная літаратура
- •Літаратура:
- •Тэма № 15 Сатырычная літаратура хуіі ст.
- •Літаратура:
- •Тэма № 16 Паэзія XVII стагоддзя
- •Літаратура
- •Пытанні да экзамена
- •Пытанні да заліку
- •Каляндарна-тэматычны план курса “Старабеларуская літаратура”
- •Завочнае аддзяленне
- •Тэматычны змест лекцый
- •Тэма №1 Старажытная беларуская літаратура як адна з развітых літаратур славянскага свету
- •Тэма № 2 Рэлігійная перакладная літаратура
- •Тэма № 3 Першыя рэлігійна-асветніцкія дзеячы на тэрыторыі будучай сярэдневяковай Беларусі
- •Тэма № 4 Летапісанне Кіеўскай Русі
- •Тэма № 5
- •Тэма № 6 Беларуска-літоўскае летапісанне хіv – хvі стагоддзяў
- •Тэма № 7 Андрэй Рымша
- •Тэма № 8 Літаратура Адраджэння
- •Тэма № 9 Францішак Скарына
- •Тэма № 10 с.Будны і в.Цяпінскі як дзеячы Рэфармацыі
- •Тэма № 11 Царкоўна-палемічная публіцыстыка. М.Сматрыцкі, а.Філіповіч
- •Тэма № 12 Сатырычная літаратура
- •Тэмы для самастойнага вывучэння
- •Тэматыка практычных заняткаў
- •Заходне-еўрапейскае Адраджэнне і Беларусь
- •Літаратура:
- •Тэма № 4 Царкоўна-палемічная літаратура
- •Тэматыка
- •Варыянт № 6
- •Узор тытульнага ліста кантрольнай работы
- •Тэматыка рэфератаў
- •Пытанні да экзамена па курсе «Гісторыя беларускай літаратуры хі-хvііі стст.” для іі курса фбфк (азн)
- •Літаратура Асноўная
- •Дадатковая
- •Спіс тэкстаў для чытання
Літаратура
Адраджэнне. Т. 1. – ЭЛІМБел. – С. 50-54.
Францыск Скарына і яго час. Энцыклапедычны даведнік. – Мн., 1978.
Лосев Н.Ф. Эстетика Возрождения. – М., 1978.
Баткин Л.М. Итальянские гуманисты: Стиль жизни, стиль мышления. – М., 1978.
Шматов В.Ф. Искусство изданий Ф.Скорины. В кн.: Белорусский просветитель Франциск Скорина и начало книгопечатания в Литве. – М., 1979.
Гравюры Франциска Скорины. – Мн., 1972.
Тэма № 9
Ян Вісліцкі. Жыццёвы і творчы шлях паэта. Гісторыя напісання і выдання паэмы “Пруская вайна”.
“Пруская вайна” як гераічны эпас. Кампазіцыя паэмы, яе мастацкія вартасці, асноўныя вобразы і ідэі.
Саламон Рысінскі. Агульная характарыстыка літаратурнай творчасці паэта. “Каньюктуры” С.Рысінскага на кнігу Л.А.Сенекі “Лісты да Луцылія”.
Літаратура
Анталогія даўней беларускай літаратуры: ХІ – перш.пал. ХУІІІ ст.ст. -Мн., 2003.
Кавалёў С. Лацінамоўная паэзія Беларусі і Літвы пачатку XVI ст. – Мн., 1993.
Саверчанка І. Старажытная паэзія Беларусі. – Мн., 1996.
Дорошкевич В. Новолатинская поэзия Белорусии и Литвы первой половины XVI в. – Мн., 1973.
Порецкий Я. Ян Вислицкий – Мн., 1991.
Порецкий Я. Николай Гусовский – Мн., 1984.
Тэма № 10
Дзеячы Адраджэння. Агульная характарыстыка дзеячаў Адраджэння. Адраджэнне ў Беларусі ў першай палове ХVІ ст.
Мікола Гусоўскі (каля 1480-пасля 1533). Біяграфічныя звесткі. Агульная характарыстыка творчага шляху.
Паэма “Песня пра зубра” (Кракаў, 1523). Яе творчая гісторыя. Ідэйны змест паэмы – паэтычныя матывы, паэтызацыя радзімы, гуманістычны пафас, заклікі да адзінства славянаў перад пагрозай турэцка-асманскай агрэсіі. Пераклічка “Песні пра зубра” са “Словам пра паход Ігаравы” паводле ідэйнага зместу.
“Песня пра зубра” як гераічны эпас – гімн воінскай доблесці і гонару. Ідэалізацыя князя Вітаўта, паэтызацыя ратнага майстэрства яго воінаў, паляўнічага спрыту сваіх суайчыннікаў.
Вобраз зубра як паэтызацыя рэнесанснага тытанізму. Выява праз вобраз зубра светапогляду і светаўспрымання сярэдневяковага і рэнесанснага чалавека.
Паэтыка “Песні пра зубра”. Кампазіцыя. Вылучэнне на першы план асобы творцы паэмы. “Песня пра зубра” у сучасным беларускім перакладзе (Я.Семяжон, У.Шатон).
Вершы М.Гусоўскага. Паэма “Новая і слаўная перамога над туркамі ў ліпені месяцы”.
Літаратура
М.Гусоўскі “Песня пра зубра”. – Мн., 1981.
Порецкий Я. Николай Гусовский. – Мн., 1984.
В.Дарашкевіч. Лацінамоўная паэзія Беларусі перш. пал. ХVІ ст. – Мн., 1976.
Тэма № 11
Агульная характарыстыка рэфармацыйнага руху ў Беларусі XVI ст. (лютэранства, кальвінізм, арыянства, антытрынітарыі).
Сымон Будны (1530 – 1593). Біяграфія і асоба С.Буднага як рэфармацыйнага дзеяча, асветніка, гуманіста, філосафа, філолага, гісторыка:
а) кнігі С.Буднага на старабеларускай мове: “Катэхізіс”, “Пра апраўданне грэшнага чалавека перад Богам”. Прадмова да “Катэхізіса”, крытыка ў ёй князёў і духавенства, патрыятычныя ідэі, погляды на асвету і мову;
б) агульная характарыстыка напісанага С.Будным на лацінскай і польскай мовах:
асноўныя праблемы, выкладзеныя С.Будным у кнігах на лацінскай і польскай мовах;
агульная характарыстыка кнігі С.Буднага “Аб уладзе мяча” (грамадска-палітычныя ідэі, адносіны да ўлады, войнаў, супрацоўніцтва між славянамі і інш.);
гісторыка-культурнае значэнне дзейнасці С.Буднага як прадаўжальніка традыцый Ф.Скарыны.