Қазақстан Республикасының

Жоғары оқу орнына түсушілерге

Қазақстан тарихы пәнінен

Т Е С Т Т Е Р Ж И Н А Ғ Ы

Оқу әдістемелік құрал

(8 сынып, ХҮІІІғ- 1914ж аралығы)

Талапкер-2009

9. Қазақ- Жоңғар қатынастары

1. Жоңғариядағы жоғарғы билеушісінің титулы Қонтайшы

2. Жоңғар хандығы қай ғасырда құрылды 17ғ. 1635ж.

3. 17ғ. Қазақ хандығына қауіп төндірген көрші ел Жоңғар мемлекеті

4. 17ғ. Еділ бойына көшіп келген қай тайпаларды қалмақтар деп атады? Ойраттар

5. Мемлекетті басқаруда жоңғар қонтайшысы кімдерге сүйенді Нояндар мен жайсандарға

6. ОртаАзиялық деректерде ойраттар қалай аталды? Қалмақтар

7. Жоңғар хандығы қай жылы құрылды? 1635ж.

8. Жоңғарлармен соғысқан кезде қазақ әскерлерінің қару –жарақтарының қандай түрлері болды? Садақ, найза, қылыш, білтелі мылтық,

9. Жоңғарлардың қазақтарға қарсы жорықтары қашаннан бастап тұрақты бола бастады? Батыр қонтайшы басқарғаннан бастап

10. 17ғ. 40жылдары Батыр қонтайшы басшылығымен Жоңғар әскерлерінің қазақ жеріне басып кіруі немен аяқталды? Батырдың қолға түскен тұтқындарымен кері қайтуы

11. 1643 ж. Қазақ жоңғар ұрысында қазақ әскерін қай хан басқарды? Жәңгір хан

12. 18 ғ. І жартысында Жоңғар билеушілерінің түпкі мақсаты қандай еді? Қазақ жерлерін жаулап алып, билік жүргізу

13. 1710ж. Тәуке ханның ордасында үш жүздің өкілдері қандай мәселелерді талқылады? Жоңғарларға тойтарыс беру үшін әскери күшті ұйымдастыру

14. Жоңғарларға қарсы күресу үшін үш жүздің бізріккен әскер жасақтарын құру туралы бірінші құрылтайдың шақырылуы. 1710ж. Жазда

15. 1712жылы үш жүздің әскері қайда басып кірді Жоңғарияға

16. Жоңғар қонтайшысының қазақ жеріне 1713ж. Жорығы немен аяқталды? Жеңіліспен

17. Әбілқайыр Қайып сұлтандар жоңғар хандығы тарапынан қауіпті ескере отырып І Петрге бодандық туралы өтініш жасады. Бұл қай жылы болды? 1717ж.

18. Аягөз бойындағы қазақ жоңғар соғысы қашан болды? 1718ж.

19. 1718ж. Аягөз бойындағы қазақ жоңғар ұрысында қазақтардың жеңілу себебі неде? Әбілқайыр, Қайып сұлтандар соғыс қимылын келісіп жүргізбеді

20. Ақмола облысының тумасы, жоңғар шапқыншылығында ерлік көрсеткен батыр: Бөгенбай

21. Жоңғарлардың қалың қолы Қазақстанға тұтқиылдан басып кірген жыл: 1723ж.

22. Әбілқайыр сұлтан қашан кіші жүздің жоғарғы билеушісі болды? 1723ж.

23. Жоңғарлармен соғыста барлық жасақтарға қолбасшылық жасаған Әбілқайыр

24. Жоңғар басқыншыларының басты мақсаты Үш жүздің халқын бағындыру

25. Неліктен қазақтар аңырақай шайқастан кейін қалыптасқан тиімді жағдайды пайдалана алмады? Шыңғыс ұрпақтары арасындағы таққа талас

26. Қазақтың біріккен әскер күшін басқарған қолбасшы Әбілқайыр хан

27. Абылай неше жастан бастап жоңғарларға қарсы күреске араласа бастады 15 жастан

28. Қандай сыртқы жағдай қонтайшы Цеван Рабтанға Қазақстанға шапқыншылық жасауға жағдай жасады? Жоңғарларға қарсы соғысқан Цинь боғдыханының өлімі

29. Жоңғарияның шығыстағы ең қауіпті көршісі? Цинь империясы

30. «Жоңғарлар, Еділ қалмақтары, Жайық қазақтары және башқұрттар қазақтарды жан- жақты ойрандады, малдарын айдап әкетті...» деп Шоқан Уалиханов қай кезең туралы жазды? XVIII ғ. Басы

31. Жоңғарларды үлкен жеңіліске ұшыраған Бұланты өзенінің жағасындағы жер тарихта қандай атпен қалды? «Қалмақ қырылған»

32. Бұланты өзенінің жағасында жоңғарларды үлкен жеңіліске ұшыратқан «қалмақ қырылған» шайқасы қай жылы болды? 1726ж.

33. Қазақ жеріне ерекше қаталдық көрсеткен жоңғар билеушілерінің бірі: Цеван- Рабдан

34. XVIIIҒ. 20жылдары Ордабасы тауының маңында қазақтардың негізгі жаңа күштерінің жинақталуы немен түсіндіріледі? Осы жерден Жоңғариямен шекаралас аудандарға шығу қолайлы болды

35. Бізге жеткен фольклорлық мәліметтер бойынша қазақ әскері Ордабасы тауында қалай ұйымдастырылды және орналастырылды? Жүзіне қарай

36. XVIII ғ. І ширегінде жоңғар шапқыншылығынан Алтай зауыттары мен бекеністері қалай аман қалды? Зауыттар мен бекеністерді Романов әулетінің меншігі деп жариялады

37. Қазақ хандықтарының сыртқы саяси жағдайын 1741-1742 жж. Кімнің шапқыншылығы төмендетті Қалдан Цереннің

38. 1745ж. Қазақ жеріне жоңғар шапқыншылығының уақытша тоқталуына не себепші болды? Қалдан Цереннің қайтыс болуы жоңғарлардың өз ішінде билік үшін күресті күшейтті

39. 1757ж. Алтайда кен өндіру ісіне өте үлкен қауіп туды. Ол қай оқиғаға байланысты еді? Маньчжур- Цинь империясы әскерлерінің қазақ жеріне шабуылы

40. 17ғ. Қазақ хандығының астанасы қай қала болды? Түркістан

41. Қазақ халқының тарихында Ақтабан шұбырынды оқиғалары қай жылы болды? 1723ж.

42. Жоңғар шапқыншылығының Қазақстанға тигізген негізінен экономикалық зардаптарын атаңыз? Жүздердің арасындағы шаруашылық байланыстар әлсіреді және ыдырады Қалалардың қирауы Көшпенділердің шаруашылық және мәдени байланыстарының әлсіреуі Қазақтың тарихи ескерткіштерінің қирауы

43. Ақтабан шұбырынды жылдарының халыққа әкелген қасіретін... Монғол шапқыншылығымен теңестіруге болады

44. Ақтабан шұбырынды жылдарынан қандай ән қалды? Елім- ай

45. 1723-25 жж. Ұрыстар нәтижесінде қазақтар қай қалалардан айырылды? Түркістан, Ташкент

46. 1726ж. Жоңғарларды талқандаудың қандай маңызы болды? Қазақ халқын басқыншыларға қарсы күреске жұмылдырды

47. «Қалмақтардың аңырауы мен бозаруы» деп аталатын жоңғарлар мен қазақ жасақтарының арасындағы «Аңырақай шайқасы» қашан болды? 1729ж.

48. Жоңғар феодалдарының шапқыншылығы Кіші жүз қазақтарының Ресей бодандығын қабылдауын тездетті. Бұл қай жылдары болды? 1730-1735 жж.

49. Жоңғарларға қарсы күресті қол бастаған қазақ батырларынан кімді білесіз? Бөгенбай

50. Бөгенбай батыр қай ғасырда өмір сүрген? 18ғ.

51. Батыр және дипломат Бөгенбай қай рудан шыққан? Қанжығалы

52. Қабанбай батыр қай рудан шыққан Қаракерей

53. Райымбек батыр қай рудан шыққан? Албан

54. Қай шайқаста Райымбек батыр бастаған қазақ әскерлері жоңғарларға күйрете соққы берді? Ойрантөбе жерінде

55. Жоңғар шапқыншылығы кезінде Алматыда жерленген батырлардың бірі: Райымбек

56. Қазақтар мен жоңғарлар арасында бір-біріне тиіспеу жөніндегі келісім Аяқ жеріндегі шайқастан кейін болған еді. Бұл шайқас қашан болды? 1750ж.

57. Қытайлармен шайқаста жеңіліс тапқан Орта жүз ханы Абылайдан көмек сұраған, Жоңғар тағының мұрагерлігіне таласқан кім? Әмірсана

58. Жоңғарияны қытай әскерлері қашан талқандады? 1756-1758 жж.

59. Жоңғария 1758ж. дербес ел ретінде тарихи санадан жоғалып, 1761ж. Қай елге айналды? Шыңжан әкімшілік бірлестігі болып, Цинь империясының құрамына кірді.

60. 1712ж қазақ жасақтары қайда басып кірді? Жоңғарияға

61. Жоңғарлардың Ташкент және Түркістан қалаларын басып алған уақыты: 1724-1725жж

62. 1726ж Қазақ әскері Жоңғарларға ойсырата соққы берген жер: Бұланты өзені жағасы.

63. Қаракерей Қабанбай батырдың шын есімі: Ерасыл.

64. Аңырақай түбінде барлық жасақтарға қолбасшылық жасаған: Әбілқайыр.

65. Абылай Жоңғар тұтқынында болған жылдар: 1742-1743 жж

66. Жоңғар тағынан дәмеленушілердің бірі Абылайды паналап орта жүзге қашқан кім?: Әмірсана

67. Жоңғария тарихи сахынадан қай жылы жойылды: 1758ж

68. 1761ж. Жоңғарияның тағдыры: Цинь үкіметінің қол астына өтті.

2008 Жылы қосылған сұрақтар

1. XVIIғасырдың 40 жылдарынан бастап, Қазақ хандығына қауіп төндірген мемлекет: Жоңғария

2. 1715 жылы Тәуке өлгеннен кейін оның мирасқоры: Қайып

3. Қазақстанға жойқын жорықтар ұйымдастырған Жоңғарияның мақсаты: Қазақ елінің тәуелсіздігін жойып, ұлан-байтақ жерді өзіне қарату

4. 1710 жылы қазақ жүздерінің белгілі өкілдері бас қосып, жоңғарларға соққы беру мәселесін талқылаған жер: Қарақұм

5. 1723 ж. Жоңғарияның барлық күш – қуатын қазақ еліне қарсы жұмсауға мүмкіндік алуының себебі:С) Цин императоры Кансидың өлімі

6. Қазақ халқының қасіреті болған «Ақтабан шұбырынды»: XVIII ғ. 20 жылдары

7. Жоңғардың қалың қолы Қазақстанға тұтқиылдан басып кірген жыл: 1723 жылы

   10. Жоңғарлардан қашқан Орта жүз рулары үдере көшті: Самарқанға

   11. Жоңғар шапқыншылығынан қатты ойрандалған: Жетісу

   12. Қазақтардың қалмақтарға Бұланты өзенінің бойында соққы беруі 1726жылы

   13. Аңырақай түбінде барлық жасақтарға қолбасшылық жасаған: Әбілқайыр

   14. Аңырақай шайқасы болды: 1729-1730 жылдары.

   15. 1726 жылы болған «Қалмақ қырылған» шайқасының маңызы: Қазақстанның солтүстік-батысы азат етілді

   16. 1726 жылы қазақ жасақтарының жоңғарларды талқандауының басы болған оқиға: «Қалмақ қырылған»

   17. Жоңғарларға қарсы күресте қол бастап, ерекше көзге түскен қазақ батыры: Бөгенбай

   18. Болат хан өлгеннен кейін, аға хандыққа таласқан қазақ хандары: Сәмеке мен Әбілқайыр

   19. Аякөз өзені жағалауында қазақтардың жоңғарлармен соғысы: 1718жылы

   20. Жоңғарлардың Ташкент пен Түркістан қалаларын басып алуы: 1724-1725жылы

   21. Қазақстанның оңтүстігіндегі Ордабасы тауының маңына қазақ жасақтарының жиналуының себебі: Бұл жер Жетісуды азат ету үшін жақын болды

   22. Топонималық мәліметтер бойынша қазақ жасақтарының Ордабасы тауында Шашыраңқы ұрыс тактикасымен ұйымдастырылды

   23. XVII ғасырдың II жартысындағы қазақ хандығының астанасы: Түркістан

   24. XVII ғасырда қазақ хандығының ішкі-сыртқы саясаттағы беделінің әлсіреуіне себеп болған: Кіші хандардың дара билікке ұмтылуы

   25. 1628-1652 жылдары хан тағына отырған Есім ханның баласы: Жәңгір

   26. Ғажайып ерліктері үшін Жәңгір ханға халықтың берген атауы: Салқам Жәңгір

   27. Жәңгір хан 600 жауынгерімен жоңғардың 50 мың жауынгеріне қарсы тұрған шайқас Орбұлақ

   28. Орбұлақ шайқасы болған жыл: 1643

   29. ХҮІІ ғасырдың 70 жылдары жоңғар әскерлерінің Жетісу мен Оңтүстік Қазақстанға басып кіріп, қосып алған қалалардың саны: тоғыз

   30. 1680 жылы жоңғар шапқыншылығы кезінде аман қалған қала: Түркістан

   31. 1710 жылы қазақ жерінің Қарақұм маңында бас қосу себебі: Жоңғарларға қарсы тойтарыс беру

   32. XVII ғасырдың ортасында жоңғар мемлекетінің күш-қуатын біршама арттырған қонтайшы: Батыр

   33. Аягөз маңындағы қазақ жасақтарының жоңғарлардан жеңіліске ұшыраған жыл 1718

   34. 1726 жылы қазақ жасақтарының жоңғар әскерлеріне күйрете соққы берген жер: Бұланты өзені

   35. Ордабасы тауына жиналған қазақ жүздерінің шешімі бойынша жоңғарларға қарсы күресте қазақ жасақтарының бас қолбасшысы болып сайланған хан: Әбілқайыр

   36. Балқаш көлінің маңында Аңырақай жерінде жоңғарларға күйрете соққы берген жыл: 1729

   37. Жоңғар шапқыншылығы кезіндегі қайғы-қасірет әсерінен туған ән: «Елім-ай».

   38. Есімі аңызға айналған Бөгенбай батырдың руы: Қанжығалы.

   39. 1718 жылы жоғары Ертіс бойына салынған әскери бекініс: Семей.

   40. Орта жүздің сұлтаны, Уәлидің баласы Әбілмансұр дүниеге келген жыл? 1711 жыл.

   41. Қаракерей Қабанбай туралы жазылған Қ.Жұмаділовтың диалогиясы: «Дарабоз»

   42. Жоңғар қонтайшысы Қалдан-Сереннің Орта жүз бен Кіші жүзге жасаған шапқыншылығы болды:1741-1742 жылдары.

   43. Абылай ханның азан шақырған есімі: Әбілмансұр.

   44. Абылай хан дүние салды: 1711 жылы.

   45. Сабалақ атанған Абылай келіп қосылған әкесімен ағайындас Орта жүздің ханы:Әбілмәмбет.

   46. Абылай жоңғарларға қарсы күреске белсене ат салысты: 15 жасында.