Бірінші тәжірибе

Сур.1 Сур.2

1 сур. келтірілгендей тізбеленген модульдерден схеманы жинаңыздар. 2 сур. сәйкес осы схемаға тоқ көзін қосыңыздар. Жердің магниттік егістігінде(сымның бағыты солтүстік-оңтүстік бағытымен сәйкес) бағдар ететін магнит тілінің осінің үстінен керілген сым өтетіндей схеманы жазу керек.. Тоқ көзін он колымен 2А барынша мүмкіндікті мағынасын

шығару.

Тоқты ораушыны және түзу жолбастаушы магниттік өрісті зерттеу

ФЗ.7-9. 06.2

Екінші тәжірибе

Сур.3

Қағаздың ақ парағында екі перпендикуляр сызықтың қиылысуын суретін салыңыздар. Сызықтың қиылысу нүктесіне компасты салыңыздар.(3 сур.қар.).Қысқа перпендикуляр сызығымен солтүстік-оңтүстік бағытын тура келуы,қағаз парағына бағыт беріңіздер.3 сур істеленгендей сызыкты таңбалаңыздар.Тілімді магнитті перпендикуляр сызықтардың біреуінің бойымен орналастырыңыздар, магнит орталығымен сызық қиылысының арақашықтығы 10 см болсын.

Үшінші тәжірибе

4 сур. 5 сур.

4 және 5 сур. көрсетілгендей схеманы жиңақтаңыздар.Схема құрастырудың уақыттында сөндіргішты ажыратыңыздар.Құрастырушы сымдар көмегімен схемаға орауыш 1600 ораммен қосыңыздар.Көпшекті өлшеуіш құралды тоқ күшін өлшеу тәртіпте қосыңыздар және өлшеу шегі 300 мА таңдаңыздар.Қағаз парағына тұрақты магнит орнына орауышты салыңыздар. Өткен тәжірибедегідей жарық тараптары бойынша қағаз парағын бағыттауға ұмытпаңыздар. Перпендикулярлардың қиылысында компас орналасуы керек.

Тоқты ораушыны және түзу жолбастаушы магниттік өрісті зерттеу

ФЗ.7-9. 06.2

Жұмыстың орындалу тәртібі

• Тоқты (амперметр) өлшеу үшін

қолданылатын көп шекті өлшегіш құралға с

ымдарды қалай қосу керек екенің 6 сур.

көрсетілген. Қызыл сымды (+)таңбалау

бар құралдың ұяшығына, ал көкті (-)таңбалау

бар құрал ұяшығына қосыңыздар.

Қалыпты тоқты өлшеу үшін шкаланы

таңдаңыздар. Қалыпты тоқты өлшеу шегі

300 мА бұл – ұсынылатын шкала.

6 сур.

1 Тәжірибе

• Тоқ көзіндегі кернеу реттеушіні «0» күйіне қойыңыздар және тоқ көзін қосыңыздар.

• Сөндіргішті тұйықтандырыңыздар. Қорек көзінде тоқ күшінің тандалған максималды мағынасын көбейту туралы ескертетің индикатор жанғанға дейін ақырындап кернеуді көтеріңіздер.

• Сөндіргішті ажыратыңыздар. Сымның бағыты солтүстік-оңтүстікке бағытымен сәйкес келуі керек, компасты керілген сымның үстімен тікелей орналастырыңыздар.

• Сөндіргішті тұйықтандырыңыздар және қайтадан ажыратыңыздар. Тәжірибені 2 – 3 рет қайталаңыздар. Тоқ пен сымның және магниттік тілдердің өзара бағыттын суреттеңіздер. Магниттік тілдің N-солтүстік, S-оңтүстік полюстерін белгілеңіздер, өз суреттінде электр тоқ бағытың сымда көрсетіңіздер.

• Компасты керілген сымның үстімен тікелей орналастырыңыздар және тағы тәжірибені қайталаңыздар. Бұл жағдайда магнит тілінің бағытың суреттеңіздер.

• Компасты жол бастаушының жанына тік деңгейде орналастырыңыздар және тәжірибені қайталаңыздар.

• Тоқ көзінің сіздің схемаға қосылу қарама-қарсылығын ауыстырыңыздар. Тәжірибенің барлық серияларын қайталаңыздар, үнемі магниттік тілдің өзара орналасуынның және сымдағы тоқтың бағыты нұсқалған тоқ сымы және компастың орналасу орнының суретін жасаңыздар(сым астында, сым үстінде, жанында).

• Тоқ көзіндегі кернеу реттеушінің тұтқасын бұраңыздар «0» күйіне қойыңыздар және тоқ көзін сөңдіріңіздер.