Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Тесс на казахском.doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
27.54 Mб
Скачать

Жұмыстың орындалуы

1. Жарық берушіні тоқ көзіне қосыңыздар, тоқ көзін қосыңыздар (2 сур.).

2. 1 сур. сәйкес трапециятүріндегі призмаға жарық беруші жарығын бағыттаңыздар. Жарық берушімен жасалынатын параллельді жарық шоғының сыртқы шеті ертеректе жүргізілген қосалқы сызықпен дәл түсуі үшін жарық берушіні осындай қалыпта орналастыруға тырысыңыздар. Егер жарық берушінің бағдары дұрыс болса, онда экранда түсті жарық дақ пайда болуы тиісті. Жарық берушінің дұрыс бағдарының белгілері экрандағы түсті дақтардағы барлық түстердің пайда болуы. Егер күлгін түсті түс болмаса, онда қосалқы сызыққа салыстырмалы жарық берушінің бұрылысын шамалы реттеңіздер және күлгін түстің пайда болғанына жетіңіздер.

Жарық дисперсия құбылысын бақылау

ФЗ.7-9.

05.7


3.Жарық шоғының шамамен жартысын экранмен жабыңыздар (3 сур.). Экрандағы түсті дақтардың пайда болуына жауапты жарық берушіден экранға түсетін жарық бөлігі ғана қалады.

4. Үшбұрышты призманың үшкірінен трапециятүрді призма артындағы түсті шоқты төменнен жоғары ақырындап жабыңыздар (4 сур.).

Үшбұрышты призманың үшкірі артында не бақыланады?

3 сур. 4 сур.

5. Тәжірибені өзгертіңіздер. 5 сур. сәйкес үшбұрышты призманың үшкірін ақырындап түсті шоққа бұл жолы жоғарыдан төмен ішке кіргізіңіздер және қайтадан экрандағы көлеңкені назармен зерттеңіздер.

5 сур. 6 сур.

6.Жарық көзіне бір саңылаулы диафрагманы салыңыздар. Пайда болған жарық сәуле қосалқы сызыққа параллельді трапециятүрді призмаға 1 см қашықтыққа бағыттаңыздар. қағаз парағында сәуле бағытын сызыңыздар. Пайда болған түсті дақтың шеттерін және орта нүктесін экранда белгілеңіздер.

7.Тоқ көзін сөндіріңіздер және қондырғына бөлшектеңіздер. Соңғы тәжірибеге сәйкес жұмыс парағына түсті сурет салыңыздар. Призмадағы сынуда өзінің жайылу бағытын ең үлкен өзгерткен шеткі сәуле қандай түсті болғаның, аз кедргіге ұшыраған сәуле қандай түсті болғаның және экрандағы түсті шоқ ортасына қандай түс сәйкес келетінің нұсқаңыздар.

Жарық дисперсия құбылысын бақылау

ФЗ.7-9.

05.7

Нәтижелер

  1. Призмадан өткенде жарықпен не болады? _________________________________

_________________________________________________________________________

2. Осымен қатты сынатын жарық түсі қандай? _______________________________

_________________________________________________________________________

3. Екінші призма жарыққа жаңа ыдырауды бере ме? Жаңа түстер пайда бола ма?

_________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________

4. Осындай құбылыс табиғаттың қай жерінде кездеседі? ________________________

_________________________________________________________________________

Жарық дисперсия құбылысын бақылау

ФЗ.7-9.

05.7


Белгілер үшін

Тұрақты магниттердің бірлесіп әрекет жасауын зерттеу

ФЗ.7-9.

06.1

Деңгей: негіздік (8 сынып)

Оқу үшін тақырып: магнитті құбылыстар.

Мақсаты: екі тұрақты магниттердің бірлесіп әрекет жасауын зерттеу

Қолданылған ұғымдар: магнит, магнит егістігі

Жабдықтар:

Реттік №

Атауы

Тапсырыс №

Мөлшері

1

Тілімді, l= 72 мм

07823.00

2

2

Темір сым

06343.03

1

3

Компас

06350.02

1

4

Темір өзекше, l= 50 мм

05602.01

1

5

Жіп

Қондырғы

1 сур.

Бір жолақты магнитті дәл ортасынан ол көлденең ілулі тұруы үшін іліңіздер ( 1 сур. аbb. 1).

Темір сымнан ұзындықтары бірдей бірнеше кесек кесіңіздер.