Жұмыстың орындалуы
Маятниктің шетін 20 см бүйірге ауытқытыңыздар және жайменен жібереңіздер. Маятниктің қозғалысынан бастап, секундомер көмегімен уақытты өлшеңіздер.
Маятник толық 20 тербеліс жасаған кезде, уақытты өлшеуді тоқтатыңыздар. Алынған мағынаны (t1)кестеге жазыңыздар.
Тәжірибені 2 рет қайталаңыздар.
Маятник тербелулерінің дәуірі жіп ұзындығына тәуелділігін зерттеу; азат жығылуын тездетуді зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.21 |
Маятниктің ұзындығы екі есе қысқарғанға дейін (8 сур. қар.) астыңғы қысқышты төмен қарай жылжытыңыздар. Қысқырған маятниктің 20 тербелісіне қажетті уақытты өлшеңіздер, тәжірибені 2 рет қайталаңыздар, алынған t3 және t4 мағыналарды кестеге жазыңыздар.
Маятниктің ұзындығын тағы да екі есе қысқыртыңыздар (берілген ұзындығымен салыстырғанда 4 есе) және қайтадан 20 тербелісіне қажетті уақытты өлшеңіздер. Тәжірибені 2 рет қайталаңыздар, алынған t5 және t6 мағыналарды кестеге жазыңыздар.
8 сур.
Есептеулер және өлшеу нәтижелері
Кесте
№ |
|
|
|
|
|
1 |
100 |
|
|
|
|
2 |
100 |
|
|
|
|
3 |
50 |
|
|
|
|
4 |
50 |
|
|
|
|
5 |
25 |
|
|
|
|
6 |
25 |
|
|
|
|
1.Әр тәжірибе үшін қажетті
маятник тербелісінің периодын санаңыздар.
,
тербеліс саны маятникпен жасалған t
уақыты (біздің жағдайда 20).
2. Әр өлшем үшін периодтың квадратын санаңыздар. Сұраққа жауап беріңіздер - ұзындығы екі есеге өзгерген математикалық маятник тербеліс периодының квадраты неше рет өзгерді?
3. Математикалық маятник тербеліс периоды үшін алынған нәтижелердің формулаға
сәйкестілігі туралы қорытынды жасаңыздар:
4. Әр тәжірибе үшін бос құлдыраудың жылдамдату мағынасын формула бойынша
есептеңіздер:
5. Бос құлдыраудың жылдамдатуынан алынған мағына үшін арифметикалық ортасын саныңыздар және сіздің өлшеміңіздің қателігін бағалаңыздар. Бос құлдырау жылдамдатуы үшін кестелік мағына – 9.8 м/с2
Маятник тербелулерінің дәуірі жіп ұзындығына тәуелділігін зерттеу; азат жығылуын тездетуді зерттеу |
ФЗ.7-9. 02.21 |
Белгілер үшін
Жүк массасынан серіппедегі жүк тербелулерінің периодына тәуелділігін зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.22 |
Деңгей: негіздік ( 9 және 11 сыныптар)
Оқу үшін тақырып: Механикалық тербелістері.
Мақсаты: жүк массасынан серіппедегі жүк тербелісінің периодтық тәуелдік түрін орнату.
Қолданылған ұғымдар: тербеліс, период, жылдамдық, масса, серпімділік күші, қаттылық
Жабдықтар:
№ |
Атауы |
коды |
Мөлшері |
1 |
Жан-жақты штатив (негізі) |
02001.01 |
1 |
2 |
Штатив ті өзекше, |=600 мм, |
02037.00 |
1 |
3 |
Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым - саптау |
02043.00 |
1 |
4 |
Гірге арналған саңылаулы ұстағыш, 10 г |
02204.00 |
1 |
5 |
Гір, 10 г, қара |
02205.01 |
4 |
6 |
Гір, 50 г, қара |
02206.01 |
3 |
7 |
Шиыршықты серіппе, 3 Н/м |
02220.00 |
1 |
8 |
Шиыршықты серіппе, 20 Н/м |
02222.00 |
1 |
9 |
Тіреуші болт |
03949.00 |
1 |
10 |
Санды секундомер, 24 сағат, 1/100с + 1с |
24025.00 |
1 |
Қондырғы
25 см штативті өзекшемен штативті негіздерінің екі бөлігін қосыңыздар, және бекітуші рычагтыраның көмегімен оны бекітіңіздер (1 сур.). Бекітуші бұрама көмегімен штативті негізде 60 см штативті өзекшені бекітіңіздер (2 сур.).
1сур. 2 сур.
Штативті өзекшеде дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптауды бекітіңіздер, онда тіреуіш болтты бекітіңіздер және 3 Н/м қаттылықты шиыршықты серіппені іліңіздер (3 сур.).
3 сур.
Жүк массасынан серіппедегі жүк тербелулерінің периодына тәуелділігін зерттеу |
ФЗ.7-9. 02.22 |