2. Денеге әсер ететін итеруші күш өзі жасаған материалға тәуелді ме?
Итеруші күш материалға тәуелді.
3. Денелер тығыздығы арасында қандай-да болмасын арақатынас бар ма? Су тығыздығы қатынасына (p=1 г/ см3) денелердің тығыздығы өсу тәртібінің арасын ашып қою керек және алынған нәтижелерді 1 пунктпен салыстырыңыз.Қандай қорытынды жасайсыздар?
Денелер тығыздығы арасында арақатынас бар: егер де дене тығыздығы су тығыздығынан аз болса, дене батпайды; көп болса батады.
p дене тығыздығының орналасуы г/ см3.
Материал |
p, г/ см3 |
Ағаш |
0,6 |
Қосушы элемент |
шам. 0,8 |
Резеңке |
0,9-1,1 |
Пластилин |
1,7 |
Алюминий |
2,7 |
4. Дененің итеруші күші мөлшеріне тәуелді ме? Дененің итеруші күші мөлшерінен тәуелді емес, оның пішініне тәуелді; дәлірек дене ығыстырған су мөлшеріне.
5. Бос қайықшамен және кішкене шарлары бар қайықшаны суретін салыңыздар. Олардың арасындағы айырмашылық неде?
Бос қайықшадан гөрі кішкене шарлары бар қайықша суға тереңірек батады.
6. Неге пластилинді кішкене шары батады, ал осындай массалы пластилинді қайықша батпайды.
Кішкене шармен ығыстырғанан
гөрі қайықшамен ығыстырған су мөлшері
өте көп, сондықтан массасы мен тығыздығына
қарамастан
пластилинді қайықша батпайды.
7. Қайықшаның жүктіөрлеуі қандай?
Қайықша *) кішкене шарларды көтере алады. Егер оның ішіне көп кішкене шарларды салсақ батып кетеді.
Маятник тербелулерінің дәуірі жіп ұзындығына тәуелділігін зерттеу; азат жығылуын тездетуді зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.21 |
Деңгей: негіздік ( 9 және 11 сыныптар)
Оқу үшін тақырып: Механикалық тербелістері.
Мақсаты: ұзындықтан периодтың тәуелдік түрін орнату. Бос құлдыраудың жылдамдатуын өлшеу.
Қолданылған ұғымдар: тербеліс, период, жылдамдық, бос құлдыраудың жылдамдатуы
Жабдықтар:
№ |
Атауы |
коды |
Мөлшері |
1 |
Жан-жақты штатив (негізі) |
02001.01 |
1 |
2 |
Штатив, дат. б., 18/8, |=600 мм, d=10 мм |
02037.00 |
1 |
3 |
Штатив, дат. б., 18/8, |=250 мм, d=10 мм |
02031.00 |
1 |
4 |
Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым - саптау |
02043.00 |
3 |
5 |
Тіреуші болт |
03949.00 |
1 |
6 |
Қармақ жібі, d=0,7 мм, 20 м |
02089.00 |
1,5 м |
7 |
Санды секундомер, 24 сағат, 1/100с + 1с |
24025.00 |
1 |
8 |
Өлшеуіш, l=2 м |
09936.00 |
1 |
9 |
Қайшы |
|
1 |
Қондырғы
Қондырғының жалпы түрі 1 сур. келтірілген.
1 сур.
Маятникке арналған жабдықты жинаңыздар. Өзекшені бекіту үшін сары рычагты тартыңыздар (2 және 3 сур.).
Маятник тербелулерінің дәуірі жіп ұзындығына тәуелділігін зерттеу; азат жығылуын тездетуді зерттеу |
ФЗ.7-9. 02.21 |
2 сур. 3 сур.
Тіреуші болтты дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптауға бекітіңіздер, болттың шетіндегі саңылауы көлденең жағдайда болуы қажет (4 сур.).
4 сур.
Бір қысқыштан екі болтты алып тастаңыздар және оған қармақ жібін байлаңыздар (шамамен 1,1 м)(5 сур.), штативке бекітілген тіреуіш болтының саңылауы арқылы қармақ жіптің екінші шетін тартыңыздар (6 сур.).
5 сур. 6 сур. 7 сур.
Қармақ жіпті екінші дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптауға байлаңыздар (7 сур.). Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптауға арналған төмеңгі қысқыштың биіктігін, ілмектің жоғарғы нүктесі мен ортаға дейін қармақ жіпке ілінген қысқыштың қашықтығы максималды болатындай реттеңіздер.