
- •Мұғалімге және оқушыға арналған кітап
- •Қазақстан Республикасының оқу бағдарламаларына бейімделген Phywe компаниясының жабдықтау терімдері
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Өлшеу аспабының бөлу бағасын анықтау
- •Қосымша тапсырма: Штангенциркулдің нониусының бөлу бағасын анықтау тәртібі
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Сурет: Нөлдік тұғырдағы штангенциркуль Өлшем нәтижелері
- •1 Сурет
- •Денелердің мөлшерін сызғышпен өлшеу тәртібі (өлшеуішпен) (3 сур.)
- •Штангенциркульмен денелердің мөлшерін өлшеу тәртібі
- •Өзекшедегі тесіктің тереңдігін штангенциркульмен өлшеу (5 сур.):
- •3. Шыны түтікшелердің сыртқы және ішкі диаметрлерін штангенциркульмен өлшеу (6 – 7 сур.).
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Қашан өлшеуішті пайдалануға мақсатқа лайықты, ал қашан штангенциркульді?
- •4. Өлшеуіш көмегімен ішкі диаметрді және тесіктің тереңдігін өлшеуге бола ма?
- •Қосымша тапсырма:
- •Қандай дәлділікпен ұзындықты штангенциркульдің көмегімен өлшей аламыз?
- •Қандай дәлділікпен өлшенетін мөлшердің орта мағынасын есептей аламыз?
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Қосымша тапсырма:
- •Қандай дәлділікпен ұзындықты штангенциркульдің көмегімен өлшей аламыз?
- •Қандай дәлділікпен өлшенетін мөлшердің орта мағынасын есептей аламыз?
- •4 Сур.: Нөлдік позиициядағы штангенциркуль
- •Сұйықтық мөлшерін өлшеу
- •2. Өлшеу цилиндр көмегімен (батыру тәсілі) қатты дененің мөлшерін анықтау
- •3. Құйылатын сауыт көмегімен қатты дененің мөлшерін анықтау
- •4. Штангенциркульдің көмегімен дұрыс пішінді қатты дененің мөлшерін анықтау
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Батыру тәсілі
- •2. Ағызатын сауытпен әдіс
- •3. Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптаудың мөлшерін анықтау үшін үшінші әдісті қолданбайды?
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Батыру тәсілі
- •2. Ағызатын сауытпен әдіс
- •3. Мөлшерді есептеу
- •1. Әртүрлі әдістермен алынған нәтижелерде ерекшеліктер бар ма? Егер болса оларды қалай түсіндіруге болады?
- •2. Сұйықтық көлемін қалай анықтауға болады ?
- •3. Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптаудың мөлшерін анықтау үшін үшінші әдісті қолданбайды?
- •Ескертпе
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелері
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •T1 және t 2 орта мағыналарын есептендер; нәтижелерді кестеге жазыңыздар
- •T1 және t 2 орта мағыналарын алынған қоспаның температурасымен салыстырыңыздар.
- •Алынған нәтижені түсіндіріңіздер.
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Кесте ең аз жылдамдық
- •2 Кесте орта жылдамдық
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •6. Сіздер байқаған қозғалыс, "біркелкі түзу сызықты" деп аталады. Сіздердің өлшемдеріне және бағаларына негізделе отырып, осындай қозғалыс туралы қандай тұжырым жасай аламыз.
- •Жұмыстың бірінші бөлімі – біркелкі қозғалысты зерттеу
- •Жұмыстың орындалуы
- •Жұмыстың екінші бөлімі – біркелкіжылдамдық қозғалысың зерттеу Қондырғы
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Кесте Кішкене жалау ұзындығы 5 см
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Құрылған графиктер:
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Қатты денелердің массасын анықтау
- •2. Сұйықтықтың массасын анықтау
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Өлшеу нәтижелері
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1.Ағаштың тығыздығы туралы не айта аласыздар?
- •2. Металл кесектің және гірдің тығыздығын салыстырыңыздар. Тығыздықтың азаюына сәйкес заттарды өсу тәртібімен жазыңыздар.
- •3. Басқа материалдардың тығыздығын анықтай аласыздар ма? Темірдің тығыздығынан үлкен тығыздықты заттар бола ма?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Су тығыздығын анықтау
- •2. Тұздық ертіндінің тығызыдығын анықтау
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Қандай сұйықтықта тығыздық көбірек? Түсіндіріңіз, неге.
- •2. Судан аз тығыздықты сұйықтыққа мысал келтіріңіздер.
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Серіппені градуирлеу
- •2. Динамометрмен күшті өлшеу
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1. Калибрленген серіппелі динамометрдің өлшеу диапазоны қандай?
- •2. Қандай масса салмаққа(ауырлық күшіне) Fg, 1 н сәйкес келеді?
- •3. Шкаланы калибрлегенде үлкен дәлдікті қалай жетуге болады?
- •1 Қондырғы
- •2 Қондырғы
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Кесте
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •Есеп-қисаптар
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Есеп-қисаптар
- •Сәйкес өлшем бірліктерін пайдалануды ұмытпаңыздар!
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 . (1 Және 2 кестелер) мәліметтерін пайдалана отырып, ұзартуынан
- •2. Екі графиктің жалпылығы не? Екі шиыршықты серіппе айырмашылығы неде?
- •Сәйкес өлшем бірліктерін пайдалануды ұмытпаңыздар!
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар
- •1 Кесте
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар
- •1 Кесте
- •6. Fg (ауырлық күшінен) салмақтан Fқа қажалу күшінің тәуелдік графигін құрыңыздар.
- •7. ∆Fқа / ∆Fg еңіс бұрышының тангенсін анықтаңыздар.
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есептеулер
- •1. Алған нәтижелерді салыстырыңыздар, қандай қорытындылар жасауға болады?
- •Қосымша тапсырма
- •1. L11, l12.... Рычаг иығына р1 р2 бірнеше гірін оң тарапынан іліңіздер.
- •2. «Күшті рычаг иығының ұзындығына» туындысы күш кезеңі деп аталады. Рычаг көлденен күйінде болған шарттарды анықтаңыздар? Бұнымен рычагтың айналу бағытын есептеңіздер.
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •4. Егер алашаның жоғарғы шетінен арбашаны жіберсек не болады?
- •5. Еңіс жазықтығының қандай практикалық қолданымы бар?
- •1. 1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3. Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1. 1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3 .Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Ескертпе
- •Сұрақтарға жауаптар
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Өрлеу
- •2. Жылжымайтын блок
- •3. Полиспаст
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Өрлеу
- •2. Жылжымайтын блок
- •3. Полиспаст
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Бақылау
- •Есептеу
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Бақылау
- •1. Батпайтын материал:
- •Есептеулер
- •1.Батпайтын денелердің атаңыздар:
- •2. Денеге әсер ететін итеруші күш өзі жасаған материалға тәуелді ме?
- •5. Бос қайықшамен және кішкене шарлары бар қайықшаны суретін салыңыздар. Олардың арасындағы айырмашылық неде?
- •6. Неге пластилинді кішкене шары батады, ал осындай массалы пластилинді қайықша батпайды.
- •7. Қайықшаның жүктіөрлеуі қандай?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер және өлшеу нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер және өлшеу нәтижелері
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •3. Нәтижелеріңізді түсіндіріңіздер.
- •1. Төмендегі теңдеуді қолдана отырып қоспа температурасын есептеңіздер, мағынасын 2 кестеге жазыңыздар:
- •2. Есептелгеннен қоспа температурасының өлшенген мағынасының ауытқуын қалай түсіндіресіздер?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелері
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер мен бақылау
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •1 Тәжірибе. Резистор кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
- •1 Тәжірибе. Шам кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Бірінші тәжірибе
- •Бірінші тәжірибе
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Бақылау нәтижелері
- •2 Тәжірибе.
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Бақылаулар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Бақылаулар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелері
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •1 Бөлім – жарық сәулелерін бақылау
- •Жұмыстың орындалуы
- •2 Бөлім – қөлеңкелер пайда болуын бақылау Қондырғы
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •1 Бөлім – айнадағы бейнені бақылау
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелері
- •2 Бөлім – айнадағы бейнені түзеу
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Нәтижелер
- •Қондырғыны жинау
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылау
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •Үшінші тәжірибе
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •3 Тәжірибе
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе.
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •1 Кесте
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Жұмыстың орындалуы
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есептеулер мен өлшеулердің нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер мен өлшеулердің нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Алдын ала тәжірибе
- •2 Алдын ала тәжірибе
- •Тәжірибе нәтижелерін өндеу
- •Мұғалімдерге үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3.Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Ескертпе
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •3. Тәжірибеде есептелген және өлшенген қоспаның температура мағынасының айырмашылығы неге бар екенің түсіндіріңіздер.
- •4.Өлшенген қоспа температурасын ескере мұздың меншікті жылу еруін есептеңіздер. (1 г мұзды еріту үшін жылудың қажетті мөлшерін қандай екенің бұл өлшем көрсетеді).
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер және есептеулер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Сұйықтықтың үстіңгі керуінің анықтамасы
- •Есептеулер
- •1. Сұйықтықтың үстіңгі керу болғандығы немен қамтамасыз етіледі?
- •2. Неге бір денелер сумен суланада, ал басқалары жоқ?
- •3. Үстіңгі керу коэффициенті температурадан қалай тәуелді?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер және есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Нәтижелер және есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Ерітіндіден кристаллдардың өсуін бақылау
- •Есептеулер
- •1. Тәжірибелердің орындалу әр кезеніңде шыны түтікшелеріндегі ерітінді түрін дәптерге суреттеңіздер
- •2. Ерітіндіге тасталған кристаллдармен уақыт өте не болады?
- •Өсу жылдамдығы мен олардың пішініне назар аударыңыздар. Уақыт өте олар қалай өзгереді?
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •2 Сур. Тәжірибелі қондырғы
- •Тәжірибені өткізу тәртібі
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •Тәжірибені өткізу тәртібі
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
Ескертпе
Берілген тәжірибені 900 мм (11606.00) ұзындықты алашамен немесе 1500 мм (11302.00) ұзындықты алашамен өткізуге болады.
Есеп-қисаптар және нәтижелер
Гір массасы m = 50 г, Fg= 0,49 Н
Кесте
|
|
|
|
l = 50 см |
||
h, см |
m, г |
Fg, Н |
F, Н |
Апайд Дж |
Атол Дж |
ПӘК% |
20 |
50 |
0,5 |
0,21 |
0,1 |
0,105 |
95 |
100 |
1,0 |
0,43 |
0,2 |
0,215 |
93 |
|
150 |
1,48 |
0,62 |
0,3 |
0,310 |
95 |
|
200 |
1,98 |
0,85 |
0,4 |
0,425 |
93 |
1. Денені тік жоғары Апайд= h Fg көтеру бойынша жұмысты есептеңіздер: және нәтижесін кестеге жазыңыздар.
2. Еңіс жазықтық бойынша дененің өрлеуіне Атол=l·F жұмсалған жұмысты есептеңіздер, және нәтижелерді кестеге жазыңыздар.
3. Өрлеу жұмысы мен сырғанау жұмысын салыстырыңыздар.
Өлшеудің қателігін есепке ала отырып (± 7%), өрлеу жұмысы сырғанау жұмысына тең келеді.
Fg салмағы (ауырлық күші) және F тарту күші неге өзара тең емес? Жеке қағаз парағына күш параллелограммасын құрыңыздар.
Fg салмағы (ауырлық күші) және F сырғанау күші өзара тең бола алмайды, өйткені салмақ (ауырлық күші) алашада перпендикуляр әрекеттенген F күшке, алаша бойында әрекеттенген күшке жайып салынады. Параллель компоненттерінің тек біреуі ғана өлшенеді (3 сур. қар.).
3 сур.
4. Егер алашаның жоғарғы шетінен арбашаны жіберсек не болады?
Егер алашаның жоғарғы шетінен арбашаны жіберсек, ол төмеңге жылдамдатумен сырғанайды.
5. Еңіс жазықтығының қандай практикалық қолданымы бар?
Еңіс жазықтық жұмыста ұтыс бермейді; бірақ та күште айрықша ұтыс береді әсіресе еңістің кіші бұрыштарында.
ПӘК жантайған жазықтықты есептеу |
ФЗ.7-9. 02.15 |
Белгілер үшін
Дененің кинетикалық (потенциалды) энергиясын өлшеу |
|
ФЗ.7-9. 02.16 |
Деңгей: негіздік ( 9 сынып)
Оқу үшін тақырып: Механикалық құбылыстар. Энергия.
Мақсаты: серіппедегі жүктің тербеліс қозғалыстарындағы энергияның өзгеруін зерттеу
Қолданылған ұғымдар: серпімділік күші, Гук заңы, кинетикалық энергия, потенциалдық энергия, энергияны сақтау заңы
Жабдықтар:
№ |
Атауы |
коды |
Мөлшері |
1 |
Жан-жақты штатив (негізі) |
02001.01 |
1 |
3 |
Штативтік өзекше, l=600 мм |
02037.00 |
1 |
4 |
Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым - саптау |
02043.00 |
2 |
5 |
Гірге арналған ұстағыш, 10 г |
02204.00 |
1 |
|
Саңылаулы гір, 10 г |
02205.01 |
3 |
6 |
Динамометр, 2Н |
03065.03 |
1 |
8 |
Тіреуші болт |
03949.00 |
1 |
9 |
Шкаламен пластина |
03962.00 |
1 |
10 |
Өлшеуіш, 2 м |
09936.00 |
1 |
11 |
Шыны түтіктерге арналған ұстағыш |
05961.00 |
1 |
12 |
Шиыршық серіппе, 3 Н/м |
02220.00 |
1 |
Қондырғы
1 және 2 сур. қар.: 1 сур. көрсетілгендей қондырғыны жинаңыздар
1 сур.
2 сур. 3 сур.
Жұмыстың орындалуы