6. Fg (ауырлық күшінен) салмақтан Fқа қажалу күшінің тәуелдік графигін құрыңыздар.
2 сур.
Қандай сызықты сіз алдыңыздар? Нүктелер тіке сызықта ораналасқан.
7. ∆Fқа / ∆Fg еңіс бұрышының тангенсін анықтаңыздар.
Еңіс бұрышының тангенсі ∆Fқа / ∆Fg =0,15 тең.
Бұл мағына μ қажау коэффициенті деп аталады. Бетті қажау типінен μ тәуелді ме?
μ қажау коэффициенті – бетті қажауды сипаттайтын параметр.
Рычаг тепе-теңдігінің шарттарын зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.13 |
Деңгей: негіздік ( 7 сынып)
Оқу үшін тақырып: Механикалық құбылыстар. Қарапайым механизмдер.
Мақсаты: рычагтарды сағат тілімен және сағат тіліне қарсы бұратын күш мерзімдері арасында арақатынасты орнату.
Қолданылған ұғымдар: тепе-теңдік шарты, күш, рычаг.
Жабдықтар:
№ |
Атауы |
коды |
Мөлшері |
1 |
Жан-жақты штатив (негізі) |
02001.01 |
1 |
2 |
Штативтік өзекше, l=250 мм |
02031.00 |
1 |
3 |
Қысқыш-саптама |
02043.00 |
1 |
4 |
Рычаг |
03960.00 |
1 |
5 |
Тіреуші болт |
03949.00 |
1 |
6 |
Тесікті гірге арналған ұстағыш |
02204.00 |
2 |
7 |
Тесікті гір, 10 г, қара |
02205.01 |
4 |
8 |
Тесікті гір, 50 г, қара |
02206.01 |
2 |
9 |
Динамометр, 2 Н |
03065.03 |
1 |
Қондырғы
Өлшеу алдында динамометрді «нөл» бөлуіне бекітуші гайка көмегімен реттеңіздер (1 сур.).
1 сур.
Жұмыстың орындалуы
1. Қондырғыны жиныңыздар (2-4 сур.).
2 сур. 3 сур. 4 сур.
2. Рычагтың сол тарапының 10 бөлінуінде жалпы массасы mжал= 100 г жүкті гірлерге арналған ұстағышты іліңіздер.
Рычаг тепе-теңдігінің шарттарын зерттеу |
ФЗ.7-9. 02.12 |
3. дененің салмағын тыбыңыздар, нәтижені 1 кестеге жазыңыздар.
4. Рычагтың оң тарапының 10 бөлінуінде динамометрді іліңіздер және динамометр көмегімен рычагты көлденең күйге әкеліңіздер. (5 сур.).
5. Динамометрдегі
күш мағынасын анықтаңыздар.
5 сур.
6. Жүкті рычагтың l1 иығынының ұзындығын және динамометрдегі күшінің көмегімен басылған l2 иығынының ұзындығын анықтаңыздар. Рычагтың сызғышының бөлінулері арасындағы арақашықтық 2 см тең.
1 кесте
mжал = 100 г, P = H
№ белгілер |
F2, Н |
l1, см |
P· l1Нм |
l2, см |
F2 l2, Нм |
|
солдан |
ондан |
|||||
10 |
10 |
|
|
|
|
|
8 |
10 |
|
|
|
|
|
6 |
10 |
|
|
|
|
|
4 |
10 |
|
|
|
|
|
2 |
10 |
|
|
|
|
|
7. Рычагтың сол тарапынан 2 және 4, 6, 8 бөлінуіне жүкті ұстағышты тізбекті жылжытыңыздар; F2 күшін әр жағдайда өлшеңіздер.
8. P· l1, F2 l2 мағынаарын табыңыздар. Нәтижелерді 1 кестеге жазыңыздар.
9. Жалпы массасы mжал = 40 г жүкті гір ұстағышын 10 бөлінуіндегі рычагтың оң тарапына іліңіздер.
10. Ұстағыш оң тарапта, ал динамометр сол жақта орналасқан 3- 8 п. жағдай үшін қайталаңыздар. Нәтижелерді 2 кестеге жазыңыздар.
2 кесте
mжал = 100 г, P = H
№ белгілер |
F2, Н |
l1, см |
P· l1Нм |
l2, см |
F2 l2, Нм |
|
солдан |
ондан |
|||||
10 |
10 |
|
|
|
|
|
8 |
10 |
|
|
|
|
|
6 |
10 |
|
|
|
|
|
4 |
10 |
|
|
|
|
|
2 |
10 |
|
|
|
|
|
Рычаг тепе-теңдігінің шарттарын зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.13 |