Жұмыстың орындалуы

• Қысқа штативті өзекшені қысқышта бекітіңіздер және оның ішінде динамометрге арналған ұстағышты бекітіңіздер.

• Ұстағышта динамометрді тік пішінде орналастырыңыздар және оның нөлдік нүктесін реттеңіздер.

• 10 г бастап 100 г дейін масса тізбекті өзгеруі үшін гір ұстағышына 10 г және 50 г массалы төрт гірді кезекпен қосыңыздар.

• Әр жағдай үшін динамометр көрсеткіштерін өлшеңіздер.

• Нәтижелерді кестеге жазыңыздар.

Есеп-қисаптар және нәтижелер

Дене массасынан ауырлық күшінің тәуелділігін зерттеу

ФЗ.7-9. 02.10

1. Алынған мағыналар негізінде массадан m (абсцисс осі бойынша масса m шөгілген) F_g ауырлық күшінің тәуелдік графигін құраңыздар.

2 сур.

2. Қисықтың қандай түрін сіз алдыңыздар?

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

3. «немен..., онымен....» сөзін толықтырыңыздар.

____________________________________________________________________

4. 1 Н салмаққа қандай масса сәйкес келеді?

____________________________________________________________________

5. F_g = g · m біле, 2 сур. графигінен g анықтаңыздар:

(өлшем бірліктері туралы ұмытпаңыздар).

Қосымша тапсырма

Ньютонның екінші заңына сәйкес келетін келесі өрнек дұрыс:

«жылдамдатуға көбейтілген масса= нәтижелендіруші күш».

Азат құлдыраудың жылдамдатуы (2 сур.) графигіндегі g пропорционалды коэффициентінің жылдамдатуы да болады.

(Күштің бірлігі: 1 Н = 1 кг·м/с²)

• Жердің гравитациялық егістігіндегі гір массасымен m сынап көретін, g азат құлдырау жылдамдығының мағынасын анықтаңыздар:

Дене массасынан ауырлық күшінің тәуелділігін зерттеу

ФЗ.7-9. 02.10

Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар

Оқушылар динамометр көмегімен жердің гравитациялық егістігідегі денеге әсер ететін күшті анықтауға тиісті. Олар Н = 1 кг·м/с² өлшем бірліктерімен танысып, және массамен күштің (ауырлық күш) арасындағы тіке тәуелдікті шығарулары тиіс. Салмақ үшін (ауырлық күші) пропорционалды коэффициенті болып, м/с² өлшенетін, g азат құлдырау жердік жылдамдығы болады. Қосымша тапсырмада оқушылар өлшенген мағыналардан g азат құлдырау жылдамдығын анықтауға тиісті.

Нәтижелер

10 г жүктер үшін ұстағыштың массасы

Есеп-қисаптар

1. Алынған мағыналар негізінде массадан m (абсцисс осі бойынша масса m шөгілген) F_g ауырлық күшінің тәуелдік графигін құраңыздар.

2 сур.

2. Қисықтың қандай түрін сіз алдыңыздар?

Дене массасынан ауырлық күшінің тәуелділігін зерттеу

ФЗ.7-9. 02.10

Тіке сызық

3. «немен..., онымен....» сөзін толықтырыңыздар.

Масса үлкен болған сайын, күште артады.

4. 1 Н салмаққа қандай масса сәйкес келеді?

100 г шамадағы масса 1 Н салмағына( ауырлық күшіне) сәйкес келеді.

5. F_g = g · m біле, 2 сур. графигінен g анықтаңыздар:

(өлшем бірліктері туралы ұмытпаңыздар).