Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
Тесс на казахском.doc
Скачиваний:
1
Добавлен:
01.05.2025
Размер:
27.54 Mб
Скачать

1 Кесте Кішкене жалау ұзындығы 5 см

Түзу сызықты біркелкіжылдамдықтың қозғалысын тездетуді өлшеу

ФЗ.7-9.

02.3

Есеп-қисаптар және нәтижелер

  • Фотовороталар арасындағы арақашықтықты өтуге кетірілген уақыт үшін квадраттардың мағыналарын есептеңіздер. Алынған мағыналарды 1 кестенің төртінші бағаншасына жазыңыздар.

  • Екінші фотовороталарды (vмгн=ΔS/Δt, где ΔS=5 см – арбашадағы жалаудың ұзындығы) өту мезетіндегі арбашамен алынған шапшан жылдамдық үшін мағыналарды есептеңіздер.Шапшан жылдамдықтан алынған мағыналарды 1 кестенің 5 бағаншасына жазыңыздар.

  • S және t мағыналарын қолдана отырып жүрілген жолдың уақытқа тәуелдік графигін құрыңыздар. Тәуелдік графигін 3 сур. ұсыныңыздар.

Қандай қисық үлгісін сіздер алдыңыздар?_______________________________

3 сур.

  • S және t мағыналарын қолдана отырып жүрілген жолдың уақыт квадратына тәуелдік графигін құрыңыздар. Графикті 3 сур. ұсыныңыздар.

Қандай қисық үлгісін сіздер алдыңыздар?_________________________________

4 сур.

  • Бұл қисық еңісінің коэффициентің табыңыздар.

  • 1 кестенің мәліметтерін қолдана отырып, шапшан жылдамдықтың уақытқа тәуелдік графигін құрыңыздар. Графикті 5 сур. ұсыныңыздар.

  • Алынған қисық еңісінің коэффициентің есептеңіздер. 4 және 5 сур. ұсыңылған екі қисық еңістерінің коэффициенттерін салыстырыңыздар. Бұл мағыналар неге әртүрлі болғаның түсіндіріңіздер.

  • a=Δv/Δt қатынасына тең физикалық мөлшер жылдамдату деп аталады. Жүргізілген тәжірибелерде жылдамдатудың пайда болуы қандай себептермен болғаның түсіндіріңіздер?

Түзу сызықты біркелкіжылдамдықтың қозғалысын тездетуді өлшеу

ФЗ.7-9.

02.3


5 сур.

Жылдамдатудың өлшеу бірліктері қандай?_________________________________

Түзу сызықты біркелкіжылдамдықтың қозғалысын тездетуді өлшеу

ФЗ.7-9.

02.3

Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар

Тап осы тәжірибеде оқушылар типтік мысалыда біркелкіжылдамдықтың қозғалысымен танысады. S(t) и S(t2) тәуелдік графиктерін салыстыруға, басты жылдамдықсыз біркелкіжылдамдық қозғалысы үшін арналған S=at2/2 тәуелдігімен оқушыларды таныстырады.

Өлшеу нәтижелері:

1 кесте

Құрылған графиктер:

3 сур.

4 сур.

Түзу сызықты біркелкіжылдамдықтың қозғалысын тездетуді өлшеу

ФЗ.7-9.

02.3


5 сур.

3 сур. нүктелер параболаға жатады, 4 және 5 сур. – тікеге. 4 сур. тіке еңісінің коэффициенті шамамен 27 см/с2 құрайды, 5 сур. – шамамен 50 см/ с2. v(t) тәуелдік коэффициенті s(t2) еңіс коэффициентінен тәуелдіктен шамамен екі есе үлкен. Басты жылдамдықсыз біркелкіжылдамдық қозғалысы үшін арналған v=at и S=at2/2 формуласымен бұл жақсы мақұлданады.

Массаны өлшеу

ФЗ.7-9.

02.4

Деңгей: негіздік ( 7 сынып)

Оқу үшін тақырып: Механикалық құбылыстар. Масса

Мақсаты: рычагтық таразылар көмегімен денелердің массасын өлшеуге үйрену.

Қолданылған ұғымдар: масса

Жабдықтар:

Атауы

коды

Мөлшері

1

Өлшеуіш цилиндр, 50 мл

36628.00

1

2

Мензурка, пластмасса, 100 мл

36011.01

1

3

Резеңке қалпақшамен тамызғыш

64701.00

1

4

Кесек, темір

03913.00

1

5

Кесек , алюминий

03903.00

1

6

Келтек, ағаш

05938.00

1

7

Түрлі таразылардың терімі, 1г – 50г

44017.00

1

8

Штативтік негіз

02001.00

1

9

Штативтік өзекше

02031.00

1

10

Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым - саптау

02043.00

1

11

Рычаг

03960.00

1

12

Рычагқа арналған тіл

03961.00

1

13

Таразы тостағаны, пластмасса

03951.00

2

14

Шкаламен пластина

03962.00

1

15

Тіреуші болт

03949.00

1

16

Капрон жіп

02089.00

1

Қондырғы

1 сур.

  • 2-10 сур. көрсетілгендей рычагтық таразыны жинаңыздар.

Массаны өлшеу

ФЗ.7-9.

02.4


2 сур. 3 сур. 4 сур.

5 сур. 6 сур. 7 сур.

8 сур. 9 сур. 10 сур.

  • Нұсқағыш-тіл дәл «нөл» белгісінде орналасатындай шкаламен пластинаны штативке бекітіңіздер (7, 11 сур.).

11 сур.

Массаны өлшеу

ФЗ.7-9.

02.4