
- •Мұғалімге және оқушыға арналған кітап
- •Қазақстан Республикасының оқу бағдарламаларына бейімделген Phywe компаниясының жабдықтау терімдері
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Өлшеу аспабының бөлу бағасын анықтау
- •Қосымша тапсырма: Штангенциркулдің нониусының бөлу бағасын анықтау тәртібі
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Сурет: Нөлдік тұғырдағы штангенциркуль Өлшем нәтижелері
- •1 Сурет
- •Денелердің мөлшерін сызғышпен өлшеу тәртібі (өлшеуішпен) (3 сур.)
- •Штангенциркульмен денелердің мөлшерін өлшеу тәртібі
- •Өзекшедегі тесіктің тереңдігін штангенциркульмен өлшеу (5 сур.):
- •3. Шыны түтікшелердің сыртқы және ішкі диаметрлерін штангенциркульмен өлшеу (6 – 7 сур.).
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Қашан өлшеуішті пайдалануға мақсатқа лайықты, ал қашан штангенциркульді?
- •4. Өлшеуіш көмегімен ішкі диаметрді және тесіктің тереңдігін өлшеуге бола ма?
- •Қосымша тапсырма:
- •Қандай дәлділікпен ұзындықты штангенциркульдің көмегімен өлшей аламыз?
- •Қандай дәлділікпен өлшенетін мөлшердің орта мағынасын есептей аламыз?
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Қосымша тапсырма:
- •Қандай дәлділікпен ұзындықты штангенциркульдің көмегімен өлшей аламыз?
- •Қандай дәлділікпен өлшенетін мөлшердің орта мағынасын есептей аламыз?
- •4 Сур.: Нөлдік позиициядағы штангенциркуль
- •Сұйықтық мөлшерін өлшеу
- •2. Өлшеу цилиндр көмегімен (батыру тәсілі) қатты дененің мөлшерін анықтау
- •3. Құйылатын сауыт көмегімен қатты дененің мөлшерін анықтау
- •4. Штангенциркульдің көмегімен дұрыс пішінді қатты дененің мөлшерін анықтау
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Батыру тәсілі
- •2. Ағызатын сауытпен әдіс
- •3. Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптаудың мөлшерін анықтау үшін үшінші әдісті қолданбайды?
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Батыру тәсілі
- •2. Ағызатын сауытпен әдіс
- •3. Мөлшерді есептеу
- •1. Әртүрлі әдістермен алынған нәтижелерде ерекшеліктер бар ма? Егер болса оларды қалай түсіндіруге болады?
- •2. Сұйықтық көлемін қалай анықтауға болады ?
- •3. Дөңгелек немесе тік бұрышты оқтамаларға арналған қысым – саптаудың мөлшерін анықтау үшін үшінші әдісті қолданбайды?
- •Ескертпе
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелері
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •T1 және t 2 орта мағыналарын есептендер; нәтижелерді кестеге жазыңыздар
- •T1 және t 2 орта мағыналарын алынған қоспаның температурасымен салыстырыңыздар.
- •Алынған нәтижені түсіндіріңіздер.
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Кесте ең аз жылдамдық
- •2 Кесте орта жылдамдық
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •Ең аз жылдамдық
- •Орта жылдамдық
- •6. Сіздер байқаған қозғалыс, "біркелкі түзу сызықты" деп аталады. Сіздердің өлшемдеріне және бағаларына негізделе отырып, осындай қозғалыс туралы қандай тұжырым жасай аламыз.
- •Жұмыстың бірінші бөлімі – біркелкі қозғалысты зерттеу
- •Жұмыстың орындалуы
- •Жұмыстың екінші бөлімі – біркелкіжылдамдық қозғалысың зерттеу Қондырғы
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Кесте Кішкене жалау ұзындығы 5 см
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Құрылған графиктер:
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Қатты денелердің массасын анықтау
- •2. Сұйықтықтың массасын анықтау
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Өлшеу нәтижелері
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1.Ағаштың тығыздығы туралы не айта аласыздар?
- •2. Металл кесектің және гірдің тығыздығын салыстырыңыздар. Тығыздықтың азаюына сәйкес заттарды өсу тәртібімен жазыңыздар.
- •3. Басқа материалдардың тығыздығын анықтай аласыздар ма? Темірдің тығыздығынан үлкен тығыздықты заттар бола ма?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Су тығыздығын анықтау
- •2. Тұздық ертіндінің тығызыдығын анықтау
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Қандай сұйықтықта тығыздық көбірек? Түсіндіріңіз, неге.
- •2. Судан аз тығыздықты сұйықтыққа мысал келтіріңіздер.
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •1. Серіппені градуирлеу
- •2. Динамометрмен күшті өлшеу
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1. Калибрленген серіппелі динамометрдің өлшеу диапазоны қандай?
- •2. Қандай масса салмаққа(ауырлық күшіне) Fg, 1 н сәйкес келеді?
- •3. Шкаланы калибрлегенде үлкен дәлдікті қалай жетуге болады?
- •1 Қондырғы
- •2 Қондырғы
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Кесте
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •Есеп-қисаптар
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Есеп-қисаптар
- •Сәйкес өлшем бірліктерін пайдалануды ұмытпаңыздар!
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 . (1 Және 2 кестелер) мәліметтерін пайдалана отырып, ұзартуынан
- •2. Екі графиктің жалпылығы не? Екі шиыршықты серіппе айырмашылығы неде?
- •Сәйкес өлшем бірліктерін пайдалануды ұмытпаңыздар!
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар
- •1 Кесте
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар
- •1 Кесте
- •6. Fg (ауырлық күшінен) салмақтан Fқа қажалу күшінің тәуелдік графигін құрыңыздар.
- •7. ∆Fқа / ∆Fg еңіс бұрышының тангенсін анықтаңыздар.
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есептеулер
- •1. Алған нәтижелерді салыстырыңыздар, қандай қорытындылар жасауға болады?
- •Қосымша тапсырма
- •1. L11, l12.... Рычаг иығына р1 р2 бірнеше гірін оң тарапынан іліңіздер.
- •2. «Күшті рычаг иығының ұзындығына» туындысы күш кезеңі деп аталады. Рычаг көлденен күйінде болған шарттарды анықтаңыздар? Бұнымен рычагтың айналу бағытын есептеңіздер.
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •4. Егер алашаның жоғарғы шетінен арбашаны жіберсек не болады?
- •5. Еңіс жазықтығының қандай практикалық қолданымы бар?
- •1. 1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3. Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1. 1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3 .Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Ескертпе
- •Сұрақтарға жауаптар
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Өрлеу
- •2. Жылжымайтын блок
- •3. Полиспаст
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •1. Өрлеу
- •2. Жылжымайтын блок
- •3. Полиспаст
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Бақылау
- •Есептеу
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Бақылау
- •1. Батпайтын материал:
- •Есептеулер
- •1.Батпайтын денелердің атаңыздар:
- •2. Денеге әсер ететін итеруші күш өзі жасаған материалға тәуелді ме?
- •5. Бос қайықшамен және кішкене шарлары бар қайықшаны суретін салыңыздар. Олардың арасындағы айырмашылық неде?
- •6. Неге пластилинді кішкене шары батады, ал осындай массалы пластилинді қайықша батпайды.
- •7. Қайықшаның жүктіөрлеуі қандай?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер және өлшеу нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер және өлшеу нәтижелері
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •3. Нәтижелеріңізді түсіндіріңіздер.
- •1. Төмендегі теңдеуді қолдана отырып қоспа температурасын есептеңіздер, мағынасын 2 кестеге жазыңыздар:
- •2. Есептелгеннен қоспа температурасының өлшенген мағынасының ауытқуын қалай түсіндіресіздер?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелері
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Ескертпе
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер мен бақылау
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •1 Тәжірибе. Резистор кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
- •1 Тәжірибе. Шам кернеумен тоқ күшінің арасындағы арақатынас.
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Бірінші тәжірибе
- •Бірінші тәжірибе
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Бақылау нәтижелері
- •2 Тәжірибе.
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Нәтижелер
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •1 Кесте
- •2 Кесте
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Бақылаулар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер
- •Жұмысты орындау тәртібі
- •Бақылаулар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелері
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •1 Бөлім – жарық сәулелерін бақылау
- •Жұмыстың орындалуы
- •2 Бөлім – қөлеңкелер пайда болуын бақылау Қондырғы
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •1 Бөлім – айнадағы бейнені бақылау
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелері
- •2 Бөлім – айнадағы бейнені түзеу
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Нәтижелер
- •Қондырғыны жинау
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылау
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •Үшінші тәжірибе
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •3 Тәжірибе
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Бірінші тәжірибе
- •Екінші тәжірибе
- •1 Тәжірибе
- •2 Тәжірибе
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •1 Тәжірибе.
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •1 Кесте
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Нәтижелер және бақылаулар
- •Жұмыстың орындалу тәртібі
- •Жұмыстың орындалуы
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есептеулер мен өлшеулердің нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есептеулер мен өлшеулердің нәтижелері
- •Жұмыстың орындалуы
- •1 Алдын ала тәжірибе
- •2 Алдын ала тәжірибе
- •Тәжірибе нәтижелерін өндеу
- •Мұғалімдерге үшін әдістемелік ұсыныстар
- •1 Алдын ала тәжірибе
- •2. 2 Алдын ала тәжірибе
- •3.Негізгі тәжірибе
- •Нәтижелер
- •Есептеулер
- •Ескертпе
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар
- •3. Тәжірибеде есептелген және өлшенген қоспаның температура мағынасының айырмашылығы неге бар екенің түсіндіріңіздер.
- •4.Өлшенген қоспа температурасын ескере мұздың меншікті жылу еруін есептеңіздер. (1 г мұзды еріту үшін жылудың қажетті мөлшерін қандай екенің бұл өлшем көрсетеді).
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер және есептеулер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Сұйықтықтың үстіңгі керуінің анықтамасы
- •Есептеулер
- •1. Сұйықтықтың үстіңгі керу болғандығы немен қамтамасыз етіледі?
- •2. Неге бір денелер сумен суланада, ал басқалары жоқ?
- •3. Үстіңгі керу коэффициенті температурадан қалай тәуелді?
- •Жұмыстың орындалуы
- •Есеп-қисаптар және нәтижелер
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер және есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Нәтижелер және есептеулер
- •Қосымша тапсырма
- •Жұмыстың орындалуы
- •Нәтижелер
- •Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар Ерітіндіден кристаллдардың өсуін бақылау
- •Есептеулер
- •1. Тәжірибелердің орындалу әр кезеніңде шыны түтікшелеріндегі ерітінді түрін дәптерге суреттеңіздер
- •2. Ерітіндіге тасталған кристаллдармен уақыт өте не болады?
- •Өсу жылдамдығы мен олардың пішініне назар аударыңыздар. Уақыт өте олар қалай өзгереді?
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •2 Сур. Тәжірибелі қондырғы
- •Тәжірибені өткізу тәртібі
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •Тәжірибені өткізу тәртібі
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
- •Тәжірибелі қондырғыны құрастыру
Жұмыстың бірінші бөлімі – біркелкі қозғалысты зерттеу
Қондырғы
Біркелкі қозғалысты зерттеу үшін арналған қондырғының жалпы түрі.
Суретке сәйкес рельстің екі
бөлігін қосыңыз, қондырғыны уақытты
өлшегіштің жанына орналастырыңыз.
Фотоворотаны таймерге қосыңыз. Арбашаға
кішкене жалауды қосыңыз, ол арбаша
қозғалғанда фотоворотаның жарықсезгіш
элементіне жарықтың түсуін бөледі.
Timer 2-1 аспабының оң жағындағы ауыстырып
қосқышты солдан екінші қалыпқа (
)
қойыңыздар. Бұл жағдайда аспап
фотоворотаның жарықсезгіш элементіне
Біркелкі және біркелкіжылдамдық қозғалыстағы жолдың уақытқа тәуелділігін зерттеу |
ФЗ.7-9. 02.2 |
жарықтың түспеу уақытының арақашықтығының ұзақтылығын тіркейді. Осы жағдайда бұл уақыт 10 см ұзындықты кішкене жалау фотоворотаның ойығынан өтуі үшін қажетті.
Жұмыстың орындалуы
Моторлы арбашаның (рельстің басынан бастап) бастау сәтінің нүктесінен бастап 20 см арақашықтықта фотоворотаны орналастырыңыздар.
Әр өлшеу алдында Timer 2-1 аспабының (1) Reset баспасын басуды ұмытпаңыздар.
Арбашадағы ең аз жылдамдықты қойыңыздар, қозғаушыны іске қосыңыздар және арбашаны рельстің басына қойыңыздар.
Timer 2-1 аспабының көрсеткіштерін 1 кестеге жазыңыздар. Бұл уақыт, 10 см ұзындықты кішкене жалау фотоворотаның ойығынан өтуі үшін қажетті.
Бастау сәтінің нүктесінен бастап, 40 см фотоворотаны жылжытыңыздар және тәжірибені қайталаңыздар. Уақытты өлшеу нәтижелерін 1 кестеге жазыңыздар.
Моторлы арбашаның бастау сәтінің нүктесімен фотоворотаның арасындағы 60 және 80 см арақашықтығы үшін тәжірибені қайталаңыздар. Нәтижелерді 1 кестеге жазыңыздар.
1 кесте Кішкене жалау ұзындығы ΔS= 10 см
Жұмыстың екінші бөлімі – біркелкіжылдамдық қозғалысың зерттеу Қондырғы
Біркелкіжылдамдық қозғалысың зерттеу үшін арналған қондырғының жалпы түрі.
Біркелкі және біркелкіжылдамдық қозғалыстағы жолдың уақытқа тәуелділігін зерттеу |
|
ФЗ.7-9. 02.2 |
Суретке сәйкес рельстің екі бөлігін қосыңыз, қондырғыны уақытты өлшегіштің жанына орналастырыңыз. Фотоворотаны таймерге қосыңыз. Арбашаға кішкене жалауды қосыңыз, ол арбаша қозғалғанда фотоворотаның жарықсезгіш элементіне жарықтың түсуін бөледі. Timer 2-1 аспабының оң жағындағы ауыстырып қосқышты солдан екінші қалыпқа ( ) қойыңыздар. Бұл жағдайда аспап фотоворотаның жарықсезгіш элементіне
жарықтың түспеу уақытының арақашықтығының ұзақтылығын тіркейді. Осы жағдайда бұл уақыт 5 см ұзындықты кішкене жалау фотоворотаның ойығынан өтуі үшін қажетті. Арбашаға кішкене жалауды және болтты бекітіңіздер. Рельстің соңына блокты бекітіңіздер. Рельсті үстелдің шетіне орналастырыңыздар. Жіптің бір ұшын арбашаның тіреуіш болтына байлаңыздар, екінші ұшына жүктерге арналған ұстағышқа байлаңыздар. Арбаша рельстің ортасына жақындап қалған уақытта жүк еденге тиетіндей етіп жіптің ұзындығын таңдаңыздар. Рельстің соңына жетуі үшін арбашаның орта жолда алған жылдамдығы жеткілікті болуы тиіс. Арбашаның рельстің соңына дейін жетуі үшін (1-3г) жүкті таңдап алыңыздар. Арбашаны әрқашан да бір нүктеден жіберіңіздер, арбашаның қозағалысы басталғаннан кейін уақыты анықталған рельстің әр нүктесіне сәйкес келеді. Арбашаны бастау сәтінде тиермеңіздер! Жіптің басқа ұшында бекітілген жүктің әсірімен арбаша қозғалуға тиісті.