Жұмыстың орындалуы

1. Эрленмейер шыны сауытына 200 мл су құйыңыздар және оны 35⁰С температураға дейін қыздырыңыздар.

2. Калориметрге 150 мл жылы су құйыңыздар (дәлірек болу үшін тамызғыш және өлшеуіш цилиндр көмегімен жасауға болады) (5 сур.).

3. V₁ мағынасын жазыңыздар.

4. Бір минут ішінде суды араластырыңыздар.

5. Содан сон калориметрдегі су t₁ температурасын өлшеңіздер.

6. Калориметрге кептірілген мұздың төртбұрыштарын салыңыздар.

7. Калориметрді қақпақпен жауып араластырыңыздар, барлық мұз ерігенше, қоспаның температурасын t_m өлшеңіздер.

Мұз еруінің салыстырмалы жылулығын өлшеу

ФЗ.10-11. 02.2

8. Суды калориметрден қайтадан өлшеуіш цилиндрге құйыңыздар және калориметрдегі судың V₂ соңғы мөлшерін өлшеңіздер.

Есеп-қисаптар және нәтижелер

Судың бастапқы мөлшері	V1 =
Судың бастапқы температурасы	t1 =
Қоспа температурасы	t2 =
Судың соңғы температурасы	V2 =
Мұздың температурасы	t2 = 00С

1. Судың тығыздық (р=1,0 г/мл) мағынасын қолдана тәжірибедегі судың массасын есептеңіздер.

Жылы судың массасы

Мұздың массасы

2. Егер де салқын су массасы m₂ температурада t₂ = 0⁰С мұз орынына қоспаның температурасы қаншаға көтерілгенің есептеңіздер:

3. Тәжірибеде есептелген және өлшенген қоспаның температура мағынасының айырмашылығы неге бар екенің түсіндіріңіздер.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Өлшенген қоспа температурасын ескере мұздың меншікті жылу еруін есептеңіздер. (1 г мұзды еріту үшін жылудың қажетті мөлшерін қандай екенің бұл өлшем көрсетеді).

қайда (судың меншікті жылу сыйымдылығы)

Қосымша тапсырма

Калориметрдің жылу сыйымдылығын егер есептеулерде ескерсек, онда мұздың еруінің меншікті жылуы неге тең болатының табыңыздар?

Мұз еруінің салыстырмалы жылулығын өлшеу

ФЗ.10-11 02.2

Мұғалімдер үшін әдістемелік ұсыныстар

Мұздың еруінің меншікті жылуы аңықтау үшін жылы суға мұздың төртбұрыштарын тастап және қоспа температурасын анықтаймыз.

Ескертпе

1. Тәжірибені үй температурасы бар сумен орындайды (20⁰С төмен емес). Бірақ та жылу суда мұз төртбұрыштары тез ериді.

2. Бұндайда қоспа температурасы көтеріледі, бірақ қателіктер берілген есептеулерде жоғары емес (температура айырмашылығы аз емес).

Судың бастапқы мөлшері	V1 =150 мл
Судың бастапқы температурасы	t1 =34,50С
Қоспа температурасы	t2 =18,00С
Судың соңғы температурасы	V2 =179 мл
Мұздың температурасы	t2 = 00С

1. Судың тығыздық (р=1,0 г/мл) мағынасын қолдана тәжірибедегі судың массасын есептеңіздер.

Жылы судың массасы

Мұздың массасы

2 . Егер де салқын су массасы m₂ температурада t₂ = 0⁰С мұз орынына қоспаның температурасы қаншаға көтерілгенің есептеңіздер:

Қоспа температурасының формуласынан жылу балансының теңдеу алынады:

Q_бөл = Q_жұт