Себеп бағыныңқылы сабақтастың жасалу жолдары:

Бағыныңқы баяндауышы	Тұлғалық белгісі	Сұрағы	Мысалы
Есімше	-ған/-ген/-қан+дықтан -кен+діктен	неліктен? неге? не себепті?	Карамель өнімдерін жақсы білгендіктен, мен бұл іске бірден кірісіп кеттім.
	-ған/-ген+ себепті -қан/-кен+ себепті		Шайға арналған торт болмаған себепті, мәмпәси сатып алуға тура келді.
	-ған соң, -ген соң -қан соң, -кен соң		Жоспарды орындап болған соң, барлығының көңілі орнына түсті.
Көсемше	-ма+й, -ме+й -ба+й, -бе+й -па+й, -пе+й		Ол өзін тоқтата алмай, көк шайды іше берді.

1-тапсырма. Берілген сөйлемдердің бағыныңқы сыңарларын ойластырып жазыңыз.

Бояғыштарды қостық. Тортқа қаймақ қосты. Тауға гүл теруге бардық. Дәрілік шөптерді пайдаландым. Барбарис сатып алдым. Балықтан сорпа пісірді. Қазақстанның тамақ өнеркәсібі жақсы дамиды. Қауіп-қатерлер азайды. Мемлекет басшысының тапсырмалары орындалды. Түркістанға саяхатқа бардық. Әлем спортшыларының назарын аударды. Тамақ өнеркәсіп саласын дамыту қолға алынып отыр. Кәсіпкер сапалы тауар өндіруге мүдделі.

2-тапсырма. Берілген сөйлемдердің түрлерін анықтаңыз.

Шартты бағыныңқылы (а)

Қарсылықты бағыныңқылы (ә)

Себеп бағыныңқылы (б)

Мезгіл бағыныңқылы (в)

Қимыл- сын бағыныңқылы (г)

Мақсат бағыныңқылы (ғ)

		а	ә	б	в	г	ғ
1	Ол жұмыстан келген соң, біден тамақ пісіруге кірісті.		+
2	Тұрмыс жақсы болу үшін көп еңбек ету керек.
3	Бұндай тағамды бұрын ішіп көрмеген сөң, таңдана қарайды.
4	Кісі қалай жүрсе, көлеңке солай жүреді.
5	Сіз тоя тамақтанып алғанша, біз сөйлесе тұрайық.
6	Палау пісірмек болып, сәбізді турай бастады.
7	Шаршап келгендіктен, тамақ ішпей жатып қалды.
8	Анасына айтпай, базардан көкөніс сатып алды.
9	Інім оянып кетес үшін, тоңазытқышты ақырын аштым.
10	Көріп қойса, ұят болады.

К арамель – (фран. caramel) – хош иістендіргіштер, бояғыштар қосып қант пен сірнеден дайындалынған қатты конфет түрі

Құндылығы – қымбаттылық, бағалылық,маңыздылық, мәнділік

Сіңімділік – бойға жақсы тарайтындық, жұғымдылық

Қышқыл – 1) құрамында сутегі бар металдармен қосыла алатын, қышқыл

дәмді химиялық қоспа.

2) ашқылтым, кермек дәмді

Сапа – белгілі бір заттың, құбылыстың, басқа бір заттар мен құбылыстардан айырылатын ерекше бір қасиеті.

Салма – карамелдің ішіне салынған қоспа.

Хош иісті – аңқыған жұпар иіс